Ke Alakai o Hawaii, Volume X, Number 4, 28 January 1937 — HOAUAU IA ANA KE KO MAMUA OKA WILI IA ANA [ARTICLE]

HOAUAU IA ANA KE KO MAMUA OKA WILI IA ANA

KILAUEA, KAUAI, lanTiai?:-—Mawaena o hookahi a Elua makahiki mai keia la pau ana na ko i ka hoauau ia mamua oka wili ia e holopono ana na hana ana komike ona Hui Mahiko mai nei no ka hoao ana ma ka hale wili ko ma Kilauea. Kauai. Aona poe e hana mai nei inei mau hana, ua olelo ae lakou aohe kanalua ana no kaLjfeolopono oie o keia hana no ka mea ina e hauie ana alaifa e kukulu hou ia aku ana a hiki ike holopono ana, Na Stanley Mott-Smith, ka luna hoohana nui o ka hui mahiko ma Kilauea e kukulu mai nei i keia kapu auau no ;ka hooao ana, aua like no hoi keia me kekahi kapu holoi ! nuL Malana o ke kii pepa, ua kapaia kona inoa, o ka mea hookawale lepo ame ka pohaku, iha kanaka nae o ka mahiko, o ke kapu iepo auau. O keia holoi ia ana o ka te|>o o ke ko mamua o ka wili ia ana, oia na manao i waiho fa aku ai ina komike o ka Aha hui Ona Mahiko ena wilikiiOko lakou mau hale wili ko. O. Mott-Smith ka mea mua !<$ i waiho mai i keia manao no ka mea oia ka wiliki mua ilhalawai me keia mau pilikia e piliana i ka lepo ame ka pohakn. Na William J. Maze hoi, enekinia o ke komike houkuuku hana i noonoo i keia mea, a hoomaka oia e kukulu a ike ia ka holopono. Na Walter Smith, ka mea n a n a kopaa o ka h u i (G. Brewer & Co. Ltd. ) o Pulua ma e hooponopono mai nei'i ke kukulu ia ana o keia kapu auau ko me na luna nui o ke komike. Ua hoeo mai keia hoauauia ana o ke ko mamua o ka wili ia ana, mahope iho o ka loaa āna oka mea hapuku ko a William A ka, ria poo luna hoi o ka hui mahiko o Kilauea, i kukulu ia i ka makahiki 1956 ai ike ia hoi kona waiwai nul ma na aina okiko o Kilauea. O keia mea hapuku ko ā Akana, oia ka hoomaka mua ia ana e lawelawe na hana me ka mikihi ma na mahiko a puni ke Teritore nei. Ua hoopokole ia mai ka paila ia ana ona ko i ko ia mai na aina ko. Ua olelo ia ua hoopokele ia mai na hana i manooia nanā'kanaka he kanaha. aiole he kanalima e hana ai ma na aina palalialaha. O ka pilikia o keia mea hapuku ko i ike ia oia no ka hapuku pu ia mai o ka mauu, opala ame na pohaku i kokoke ma kahi o ke ko i ka wa e hapukuia mai ai ke ko. Aina hoi ua pulu ke ko i ka wai, alaila e haukae ana i ka'lePo i ka wa e kaualako ia mai ai maluna o ka lepo. HOONUI IA NA HOOLILO Ua ho>nui ia ae lioi na hooiilo o ka wili ia ana o ke ko i ka wa i hao ia mai ai na ko me keia hao hapuku, no ka mea ua pau pu mai na opal», mauu, na pohaku .a me ka lepo.Nui no hoi na pilikia iloko o.ka.rumi hoomoa ko ame ka hakihaki ona nau o ka h«le wili k.Q ? Ka L. David Larsen, hope peresidena o ka Hui (C. Brewer & Co., Ltd.) o Pulua ma, olelo hoi, ona pilikia ma ka haie wili he liilii wale no ia ina e hoohalike ae nie na uku ona lima hana ma na aina ko. Wahi hou no a Larsen o keia mau hana ia ana e ka mikini he hookahi wale no wahi elike me ka hale wili ua hiki hoi ke hanaia me ke akamai o ka wiliki. Kokua Ika Me« Hooholo Ko Ua kukuluia keia mea hookaawale lepo ame ka pohaku kahi e holo mai ai okeko i ka hale wiii. He me kokua hoi, a h.e mea pakui hoi no ka mea iawe ko i keia manawa,

Ua keia, 5 kapuai ke akea 12 kapuai ka hohonu. Ua hooemiia like me kahi e hiki mai ai o ke ko no kahi e lawe ia ai. Iwaena konu o keia kapu he lua wai he 4 kapuai ke akea ahe 12 kapuai ka hohonu. He kaa lawe pohaku kai wiaho ia maiaio o keia kio W4i, k maluna o kekahi alahao e holo ana ma ke kihi akau o keia kapu, a hemo ma kekahi puka, t O ka hipa mua o keia kapu u$ hoopaa ia he mea lawe malalo.e hoio ana hoi makahi o 20 kapuai i ka minuke. 0 ka hapa elua hoi he mea lawe e holo ana he 40 kapuai i ka minuke, e pii ana hoi iluna i ke poo o ke kapu kokoke hoi i ka mea lawe ko o ka hale wili.