Ke Alakai o Hawaii, Volume IX, Number 16, 30 Iulai 1936 — 14 MAKAHIKI MA NA AINA O KA LAHUI PAPUA E HAIOLELO ANA O F. E. WILLIAMS I KEIA PU POALUA IHO [ARTICLE]

14 MAKAHIKI MA NA AINA O KA LAHUI PAPUA

E HAIOLELO ANA O F. E. WILLIAMS I KEIA PU POALUA IHO

Ua haiolelo ae o Mr. F. E. Wiifiams, he kanaka Ameiika i noho ioihi aku ma na aina o Papua no na makahiki he 14 i .L;iu aenei, ma kona ano akeakamai, a e huli ana i ke ano o ka no- ! ho ana o na kanaka o ka hoI nua nei i neia mau keneturia. | ma ka hale hookipa nui i kaI paia ~F arrington," ma ke ! kahua o ka halēkula nui |University o Hawaii, i ka po [Poalua aku nei. ! Ua noho "aku o Mr. Wi!!liams ma keia mau aina o Papua no na makahiki he 14 |i hala aenei, a o kana hana nui ma keia mau aina ka hu[li ame ka hoomaopopo aha ! i ke ano o ke ola ana o kem ! lahui. ; ! Ēlike no me na lahui eae [o ke kukulu Hema nei, ka like ole o ka lakou olelo ana, ka poe o kekāhi aina me ke-kahi-aina okoa aku o Papua, peia no me keia iahui. a 0 ka aoao' ! hookahi o ka aina o Papua a keia lahui kanaka e noho ana., oia no na kapa kahakai, e hoomaka ana mai kekahi aoao mai o keia aina nui o Papua a kekahi aoao, He lehulehu loa kona manawa i kaahele ai, mai kekahi mokupuni aku a kekahi, hele wawae ,ka hapamii o kona mānawa, a i kekahi mokupuni aku a kekahi a i kekahi manawa mahma o ka waa. a hala loa aku kana kipa hele ana ma ka aoao malalo loa o ka aoao komo-hana-hikina. ' Ua hele mau aku oia mn kahi o na kanaka e noho tsui ana. a he kakaikahi loa hoi ko lakou manawa i ike ai i ka lahui ili keokeo. Ao!e mau alanui o keia mau ninn. koe wale no he mau moali helewawae ia e na kanaka, nolaila, i mea e hikiwawe ai kana mau huakai hele. ma-1 luna oia o ka waa e ai |

mai ke|phi mokupuni aku a i kekahi, a maluna no o ka waa e hoio aku ai a hiki aku iloko loa o ka aina ma na muliwai, e hiki aku ai no kahi o na kanaka e noho ana. I kela makahiki aku nei, ua ieie aku la oia maluna o ka mokuiele no na aina 'a na kanaka e noho ana maloko lilo o na kuaHwi O ka ioaa koke ana iho nei no ia o keia lahuikanaka aole i loihi loa aenei a e pili k«ko.ke aku ana keia mau kuahiwi o keia mau aina Papua me ka aina o New Ouinea. Ia Mr. Jack Kiām i loaa mua iu keia lahui he ekohi aenei makahiki i hala, oial nae e noho mai ana 110 ma

kekahi aoao niai e keia kualapa kuahiwi n.'". hoahanau Leahy mai Purepa mai, aote nae laua i aku e huli i ua !ahuikar.aka la ia manawa. Ua hoonaauao ia o Wil* liams ma ka halekula kiekie o Australian University, a he elua makahik mahope mai ma ka halekula kiekie o Oxford. Ua hoolahaia e ia he lehulehu wile o na nup<epa me na hoike akeaka* & ua hoolaha 'pn ia e ia na niea e pili ana i keia lahuikanaka Papua ame ke ano o ko iakou ola ana. Ua kono ia ka lehulehu e hele ae e ike a e lohe i na olelo a keia kanaka. Ao!e uku komo, _