Ke Alakai o Hawaii, Volume VI, Number 47, 29 Malaki 1934 Edition 02 — O KA LAMA KA ENEMI INO LOA O NA HAWAII A KEKAHI NAE O LAKOU E HOOMAOPOPO OLE NEI [ARTICLE]

O KA LAMA KA ENEMI INO LOA O NA HAWAII A KEKAHI NAE O LAKOU E HOOMAOPOPO OLE NEI

Me ka nnau ehaelia anie ka puuwai aloha an e nana mau nei i kuu lahnui aloha i ka ume' ikaika loa ia ilalo o ka poino nui i keia mau makahiki lehulehu i kaahope ae nei,. me ke kahe maoli ana iho no hoi kekahi o na waimaka 5 i ka ike aku i kuu lahui e hoomaopopo' o.le ana i ka pono ole ame ka iiewa o keia kupulno'nui a ikaika loa, ka waiona, Ua kamaaina kakou apau, ka-poe hoopa o!e i keia mea he waiona ame ka poe e auau ana iloko o ia mea, i ke ino o ka hana a ia kepolo, aole. wale ma ka ikaika i ka ume ana i na eiala i luhi ai o ke kanaka mailoko aku o kona pakeke, a noho iho ua kanaka la iloko o ka pilikia ame ka hiuie, aka ua hoopilikia pu aku ia i k.a poe hewa ole o ia hoi na wahine ame na keiki a keia poe i ka pololi a ka ai ame ka nele i ka aahu. Aole keia he mea hiki ole ia kakou ke ike a hoomaopopo aku i ka noho ana o'na ohana 0 keia poe, Aole no i apono mai na wahine a keia poe i ka lakou hana. a me he mea la, ua hooikalka mai no paha lakou i'ke-ao mai i ka lakou mau kane, aole e liookipa 1 keia mea ino iloko o ko lakou mau kino, aka ua maliu ole ia aku 110 nae ko lakou mau leo o ke aloha. Aloha Ka Luhi e Luhi Mau Ai Aole no he palaualelo o ka poe puni lama. aka ua Ipie no ko lakou i?ni« iuaa ka hana me ko ka .p&oe puni lana ole, aka o ku mea aloha nae, o ia ka pau o kekahi hapa a hapanui paha' a kokoke loa no paha e pau na dala e loaa mai .ana i keia mau hop o kakou i 'ka lilo i ka lama. Aole nei he mea hoohewahewaia, aka ua kamaaina kakoo apau i kā hopena a ka'lama maluna o ka poe e hooaikane nei i keia wai ino a hoopupule i ke kino. I ka loaa ana maiona kenikcri ka uku hoi o ka luhi ana o ka pule a i ole o elua pule paLa mai ka hakuhana mai, o kahi mua loa e kipaia ana e Iwir. niau hoa o kakou o ia no na wahi e loaa ai ia lakou o ka lama. I kekahi manawa, ua.puiu mua mai la i ka wai hoopulu-pe i ke kino mamua o ka hiki ana i kahi o ka hana, a pono ole aku la ka lawelawe ana i ka hana a ka hakuhana. I lawa no a loaa na kenikeni o ka luhi ana o ka pule a i ole elua pule paha a i ole mahina paha mamua aku, o kahi -o ka lama no ka ihu o ka moku e hookeio ai, me ka oi loa- aku o ka mama o ka hele ana o na wawae mamua o ka mama o ia mau wawae i ka hele ana i ka hana a k ahakuhana. Akahi kiaha 7 alua kiaha a i ke ke.u o ke kiaha, poina ka olelo makuahine a hele pakaki ka iiamu kapulu; pau pu me ka hilahila, aoka oi loa aku o ka pono ole, pau pu ka noonoo i ka poe 'o ka home i kali mai o ka hoi aku o ke kane, ka makukaue hoi, me na wahi kenikeni e pono, ai ka noho ana aku o ia mau la mai, a i ole e uku ai paha i ka aie i ka halekuai o ka hilinai ana mai,no ka mea ua loaa hoi K:a hana a ke poo o ka ohana, aka, ua hala mua aku la nae o kenikeni nia i ka hoopomaikai i ka wahine a ka ona halekuai iama a i ole a ka poe hana lama ma-Iu paha, He Mea Hoopillkia Kaf Lama i Ke Kino .... Aole walo ae Ia keia o ka uilikia a ka lama, aka he ph ma l o s aka e inu ana ia mea Kr hoomau eia i k 1 ' īa mea iloko o kona kino. ]ivt- oU' «■. i , s I , ia oloko o ke kino e ! a , nma ,%a h '' \ , * . sl> 'ran aho o ke kino o kp kanak». noU' ' . . . h-o oru r ka uoe inu ia mea %a Oielo a na i.. 1 A n ICJ ilo e maouoī-o ai I-i jvhkir o ke k" 1 i ** o > kiki ro i ka uoe anau k, hana i ka nn\ . . „ ik,. a Penei: Oiai he alai i k,t *V r i"i * > . " ' o i ka hua moa iloko ° V" Uimn al?i «.V- i > j j w J i, ua .. mmni ino i kn i ,x h . , lP c nu /a aiia i ula « 1 , . , ke ahi. Ina e hiki ke ri 7 \ v .K'iLna oloko o ka onu 0 ke kanaka i Ka v ■ 1 " , >.m ai o ka lama iloko o , !.a . pu * . \ ~r.u e hiki ia kakou ke *->■•>. >mao?>ono ih<> . - . onu elike mo ka mo'a ai.a o ka huamoa k.i houena maopoi>o loa 1 io.. t , a, a lu ok 1 i u' uka inu Uma A o v. alo, A-,m o 1 > 11- rr,„ * "Ha naaliai a e nsoVn n ke ka Ti ■ ! o ka lamn n n k.-. !■ ■> 1 t n.i aM|« ī i > \ a nona kola >:u.u a l Le mea maikai . i v a, ' 4 k n.u » malia he niu» . ..'o.a k ,u af * ka w<' k i haalele aku i ke;a ■v«p; ino nuī wale. | \]< Po-e HoaLi* % 1 \„ Xa £kaiesia | I.ehulehu xxale ■' i. " ,u hoa KanaKa o : nu ; mn i ka lan t l.e ' < 11> t ' ouui uoloko o na eka- i

;losia like ofe o ka aina r.ei».a pohoa la lakou e nouioo oie I rn?i i ka o na okaleaia a lakou i nohu hoahaiuu* | aku ai? 110 lakon anoi k; ; pilikia a i 010 no &o iiau aaoi ;i loaa ia lajvou mai iu; ..h.kai mai o kekaiiiWu ekalosia: i Aoie e hiki ia'u Ke pai ,■ 1 keia ninau. 110 mea aolo au fi lohe \ na ao i haawiia mai i keia,mau hoa o kakou o ka | poe ia lak<fu ke kuleana e haa%fs ia mau .olelo ao, aka j hookahi no ī?ioa nui e lilki ia lakou a ia kakou pu no lioi Ve tke, noh* ho n : loaa mai maUoko mai oka inu | iataa, aka he poi» no ke kino ahe pilikia ro ka nohu f«na o ka ohana. : I ; ■ :. . - .

| MOKUNA VI. i ~r -jye£ v *-, - ] ULU ANA ILOKO O KE ALOHA : I Oke oiaio, o ke. aloha o KrisW.£eJg3AAa hooj loh Tviipaiaijiaha kona; hoololiia i ke ka .ppe e I hiipoi ana ia mea. O ka poe o ka hom.e o Beardsley ka . hoike o ia mana kamahao i hana iloko o o ke ; kanaka, ka lunaekalesia, ka wahinē ame ka„ muu kef iki. Aole no nae i pakele lakou mau na JiQpwaleAyale aIme na hoohihia mai,—aole hookuu oka —-iee diaj bolo ia kakou e maalahi a e lanakila maluna ona me ka j hakaka ole,mai me kona ikaika ame kona tftana ame ko|na maaM dpau,—-aole no hoi ona pio mau;'atca e ulu ae |ana keia poe iloko o ke aloha a aole lehulehu na hebej d°ma mai palohia loa aku la mai o lakou aku a | pau na kanalua a noho lakou apau ilokq o ka ika- | ikia Kristiaijio ame ke aloha o ka makua i ii£ keiki a o na | keiki hoi i jia makua, he oiaio, ua hala na mea kahiko, a | ua lilo na niea apau i mau mea hou. i I kela ame keia manawa hoomaemaeia iho la na lumi j o ka home o Beardtley ma a ui maoli ke nana aku, me ka j nui oie no pae o na hoolilo, aka me na uma maiau o ka poe umauma. lokahi i awili puia me ke aleha oiaio i hoopunanaia ilio e ka uhane o ke Akua, uilo iho'la ka hale nui me na }umi pelapela a polopolona mamua aku i hale nani maoli ,e hoohihi ai ka naau o ka mea e komo ana iloko a ike t ka nani ame ka maemae o na mea i hoano houia e na jpuuwai i hoano houia e ka mana o ka haiolelo a ke kahunkpule o ia mau Lapule i hala koke aku mamua, nana 1 i na naauuahoa o na la i hala, a waiho aku ma 1a m,au makalua i k anani e £>ono e loaa i ka poe apau e|manao ana he poe lakou np ke Akua, Uo like ke kulana o ka home o ka lunaekalesia me ka moolelo kaao i ka manao o na keiki. Aole no i haule iho ka u'i o ko Emma lumi malalo o ko Paulo, oiai uo olelo ka makuakane me ka manao l<skomaikai aole e pono e mau ke kulana kahiko o ia lumi; a o ka Buke Kauoha Kou.me na liuapalapala makalii o na la mamua aku, ua hookawaleie aku ia mai ke pakaukau kuwaena aku o.ka lumi i loaa ka lumi o ka Baibala nani, a ua o Emma i olelo iho ai, ua ike io oia i ka loli piha o ka puuwai o kona makuakane, he mea hoi nana i hoopiha lea inai iaia me ka manao, e hana ana oia i ka maikai apau e hiki ana iaia, ma na mea apau, e nohoalii mau mai ai ka hauoli oiaio iloko o ko lakou home, no ka manawa elike me ka hiki ame ka loihi o kona mau la o ke ola ana ma ka honua nei a ke Akua i haawi mai ai iaia e hana elike me ka kona Haku i makemake mai ai iaia e hana. 0 kekahi hopena nani lua ole i kipa iho ilako o ko Emma nooĀoo, o ia ka hoopoina loa ana i ka heluhelu i na puke moolelo lapuwale, a hoolilo iho la oia i kona manawa $pau, ma ka hana ana i na .hana o ka home ame ka huli nui ana i ka Palapala Hemolele, ka ai o ka uhane. Ono loa iho la oia a pela hoi me kona kaikunane me Paulo i na mea o ke Akua a hoopaulua launa ole aku la ina mea oka honua. I kinohi, ua haalele wale no oia i na mea o ka honua, na mea ana i hialaai nui loa ai i na la loihi mamua aku, no ka mea, aole oia i makemake e hoinoino i na manao o kona mau makua, oiai ua hana mai Ia laua i ka .maikai nui ma ko laua aoao e hoohauoli ia lakou na keiki; aka mahope o ka hala ana o kekahi mau la pokole, ame ka hooikaika mau o ka.lakou kahunapule i ka hanai ana mai ia lakou i na ai momona j o ka .olelo a ke Akua no ko lakou mau uhane pololi a wiwi, pii loa ae la na pakeneka o ka maikai iloko ona, a hehee loa aku ia ka ino mailoko aku ona, loaa wahi lumi-ole no ia mau opala e pipili ae ai. I Ua hoi mai ka ohana Somerville mai ka hema mai; I a i ka lohe ana o Jack ame Ethel i ko loli i loaa i ko laua I hoaloha kahiko, pono ole loa iho la ko laua noonoo. i O Emma pu kekahi i noonoo iho, aole oia e kohu iloko o ka auna o ko laua mau hoaloha kahiko elike me ia i na la mamua aku, a noonoo iho ia oia, pehea la i hiki ai iaia ke nana kapakahi ia Minnie Blair, aka hooholo iho la no j nBe iioko iho ona, e paa ana oia i ka malamalama |hou i loaa Ma, a ina he mea hiki, e hoao ana oia e komo | ia malamalama iloko o ko laua mau hoaloha kahiko j "He manaoio ko,u." wahi a Paulo i olelo mai ai i kojna Kaikuahine, 4< ua papalua aku ka maikai e noh© ika j home nei mamua o ka pokakaa hele wale iho no mao a ma?rci i ka po : me he maa aihue la ke hoi mai i ka hale ke aubioe 1 na wa apau." | "Helo. Paulo!" wahi a Sim i olelo mai ai i kekahi :la. "Heaha mai nei hoi keia ou? ua hoohuliia anei oo? well, aole 4nei kela he mea paam maikai? Ua iihe mai au ua ooloku maoli ka lunaekalesia i keia mau la mai nei; aole i kana mai oka moa aka, i ko'u manao; malia u iilo ! ia i mea n<ima e launa ai me ka 'poe," a hoopinana ue la ;oia i kona ihu ihma, "aka me he mea la aole 1 kau pu • maī ia ano maluna ou," wahi ana i pakui mai ai, me ke j ano hoohei|eheiie, "Ea. aole au i ike iki ia oe ao hookuhi

mahina ae nei. la pau nnoi kela U Ui ko o.; o hele i ke komohana?" I 1 "Ina oo < haawi mai iau i auuj«wrfc « ho#o ao au o l'ano i kau mau ninau." .wahi a i. pano aka ai .ko kuio o ka nianao aka me k$ nae o k.» ula nia kona mau papalina, no k4 i muo t vpo laia ka pieu o hana aku ai i;o Siixi» oiaio, ua noho mana koui keihi uialuiia u P^i||a a ko hoomaopopo la no oia ia mea. AkA u\u* >,;.;o 0 rtiuno e hlo oia i keiki hoopn, » koua ho, me ka nmanma maomae. . - *- . " K ? hs « o!i 'M «<•! au r.o ka W k*STA..U j; s ;, s » a e hiki ai īa uke >yehe\vehe aku ia ag g I§Urfl 2*sc% ao'e au 1 hoohnliia Ue hauoli nui loa 1 hooh.* inn na like aku su me ko'u 1-.?/ 10 ia "W« ma« makua!" M<> he ,a " a « a«[ĪM»4 t JWko a i keia ws mamua okawa i haW"' s '