Ke Alakai o Hawaii, Volume VI, Number 11, 13 July 1933 — KA HOIKE A KE KOMITE KUIKAWA NO NA HOME HAWAII [ARTICLE]

KA HOIKE A KE KOMITE KUIKAWA NO NA HOME HAWAII

O na hooheneheno e olelo ana aole he fcanafca ike rnah!a! a ke Komisina Home Hawail na'na fhooiala a e alakai a hr>ohana oku iaa loina ano hou rto ka pono ame ka hoopakele ana I m mala halakahiki o ka. poe hookuonoono, ua hlki ia ke panoia nm naolelo o ka aelike a kesa komisina"T hana al me ka hui ii&la. Penel ka heluhelu ana • o ka Pauku elua o kela aelike: "O k& mea mahiai 'ola hoi ka mea hookuonoono) ke ae hou nei oia o ka hoomakaukaula ana o na atna r*o »mnula aku, ke kanu ame ka ipalama a, oiu una ! na 90 e kaa ia malalo o ke alakal ame ka hoohana ana u ka me-i auai msJ (ola hoi ka huir * i 0 ka waiwal o ka pa naonao no ka hoomalu ana I na mea ino m 3kf*ia ia i ka makahiW aku la no 1 hala a i ole elua pa-' ha makahlki. ' ] īloko o ka makahik! 1927 u& ikeia kela mea e ka poe loea pa-| inaapala ame ka poe loea kanu' meakanu he mea la e akakuu al ka pilikla 1 ka mea ino. j O ka mea Iloko o ka hoike e' pUI ana i uhauhala ona !oaaj a ka poe hookuonoono mai ka 1928 ahikl I ka 1931, o na oo p ia m&u makahiki, u* uiu mai ka nlnau pehea ia ka nul o ka hoomakua aku o ke Komisina Hone Hawaii maluna o ka poe hookuonoono. o ka hana mua a ke Komiaina Home Hawaii o ia ka hookuu i keia ame keia mea hoo : kuunoono e noho mana plha maiuna o kona m&p mea apau. O ka hahai ana l ka keia manao ua hanaia ia mamuli o ka mana o k*e Keikialil Kuhio. No ka wehewehe ana i kona mānao i e ikeia no ia ma keia mea hoōmanao a Mr. Noa W. Aluli: ke ano he eīele au na Kuhio ame kona hoa paahana iloko o na BĪla Hoole Waiona ame Hoopulapula ame na hana no ka 'hapal i na Hawaii, mai ka makahiki 1911 ahiki wale i kona ana mai i keia ola ana, e ae mal ia'u e pane aku | 1 isa ninau ma ke ano mahope ae nei: . .. . i; 0 Kuhio, ma kana hafiose7o ma na hooikiiika haloka anā no ke koho haioka, ma kana ip'AU kukai olelo mau ana i kela ia ame keia ia ahiki walf i bm la hope, olelo oia, elike me ke.'a: "" " "Aole ka poe hookuonōOno ma »a alna Hoopulapula e noho wale maiuna o na noho e hooluliluli al ia mau noho l ka ia apo e hooluliluli ai la ou a hiamoe — e puka lakou iWaho i ka lā, i ka ua } a e eli i ka'lepo a hoolako mai ia Honolulu me na meaai e pono lakou elike me ka hapa nui o ka poe mahiai ma ka aina Makua ka ppe hana ikalka a poe Ameiika Maikāi iloko o ko lākou mau wahi, Aole ko kakou poe kupuna he poe kakauolelo, he poe mahlai lakou a he poe lawaia. a lie pono kakou ellke me lakou; he mea oi aku ia o ka ikaika o ke kino a e oi ae ai kp kakou hauoli." " " 1 mea e Hlo ai 1 poe Amerika maikai a i poe Amerika mahiai maikai, he pono kakou e aoia a e aiakaiia -- e onou ana - - a e aiākaiia - - o ka onou ana ame ka hooke ana i na mea iloko o ko kakou mau puu, aoie ia he mea e hoolilo ai J kekahi o kakou i poe Amerika mahlai maikai - -ht ponojpkakou e ike i ka hana anaTna mea like ole no kakou iho, aole hoi e hookuu na hai e hana ia mau hana no kakou i na wa apau - - he pono kakou e noonoo no kakou iho aole hoi e hookuu na hai e noonoo no kakou i na wa , apau." " " O na keiki a Brown, na keiki o Dowsett, na keiki a Eobikana, ko kakou mau HawuU he dala ka lakou ka poe hoi ia lakou kakou e nana aku nei ma ke ano ! he mau alakal, he pOno e lawe lakou 1 mau apana aina a i ole e lawe i mau apana alna ma na inoa j kokahi poe e aku a hele ma kela wahi a alakai aku ma ka hana - - Owau, kekahi makemake e loaa ka apana aina a noho malaiia, "-"-"-Lehulehu ka poe o kakou mai nei aku a mai kekahi mau mokupnLmai e pono e heie e ike 4ti Molokai i kela ame kela manawa a kokua aku e alkkal i ka poe Hoofeapnoonō,""" """ tJa ike aiiei oukou a i ole ua lohe wale palia i kekahi mau alakai Hiklnl Amerika? Aole loa. A no ka mea na ke aupunl e hana nf mea āpau no lakou, aoJe lakou e Ulo i poe ae*oia elike me ka loihl oko lakou kaukai ana maluna d lial - - aole 1 hooiilo ka hoomakuala o lakeu

i kekahi o iakou i mau alakai, aoie loa ia e hiki ana, " " "He makemake kakou i poe aiakai pu- o keia kekahi o ko kakou hemahema nui, kaukai mau kakou maluna o kekahi poe na lakou e hana' mai a e noohoo no kakou- - he pono kakou e hana i k§t kakou hana ponoi a e noonoo no kakou.iho a i ole e nalowale ana hahana loa ana ka paio ana ma kel? hope aku - -aia lilo na hana kakauolelo mai o kakou aku iloko o na haie oihana kaiepa, ke emi mau aku nei ko kakou mau kulana hana Hoko o na oihana aupuni o ke Teritore ame ke Kalana, a o kahi wale no i koe no kakou oia kela mau Koopulapula, a ina aole kakou e komo a hana i ka hana a e noonoo no kakou iho, uapau kakou." " " Oielo ke Komite i ka pHik-i» o ka poe hookuonoono mua maluna o na alna o Hoolehua ame Palaau. No ka manao ana e nohoia ana keia mau aina, ke hoike nei ka makou buke a no ka hahai ana 1 ke ao a na loea mahiai i konoia ai e kokua i ke Komisina Kome Hawaii. ua hoaoia a ua hanaia ka liana mahiai no na aina mahial malooia ma kela mau aina maloo o Mr, L. T, Lyman, ka lunahoohana

a loea mahiai ia manawa. Ke manao nei au, o ka hoopauia ana o keia hana waiwai nui i ka makahiki 1924, i ka wa a ke Komisina i hoopau ai i ko Mr. Lyman hana ana, o ia kekahi hana naauao ole ?. pillkia, O ka hoaoia ana. inr. ia i hoomauia, ina pela ua hoeo kakkou ma kahi e haawi aku ai i ka poe hookuonoo.no i na ao naauao ana ma ka mea e pili ana i ,ke ano o ka meakanu e kanu ai, i ka wa hea ka wa kupono e kanu ;ai, ke ano o ka malama a.na ia mau mea kanu, a ihea e hiki ai ke lilo ia mau meakanu. O ka 'mea i ikeia, i ka hoonohoī?. «ita o ka poe mua ma kela mamua o ka wa kupono i poe na kela no ame keia o lakou e hana a e hoao 'me na pomaikai ole 1 loaa aole hoi elike me ka hoi ana aku e noho mai ana ka mea ua loaa na ike i hooulauluia.

(Aole e Pau)