Ke Alakai o Hawaii, Volume VII, Number 23, 11 October 1934 — He Moolelo o Ka Missionari Mua Loa ma Apelika [ARTICLE]

He Moolelo o Ka Missionari Mua Loa ma Apelika

Ua HoomanawanaHe Na Inea Ame Na PHikiu He Nuij Pilipu Na Haumana Naauao o Na Ktī!a Nu! Basll Matjicws

"£ ku t a e hookuu ia'u ilalo," ka olelo i pae mai me ka mai ka ahamaka mai i keia ame keia manawa, i ka poe ehumah e !:ulou iho ai e hoolono i ka .iini o ko lakou haku i aloha miik ' ii 1 - ' Kuu lakou iaia malalo o k,t malumalii oka lanai palahalaha o ka apuki hale o kekah! kamaaina ahiki i ka paa ana o kekahi hale hou e kukuluia ana nona. Hele mai ka poe o ia wahi, e kalele an.a mahnin n ka lakou mau pana ame na ihe nana mai la i ka Mea Huli Alahele i hoonawaliwaliia. Ua lohe lakou nona ina makahiki mamua aku, mai na kanaka mai na lakou 5 hai aku e pili ana nona: "He kanaka maikai oia. Aole ona pepehi i kona poe nana oia e hali. Aole ana poe kauwakuapaa." Paa ka hale i ka hanaia. Hapai lakou iaia iloko, a e p&aia ana e ka poe Susi ene ka poe Chumah. komo oia iloko oka hale. Hoomoe lakou iaia. ilalo. "Susi, e lawe mai i kuu uwaki," wahi a ka leo. Paa no o Susi i ka uwaki i kona lima a ki malie . mai ia o Livingstone. Uhi mai la kapo. Lele mai la ka maamaama a ke ahi e a ana mawaho o ka puka iloko o kahi hale. Mahope koke o ka hola umikumama-kahi kaheaia 0 Susi. E auwana ana ko Living-stone noonoo a ka muliwai ana e ake ana e ike. "O ka Luapula anei keia?" wahi ana i ninau aku ai. "Aole," wahi a Susi i pane aku ai me ka nahenahe, "Eia kakou iloko o ke kauhale o Chitambo e kokoke ana : ; i Molilamo." Uhi iho la ka hamau. Alaila loheia aku la kekahi iee nawaliwgli: Ehia la e hele ai ahiki ika Luapula?" E ake ana no ke kanāka huli alahele e hiki i kela muliwai ana i iini nui e hoea ilaila. "Manao au ekolu la, e ke kumu," wahi a Sisi i pane mai ai. Kani iho la kana hoe. Hoi o Susi i kona hale. He keiki, o Majwa-a ka inoa, ka i noho e kiai ia Livingstone. Hookahi hola mahope iho kahea ke keiki ia Susi, ka mea me ka paa ana i ka ipukukui ihoiho huli aku la i laau iloko o' ka pahu laau e kokoke ana ia Livingstone, kokua aku la i ka huli ana i kekahi laau a ; ' r *, . •' #i oe," a Livingstone i hao Ka wehe aha o kaiao kahea oMajwara ia Susi: "E hele mai oe ia Kwana (ke kumu); ho maka'u ko'u." Kahea o Susi ia Chumah ame ekolu poe au mawaho. Komo lakou iloko o ka hale. Ma ka maamaama iiilii o ka ihoiho e hoopipi ana, ike aku la lakou i ke kino o _ka lakou kumu e kulou ana ma ka aoao o ka moe, iloko kona poo (5 kona mau lima maluna o ka uluna. Kali iakou, e manao ana e pule ana oia. Aka ua pau no ka pule ana. Ua pau ka ke kanaka huli alahele hana. Ua hala oia makela aoao o ka muliwai ma ke ala hoi ole mai. E ku hoopuni ana i ke ahi kiai e pio iho ana, i na meakane e kani ana a wehe mai la kaiao, hawanawana iho la na kanaka ika lakou mea e hana ai. No ko lakou aloha iaia ka mea nana i koi aku ia lakou e hoolala e hana 1 kekahi hana koa o ka hoopono. Wehe lakou kona puuwai a kanu ia mea malalo o kekahi kumulaau mvula e kokoke ana i ko Chitambo kauhale., I'aloa lakou i kona kino, w-ahi ia mea me ka lole, a hakii ia puolo i ka laau loihi, a haawe ma ko lakou mau poohiwi, a lawe i ko lakou alakai, i hiki hou ole ke alakail ia lakou, i ka umikumamakolu haneli mile ahiki i ke kapakai hikina. TJa hele o Living|(feone i kana hele hope ana; ei;a nae, mahope o kona make ana hele aku Ia oia i ka kamahao loa o kana mau hele ana apau. Ē palapalaia na inoa o kela poe hoahole ili uliuli maikai i hele pu me ia inai ko lakou hoomaka ana mni mai ew r alu makahiki mamua aku mr keia puke: o Susi ame Chumah, Amoda, Aberama ame Babruki. Me lakou ka mea hoomanav"inui o Jacob Wainwright. Lawe lakou iaia maloko aku o na 'wahi opilopilo ame ka muliwai, ka ululaau ame na hihipe'a, ma na kuakuahiwi ama na alahele awawa. A'e lakou ika ( "iLlia'pula ma kahi eha mile ke akea. Pololi lakou me ka makewai, a ku no hoi imua o ka ihe zme ka pu a na enemi, no kona pono, Ike lakou ia lakou i hookokoke aku ai i ke kapakai hikina ua paa ka, manao o na kamaaina e hookapu ia 14kou mai ka lawe an rt ike kino maloko aku oko lakou aina. Nolaila haweie lakou a like loa ia me he puolo pulupulu ka ihele la, a liana iho la he puolo hou mailoko mai o na laalaau a like loa ke nana aku me ka puolo kino. Alaila hele eono poe kanaka me he mea la t luU ana i Unyaīiyemble me ka lakou puolo wahie. Manno k \ poe o kela mau kauhalo e Inwoia ana o Livingston* Iloko loa o ka noMla hookuu ia lakou uhiki r?ao lak<.u i ke kapakai ma kekahi ala okoa ae. mr ka lakou p iolo lole," oiai nae o ka lakon puolo makamae loa ia. | Mahope hoea lakou ike kapnkai. Lawoia ke kino! ahißi 1 kekaUi mokukaua. a malaila i lawe īoa la aku ai| iEnelani, i ko ka honua holookoa e kanikau aua no ma&e ans. |

L-a ku o Li\ ingsto?\«!» ho makahiki mamua aku \\w ka 'haman miua a ka w&nakonu o ka luukim nui o Abl>ey, \vl\^mimsto x ' hoī hr,urmna l:\uoho uliuli, iiio ku pnpalo olo ilianuia o na klahoomanao o na kanaka w-iwo olo atno na Woi, na koa a|mo nC haipnlo, o ka lal\ui Saxon. ?j!al«Ua. i Ape|ita 1874, oia pu kekahi, iwaona o na kiokie V> ka %ahui, o na uhano o rta kanaka koa." 1<ahi i ai eVsti ai i ke kar»i mn\ o kn pu a ka luna'anola o hoala iii i i mako ī!ck.i o Kri5=to a hoi me ka' Rak« arta I har.;. hoomaha l I i ■,