Ke Alakai o Hawaii, Volume IX, Number 10, 18 June 1936 — MOOLELO NO NA HANA KARAIMA LAWEOLA ANO HOU LOA E HANAIA NEI MA KE KULANAKAUHALE O NU IOKA HE KANAKA AOO ME NA HELEHELENA MINOAKA OLUOLU KA MAKAMUA I IKE IA MA KEIA ANO HANA LAWEOLA [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

MOOLELO NO NA HANA KARAIMA LAWEOLA ANO HOU LOA E HANAIA NEI MA KE KULANAKAUHALE O NU IOKA

HE KANAKA AOO ME NA HELEHELENA MINOAKA OLUOLU KA MAKAMUA I IKE IA MA KEIA ANO HANA LAWEOLA

Unuhiia e Geo. K. Kaia). Iloko o Aperi!a o ka makahiki 1929, ike iho la o Mrs. Budd i ke kii o Henry Colin Campbell, i hoolaha ia ae maloko o na nupepa, he mea pepehikanaka i hopuia ma. ke kulanakauhale o New Jersey, a ua hooho ae la oia o Frank Howard no keia kaiiaka. ī ka hele ana aku o Mrs. Budd e ike i keia kanaka ma ka halepaahao o Elizabeth, New Jersey, kahi o ua kanaka Ia i hoopaa ia aku ai, aia hoi, hoole ae la ua Mrs. Budd la aole oia o Frank Howard. KA NUI O KA POE I HOOHUOIIA Ālaila, iloko mai o ka mahina o Sepatemaba, makahiki 1930, mea ano hou i ka ohana Budd. Kipa mai la i ka home o ka ohana Budd kekahi wahine iloko o ka hapalua like 6 kona mau makahiki, o kona inoa o Mrs. Dora Martin, a la oia i kana moolelo: I ka wa 1 hoolaha ia ae ai o ka moolelo o ka aihue ia aua o Grace, e noho ana oia me kekahi o kona mau kaikaina ma Perth Ambov. Ua kaawaie iho oia me kana kane me Thomas Martin. Ikala 3 o lune, 1928, ka la i iawe aihue ia aku ai o Grace, hiki aku !a kekahi keiki ma ka home o ka wahine e noho ana me kekahi leta mai kana kane mai, e olelo mai ana ma keia leta ua makemake oia iaia e hele aku e halawa pu me ia ma ke kihi o na alanui I High ame Smith, Perth Amboy. Hele aku la oia no kahi i hoike ia mai ai iaia, a ike aku la oia i kana kane ame kekahi kaikamahine uuku, a e nana ana nae keia kaikamahine ma ka pūka-aniani o ka halekuai. Pane mai la kana kane iaifi lie kaikamahine keia na kekahi o kona mau hoaloha, a ua makemake iaia e malama iua kaikamahine la. Hoole aku la keia wahine i keiia manao o kana kane, a o ko iaua wa no ia i haalele koke imai ai iaia a nalowale aku la iloko'o.ka huikau o na kanai ka o ke alanui. j Aole i maopopo i kēia Mrs. Martin ua aihueia keia kaiI kamahine Grace o ka ohana Budd, "eia nae, ua hoopiha Imaii ia na nupepa o ke kulanakauhale me na nuhou like ole o keia aihue ia ana o keia kaikamahine uuku Grace Budd. E hoike hou ana keia mahope iho o keia. ua loohiu ia oia me kekahi oma'ima'i aole e hiki iaia ke iia&iele iho ik» hale «o kek&hi mau la, Ik& i loaa hoix ai o ka oluolu iaia, aia hoi, ua pau iho Ia ka walaau nui ana a na nupepa ame na mea no a p&u no keia kaikamahiae uuku i aihueia ai. lioko mai nae o Ausate, o ka makahiki 1930, akahi no ©ia a lioomaopopo iho i ka aihue ia ana o ua kaikamahine uuku 1&, a hoomanao ae la no hoi oia i kona halawai ana me kana kane. Ua hoolaha pu ia ae no hoi maloko o na nupepa o ia mau la ka hopu ia ana o kekahi poe lehulehu ma ka mokuaina o Florida, i hoohuoiia e ka oihana makai; nolaila. aoonoo iho la keia Mrs. Martin e holo aku no Nu īoka, a e hoike aku i ka oihana makai i kana moolelo. I kona hiki ana aku ma ke kulanakauhale o Nu īoka, ua hele koke aku la no oia "no ke keena o ka oihana makai, a iaia i hoike aku ai iaia iho ame kana moolelo e pili ana i kana kane ame kekahi kaikamahine uuku, ua hoikeike ia mai la iaia ke kii o ua kaikamahine nei a ia wa oia i pane aku ai i ke kakauolelo o ke keena oihana makai: "O ke kii kena o ke kaikamahine uuku a'u i ike aku ai me ka'u kane!" EIA HOU NO UA MOOLELO HOU Me ka pihoihoi nui keia makuahine Mrs. Budd i kipa aku ai ma ka home o kekahi o ka poe e noho ana ma ia aīanui hookahi, mamuli o na olelo i lawe ia mai, ua ike ia o Howard ma kekahi wahi kokoke i keia okana aina ma ke auo kanaka lawelawe a burumi 110 kekahi hotele. Ua hoouna mai la ke keena oihana makai he elua mau makai kiu Samuel Ryan ame Joseph Kelly, no ka hele pu ana aku me keia poe wahine he ekolu ka nui ma ua "liale hotele la, a malaila i ike ia ai kekahi kanaka ma ka moa o Martin. 1 k& hiki ana aku o ua poe wahine la ame na n aka, ki no ua hoteīe nei, a i ko lakou ike ana aku i ua kanaka aia hoi, hooho ae la kekahi wahine: "Aia ua kanaka la!" Ke nana a ke hakilo pono nei nae o Mrs. Budd, he kanaka loihi poohina kefa Martin, a ua lawe koke ia aku la oia e na makai kiu no ke ku!anakauhale ; I ka lohe ana o ka makal kiu King I ka hopuia ana o keia kanaka, aia hoi, ua hoomaka iho 1a oia e ninaninau iaia. Ua hiki ole i keia kanaka Martin "ke hooia mai i naahewa like ole e kuhi ia aku ana maluna ona, ahe wa-; le hoi o na mea like ele e kuhi ia aku ana maluna ona. ' Ua hiki aku na niakai ma kekahi aina kanu huaai ma Nu loka, a o ka home hoi o keia kanaka o Martin. a ma ka huli ia ana i loaa aku ai kekahi mau nupepa i ma-ka ia me; na moolelo o ka aihue ia ana o Graee Budd, he ekolu mau: owiii lauoho ame kekahi mau poka pu panapana a he paa kakina keokeo o n& kamalii, Ua hoike ia mai na kanaka makai e ka poe e noho kokoke ana ma ia wahi, u& pau i ke puhi ia i ke ahi i kekahi mau pule i hala ae.he nui wale o na pono lole ame kekahi mau pono e ae, a e olelo ana na kanaka o keia wahi he mii ioa na leta a keia kanaka i loaa mai iaia mai na wahi like oie mai: he oiaio, ma ka huli ana aku a na kanaka makai ia k»ko o keia hale, aia hoi, aole he leta 1 loaa aku ia lak.ui I ka noho ana o ka ah& a ke kiure kiekie, ua hoopnka ia iho la ka palapala hopu m kela kanaka o Thomas tin, no ka aihue ana ia Graee Budd. Aka, no ka m&kai kiu King nae, aoW oU\ 5 maiiaoio o kana kanaka keia, no ka mea, he eono a ehiku iniha kona ioihi ae mamua o Howard a ua aoo iki ae oia i ko Howard 0 ka iima kakau o keia kanaka o Martin s aole loa i ku':Ke aku me ka limakakau o Howard i kakau ai i na Ma te!ojrarama. , Ua hookolokoloia keia kanaka o Martm iloko o ka mahin* o Dekemaba, a o na mea apau i kuhi ia aku ai malun» ona. ua loaa ole 1*» oiaio no ia mau mea. Ona poe apau 1 ike ia Frank Howard. o Mr. Budd ame kana wahine. ame na poe e ae no apau i ike iaia, ame ka laua ohana keik*, ame ka poe no hoi e noho kokoke mai ana ma keia horue v"Budd, —ua hoole ae la Ukou apau ao!e keia o Frank Heu ard« he kanaka okoa no keia Thomas Martin: t s kulnkewa ia au," wahi a keia Mrs. Rudd i pane aku ai i ziau & aa apnn p ana . | i )