Ke Alakai o Hawaii, Volume V, Number 49, 6 ʻApelila 1933 — Ka Hoike o ka Hihia o Ala Moano [ARTICLE]

Ka Hoike o ka Hihia o Ala Moano

Mahope mai no na Mr. John G, Kelley, ka tXx)io Aupuni hou i hookohula ma kahi o ka Loio Kalana no ka lawelawe ana i na hana karalma, hoohana ilio la i kekahi noii huli piha pono, aka me ka waiwai ole no nae. Ke manaoio nt'i makou ahiki i keia la, ua hanaia na mea apau e hiki ai a he mea pono e kali aku i ka hopena pomaikai a i ole i ka oiii ae paha o ka poe e huli ana I ka makana e kokua ana e loaa ha hooia kokua nui. E loaa aku ana ia oe he hoike hoa I mahele pono ia. Kou olaio. ABher Rossetter Hope Peresineda a lunahoohana.

Okatoba 14, 1932. Kou Mea Hanohano, LAWREKGjE M. JUDD, Kiaaina, Teritore o Hawaii, Honolulu, T, H. Kou Hanohano: Ma keia ke panee aku nei makou maanei i kekahi hoike hou, oia hoi ka makou hoike a noii ana o ka hihia o AJa Moana. Hoomakaia ka makou noii ana eiwa mahina mahope mai o ke karaima i oleloia e paku'i ana hoi i na noii laula ana a ke Oihana Makai„ Ke keena o ka Loio Kuhina ame ke keena o ka Loīo Kalana, a ehiku mahir.a mahope 0 ka hookolokoloia ano o na kanaka elima i hoohuoiia na lakou 1 hana ke karaima, ka makoa ninaninau ana oiai ua kaokoa loa ia mai ka ninaninau ana i hanaia mamua aku, he hiea hoi nana t koi mai e hull & e ana i na hoike o na nlnaninau ana ame na oleloike i laweia e ka Oihana Makai ame kekahi poe makaikiu e ae, ame na ioio o ke Teritore, a pela pu hoi me ka noonoo ame ke ana ana i ka hihia ame na oleloike. Aole i ikeia ma ka makou noii ana ke kumu ame ka_rftea e ikeia ai ke kanaka a maū kanaka paha ! hana i kela limanui ana maluna o Mrs. Thalia Massie, Eia nae, o ka hiki kino ana 0 ko makou mea ninaninau ma ke kahua ua loaa ka hiki e nihau i na mea oiaio pili mal a pela hoi me k-a :rr " k- 1-' .i'? kōkua m? 1 is ia n;fiko ■ ■> j-.il. 'ee mau rata vk> \iv j ~weM?ūi loa he mea waiwai nui loa hoi e maopopo ai ka hewa ole o ka poe i hooKuaiia. Aole keia o ka makou hoike hope. Eia ho makou ke hull nei 1 na mea oiaio e loaa ai ka hopena i makemakeia. NolaHa, ke panee aku nei'makou I keia hie| ka manao e aeia niai makou e waiho hou aku i hoike a i ole j e hoololi paha ia mea a aole hoi e hanaia kekahi mea ahiki I ka loaa ana aku o ka makou olelo mai ia makou aku e olelo aku ana aole a makoji hooponopono a i ole paku'i hou paha i koe. Kou Olaio, Asher RQ3setter Hope Peresidena a Lunanui

N"u loka, Okatoba 8, 1932 I kuiike ai me kau mau kauoha e noii i ka Hihia Pu'e q Aia Moana i maopopo, ina ia he ;aca hiki, na mea oiaio o ka hana limanui maluna o Mrs. Thalia Massie i ka. waenakonu po o ka Poaono, Sepatemaba 12, 1931 ma Honolulu, T. H., a o ka .oi loa aku hoi ina ua pu'eia, nowai, ua hookuu aku makou no kela hana 1 ko makou Lunahoohana o ka mahele o Kaleponi, Mr v J. C. Fraser, he makaikiu loea o'ka ike no na makahiki i hana me keia akena apuni o Amerika a ma na wāhi like ole o ka honua nei. Ma o kau kauoha ua hui aku 0 Mr. Fraser me oe ma Kapalakiko, i Itine 9, a ma kela hui ana ua hoakaka mai oē i ka Hihla o Ala M&ana a kauoha oe ia Mr. FraJfcr e hele e hui me ka Loio Kuhina Harry E, Hewitt, 1 kona wa e hoea ai i Honolulu, a i ka Hope Loio Kuhina ia Haroid T.* Kay ame ka Loio Aupunl John C. Keiiey; a e hui pu aku hoi me ke Kokua Kiaaina Raymond C. Brown, ka poe e hauwi mai i na kokua apau e hiki ana. 5 Ua hal aku oe la Mr. Praser; ua kokua ka Hope Loio Kuhiaa' Kay 1 ka Loio Kuiliana ma ka' noii pilia ana i kela Hihia Pu'e | 0 Ala Moana a ua hiki iaia ke haawi mai i na mea alakai e pili ana i kela noii aWki i keia la. Haalelē o Mr. Praser ia Kapalakiko i luhe 10, 1932. a hoea 1 Honolulu I ka hora 5 o Ke ahiahi o ka la 14 o lune. Ma kela *hui ana i a hooia aku oe ia Mr o ka noii ana ana e laweh\u aku al e kaawale aiia U n ā! na keakea mal o m ano apau a o ka mea i makemakeia o ia ka oiaio ame

ka mea polole'i loa, me ka nana ole owal la ke loaa pono ana. I luiie 15 hui o Mr. Fraser jne ka Loio Kuhina Hewitt. ka:, Hepe Loio Kuhina Kay ame ka Loio Aupuni Kelley a loaa mai ka hooia mai ia lakou mai no ko lakou kokua piha mai. Mahope mai ua hui mau ia aku keia mau luna aupuni i kela ame keia manawa a i na wa apau ua haawi mai lakou i ka lakou kokua ana me ka maalahi ame ka eleu. Malalo o kau noi maōli ana mai ua hui aku o Mr. Praser me ka Alihikaua o ka Mahele Umi-kumamaha 'o ka Oihana Kaua Moana, e hoakaka piha ai i ke kumū o kona hoea ana ma Honolulu a ua loaa na hooia f*na mai kela alihikaua mai e haawiia 'nai no na kokua apau e kokuaia ai keia hana noii. j O ko makou Mea Kiu A. H., j j noho mua ai ma Honolulu, he mea hoi i hiki ke olelo i ka o-1 lelo Hawaii, ua hoohanaia oia j ma ka lawelawe pu ana ma kej ano he kiu me na puulu o na i opio o ka aina ame ka poe hele iinepine i na wahi hele maii ia. ; e keia poe. Na ikeia oka poe V hoohuoiia ua komo iloko o keia j kihia ame'-kekahi poe e ae i hoohueiia ua ikfe i kekahi me.a fpili ana i kelā hihia, aole o 'a-: OU hele mau i na wahi o k-iia j ano elike mo mamua, a i mea e kapaeia ae ai na ulolōhi hoonui lilo e pili ana i keia mea a i mea j i>u hoi e loaa ai ko lakou liili- j ar -. mai ahiki ia lakov ke< ! lamai:' i mai i na mea'e pili una i ī >ihia, ua kaili makou i! • ke Khi a. H. a hoohanaia ma • • kona wahi ka noīi laula am, iai G. A. M,, i mea koKua i ria kukai lehulehu ana i manaoia be mea poho e hanaia. Hoomau ke Kiu G. A. M., i ka hana ana Mr. Frased ahiki i Augate 31, 1932, ia la hoi i hoi ai o Mr. Fraser ame ka lunahoohana G. A. M. i ka aina niakua. Ua oleloia e Mrs. Masc?e, ua hanaia kela laweia ana ona ame kona pu'eia ana ma kahi o ka waenakonu o ka po o Sepatemaba 12 a o kana i olelo ai mahope koke iho, elike. me ia i hoike mahope koke iho e ka poe i kamailioia aku ai ame ka poe I lohe, e manaoia ia o kana moolelo ponoi ia i hiki ole ke hoololiia e kekahi mau mea okoa ae a mea e ae paha maho|pe e hoo'komoia ai iloko o ka : hoopii.

Ma-ka olelo a Eustace L. Beliinger ia Inspector John N. MeIntosh o ka poe makaikiu i ka, hora 3:20 p. tn. o 18, 1931, ka mea hoi e kalaiwa i ke kaa i, kaheaia aku e Mrs. Massie ma ke alanui Ala Moana I ka wanaao o Sepatemaba 13, 1931, penei no ia:

Mahope o ka hala ana o ka|hi i hoopihaia me ka papakea | ka akau lAlanui Ala Moana) i ike aku la au i kekahi wahine |ma ke~alanui me he mea la e ; hele wawae mai ana i o makou lā a e kahea mai ana ia makou e ku. Ku no makou. Oiai oia ma ka aoao akau o ko makou kaa, a o na pukāaniani o ke kaa ua hukiia iluna, aoie e hiki ke lohe a hoomaopopo i ria huaolelo mua i hoopukaia, a i ka hookuuia ana o ka pukaaniani ilalo o ka mea mua a"u 1 lohe aku ai i ka wahine i olelo mai ai, "He poe haoīe anei oukou?" Pane aku la makou ae, a ninau aku Ia i kona pllikia. Olelo mai la oia ua hap&iia oia e kekahi mau Hawail ellma a i ole eono paha a pepehiia oia a hooleiia iwaho o ke kaa. Ninau aku makou iaia aia la na keiki ihea a olelo mai oia e heīe ana iakou i Kalihi. īa manawa hookahi ua hookoiho mai la makou iaia iloko o Ke kaa a ua oleloia e laweia oia i ka halewai Noi koke mai la oia e hoihoi makou iaia i kona home, me ka haawi mai ia aakou i ka helu o kona hale ame ke alanui. Ua ninauia aku oia e Mrs. Clark ina paha ua hana kela poe i kekahi hana okoa &e ae o ka pepehi ana iaik. Pāne r.ni la oia, "aole." (Aole e pau}