Ke Alakai o Hawaii, Volume VII, Number 18, 16 August 1934 — HE MAU WAHI A'O POKOLE E HEWA OLE AI NA MAKUAHINE HANAU A HANAI KEIKI KE LAWE A MALAMA [ARTICLE]

HE MAU WAHI A'O POKOLE E HEWA OLE AI NA MAKUAHINE HANAU A HANAI KEIKI KE LAWE A MALAMA

KA MA'l HĪ OKE WĒLA _ , O KA PO!SON O KA WAIU KEKAHI; 0 ka ma i i ikeia ma keia mau inoa ae la o ia paha ka ma'i loaa piue pine o na pepe ame na leeiki liilii ai waiu, a o ia no hoi kekahi kumu make nui o na pepe ame na keiki iiilii i oi loa aku paha mamua ona ma'i eae apau ke huiia. Loaa keia mai l ka wa wela, a me he la iwaena wale no o na pepe i hanai oleia i ka wam o ka makuahL-e aka waiu okoa, aole hoi he loaa nui o na' pepe hutiaiia i ka waiu oka makuahine. No keia kumu, loaa pinepine ia i ka lua o ka makahiki mahope o ka ukuhiia ana o ka waiu oka makuahine a hanaiia ika Waiu okoa. Oke kumu nui o la ao ka maemae ole o ka waiu, a i ole ma kekahi olelo ana, ua poison ka waiu mamuli o na anoano ma'i i komo lk>ko o ka waiu mamuli o Ra pono ole a maemae ole o ka lawelaweia ana, a i ole ūa kahiko loa paha ka waiu, Ona nana hopeia ana aku nei i kela mau makaihiki i hala, ua hoike mai ia i na ano like ole i na ma'i .hi like ole o ke kau wela iwaena o na kelki a ua loaa mai lakou mai na anoano!ma'i,mai e loaa ai ka poe nunui i ka hi i iaha nui loa iloko o Pilipine, a ,na kela lahui no paha i lawe mai a hoolaha maanei a ma na wahi lehulehu e ae a lakou i he!e ai. Laha nui pii no keia ano ma'i ma lapana, a mailaila mai no paha kekahi mau anoano ma'i o keia ano o ka laweia ana mai a hoolaha ma Hawaii nei a ma na wahi lehulehu e ae na laltou e luku nui nei iwaena o ka poe koa pu kekahi. Na HoaHona,—O na ma'i mama, he lohi ko lakou puka ana me ka nui o ks hemo ana o ka hanalepo,o ke ano haulaula, halenalena a a i ole oraa'oma f o paha, me na na'o waiu a' e paha i wali ole i na mea ihoowali oloko oka o-pu. Ma kekahi ano o keia ma'i he ! hoomaka hikiwawe mai me ka onp ole o ka puu i ka ai,! i he piwa mai ma kahi o 101 a i ole 102 kekele ka ikaika, he makewai, he luai eha iloko oka o-pu me ka u-\ve. He oni ka pepe me ka ro!io malie ole% makahiamoe nae, he loaa rka huki i kekahi mau manawa. Piha ka o-pu ika makani (gfis)', me ka hu'ahu'a hohq.no ano e. 0 na anoano make i loaa mamuT! o na ahoanō ma'i (moo) e ulu ana iloko 0 na mea i|QjtQ o ka lka mea nana e hoopilikia i ka ili lahilahi oloko, me ka loaa mai i.ka walewale(elike me ka wa e loaa ai 1 anu iloko o ke poo), ka palahehe, ai na maT ikaika f Jō keia ano, he poino loa o ka io ame na poki koko iloko o ka naau (pehu) me ke kahe o ke ko"ko, e puka ai ke ko&o ame ka walewale iloko o ka hianalepo, a ke nana iho he ano ula koko a walewale ka hanalepo, Ma ns maM mama o keia ano, aole ikeia o Va i kfikah> mamw?. ; ka hoomaka niia, u e, koko, he hoaiiona maamau ia o ke aii'> lū maīaiim, i kai-ak he dysentery. He like o!« r ka J "Heluna e hemo ai q ka hanalepo, mai ka elua a ekOilu kakini manawa o ka la a i ka elua, a mahope o <keKaKT A ftiatfīttf&, hoopilikia loaia ka ili ma ka waha o ka eteni«f"fe na poison, ula mai ia, a eha no hoi. He pono e hoaoia e pau keia pilikia raa ka holoi pinepine ana mfe ke kopCp|femae ka wai, ame ka lu ana pia i huiia me ka aiihe oxide/a I ole me ka pia (maka) wale no. / k Emo ole e ikeia aku ana ke emi mai o ke kino. o ke keiki; ka mua mfi ka palupalu ame ka alualu ana mai o ka ili, alaila emi ana mai o na paona mamuli o ka emi oka io. He oia no tia ma*l ikaika ole o keia ano iloko o na la pokole ke malama ponoia, aka ina e ike nui iā ka walewale ame ka t>4laheihe ilsko o ka hanalepo, he hoailona ia ua loaa i ka ikaika o ka ma'ī, a he pono e malama me ke akahele loa no na hepekoma lehulehu mam.ua e ke ola ana. Ina e ikeia he walewale liilii iloko o ka hanalepo a i ole koko paha, , me kahi piwa mama mē ka nawaliwali iki, he manaolana no ke ola koke mai ke īoaa ana, O keia palekana nae e manaoia e loaa ana, i na wa apau, e kaukai ana ia maluna o ke ano o ka malama pono loa i& o ka pepe me ka hoohēmahema oU ia, a he uuku loa ka pono a ka iaau. KE KOLELA;ME NA MA'I MAI KA WAIU MAI O keia ano hi aka he hi make nae o ka pepe, o na pepe hanalla ka waiu mawaho ae o ka waiu o ka makuahine na pepe loaa nui i keia ano hi, ame na keiki hanaiia ina ai mawaho ae oka waui. He ma'i hikiwawe loa keia ke pii mai mamuli o ka leaa o na anoano ma'i kohu wai mai. iloko o ka waiu a meaai e ae. aole i pau