Ke Alakai o Hawaii, Volume VIII, Number 28, 21 Nowemapa 1935 — KA MALAMA AME KA HOOULU ANA I NA KEIKI [ARTICLE]
KA MALAMA AME KA HOOULU ANA I NA KEIKI
(Unuhiia e Geo. K. K.aia.) KA HOOHUAIA ANA MAI AME NA LA MAKAHOU O KE OLA ANA Aka. heaha ka hana a keia mau makua e h'ana ai iloko ō kela mau minute pokole loa, e lanakila ai maluna o keia poino komohewa mai o ka manawa? Holo mai la ka makuakane o keia ohana kana wahine e hooponopono ana maloko o ka lumi ai'na me kekahi o ka laua kaikamahine nui, huki mai la iaia me ka awiwi a pane aku la iaia: "Hoio aku me na keiki apau no waho o ke alanui, awiwi, awiwi, mai pihoihoi!" Huli iho la ua makuahine nei a hopu iho la i ka lima 0 knna kaikamnhino e leoku'a nei holo aku la laua no loko o ka lumi hookipa a me ka hikhvawe, pau aku la na keiki apau iaia i ka laweia no waho o ke alanu*, a hoonoho aku la ia lakou mawaho, a huli hou mai Ia ua mākuahine nei a holo hou mai la no loko o ka hale e a ia nēi e ke ahi, no ke kokua ana i kana kane a no ka hoao ana e hookoe'mai i kekahi o ko iakoū mau pono ame kana wahi banako uuku i hoiliili ai a e kau ana hoi ia maluna o kekahi pakaukau o ko laua lumi moe. Halawai pu aku la oia me kana kane e puka mai ana a paa mai ]a f kana wahine, a pane mai la:- "Aole he'wa hou e komo aku ai maloko, no ka mea, ke komo loa la ka a ana o ke ahi ia loko o ko lakou lumi moe!" Pane aku la kana wahine iaia i kona kaumaha i ka laua wahi banako uuku ana i hoiliili ai! Parie mai la kana kaiie "Mai kanmaha e kmi wahine, ua loaa ia'u ka noonoo no ia mea, nolaila, ua komo aenei aii maloko o ko kaua lumi moe a lawe mai nei au i ua banako la, a eia mai." . ī ko laua puka hou anā mai no waho o ka lanai o Ka hale. aia hoi, ua pau mai la o loko o ua hale holookoa la 1 ka a ia e ke ahi, a eia hoi ua mau makua la ame ka laua ohana keiki iia lanakila mai mai keia mau popilikia ulia wale o ka manawa, a ina he mau makua okoa aku la, ma ua hohoalii mai ke pihoihoi a komo hou aku no loko o ka hale e a ia ana e ke ahi, a malia o kona hopena aku paha Lawe ia'ku la keia mau makua ame ka laua ohana keiki e na ahahui hoopakele ola o ke kulanakauhale i hiki koke māi malaila rfta ka home, a loaa hoi 1 keia mau makua ka lanakila, koe nae, ua pau aku ko lana mau pono kino aīne na pono kino apau o ka laua ohana keiki, aka, na na puuwai aloha laua e kokua nei. ' O ke akahele, ka pihoihoi ole, ke akahai, ke kakali ana ame ka hoomanawanui ka laau lapaau wale no 1 ka hiki ana māi o na ano popilikia o keia ano. KFKAHI M'AU HANA KARAIMA I LAWELAWE MAU IA MAWAENA O NA KIEKIE A WAIWAI O KA HONUA NEI 0 ka haawlna hee-wale, <Miscarriage), kekahi o na karaima i ike'nui ia mawaena o na ohana waiwai a kiekie ! hanohano o ka honua nei, aka, ina nae e nana ia aku ma- ' luna o keia ano hemahema, e ike īho ai no ka lehulehu, he mea keia i hana man ia mawaena o na poe hanohano o ka aina. na poe waiwai, 'ame na- poe no hor i loaa me na noonoo pono ole» a ua kapaia hoi ke ano okeia ano hemab£ma he MiscāiTĪage, olā hoi, he heewale la kakou ka HaW "o kahi moolelo pōkoU a kou mei . k » ka ° ® k ® l K e , w* nei malalo iho, ua laweia mai no īa mai ka buke mai i kakauia e Prof. O. S. īl>w!er, o Amenka, a peneia īho kona hooholo ia ana : , , „ He mea maa mau loa keia mawaena o ka neho aM. o kekahi ohana hanohano, waiwai, a \ ° 1 f npi ka lawelawe ia ana o keia mau liana karaima. me ko Takou manao ana, « ta m.u a Uko.^ hana ai; he mea oiaio no e nalow ale ana no ī ka iiaka o ka holona, aka, i ka maka o na kanaka ī auaoia no ka hoopakele ana i ke ola o ka lahui, o ka Lehulehu a o na makaainana like ole malalo īho o ka la. e ahuwale no auanei ia mau hemāhema āpau, a o ka oi loa ?kekaM manawa, e make akti ai lakou ma ta mau hank o ka hemahema o ka lakou lawelāwe M Aka. no ke aha mai ke kumu oko lakou hana ana pef Aole keia i pili wale no i keia ano lahui e ola nei ma!*na o ka honua? ■ Aka, i na mea no apau, a o ke kumu nm mai o keia. ka puni nani, ka hilahila ī ka moa maemae, me kekahi mau ano a ae, i like loa aku me keia, *ooholo iho la e omu'o koke ae no i ke ola <> i haawiia iho iloko o kona kmo n.aka hooliaha ana mai m|-; luna oka honua neu NO KA HILAHĪLA. KA HILAHILA! ' / : , ■■ „ | Ina he hiki i na aupuni naauao o ka honua nei ke iKe mai he mau hana karaima keia, e kue ana i na kanawai o ka aina nei anie na kanawai pu o ke Akua Kiekie, alaiia, € hookauia kekahi hoopa'i ikaika loa malima o keia ano poe, nie ka nana. ole I ke ano o kona ku ana mawaena o ka honua nei, e hookauia ua hoopa*! la i kumii e a o aku ai i na poe e ae e manao ana e hahai aku mahope o ka meheu o kela mea hana k*Eraima, • He mau kaikamahine na kekahi mau makua nmion&n, he mau makua i mahalo nui ia o ko laua aina e noho ana, He elima ka nui o na ohana keiki a keiamau makua maikai» a o ko lakou mau makahiki pakahi e hoomaka ana no ia mai ka 13 aku a ka 21. o ke keiki uuku loa he keiki k&ne he makahiki, he kaikamāhine mai he 15 makahiki, ho keikikane 'mai he 17 a he ma« kaikamahine mai he elua he 10 kekahi ht kekahi. * Oiai e komohia ana mawaena o na hana a na papa opīo o ka halepule o ko Ikkou makuakane, o na kaikamahme nui elua, o latia na k;eiki i komohia nui loa aku maloko o na hana ana keiki oha papa opio. Ile mau halawai Poakoiu kekahi a e hele mau ana keia mau kaikamahine ma keia mau hana i na po halawai apau 5 a e hele mau ana no hoi ma ko lakou mau halekula j na la apau. 1 kekahi makahiki mai. aia hoi wa pau iho la ka hele ana a keia mau kaikamahine a elu» i ke kula f a pau pu no hoi ka hele «na ma na hana halepule. oka hmo i loho m aku i na mea apau, he ma'i ko keia mau kaikamahme, a no kumu i 'hoouna ia aku ai laua. no kekahi aina mamao ioa nia Eui opa. 1 kekahi makahiKi nini. ua huli hoi mai la ua mau kaikamahine ala no ko Uuia home, a ua hoomaka hou ae lu t»o ho» e iauna mawaena o na hoAloha ame na makaniaka ō ko laua tnau niakua, a konio hou aku la no hol maloko o na hana o,ka hoomana o ko laua makuakane. (Aole i pau)