Ke Alakai o Hawaii, Volume V, Number 41, 9 February 1933 — HOAKAKA I KONA MANAO NO KA PAU O KA HIE O NA KAA UWILA [ARTICLE]
HOAKAKA I KONA MANAO NO KA PAU O KA HIE O NA KAA UWILA
Mamuli o na manao lehulehu i hoakakaia ,ae Iloko o na la aku la i hala, o ka oi loa- aku, ma ka aoao o ka poe i make- . make, a i makee no hoi, no ka 0 hoomāu ana aku o ka holo ana 0 ua kaa uwila, no ka halihaii ana 1 na ohua ame na kamaiii kula, ua hoike ae o Mr. H. Lewis, ka ona nona Xekaf:ji mau kaa kenikeni haliliall ohua i kona mapao maluna o kei?t kumuhana ano nui, i lilo i mea kamaiUo nui ia iloko o na la aku la 1 hala, -fe. i hoopukaia ae maloko O kekalii o na nupepa n&mu o . keia &ulanakauhaīe, a no ka pomaikai jioi o ka poe Mkl ke heiuhelu 1 ka oielo Beritania me ka maopopo i ka manao, ke unuhiia nei kela leka, ma ke ano he pan«, »o n* kumu i toiia mai a! ma ieekahi aoao, no ka pt>no e h<K»nauia aku ka holo ana o rm kaa Penei iho ua leka net: ♦ ■
"Ua npho au maloko nei o Honoiuly a ua komo iloko o ka lawelawe oUsana ana maanei no 32 a oi akn makahiki, ua loaa ia'u ha :ke lehulehu, no ke kipa ana mai o Ica mea uukr. ' ame kona he3e ana aku. I keia manawa nae ua hoea mai na kaa kenikeni a i ole na kaa hoomakaikai paha, no ka noho paa ana. He hana ia i koiia mai ai e ka lehulehu. Ua pau ka hie o ka laina kaa uwilā o keia manawa, ellke nō- h'oi me na hana o na kaa hoki a Pane o na makahiki he 30 ae nei i hala. O ka 1933 keia, ke olii nei na kanaka me ka nee hlkiwawe ana ame ka oi
ae o ka palkai, mamua o ka mea a lakou 1 hana ai o 30 makahiki aku nei i hala, nolaila ua makemake lakou i na kaa oi ae o ka holo me ka maika! pu. "Mamua koke aku nei,' ua lawe hele la ae kekahi palapala hoopii e ka hui kaa uwila, me ka nui o ka poe i kakaulnoa, Ke olelo aku nel makou, ina e lawe ana kela ame keia kiakaa o na kaa kenikeni i kekahi palapaln hoopil ma kona alahele mau, e loaa ana iaia na inoa lehulehu iloko o ka Ia hookahi, elike me ia i loaa ai i na kanaka o kaa uwila iloko u Ka mahina hookahi, ma ke komo hele ana mai kekahi hale a i kekahi hale. He mea hlki loa keia ke loaa. no ka mea ke kau nei ka poe lie 10.000 maluna o na kaa kenikeni i na la apau.
"Mahope aku o ka la ekahi o Feberuari, e haawi no ka Hui Yellow Cab he uku-hapa i na . keiki kula. Ke makemake nei makou e hoike aku me ka maopopo loa, ua hikl ke nmlnmaia kela ame keia keiki hele kula maloko nei o Honolulu e na kaa baki hallhali ohua he 40, e hoohanaia nei e kekahi hui ken 1 - keni. Ua hiki ke kukuluia keln mau kaa baki, ma kahi e koī ole ia ai na kēlki e hele mai kekahi aoan mai o ke alanui no ko kau ana maluna o'ke kaa. īna n< i no ka hoopau o ka hul kaa uwi!a 1 ka hooholo aiia 1 na kan ukr, ole nuvi la iakou, ua hlki l<w ke iaw< koke ia ka ha.lihali o' u i < kaa kenl&Wi, me ka hik'.w .
' loihi ole Ht uKUu iuie i uku ka hui kaa uwila i kekahu mau daa i akn nei 5 nai i f nu> i halawai iiie id piiiKia. hookiiiii ilsko •0 ka manawa pilikia e pahola nei? Aole he mea pohihihi. ka J loaa ana i ka hui ka-s uwila o na. wāiwai paa ma na-wahi apai HonoMu nei, a ina i ike ka uku ana aku, iia hiki l<ui ,J ke ukuia ka poe paa mahēle apau i $5.00 no $1 00 i hookomoia ai i kinohi ma ke ano hoopuk;ipuka. "I ke kamailio ana ae o kekahi mea no ke kulana paonioni kupono ole. e ae mai ia'u e olelo ae, 'ūa noi mau aku ka hui kaa uwila i kokua mai ke aupuhi mai ma ke kapae ana i na auhau. Ke hooholoia nei ko lakou ma'u kae baki nunui apuni ke'kulanakauhale rae kekahi lalkini ole. Ina na kekahi kanaka o ke kaa kenikenl e hoohana kekahi kaa, ua ike no anei oukou i kana mea e uku ai? O ka auhau no ke kaumaha ame ka laikini nalihali ohua e hoolilo' ana oia ma kahi o ka $200 o ka makalnki.
Ua kalele ka hui kaa uwila maHina o ka heluna o na kanjtka 1 hoohanaia ame na dala i hooHloia maloko iho nei o Honolulu. Ma £ekahi aoao mai hoi o ka ninau aia ma kahi aneane loa i ka 5000 poe ē imi nei i ko lakou pono o ke ola ana mai na kaa kenikenl niai. He mau ohana nui ko na kiakaa. ke ioaa nei i na hui kuai laholio, i na kanaka o na halekaa ame na hui kuai kakalina he loaa nui mai ka loaa makahiki aku ona kaa halihali ohua. Ēāa kekahl; he wahi kekahi a na akena otomobile o na kaa no ehiku mau ohua e puka. ax, i hiki ole ke nee no kekahi kumukuai iloko o keia mau makahiki kakaikahi i kaahope aku neL Oiai aole he nui o ke dala iioko o ka hana halihali ohuā no ke kenikeni, ua loaa no nae ke oia kupono no ke kanaka 'he kaa ponoi kona.
"Ke hoao nei ke Komisina ō na Hana o ka Lehulehu e hooponopono i ka hana halihall ohua o na k&a kenikeni, a makope aku o Feteruaxi 1, aohe mea a ka iehulehu e hooha,lahaia ai. Ina ua makem&ke na kanaka iawelawe oihana e kokua aku i ka ninau piii i na ka-a, e haaiele lakou i na wahi kukulu i kaa apau mawaena ona Atauui' Muiiwai ame Likeke. alalla e maaiahi auanei ka holo ana o na b-aa p mahnnel aku o na kaa uwila i kela ame! keia mau minuke kakaikahi. ]
"Ke manaoio nei au aole he wahi manao iki iloko o ka hui kaa uwila e hoopau i ka oihana, Ke i&we nei lakou i keia alaliele i loaa ai ke aiohaia mai e ka poe paa mahele ame ka lehulehu, heaha la hoi, o ka oi aku 0 ko iakou hoopioioke ana ; o ka ox ioa aku ia o ko lakou hoolaha ana i ka hana. halihaii ohua kenikeni. No ka pomaikai o ka lehulehu i paheleia ka noonoo ma ka manaoio ana aku, no ka manao ana o ka hui kaa uwila e hoopau i ka omana. mai hookaumahaia ka manao. He hana apuhi kahiko ia a ka poe paani pepa hahau.. . . e piilapu. Pono 1 ka lehulehu ke 'kapa aku" ka lakou puiapu. Ma kekahi manawa e hoopauia ai ka holo ana o ke kaa iiwlla, ua hiki i na kaa kenikeni ke holo ma na wahi ā.pāu o kē kekahi papa kuhikuhi manawa holo, a ua hiki ia ke hoalaia ae iloko o 24 hcora. "Nol&ili e ka poe maikai, e moe me &a oluolu a mai kaniuhu. Nul loa na wahi kaawale maloko o Honolulu nei no na kaa uwila ame na kaa kenikeni pu. E. H. LEWIS. Ona a Mea. Hoohana i ka Hui '/eiiow Cab.