Ke Alakai o Hawaii, Volume VIII, Number 57, 13 June 1935 — KA HAIOLELO A KA PERESIDENA NA MEA ANONUI E PILI ANA I KANA MAU OLELO ANA E KAKOOIA KEIA KOI A NA KANAKA, NO KA UKU DALA BONUS [ARTICLE]

KA HAIOLELO A KA PERESIDENA

NA MEA ANONUI E PILI ANA I KANA MAU OLELO ANA

E KAKOOIA KEIA KOI A NA KANAKA, NO KA UKU DALA BONUS

'Ua ■hoohōloiho nei ka ahaok'lo ma koia kan i pau iho la f 11c kanawai no ka haawi ana i ka 'hana i na kanaka, no ka hoomama ana i ka noho'na hune ana amss na ponu e ae o keia ola kino ana. O Itekkhi o keia poe aia lakou ke ohi nei ho mau uku hoomau kokua mai na ahahui mānawalea mai, e aho no hae hoi ia mamua o ka nele loa elike me kekahi o lakou.

E ike ia ana, o keia poe e loaa nei na uku hoamau he poe lakou i noho hana malalo o Amerika Huipuia, maloko o na pualikoa. ame kekahi mau ano hana e ae malalo o ke aupuni, iloko o na manawa kaua o ke aupuni, i loaa mai na hookuuia ana me na mahalo kiekie, a i piha kona mau makahiki i keia la i ke 38, a dia iloko o kona kulana ol» kino ka ikaika a maikai, a ua like aku ia me kekahi o na miliona e ae o, na kanaka e malumaia nei e kc aupunī ma na uku hoomau a ma kekahi ano kokua e ae.

O nā kanaka apau me na ola kino maikai, e pono no lakou e hoomaopopoia aku no elike no me ka hoomaopopo ana a ke aupuni i kekahi poe e ae, ina no aole Takou i komo aku iloko o na pualikoa i ka wa kaua.

A o ke kumu ekoiu i Tioakakaia ma ka t>auku i hoa[kakaia, oia hoi, ina e ukuia ana keia mau koi i keia ia, aiaila, o ka hoomamaia ana nō ia o iih Imiluu ame na kaumaha o na kanaka.' No ke aha la? ka'u e ninau nei, ka haawi ana a ka ahaoielo i kana mau kokua ana i ka poe waie no i komo aku iloko o na pualikaua? Aole anei he hana pono ka haawi ana i ka pono kauiike maluna o na kanaka ola kino maikai 0 Amerika? He mea maikai paha ka haawi ana aku i keia pono kaulike maluna o na poe apau, i maikai ai ka hooholo ana iho ia a- ka ahaolelo i keia bila .kanawai,' a i kanalua ole ai lakou ma ka lakou mau hana kapakahi? Ua pili keia i na oihana aupuni apau o ke aupuni Amerika. , EIA lIOU AKU NO UA KOI : HOU j oka elua ona pauku, e j hoike ana 110 ia, o ka uku ia | ana o keia mau koi s aole ia j he mea e hoopii hou ia ae ai Ika eia lahui, aka. lie mau I mea ia e hoiliwai ai i ke kuj leana o ke dala iloko o ka j aina nei, ma o ka hoolilo ana a ka lehulehu i ka lakou mau dala ma na halekuai liilii a • ano okoa ae paha. a e holo ana keia dala ma o a maanei mamua o ka hoi hou ana aku iloko o ka waihona o ka lo-

&£ttehu ma o na dala auhau ala e ohiia ana mai na oihana kalepa nunu.i aliilii rnai nei o ka aina- ' ~ ..He mama loa ka ike tn"sia ana aku i na bopena v mai ana i keia mau jsoi ma o ka.hoopukaia ana o ng dala nota, oia 110 ke kono ana aku i ka hoopauia ana o kona ike hou ia ana mai, inaloko o na kumukuai e "hiki ole ana ke hoopunoponoia, a ho mau mea .hooponoponia, a he mau mea hoi ia e hooheleleiia ai ka "hana o ka hoomakaulii ana. (Inji e hoomaopopo ana ka mea heluhelu i-ka manao o §eia pauku ae la maluna, e oike ana ka Peresidena ma keia, he mea hiki wale no ke jtkeia ka hopena-.i ka wa e % h.Qppukaia ai ke dala no ka ,ūjui ana i kpia maū koi., oia no ka poina ana o na kanaka Xka hppmaimo ana mai i na 441a _inisua i hoopukaia no r ,iimi' makahiki m.ahope aku nei—iaaloko o. na hiki ole ana ke hoopono.poiLoia—o k.a manao o keia, tgle e hiki ana i na kanaka £~MALASīA i ka lakou mau t dala maloko o banako ? j>eh'ea la ka nui e loaa ana ia a 1 ka hiki ole ana i na ke hoomau i ka maana i ka lakoū mau dala malo"feo o na banako, alaiq ka poino ana no ia o na inea. apau i hoomakaukau t siūa ia. Alaila, e 'noho mau ;|kti auanei o Amerika 11 o-' I|*o_o ka aie kaa ole, a i ka hiIki ana mai ~o ka makahiln me ka manao o JaTiawai mua, 'ūa pairmua ? >k« 1a na dala a na 'kanaka | f . uiEuk ia ? |akpn,, %taila, ha ke aupuni no ia e huli akū Tkona puka e pakele ai.) T p ka poe e liiki ole ke alo ka ili ana aku o na~ eliaeha o na kanawai auhali ' oTa *no* kaj We walwai' a iilakolako o ka" ka" noho manaāHa māT E kanawaT ūk'u hooniau malūna o na leāhaka koa Tpa"u r *he ola kum'an ia no'la-' leōu, me'ka nana ole ina pahe kanaka ki-nā ia, a i ole, IWl'kanaka ola kino ikaika oia, malalo o ka manao "kanawaii" e malamaia elike me ka loihi o keiarkānawai e ola ai, a i ole, aku paha o na la -koiia bla ana.

M'A I*o KA 4 PONO ILOKO 'O NA HANĀLīMA Aole i loaa mai ka ulakols.ko, o ka palaualelo wāle »o, aka, ma o ka hana ana no īa a kou mau lima. no ke aupuni me kakoa, he mau mea hoopaa ou ame kau mau mea e nana ana, a maHoko mai o niea w e liana a«a e loaalha? af ke ola mai ka hou'mai o koa 0 na alha a o OA aupuno apau o ka honua nei, e hoao ana e uku aku i ko lakou mau aie elike me ia i loaa mai ka hou mai o ka lae o na kanaka, aol« !oa e nele ka loaa o keeMeha, a i ok\ kekahl mau kuia oiai e hoao laa& e uku i kona mau aie.

0 k& hapanui o na mea i ikeia, oia no ka hoomaopopo oie ia ana o na hoolilo o ka papapa'i. Mamuli o ka pii mau ana ae o na hoolilo, ma 0 ka hoopii mauia o na kumukuai, ua hoopuka mau ia ne mau hoololi i kela ame keia manawa e hoopiiia ai o na a o ka hopena mai o ia mau hana ana pau loa ae ia k% |t:a ike ia ana o na dak pepamaloko o ua aupuui uel, M,a o kekahi mau mea no lun 1 ike ia, elike. ala. no hoi me ko kakou, ka \va o kc kaua oita Akau ame ka Hema, ao--1 ho&maopopo maoliia na o ka hoopuka ame k« pAlia »na o na tīala nota iloko o ia m&nawa, uo ka uku ana i kekahi mau aie, a no ka aiaa,. e lilo ana ko aupuni i ke pioioke ia mau makahiki.

Ak&, ua ikeia mai ia mak& hoomaka ana o »4 |gsuifcia i ke aupunl, na Mplukia o keia &no a kaua e Ut&«£i i k*n& a su«l <ii i « i.liaU Uft~ P Jfce kiiUUi&ua hiki \\ «i- - keia la a kaua. e ,olasei.

O ka lua o keia mau pauku e olelo nei, aole e ahewaia ina e ukuia ana keia mau koi i keia manawa, a no ka mea, ua hooiaioia na aelike i hoopaaia.

Ua kanalua loa au i ka olelo ana ae, aole i kulike keia rnc na kumu i ikeia, elike me ka'u ike ana. E pono 6 hoomaopopoia e pau ana ka manawa o keia mau aelike ke hiki aku i ka makahiki 1945, a aole hoi i keia la. Ina paha elike me a'u, he mea kino hookahi, i aie aku i kekahi o na hoa hanohano o ka ahaolelo, he mea kino hookahi elike me a'u, i ka huina o f 1,000, a e ukuia iloko o ka makahiki 1945, aole he mea pololei nou e olelo mai ai ia'u ua aie au ia oe he $1,000 i keia la? īna paha ua hookomo āku au he $750 iloko o ka waihona o ke aupuni ma ke ano hoopukapuka, a ua kakauinoaia aku e a'u kou inoa maluna o ka bona, alaila, e loaa ana ia oe he $1,000 iloko o umi makahiki mai keia manawa aku.

O ke kolu o na pauku e olelo ana ia, o ka uku kokeia ana o keia thau koi, o ka hoolilo koke ia aila no ia o keia mau dsia no ke kokua

ana i na noho hune ana o na kanaka, ke manao nei au, he mau manao pong ole keia, ua no ia me ka olelo maoli ana aku i ka lehulehu e awiwi lakou i ka hoolilo ana aku i ka lakou mau dala, no ka mea, ua makemake kokeia, ka lakou mau kokua ana I k|e aupuni i hikiwawe ai ka hoi hou ana aku a ke dala iloko o ke aupum. (Aole ī pau)