Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 15, 13 ʻAukake 1931 — HE POMAIKAI IO ANEI KE HOI HOU MAI KA WAIONA [ARTICLE]

HE POMAIKAI IO ANEI KE HOI HOU MAI KA WAIONA

Mai ka \ya i holo ai ke kanawai hoole waiona m:t Amenka ahiki » kt;ia la ka hoomau anu o kokalii au'i.. V Kalahea, 'ina e wehe hou ia ka !ama» 01 ®[ku ka '!»n--maikai o na kanaka mumuli o ka nui o ke dala e Io:.j ana ; ke aupmu ma o na da)a laikini e ujTuia ana <• ka poo o kumo ana iloko o ka hana kuai lama elike *jne ia i ua makahiki o lte leapu ana o "ka lama.'' ... "wa,;© oia ka oieio -a. keia auna, ua ok'io P u niai lakou, "o ke paniia ; ana o ka kaili'-ana I :a ike kuokoa o kekahi hapa ona kanaka Amei-ika i j makemake ia mea he waiona." , , No ka manao mua, ua hiki loa ke alakai hew9~ui ( Ka noonoo o kekahi poe o ka auna makemake ole i ki-ia he Jama. no ka mea. ua ike io ia ka pilikia loa <. i ka aina i keia mau la, a aole e nele ana ke .komo o na jolelo a kela auna iloko o iakou a hua, oia hoi e hooia ] j ana kekahi o lakuu, ua pololei ka manao o kja auna kf> j kua a kakm» i ka lama, no ka mea, owai hoi i;a mea nuij keinake ole v maliuahua ae ka loaa o ke aupuni, no ka j niea, he poin» no hoi ia e pono ai o na makaainana o I ke aupuni. Malia paha e oi io ae ana ka ioaa o ko atij puni mai na iaikini mai e laweia ana e ka poe e konio jaku ana iloko o ka hana kuai lama, aka, e hpomaoi»o;)o j iho kakpu, elike me ka nui ae o ke kuaiia o ka lam:i, a' j e nui Jo ana, ina e noa ia mea, pela no auanei e nui jaku ai ka piha o na halepaahao i ka,poe e hoopaaia ana i malaila mamuii nigj oka lama, elike no me ia A i k;tmajama la j ka ua e noa ana ia mea. He nui ka lilo o ka j hanai ana i kela poe e paa ana i kawa. Aole oia \\ale j K& liio a ka iama, aka<- aole e lawa ana ke aupuni i iui , wahi makai o keia wa, aka e hoonui' ae ana' na makai. ,a pela auanei e nui ae ai na aha hookolokoīo ame na hi- , nakawai ame ko lakou luna oihana apau. Ke ike mai la I ; kakou, he nai wale o na dala loaa mai na laikini kuai < lama mai e lilo ana no i ka maiama i ka poe i pio malalo } o ka lama, ame na luna aupuni ohi hou ia no ka hoo- 1 j malu ame ka hookolokolo ana ia lakou. i Aoi « nae oia.ka. pilikia nui loa, aka, aia! ka pilikiai ; nui loa ma ka aoao no o na makaainana e lilo ana i pio" na keia kupumo ame ko lakou mau ohana,; oiai, o ka : hune e loaa ana i ka poe 1 pip.i keia m6a he ama, o pa-! hola pu aku ana ia maluna o ua ohana o kela poe ile mea keia i īkemaka nui ia i ka wa e hele laula ana koia LJialQ.hia_nui aku hoi i ka wa i pit> ai ia kepalo. Ilele ke kane i ka h'ana apau Tca puTē,""o kalii mua loa a ke kane e poholo ai oia keia mau hale ma na kihi. liaiia iho la no e noho ai a puehu ka pakeke, puka iwaho mai ui mau hale mai. I.a puka ana aku a i loaa mai j na hoaloha ona ole, pomaikai, no ka mqa, e hoihoi ib uuH ia niH i 1 kona hale me ka pololei. Alj;a, ia pu'.a aiia mai a<we hui me na hoaloha, o ka halewai ka paliuhopu. Ke kali mai la ka wahine' l ame keiki o ka hui aku o kp kane ka makuakane hoi me kahl puu ia ame wahi konikeni o ia hana ana ia pule i po.no ai ka nohu ana o ia puie mai, a i kaa no hoi kahi ai a ka Pake 0 ka aie ana i ka pule e pau ana ia Poaono. 1 I ka hoea ana aku nae o ke kane a o ka makuakane hoi i ka ha-le i -e t m i uhe jka wai P e PeW kanaka me , kahi kenij keni ole īloko o ka pakeke, a hejmki ka ka wahine hana ! * a onakeiki hoi pili wāleae la no, oiai nae aole -he q ka makuakane { keia pili -,vale u kana mau t Keiki. I ka pau ana ae. o ka ona o ua maktjakanc nei, ua kaumaha ke poo, aole mea hiki iaia ke haha, hookahi : ivale no o ka mihi i kana hana. hemahema. 0 keia mihi "<> , ka ™ea, aole he mihi me ka oiaio, oiai, i kekahi pule' inai no e hana hou ana no oia ia hana hookahi, a pela loau oia e hana ai a maopopo ole ka e pau ai : o ja hana ana. Koe wale no paha ka loaa i ka ma r i a i i ole haalele mai paha i keia ola ana. Aole oia wale ka pilikia o keia mea o ka lama, aka ne mea hoopilikia loa mai, ia i ke kino ami ke ola o ke : kanaka. He nui wale ka 'pee inu naaupo i ka lama, a ua make mamuli o ia inu naaupo i ka lama. Ua ikemaka au ī ka nui o ka poe i poino i keia mea o ka lama. O ka piiii<ia paha. o ka hiki ole i ka poe e inu ana i keia mea ne ike ia loko o ko lakou rn.au- kino ina ua hiki ia lakou ke ike ī ka hanaino ia oloko o lakou e ka larua, aka, ua hana mai ke Akua a nalo oloko o ke kanaka, a hiki ole 1 kona mau maka ke ike ia loko ona. Eia no nae, ia wa a ke. kanaka e ai ana i keia kupuino, aia ia ke hana ia i kana hana hoopilikia ia Jok'o o ke kanaka, a elike me ia pilikia o loko ona, pela no e hele ai kp i>ilikia a i uka mawaho ō kona kino. Wahī a ka olelo a na kauka, ua hiki lqa ke mo'a ; a huamoa ika ailakohola, a oiai oka lania he ailaKohola ia, noiaila ua hiki no ia kakou ke hoomaopopo iho, eiike me ka hiki i ka ailakohola ke hoomo'a i ka

■ huamoa, pela no e hiki ai i ka ailakohola ke hoomo'a 2a loko o ke kanaka. īna pela, alaila, he mea' āaei 1 ke kanaka ke hookomo i keia'ahi iloko ona* e kuke ui ī na mea paahana o loko o kona kino? Aole paKa ea! ; lie nui wale aku na poino a ka lama e haawi m'ai jai 1 ke kanaka e lawelawe ana ia mea.ia palahalaha Joa aku i kona ohana.. I kekahi kakahiakanui, e kokoke ae ana paha i ka hora ehm# o ke kakahiaka lohe aku la i kihekeia mai o k° maua puka, I ka ni.nau ana mai kā hana owai ka mea e kikeke mai ana, pane mai Ia ka leo," "Owaw no o kumaiJa .Au maloko'mai ia*u e ala ae . na nof.ka hele mai e,.wehe i ka puka: "Ileaha kfeia kikeko o kakahiākaniu?j' Pane mai la kela: "0 papa ua ma'i i ioa la." Wikiwiki ae la ke komo ana i kahi lole a helē awiwi aku la i ko papa ma hale. I ka hiki ;ina aku. e wiiiho ana ka makuakane maloko iho o ka i|) U kA o ka iumi hookipa. ua pau ka ike ame ka lohe. nur" ke kumu o keia? He lama mai Ue kumu. Ia poliho. ekolu ui\ i mu apau hookahi omole kim, a moe no mawaho o ka ianaj kahi a lakou i inu km: nui ai, a i ke ala una līu «o īa e hoi iloko o I:s hale, no ka moa ua ano anuanu i;vpahfc, aka i ke komo ana no iloko h ka o ka iumii hookipa, o kona pa-hu no ia ilaio t( ka papahele, a o Hona wahi nO ia i waiho ai ahiki i Jona nw' o aiia. O ka mea i maopopo loa, no ka lamu ma; ko kumu -• K*»ia f piHkini. na ke kauka * kaheaia i ha'i rbai oia kt> M.mu b ka i'ilikia. O Kauka Miner. he < k:ur •' -a i kaheaia. y Oia kekahi o na kauka holu loa <> ka honua nei- p ka helu ekahi ia ma Hawaii jn»n i kona mau :H, Ahikl'no paha i keia la! aole iio i !ikr aku kokah) kauk« Jl!awaii nei me ia. Hoea au i k;ir.. o oa;>a s moe an« nsriutu iki ok-» ke kauka hoea una nuū. 'l ka iM ' a «a n$ <&ko kauka ia pupa, o ka olelo koke mai ia ;:o ia. "Kauk|u k.ina u . no," a mai| :a e " 1 U, IH i,i,u m:Ui i ka ai ia <• ka lama. V n§i pahi» U\a la i ka i ..ia \ I r. moe jno|a papa a moe loa i ke kau a kooilō. Kv ololv ak« iiae.oo i k\-ia mea i ka poe inu ianuu ii.iio lak.-u e i>ilinai iliai: I 1

n rr..\i 'o'panaiia _paha, ke "kWmailio aku og ; ].no-mii Uima i ke iiu o" kā Jahia'l ko lakou wa ona ,m\ 0 ae niai ana nn a >le!o maf; 4 'Ua ike jtio he mea i»o ka l{»Ria. tM"a iu> n«<* hjfci ple 'no hoi ke'ilo ae! No M*aha i,-i ka m»«a e hiki o!e a1 ke'alo ae i k,a inu ana l ka iaraa" X« ka nn-n ua paa ke kanāk;ai ka umiiia e ka mana <■ ka lan?a u h Salana hoL Oia'ka ke diabolo hana m ku hoonaiiea i ke kanaka a poholo iloko o ka iala ahole ala»la. paa loa >aia aole e hookuu iki o-hoi.hou oia i kt' ■k.eonimana ana e noho ana mamua aku o kona lilo ana laia. "" — " i