Ke Alakai o Hawaii, Volume VIII, Number 30, 5 Kekemapa 1935 — KA MALAMA AME KA HOOULU ANA I NA KEIKI [ARTICLE]

KA MALAMA AME KA HOOULU ANA I NA KEIKI

e Geo, K, Kaia.) ANĀ MAI AME NA LA.MAKAHOU O : KE OLA ANA

"' o ke ola ana, oia no ka maemae ana o .'hoomaeniae muu ana i kou kino, holoi i na 4 *^- e o ke kino, alaila, hoomlpliM ?& loko o kou waihonaai o kou opu me.na ,,f »)ia; a e aahu i na aahu maemae. R .° pa ' na l kau ohana keiki na oma'ima'i ana 1 K v |XaBf" Māriawa, aka, i ka wa e Ioaa koke aku ai no i ka e na laau lapaau, e hoi hou mai no ia a Iike M» ole hoi elik(i me keia ehaeha ae la o ka hooafflC ka hoopalakaia. j i kau ohana keiki me ka ikaika loa, na keiki-! Tih keikimahine, mai hilahila i ka hoike ana aku' "na mea oiaio apau e pili ana i keia e.haeha ma-' na*^na J o i hoike ia ae la. E hiki mai ana no paha i ko lakpU la e hui.a halawai aku ai me ka Iakou mau kane ame mau wahine paha, ia wa auanei e ninau aku ai i kana wahine, a i ole, ke kaikamahine paha i kana kane, ina paha ua loohia ia oia me keia haawiha ma kona wahi. huna, a i ole, kekahi ano oma'ima'i e ae no j paha ma kona wahi huna? Ma na aupuni naauao apau o Europa i keia la, e nana mua ia ana na keikikane ame na keikimahine mamua. oj ko laua ae ia ana e mare, j 0 KA HEEWALE HE MEA NO IA UA.IKE MAU IA, EIA NAE, UA PIHA NO IA ME KA WELIWELI I lawe hou mai la makou i_keia pauku, mamuli no o ka lawa ole o ka makou mau hoakaka ana i kela helu mua aku nei o keia Nupepa, no ka manao o keia hiiaolelo-— HEĒWALE. Aole makou e hoakaka aku ana malalo o ka manao ua hiki mai ia malalo o na haawina oma'ima'i maoli i loohia aku maluna o kekahi wahine e liolio hanau keiki ana; aka, e unuh'i aku ana makou i na olelo ponoi a ka mea natva i kakau keia buke, a e pilj ana i na wahine 1 lawelawe maoli iho i ka omilo ana i ka.hua i opuu' ae maloko o lakou.—Ka mea unuhi moolelo.) Ma na mea i palapala ia maloko o lta moolelo o ka halawai a ka Papa Kauka, i malama ia ma ka la 17 o Aperiia, 1878, ma ke kulanakauhale o Oxford, no ka mēa e pili ana i keia mea he Heewale, ua lawelawe ia no ia e kekahi wahinē no ka hilahila ame ka manao ana e huna i ka inoa o ka ohana a o kekahi mea paha a keia wahine hapai keiki i makemake ole ai e ike ia e ka ohana, e na hoaloha a e ke ao pei no paha, alaila, ma kahi ma-u, me kekahi ano laau no ka hoohemo ana, a i ole, me koiia lima ponoi no paha e nanao ana, i hemo mai ai ua ukana la aōle i pihā pono. ' Aole he kamailio ana ina aole he mau popilikia e loaa mai ana ma ia hana ana, alea,. i ka wa e loaa mai ai o na pilikia mahope mai, alaila, holo mai la iloko o na kauka no ka lapaauia, no fea hoopakele ana i ke. ola o ua wahine la, a no ka huli pono ana aku a ke kauka i kahi o ka pilikia i hiki mai ai. Maanei, ke olelo nei au, wahi.a Prof, 0. S. Fowler, kekahi keia o na popilikia hiki ole i na kauka ke lapaau ko ke iho me ka manaolana ana e loaa ana ka palekana, no ka mea, aia ka pilikia i kahi haiki, ame ke akahele ame ka malie Ioa e haawi ai i kana mau makaala ina, no ka palekana a no ka haule amake aku paha, a ina .e make aku ana, aohe he kamāilio ana. no ka mea, ua haīa aku oia me ia mau luuluu apau. Aka, ina e loaa ana ka lanakila i ua wahine la, aia hoi, maalo hou ae la no oia ma na alanui me he la, he wahine i hana ole o kekahi hana karaima, a e komo hou ana no ma ke anaina o na kane, e hooipoipo hou ana no, alaila, haule hou aku la no iloko o ka hewa. a malia o hapai hou no a pehea aku ana oia i keia opu hou aku? E na .makua mea keiki, na keikikane ame na keikimahine» hooikaika me ka pauaho ole, e a'o a e hoonaāuao i kau ohana keiki i na aoao mana'ona'o o keia mau hana, hoonaauao ia lakou e noho me ke kupaa a e malama i ko lakou mau maluhia a hiki mai i ka wa e noi ia ai lakou e mare, e ke kane paha, a i ole, e ka wahine paha, a i ka opuu ana mai o na hua ohaha iloko o ko lakou mau waihona, e hauoli no auanei ia i ka hpokipa ana mai i ka honua nei, no ka mea, ua puka mai ia me ka maemae.

MOKUNA XIV KE KEIKI I MALAMA IA ME NAPONO APAU, AME KA MAKAALA ANA APAU A KA MAKUA Aole loa e nele ka ike ia aku o na hiohiona ohohīa ame ka ohaha maluna o na keiki i loaa na malama maikai ia ana ma na ano apau. He mohaha maikai ko lakou mau helehelena, he nui maikai ko lakou kino, a he ikaika ko lakou mau lala i ka oni ana f ka lele ana ame ka holo kukini ana. He ikaika ko lakou mau olona i kupono no ko lakou mau kino iho. a he maikai ma ka lakou mau hoopuk oleīo ana. B loaā ana no lakou me na onawaHwali liilii, e laa ke anu, ke kunu, na maka eha ame kekahi mau hoomailo liilii e ae, aka, na ka oni ana a ko Inkou mau kino, ke kahe ana mai o ka h<Ktt o ke kino, o hookaawale aku i ua mau mallo 10Tii nei pau. a e hoike mai ana ia ika maikai o ko lakpu koko e holo ana maloko o ko lakou kino,a aole e moe maluna o kahi moe no kekahi mau la " kekahi hoike oiaio loa. o loaa mai ai ke ola a ikaika. Tna aole kuikahi na meaai me V* e ike feoke ia aku ana no ia maluna o ke kino a mahetehelena o na keiki, alaila, o ka hana a ka maiho o ka iko ia analku o keia mau holehelona āWple maluna o na ke*ki. ka haawi ana aku ia lakon hoona-ha. a ina e loaa koko 010 mai ka palep lāwo koke aku i ua koiki la i ke kauka. 0 0 ola kino 0 oia n ° n ma^'as ana maloko o konn b'no, a o ka hana c »1«0 maikai, ka ai ana i na nioaai maikai a Vke ola kino o ko keiki ola no ka maikai £» oia no h& meaai i hana maiau !oa ia no ka pono dß»bebe, na keiki liilii amo na keiki ".unui. a hiki wak no iko lakou hookanaka loa ar.a ona meaai i hoajSaia maioko on» papakuhikuhi. 'iana ia ia mo ko 23Bbelftfoa e na kanka kaulana ma ia hana, he okoa'ma ysSsstfWpono ! na behe liilii loa. ho okoa na moaai i kuSeild Hilii a he okoa no hoi ra meaai i knnono 3Sseikl nunui a hikl i ko lakou hooka-aka loa :ms. Xl* Hkooia keia mau papakuhikuhi > na r- t a :i ; ' -al&hele 1a e nft kauka o ko aupuni, alaiia, 1 ia i k» lehulehu no ke kuai ia ana ' {Aok i P*u).