Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 5, 4 June 1931 — MA KE KAUOHA [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

MA KE KAUOHA

PAUKU 47. Ka lawa ole maloko o ka mea i hookoeia; hiki hou ole ke pani; hana i komohia ai. I ka manawa e loaa a? i ka puuku o ke teritore, ua emi iho ka mea i hōokoeia. o kekahī banako, ma : lalo o ka huina i kpiia mai ē -keia Kanawai, e hoike ; aka no ka puuku ia banako e pani ia mea i hookoeiā, a; Ina e hookp ole ana ia hanako no ka manawa o ka'nakolu la ma ke pani ana ia hont?r>p ana p Un-pia akii 110 la banakq elike me ia i hoakakaia ai malako nei o keia Kanawaī no ke komohia ana iloko o ka aie. PAUKU 48. Hookoe ana; hoahu maloko o ka hanako i appnoia, Aole e hookomo kekahi banako i kekahi o kona mau waihona i hookoeia maloko o kekahi banako okoa aku, koe wale no ma kekahi hanako hookoe federa]a, ke ole e aponoia na banako e aku e ka puuku o ke teritdre, ma ke ano hanako hookoeia, a ma ke koho ana a ka hapanui o na lunahooko o ia banako hoahu.

PAUKU 49. Pakeneka oke kumuwaiwai ma na hoahul 0 ke kumuwaiwai ukuia i huiia, hui pu me ka hoemi aie ame na puka i ma]iele ole ia o kela'ame keia banako, he mea pono aole e emi iho malālo 0 eono ame elua. hapakolu pakeheka o kona mau hoahu. 0 kekahi banako (koe na hanako o na aina e 1 hoakakaīa ma kekahi aho e ae maloko nei) } e malama ana i na keena lala, he mea pono e malama i kumuwaiwai ukuia, hoemi aie ame na puka mahele ole ia i emi ole iho malalo o eono ame elua-hapakolu pakeneka o ha koi aie hoahu i huiia o ke keena poo ame na lala apau loa. Aole e hooniahuahuaia na hoahu dala, koe wale no a malamaia na mahele o ke kumuwaiwai ukuia, hoemi aie ame na puka 'mahele ole ia, e hoahu i na koi aiē; koe nae, e kaokoa loa ia hoahu koi aie i na hoahu o na Mokuaina Huiia ame hoahu 'haleleka ame na hoahu 6 ke Teritore o Hawaii, o kekahi kalana a o kekahi kulanakauhale a kalana paha o ke teritore, a o kekahi aupuni e ae a i <>\a ia hapaiaahele kalaiaina paha o ke teritore, i hoopaaia elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.

NA KAUPALENA ANA MALUNA O NA DALA AIE ĪA AMĒ'NA DALA O KA LEHULEHU AME KA HOOPAA ANA I NA LŌA A,

PAUKU 50. Na dala aieia, na bona ame na fioemi hou i hoikeikeia maluna » na buke ame na hoike; olelo hooholo i koiia. E hoike kekabi banako e aie dala ana, na bona a i ole ia e hoemi hou ana paha i kekahi o kona mau noka, i na manawa 'apau maluna o kona mau buke ame na moohelu a malōko o kana mau hoike, i ka huina o ia dala i aieia, na bona a i ole ia na hoemi hou ana paha, Aole e hōopuka kekahi luna oihana a i ole ia lunahooko, a i ola h'mahana paha o kekahi banako i ka noka ā ia banako no na dala i aieia, aole no hoi e hoemi hou i kekahi noka, a.ole no hoi e hoopaa i kekahi o na waiwai o ua banako nei, a i ole aie bona paha, koe waie no ma ka manawa' e. aai rna kekahi olelo -hopho*o "'a ka' o na lunahoōko o na hanako nei, a i hoopaaia ihaluna o ka moolelo oka halawai aka papa ona lunahooko. E lilo no ia hana ku-e kanawai no kekahi hanako, ke hoopuka i kona palapala hooia hoahu dala no ka aie dala ana. PAUKU 51. Na waiwai; hoopaa o, papaia, na hookoe ana; na kaupalena maluna o na dala i aieia. Aole e haawi kekahi bariako ma ke koho i kekahi mea hoahu dala, a i ole īa mea paa aie paha ma ka hoopaa ana i na waiwai o ia banako, koe wale no ma kekaM ano e ae i hoakakam e keia Kanawai; koe nae, ua hoamanaia a ua hoomanaia kekahi banako no kekahi hana manawa wale no, e āie dala a e hoopaa a i ole.'ia e pana'l waiwai paha ma ke ano he mea hoopaa ma ka moraki f aole e oi.aku i' ke" kanalima pakeneka o ka huina i aieia.

Ua hiki no I kekahi banako ke hoemi hou me, a e hoolilo i kekahi banako hookoe federala i kekahi a i na noka apau, na kikoo, na hooili dala, \e aporio ana ame kekahi mau mea hoopaa e ae, me ka hoohaiki ole, me ka piha pono oia'i ua haawiia keia pono i na lala o ka banako lahui, malalo o na manao o ke kanawai hookoe federala s a i ole ia ma na hooponopono ana paha a ka j papa hookoe federala i hanaia mamuli o ia mea, koe nae o kekahi banako ē hana ana a e malama ana 5 keena pili kalepa ame hoahu liilii, aole e aie dala, hoemi hou a i ole ia pani aku paha i kekahi mau waiwai o ke keena pili kalepa, koe wale no, no ka hana holookoa ame ka pomaikai wale no o ia keena pih' kalepa; aole no hoi e hiki iaia ke aie dala, hoemi hou a i ole ia j>aīii paha i kekahi waiwai 0 ke keena hoahu liilii, koe wale no, no na hana holo-M-oa ame ka pomaikai wale no o ua keena hoahu liilii nei. . . ' PAUKU 52. Na dala o ke aupuni; wehewehe ana ; hoopaa ,o na waiwai i wahi e loaa mai ai. Ua hiki no i kekahi banako ke hoopaa i kona mau waiwai 1 wahi e loaa mai ai na dala aupuni elike me ia i hoamanaia ai e keia O ka manao "na dala aupuni", i'ka manawa e hr>ohanaia ai ma keia Kanawai. e. weheweheia: 1. i kuleana ai ke Teritore o Hawaii. e hookomoia ai no ka pomaikai o ke teritore a i ole ia i ka pomaikai pili oihana paha o ka puuku teritore; 2. Na dala i kuleana ai kekahi kalan'a a i ole kulanakauhale a kalana paha maloko iho nei o koia teritore.~i hoahuia no k-a pomaikai o kekahi kalāna a i ole ia kulanakauhale a kalana paha, a i ole ia ho ka pomaikai pili oihana paha o kekahi puuku kalana a i ole ia kulanakauhale a kalana paha; 8. Na dala i kuleana ai kekahi kalana a i ole ia kulanakauhale a kalana paha 'm» kekahi wahi e aku aole maloko iho nei o ke teritore. i hoahuia no ka 'iomaikai pili oihana o ka pu\tku kalana a i ole ia kulanakauhale a kalana paha; 4. Na waihona a i ole ia mau waihona boahu haīeleka i kuleana ai na Makuaina Huiia. i hoahuīa ma

!ro ano hookahi a malalo ona rula ame na hooponopono ana elike me ia e kuhi&uhiia ai e ke Aupuni o na Mokuaina Huiia.

PAUKU 53. Ka malama ana a ke aupuni; kaa malalo ona mea hoopaa i hoopaaia. E kaa no ka puuku teritore, ka puuku kalana a i ole ia kulanakauhale a kalana paha, a i ole ia o kekahi luna pihana aupuni e ae paha iaia, a e paa ana malalo o kona malu a i ole malama ana paha i kekahi hona anw kekahi mau mea • hoopaa e ae, i hoOpaaia i loaa mai ai na hoahu āna i nā waihona aupuni, malalo o ke koiia aku no ka hoihniin mni o kekahi bona ame kekahi mau mea paa e ae i. hoopaaia pela, a no ka hoohemahema i ka hoihoi koke jana mai i kekahi'o ia mau bona, a i ole • ia mau mea hoopaa paha i na hanako i kuleana ilaila, i ka man&wa i hooko piha ia ai na kulana e'pili ana ia hoopaa ana, e loa& ns i ua bftnako nei kona hoopakele kupono, ma ka ana e ku-e ana i na hna oihana, mawaho ae c> na hoopakele ana i hoakakaia ai maloko o ka Makuna 98 o na Kanawai llooponopono Hou ia o Hawaii 1925, ellke me ia i hoololiia ai, a i hoakeaia ai, aka aole nae kekahi mea rnaloko nei, e ku-e aku ana i na koi aie mua a ke aupuni o! ke Teritore o Hawaii a i ole ia na kalana a i ole ia kulanakauhale a ksīana paha, elike me ia i hoakakaia ai maloko o ka Mokuna 98 i oleloia o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii 1925, elike me ia i hoololiia ai a 1 i hoakeaia ai. " i

KAUPALENA ANA MALUNA 0 NA HOAIE AME H£)OPUKAPUKA

PAUKU 54. Na hoaie, na kaupalena ana; na hookuu ana. Iloko o ka manawa o ekolu makahiki e hoomaka ana mai lulai 1, 1931 aku, aole banako e' hoaie aku i kekalji huina a i ole ia ae aku paha i kekahi mea pilikahi, hui a i ole ia hul paha i hoohuiia e lilo mai ma kekahi manawa i mea aie a i ole ia, kaa aku paha, ma ke ano pololei a i ole pololei ole paha iaia ke koi ana no ke dala i aieia, e komo pu ana maloko olaila, he hooloihi ana no ka aie, ma ka hoemi ana a i ole ia kuai ana paha i ti& noka, na bila hooili da!a, a i ole ia na hoopaa e ae paha a ia mea pilikahi, hui a i ole ia hui paha i hoohuiia, ma kekahi huina i oi aku. i ke kanakolu pakeneka o kona kumuwaiwai ukuia i huiia ame.hoemi aie, koe nap, o ka huina e aieia maluna o na hoaie, i hoopaaia me ka waiwai paa, a i ole ia ma ka moraki paha, aole e oi aku i ka iwa-kulua-pakeneka o ke kumuwaiwai i ukuia i hoohuiia ame ka hoemi aie pilikia ole, a mahope aku o ka manawa o ekolu makahiki, ma kekahi Jbuina i oi aku i ka iwakalua pakeneka o kona kumuwaiwai i ukuia i hoohuiia ame ka hoemi aie pilikia ole; koe nae o ka hoemi ana i na bila hooili dala, i unuhiia me ka manao maikai e ku-e ana i na waiwaiio maoli e ku ana, e komo }.u ana na kikoo ame na hila hoōilī dala, i paa ma na palapala hoouna ma ka moku, e hoolilo ana a i ole ia e imi ana paha i loaa mai ai ke i na waiwai i hoounaia ma ka moku, a e komo pu ana na mea hoopaa, ikawa i hoopaaia ai me palapala e apo ana i na oihana e lawelawe ka hana hooili ukana, a e komo pu ana no hoi. t ke jjpono ana aka ban4ko f o na anaj malokp o Ka*P«tikti. 13 .0.. ke kanawai hookoe feaerala, aole e maloko o ia mau kaupalena ana, a koe hou, aole c pili na kaupalena ana maloko„o keia hapa-ma-hele i na aie daia a i ole ia na hoopukapuka paha, ma na hoopaa hoohua mai i na ukupanee o na Makuaina Hiiiia, a i ole ia o keia teritore paha, a i ole ia o kekahi kalana a i ole a kalana paha a j ole ia, kulanakauhale a i ole fe hapa-mahele kalaiaina paha o keia teritore, i hoopukaia no ka hooko ana me ke Kanawai Kumu ame na kanawai o keia teritore; koe hou, ua hiki no i kekahi banako ke hoaie i kekahi mea pilikahi, hui a i ole ia hui paha i hoonuila i kekahi huina, ma ua paa ia aie ma na bona a i oie ia na noka paha o na Mokuaina Huiia a i ole na palapala hooia paha o na Mokuaina Huiia a i ole ia o ke Tentore paha o Hawaii, ina i emi ole iho ka huina 0 ia mea hoopaa ma kekahi manawa malalo o hookahi hanen elima pakeneka o ka huina ma ke alo o ia mau aie dala, Ma ka hoohuihui ana ika huina holookoa o na waiwai aie, ma ke ano pololei a poiolei ole paha o kekahi mea i ka banako, e komo pu ha waiwai aie apau i ka banako o kekahi hoa-hui, a i ole ia ahahui paha i hoohui ole ia, i lilo ai oia i lala, a o kekahi hoaie dala ī hanaia no kona pomaikai, a i ole ia no ka pomaikai paha o la» hoa-hui, a i ole ia no ka ahahui paha ī hoohui oio ia. Ma ka hoohuihui ana i ka huina holookoa o ka waiwai aie o kekahi hui, hoa-hui a 1 ole la ahahui paha « hoohui ole ia i ka banako, e komo pu na waiwai aie apau o kona mau lala pilikahi, ame na hoaie dala apau i har.aia no ka pomaikai o ia hoa-hui ? 7 ahahu! P aha i Koohui ole ia, a'i ia o kekahi lala paha o ia mea; a i ka hoohuihui ana i ka huina aie o kekahi hui i hoohuiia i ka banako, e komo pu maloko olaila na hoaie dala apau i hanaia n© ka pomaikai o ka hui i hoohuiia.

r.xUKU 55, K«-apono ana i na pepa kikoo dala ame na biia hooih dala. Ua hiki no i kekahi banako 1 «a Pepa kikoo 4ala a i ole ia na bila hooiii daia paha, ī hanaia maluna ona, i oi ole aku mamua 0 eono mahma e holo ai, e, kaokoa loa i na la hoomahoomaha paha o kona mau luna oihana ame na lima°!o e ul u ae ana mailoko ae o k» lawe'awe hana aaa 1 owihia ai ka hopkomo ana mai a i oie ia ka hoopuka m" 0 1i a i U Pa 1 na , wal Y ai> » ' ole ia e «la ae aōa paha maiioko ae o na lawelawe hana ana i owilii» ai ka hoouna ana i na ukana kuloko, koe nae, ua hoopili pu īa aku na pepa hoouna ukana, e hoolile ana a i ole i« e imi ana e loaamaike kuleana. ma kamanawa Lu , rr la ? 1 ole ia ' koop»»!» p»h. ma k» ma 0 ke aponoia ana, me kekahi likiki o ka hale ,ik»n», a i ole la kekahi pqha o ia ano palapala e hoolilo ana » 1 ole īa e imi »na" paha e loaa mai ke kuhikiwawe o ka.hooliloia. W , ii t V b ff ks ' lm P?P» kikoo dala a i O",1 U n ? bll . a "J ala » 1 ole ia na leka hoaie ma la ma kekahi lawelawe hana pili i k 0 na ... lui e, » i ole īa kuioko paha, no kekahi mea hookahi !S' a ' i a A UI P»h» i hophMiia. i kekahi luiiu i k£ ■ike ma kekahi manawa i hoohuiia, a oi aku mamua k» īwakalua pakenek» 4 kon» kumu ■ ? t,n\' a •' ukula anle - hC|em: »..t l hoopaaia ' „ ; i v'u" ia raa l '?' a > >ala 1 hoopili pu 1», a i"SS • ī n i iau m , sa ho °l' aa maoli e »t paha, i U W >" taw«l«we hana »n» m» ke «np *ame ana leka >°« e XI» hiki no i kwKii ha- ; . ] na . Pt pa kikoo daia, & i ole ia na biia , ooUi dala paha, i maluna ona,,i oi ole »ku

mamua o eono mahina e holo ai, i kaokoa loa i na la hoomalolo. i hanaia malalo o na hoopnnopono ana e hoomakaukauia ai e kā puuku o ke teritore, a'i ole ia e ka poe malama banako paha o ko na aina e, a i ole ia e na aina paha malalo o ka malu o na Mokuaina Huiia, no ka hoolako ana aku i kuapo dala, eliko mej ia i koiia ai ma ka hoohanaia ana o ka oihana ma-l loko o Tia aupuni pakahi» na wahi hilinai mai a i ole J ia na aina paha i kaa malalo o ka malu; koe nae, aole' e ae aku kekahi banako ia mau pepa eīala kikoo., a i ole ia na-"bila 'hooili dala paha, no kekahi b&nako hn-' okahi i kekahi huina i oi aku i ke kumuwaiWai ukoia a pilikia ole i lioohuiia i ka iwakalua pakenglca ; o ka hanako e apono ak-u «na. ke -ole i ukali pu mai ka pōpa kikoo dala ame ka hiia hooili dala, me na palapala e hoolilo ana, a i ole e imi ana e loaa mai ke kuleana, a i oie ia ma kekahi mea hoopaa kupono e ae paha, koe hou nae, aole hanako e apono aku ia pepa kikoo dala, a i ole ia bila hooili daia paha ma kekahi huina i oi aku ma kekahi manawa i kona kumuwaiwai ame hoemi aie i ukuia i hoohuiia me ka pilikia ole. Aole kekahi o na hoopōnopono ana a i ole ia na hoohaiki afia paha i komo maloko o keia pauku, e pili i na aie"' dala, hoemi. a i ole ia kekahi hoakea ana paha i ka iaie i hoopaaia e na bona kuokoa, a i oīe ia e kekahi mau hona e ae paha, a i ole ia na niea hoopaa paha i hoopukaia e ke Aupuni o na Mokuaina Huiia, a i ole ia ke Teritore paha o Hawaii, a i ole ia ke kulanakauhale paha o ia mea, ina o ka waiwaiio ma ka makeke o ia mau bona kuokoa, a i ole ia mau mea hoopaa e ae paha, ua oi aku elima pakeneka i ka huina o kekahi aie dala, hoemi a i 010 ia hoakea paha i ka aie.

* PAUKU 56. Hoaie dala ina luna oihana. na lunahooko a i ole ia i na limahana paha; na ho'ohaiki ka iJi ana o ke ko'iko'i i na luna oihana ame na iuiiahooko. Aole kekahi )>anako e hana i kekahi hoaie a i ole r i hoaie paha-i kekahi o kona mau luna oihana, na liuiahooko, na akena a i ole ia mau limahān# paha a i ole ia i kekahi h\vi, hoa-hui, a i ole ia ahahui paha, e waiho ana mawaho i na hui i hoohuiia, ma-i loko olaila i kuleana ai kekahi o kona mau tuna oi- ; hana a i ole ia na iunahooko paha o kekahi o ia banako, ina ma ke ano pololei, a pili pololei ole paha, koe wale no maluna o ka palapala noi i kakauia a ia i»ea, hui, hoa-hui a i ole ia ahahui paha, e ho&kaka ana i ka papa i ka aie i noiia mai, na kulana ame ka mea hoopaa, ina he 'mea" kekahi i w.aihola %ku no ia" mea i ka papa o na lunahooko o ia hanako, a i ole ia i ke komiie kuka paha, hoemi a i o)e ia hooko paha oia papa ona lunahooko, &lail.a me apono ana wale no a ka hapanui o ka papa o na lunahooko o ia banako, a i ole ia ka hapanui paha o ke komite kuka, hoemi a i ole ia hooko paha o ia banako, maipua ae o ka hanaia ana o ka aie, a o ke aponoia ana o ia aie, elike me ia i aeia ai e ka papa o na lunahooko, a i oie ia ke komite kuka paha, hoemi, £ i ole ia hooko paha o ia hanako, e hanaia i ha-pa no ka moolelo o kekahi halawai hou aku ana lunahooko oia hanako. O kekahi luna oihana, kmahooko, akena a i ole ia limahana paha o kekahi banako, e ae aku aiia me kā'maopopo loa, e hoaieia na waihona dala o ia banakō" ma lre;ario pono ole, a i oleuia, i ku-e na manao.o keia Kanawai, e ili aku no ke ko'iko'i maiuna o kela mea pilikahi, no na poho apau e Loaa ana ia banako, 1 kona poe paa mahele, poe hoahu, poe paa aie a i oie ia kekahi poe e ae paha mamuli o ia mea; koe nae, ua hiki no ke hanaia na hoaie daia i na luna oihana, na lunahooko, na akena a i ole ia na limahana paha 0 kek-ahi banako, ma kekahi huina, i hoopaaia ai ua aie nei e na bona o ke Teritore o Hawaii, na boria a 1 oie ia na noka paha o na Mokuaina Huiia, i hoopukaia mai nei o Aperila 24, 1917, a i ole na palapala hooia paha o na aie i na Mokuaina Huiia, ina ua like aku ka huina o'ia mea i hoopaaia, ma kahi o hookahi hanen elima pakeneka ka haahaa o- ka huina o kekahi o ia aie.

PAUKU 57. Hoopukapuka; ka waiwaiio; lioopaa anā ma na buke. ona hoopukapuka apau i hanaia e kekahi banako, e paaia nei i keia manawa, a i ole ia e loaa mai ai paha ma keia hope aku, e kakiia no ia a i ole ia e hookomoia paha maloko o m buke o īa banako, ma kekahi huiiia aole e oi aku i ko lakou kumulilo i ka banako ; ko.e nae, ua hiki no i kekahi nako, me k« apono i kakauia e ka puuku teritore, e hoopaa aku i kekahi hoopukapuka, maluna o na buke o ia hanako ma ka waiwaiio o ka makeke no ia*mea. PAUKU 58, Waiwai paa ame īewa; ke kuleana e kuai a e paa; hoohaiki ana. Ua hiki no i kekahi hui i hoohuiia e lawelawe ana i ka oihana banako m&loko o keia teritore, malalo o na manao o keia Kanawai, ke kuai, paa, 'hoolilo, hoonee a i ole ia hoolimalima paha i ka waiwai paa ame lewa elike me ia i hoakakaia ai maloko nei, a aolē ma kekahi ano e ae: . f .^ a a 1 ole mau aina paha ame ka hale a ī °le ia mau haie paha, maloko olaila i lawelaweia ai ka oihana. a ka hanako, e komo pu ana hoim m&u Keena oihana banako, kekahi mau keenu e ae maloko o ia hale hookahi, ke hoolimalima nia ke ano he alanele no ka loaa mai, na halenoho mau a no ka manawa hanii, na iakohale ame na lako paa. na lua <iala ame na pahuhao hoahu ame na pahu ame kekahi mau \vaiwai lewa e ae e hookaawaieia ana no ka lawelawe ana i kana oihana. Aole e hoopaaia ka aina a i oie ia mau aina paha ame ka hale a i ole īa na hale pahk, na halenoho, na lakOhaie ame na k.ko paa- na lua dala ame na pahuhao hoahu, ame na pahu, i hoohuiia, maiuna o na buke o ia banako ma ke ano he waiwai no kekam huina ī ol aku i ke kanahiku-kumamalima paKeneka o kona kumuwaiwai ame hoemi aie i ukuia; koe nae, o kekahi banako \uloana ole i kona hale po«01, aoie e hookomo ma k« hJi»pulvapuka a oi aku i ka iwakalua-kumamalima p.i ■u-noka o kona kumuwaiw&i amehoenii aie iHku!», , ' 'kohale ame ua lako paa, wii ei f pe , , , a "'a 0 ko koho a elua-' «apakolu o na luiiahooko iu-.-iu. o kupono ia no ka hoa-' mana ana aku ike kaa . ka aina a mau aina pa-' ha, ame ka haie a i ole m .... hale paha, a i ole ia, ke v P&ha i keka 1 ' iU' a i ole ia mau hale pa-i na. koe nae, ika mar..n o paa ai ka hoohana ana' aīa uanako īua wan\ „ i ium ame na hanahou maiuna olana, no kona \\. 1 . mau wahi oihana paha ' e hoohio aku no ia. iloko - o elima makahiki mahope l mai i na kahuahale, a j , aa paha ka iawe aita ia' mea a la iakou paha nui h, •>: o he waīwaī a mau wai paha. j - 2. £ kuaiia aku ua waiwai paa nei a i ole ia le-

wa paha e ia banako, a i ole ia hooliloia niai paha no ka hoopau ana i na aie i aelike mua ia, iloko o ke au 0 kona lawelawe oihana ana. 3. Kā waiwai paa i kuaiia nia ke kuai hoomahi waiwai, a i ole ia hoopaaia paha malalo o na mea hooi paaia e banako, O kekahi waiwai paa i luā"āTmāi iimlāiO o ka hā-~i ame ,3 o keia pauku, e kuai heolilo akiī ; jip ia maloko iho o elima makahiki mahope o ka Ipaa. ana mai o ke kuleana ā3odio o ia mea, elike me ia ij hoakakaia maloko o ka Pauku 59 o keia Kanawai. | ' .... V■ " : ] O kekahi banako ma keia hope aku e loaa mai a-i na kekahi waiwai paa noa kekahi ano mawaho ae o na mea i hoakakaia ma keia pauku, e kau koko aku i.a mea, ma ka manawa e. loaa mai ai ka hoolaha mai ka puuku mai o ke teritore, ma ka aoao puka am< 2 poho, a i ole ia hoonee paha ma kekahi ano e ae mea mai na waiwai aku, a i ka manawa e hoopilikia mai ai ia poho i ke kumuwaiwai o ia hanako, e hoopauia ia pilikia ma ke ano i hoakakaia maloko o keia Kanawai. . PAUKU 59. Ka manawa e paaia ai oka waiwai paa, O na waiwīi paa apau i kuaiia e kekahi banako ma na kua! malalo o na hoopaa, na moraki a i ole ia na palpala kuai kahu paha n.o kona pomaikai no na dala i hoaieia, ame na mea e hooHloia mai ana e ka poe aie dala no ke pani ana mai. ame ka hookuuia arna o na aie i haiiaia maiuna olaila, ame na waiwai paa e ae i onaia a i ole ia i paaia paha eia, koe na mea 1 hoakakaia maloko o ka pauku olelo 1 o ka Pauku 58, lie mea pono e kuai hoolilo ia, a i ole ia kuapoia pahk no kekahi waiwai paa okon aku. e ia banako maīokp iho o elima makahiki> mahopē o ka loaa ana mai o ke kuleana o ia mea iaia, ma ke k-.ai a ma kekahi ano e ae paha, a i ole ia maloko iho paha o ka manawa e hooloihiia aku ai e ka puuku o ke teritqre.

PAUKU 60. Na hoaie waiwai paa; na kaupa•l«nā ana. AoJe e hana kekahi hanako pili kalepā i' kekahi hoaie dala, koe wale no. no ka hoohikiwawe ana.aku i ka hoolilo ana i kekahi waiwai i onaia e ka hanako. maluna ō ka inea hoopāa o ka waiwai paa, ke ole e hoopaaia e* kekahi koi mua maluna o ka waiwai paa i hoomaemaeia a hoomaemae ole ia paha, a' adle i oi aku ma kekahi ano i ke kanaono pakeneka, j o ka.waiwaiio' i kohoia o ka makeke o ia waiwai paa', mao āku a maluna o na'auhau apau i hoea. mai no ka uku ana, am*> na Aie i honaia no na hanahou aupunl. Ar>]e kfkahi hanako pil) kalepa e hoaie a pi aku mamua" 0 iwakulau-kumamalima pakeneka i huiia o ka huina holookoa o I<r.na kumuwaiwai, hoemi aie ame hoahu pili kalepa, maluna o na hopaa i loaa mai ka waiwai paa miri. Aole nae' keia mau manao, e ke'ake'a aku ana ?' kekahi banak.o mai -ka lawe ana mai i kekahi moi'aki rnuhope koke mai, u i.ole ia-palapala &ual, maluna olalla, i kona manawa e paa ana he mor'&'M mua a i ohr la he palapala kuai hōolilo kahu pahā maluna o olaila, I kona manawa e paa ana he moraki mua a i ole ia he pahipala kuai hoolilo kahu paha maluna o ia waiwai paa, aole no hoi- mai ka ae ana aku i leekah'i koi elua maluna o ka waiwai paa, i wahi e'loaa ai ka uku hou ana i ka aie i aehke mua ia me ka manao nwiikai; aole no hoi e hiki īaia. ke ake'ake'a aku 1 na kuleana koi mahope mai o kekahi ano, mai ka laweia ae, i wahi e hiki ai ke ukuia kekahi aie, i aelike mua ia me ka martao maikai, a he mea pono e hoopanee na kuleana ko! mahope mai.i wahi e hiki ai ke īikuia kekahi aie, a e Woopakele ia hanako mai ke poho mai. E loaa ma kahi waiho o na palapala ma ua hanako.nei,'nō ke kakoo ana i ka hoopaa pili waiwai paa, ka hōohoio ana no ka waiwaiio, ka.oleloike k.e kuleana kalepa ame ka hiiaua, elike me ia e koiia mai ai e ka puuku o ke teritore. PAUKU 61, Kumuwaiwai maloko o kekahi map hui okoa -aku; ke kuleana e hookomo iloko, na hoohaiki ana. Ma keia hope aku aole e hookomo kekahi hanako i kekahi o kona mau waiwai iloko o ke kumuwaiwai' kumupaa o kekahi hui okoa aku i hoohuiia ko:e wale no keia hope ae nei; (a) Maloko o ke "kumuwaiwai kumupaa o kekahi hanako hookoe federala; (b) Maloko o ia kumuwaiwai e loaa 'mai ai iaia a i ole ia kuai paha i ole e poho maluna o ka aie e ku ana: e hooliloia aku ia kumuwaiwai, maloko iho o umiinahina o ka la i loaa mai ai a i o.le ia i kuaiia ai paha, a i ole ia maloko iho paha O' kekahi manawa hou aku elike me ia e aeia aku ai e ka puuku o ke teritore^ (e) Maloko o ke kumuwaiwai kumupaa o kelealhi hui hoahu dala, i kukuluia a e ku ana malalo o na kanawai o keia teritore, a e lawelawe aha i ka oihana hoahu dala wale no, koe nae, o ke kuai ana ame kk paaia ana o ke kumuwaiwai i oleloia, ua hoamana ponp mua ia, ma ka oielo hooholo a ka papa o na lunahoo ko o ka hanako, e hoakaka ana i ka heluna 'ame ka huina o na mahele a ka banako e kuai aku ai a e paa ai; . i (d) Maloko o ke kumuwaiwai kumui ta o keknh hui i hoohuiia i kukuluia a e ku ana no ka i:!« ana i miii iio ka waiwai ame ka hale a i ole ia na hale paha,* • .i'inia olnila i lawelaweia ai ka oihana a ka lamk< i (komo pu na laia) ame na hana e ae e hoh> mua ai ia mea; f M (e) Maloko o ke kumuwaiwai kumupaa o na hu|tj pili dala mahiai arae hanai holoholona. ma ke ano Ikv| okahi, a malalo o na hoohaiki Kke ana elike irte na bajnako lahir* i hoamanaia i keia wa, a i ole ia e hoama> naia ai paha ma keia hop« aku. PAUKI' 62. Kuai ana a i ole ia apono ana paha i ke kumiiwaiwai ponoi m» ke ano moraki i papaiai Aolo e apoiu' kokahi banako ma ke ano moiaki,. a { ole ia, e Hlo paha i mea kuai i na mahele o kona ku-f, muwaiwa'i kumupaa ponoi,. koe v/ale no ma na haha, i

kupono ai kajawe ana mai ia moraki a i ole o ia kuai! ana paha, no ke pale' ana aku i ko poho, maluna o. kekahi aie i aolike mua ia me ka manao ma na hana, ke olee uky piha ia mai lea ais, e kuai hoolilo ia aku ia kumuwaiwai, e ua ba»iako nei iloko iho o eono mahina, mai ka la aku i-lo»a mai ai ia ma ke ano moraki, a i ole ia ma ke kuai paha. PAUKU 63. Nft aie maluna o na kumuwaiwai o.na banako e aku. Aole e hana kekahi hanako ma keia hope aku i kekahi hoaie i hoopaaia e ke kumuwaiwai o kekahi banako okoa aku, ina ma ka hana ana i ua hoaie nei, e oi aku ana ka huina holookoa o ke kymuwaivvai o kekalīī 'hānako okoa aku i paaia e"ka banako hoaie ma ke ano moraki, i ke kanalima pakeneka i hoohuiia o ke kumuwaiwai kumupaa o ia hanako okoa aku. - PAUKU 64. Papaia ka hana nna iloko ona waiwai kalepa ame na waiwai lewa; e lawe ana i na waiwal; kaupalenaia ka manawa, ka inea o ka oihana. Aole e hoohana kekahi hanako i kona mau waihona, ma ke ano pololei, a pili pololei ole paha, iloko o ka oihana hanalima, a i ole ia kalepa paha, ma»ke kuai ana a i ole' ia ka hoolilo ana aku» paha, i na waiwai maamau nei, na waiwai lewa, na lako, ame na waiwai lole. a i ole ia ma ke'-kuleana ana paha, a i■ ole ia ka hooliana ana paha i na hale a'o hanālima a i o.le ia hale hana paha o kekahi ano; koe nae ua hiki iaia ke hoolilo i na ano waiwai o na ano apau, e komo mai ana malalo o kona maln ma ke ano he mea hoopaa no na hoaie dala, ma ka ohfana mai i na aie; koe hou, o kekahi waiwai kalepa.a i ole ia waiwai lewa paha e kaa mai ana malalo o ka malu o kekahi hanako, elike me ia i olelo mua ia ae nei, e hooliloia aku no ia me ka hikiwawe e 'loaa ana, a aole e manaoia ma ke ano he hapa no na waiwai o ia banako, maho.pe aku o ka pau' ana o na mahina eono mai ka Ia i loaa mai ai ia'mea, koe wale no me ka ae i kakauia a ka puuku o ke teritore. PAUKU 65. Na koi ame na ho'ohoio ana*; e lawe ana ma ke ano he mau waiwai; ka mea i koe. Aole e laweia na koi ku-e i ka waiwai o ka mea i make, a i ole ia o ka poe hemahema paha, a i ole ia e ku-e ana paha i na waiwai o ka poe i komohia iloko o ka aie, na hoa-hui, na ahahui, a i ole ia na hui paha i hoohuiia, ame ka olelo hooholo e ku-e ana i kekahi mea, hoa-hui, ahahui,, a i ole ia hui paha i hoohuiia, ma ke ano he waiwai maluna o na buke o kekahi hanako, no kekahi manawa loihi aku mamua o elūa makahiki, koe wale no a aeia mai ka hooloihi ana i ka manawa i kakauia e ka puuku oke teritore; koe nae, ona hoaie dala i hoamana pono ia i hanaia i v ka lunahooko kauoha, lunahooponopono waiwai, kahu malama a i ole ia, kahu paha. o kekahi waiwai, aole e kaupalenaia. PAUKU 66. "Na aie ino" weheweheia; ka hana e hooko aku ai. Ona aie apau i kekahi banako i uku ole ia ai ka ukupa-nee no ka manawa o hookahi makahiki, ke ole i hoopaa pono ia ua niea la, a ua makaukau no ka ohiia, e manaoia no he mau aie ino, a e.hoopiia no ma ke a'o ana a ka puuku o ke teritore a i ole ia e k,ekahi nana paha i pono ia. i <«54, r-. . „5, ... . , | *' NA DĀLA PUKA PAUKU 67. Na kaupalena ana maluna ona dala puka; na paku'i ika hoemi aie. Aole kekahi hanako e kukala a i ole ia e uku aku paha i kekahi dala puka, ma kekahi huma i pi aku ka nui mamua o kona mau puka i mahele oleJa e waiho ana ma ka lima, e hoolawe ana mailaila ae; 1. Na poho apau. . 2. Na aie apau, koe wale no a hoopaa pono ia ua mea la, maluna olaila i uku ole ia ai ka ukupanee no ka manawa o hookahi makahiki, ame na aie, maluna olaila i haawiia ai ka olelo hooholo hope no ka ukuia mai, aka nae ua ku no hookahi makahiki a oi aku me ka hoopau ole ia, maluna olaila i uku ol<e ia ai ka , ukupanee no ka manawa o hookahi makahiki, koe wale no a hoopaa pono ia ua mea la. s. PAUKU 68. Kukalaia ka moolelo o na mahele i puka. E hoopaaia he moolelo piha pono a pau pono j o na hana ame ka oihana i lāweiaweia e ka papa o f na lunahooko o kekahi hanako, .ma"-nal'halawai apau ī e kukalaia ai na mahele puka, maluna o na moolelo oka banako. . 3. Na waiwai apau a ka mea nana hanako e koi aku ai nō ka hoopiiia. . i 4. Na hoolilo apau, ukupanee, na auhau ame ka | hoemi ana ike kulana. I ■ I + | PAUKU 69. E kakiia na poho l na hoemi aie;! ka hoihoi hou ana ika heemi aie. E kakiia no kekahi poho i loaa. a i ole ia o kekahi hoemi ana paha i hanaia elike me ia i hoakakaia maloko o ka pauku 67 e kekahi] " hanako i oi aku i kona mau puka i mahele ole ia, i I kona waihona hoemi aie, koe nae, e pani hou ia aku ko-i | na waihona hoemi aie mahope aku olaila, mai na loaa mai, a aole e kukalaia na mahele puka mahope aku, a I ole ia ukuia aku pahiv e kekahi o ia hanako z ol aku 1 ka hookahi-hapalua o kona mau loaa maoli, ahiki; i ka hoihoiia ana o ka waihona hoemi iie, ma kahi o i ka iwakalua-kumamalima pakenelia ka haahaa o ke ] kumupaa' i ukula. j

NA BANAKO HOAHU AME NA KKKN A 110 AUU

■'PAVtCU 70. Ke kukulu ana i keena hoahu līilii. E malami keia ame keia banako. lipab6 anio kekahi banako i ioaa he keena hoahu liilii, ia bauako hoahu. a i ole ūv keena hoahu liilii paha, i kulike ai me jia m&nao o "kem Kanawai. Aole e kukuluia kekahi eii& hoahu hilii o kekahi *banako pili kulepā keia !v6pe aku. koe no ma ka maiia o kekahi o Au hooholo e aponola ana ma kekahi halawai kumau a ka pa;>a o na lunilhooko. a i kopeia maloko o ka ;-.,001e]0 o ia mea, a efwaihoia aku he kope J hooiaia ua oleio hooholo iei me ka puuku o ke teritoro; a aole e mana u& hanf liei ahiki i ,kt aponoia. ana eia. ;BAUkU i, 7K Ka hookaawale ana i nn hoopuka %oopa'i. E maiama kaawale kck*hi banako ma |ihann o ka hanako pili kalepa aiue ku b«nako UiUi. i kana mau hana e

pili ana T ke keena pakahi, ma na manao o keia kannwai, ! kuhikuhi maopopo ia ai n.o na-anoMiana. pa Vnhi o ka oihana, a e hookaawale i na bona apau, n& lokoo. na noka, 'na moraki, na palapala kuai ame na nin» hoopaa e ae o kela ame keia ano, o ke keena honhu liilli, e hoailonaia ai, kuniia a 1 ole ia mea hoai* lona paha "keena hoahu liilii", a i ole ia kekahi mau huaolelo kulike paha me ia, a e paaia ia mea, no ka uku. hou ia aku i ka poe hoah\i ma ia keena.. a aole e koiia r,ku. aole no hoi e hoopaa ma ke ano mea hoopaa, a i o!c ia hoohanaia paha no ka iiku ana i kekahi hoopaa c aku, a i ole ia aie paha o ia banako, koe wale no ma kekahi ano e ae i hoamanāia ma keia Kanawai, mahope o ka- uku piha ia-&na o ka poe e ia keena hoahu lillii; koe nae> aole e koiia aku lala o na banako e hookaawale i na hoaie da!a, na-mea hoopaa ame na mea hoopukapuka, maloko olaila e waihoia ai na hoahu Hilii, a i ole ia hoopukapukaia paha, imv e hookaawa'le ke keena poo, kuhikuhi a hookaawale i na hoaie kupono, na bona ame na hoopukapu];a i hoailonaia, kuniia a i ole ia mea h.oailona paha "'•"ena hoahu liilii", a i ole ia "na mea hoopaa paha a ka poē hoahu", a i ole ia kekahi mau huaolelo ano īil;o paha, i lawa ma ka huina ame ka waiwaiio, hui ru me ke dala kuike kupoho e hookoeia, e uku piha in ai. a no ka uku hou waie aha no i ka poe hoahu o na hoahu dala liilii, aole wale no, maloko o ke keena pfo. aka ma na lala apau loa oka banakt). Mahope aku o hookahi makahikimai lulai 1, 1931 aku, o kekahi hanako e kukulu ana, a i ole ia e malama ana paha, a i e hoomau ana paha i ka malama ana, i kekahi keena hoahu dala, i hooko ole ma *na ano apau me na manao o keia pauku, e kaa no malalo o kekahi hoopa'i o $50 no ka la pakahi, o kekahi hoohemahema* hiki ole a i ole ia hoole paha i ka hooko ana. E ohiia no ia hoopa'i e ka puuku oke teritore. PAUKU 72. Na kanawai; apono ana; na hoahu dala; na unuhi dala;. na- kaupalena ana. *He mea pono e kuhikuhi kela ame keia banako pakahi, a i ole ia. ke keena hoahu liilii paha o kekahi banako, ma'o kona mau kanawai la, a i o.le ia ma ka aelike paha me kona poe hoahu, i ka manawa ame na kulana maluna olaila e uku hou ia aku ai i ka poe hoahu. PAUKU 73. Ukupanee maluna o.na hoahu liilii, pi!i i kekahi mau ke'ena e aku. E hoakaka no na lunahooko o- kekahi banako hoahu liilii, a i ole ia o kekahi €ranako paha i kukuluia a i ole ia e malama ana paha, a i ole ia e hoomau ana paha i ka malama ana i kokahi keena hoahu liilii, no ka ukuia o ke ana ukupanee maluna o na hoahu dala liilii, elike me ia a lakou i ike ai i ke kupono, e'ukuia ma na manawa, a maluna 0 n;i ano ame na kulana e ikeia ai ke kupono. PAUKU 74. Na buke paalima; na mea maloko. E noopukaia no kekahi buke paalima i kela ame kelā mea hoahu maloko o keka.hi banako hoahu dala, a i ole ia maloko ke keena hoahu liilii o kekahi banako, maloko olaila na rula ame na hooponopono ana, i aponoia e ka aapa o na lunahooko, e hoomalu ana i na lioahu dala, maloko o ua buke nei» e hoopaaia ai kela ame keia hoahu. ana, (koe maluna o na pala- * 3ftala hoahuī) I hanaia e, ame kela ame keia uku ana i hanaia i ka poe hoahu, a aole e Kānaia kekuhi uku ana, a i ole ia kekahi kikoo paha e ku-e ana i kekahi moohelu, hoahu liili.i, koe wale no, a ukali pu mai me, a e hooKopioia maloko o ka buke paalima i hoopukaia no ia inea, koe no ke'kumu maikai a ma ka hooia ana, i ,apouoia..e na luna oihana o ia banako. PAUKU 75. Palapala hooia hoahu; hoopuka ana; na hooponopono ana. Aole kekahi banako hoahu luln aole no hoi ke kēena hoahu liilii o kekahi banako e hoopuka i na palapala hooia hoahu koiia mai, aka ua hiki ke hoopuka i na palapala hooia manawa, ma e īke maopopo ia ana ia mea, a i kuhikuhiia, elike me īa i hoopukaia ai e ia banako hoahu a i ole ia keena hoaiiu liilii paha. Ua hiki no i na banako pili ka- N lepa ke hoopuka i palapala hooia hoahu, ma ka manawa ame ke koiia aku, ina e ike maopopo ia ana la mea ame ke kuhikuhiia ma ke ano na palapala hooia hoahu pili kalepa. , Papaia ka unuhi ana aoi aku. Aoow ban | tko - hoahu a i oie ia keena ho- • ? banako, i ka mea hoahu e ununi a oi aku i kona moohelu. vd - Waiwai paa a lewa paha papaia ka hana ana Uoko olaila. Aole kekahi banako hoah'u tL°uJ; x koe ? a hoahu liilii paha o kekahi banako e £ • - ano p pololei, a pili pololei ole pau aiwai ? aa ; a * ia paha, ma kekahi „ l ae ' a t? ie la no kekahi hana paha, mawaho ae o ka mea i hoamanaia ma keia Kanawai. 78 L Hoa^a naia na hana hoopukapuan» n na ° ah £ iiiliL E hoopukapukaia, ma- ; aio °i l ß i° 0 n , a P | uiku 45 > 46 ame 57 o keia Kaka nL"? i ok \ pakeuenLn slh ' &?aU > 1 - hookomoia maloko o kekahi bahoahu h ; i;; Us a u l b.°lf- l a mi^oko P a ha o kekahi keena mea hooni«j°irf analior ma3ollt( °na P a ona kahi ano V./;. ae a aole ma kekumanvi! ° 1 f kalu .^ a P a aku i koe o iwakalua- & f *? akeneka ° wea, ua hiki no e hoopu- ! m a ?° hook , ahi ' « i o!e ia ua hiki paha ia malun-i nth? a a » Il ° , IWokoe ka lima, a i o!e nako a i oh> it m»? P* ? a \ u koiia mai » me kekahi bala mau banako hookoe paha» e hoike ana: ole H b ° na hoohua ukupanee, na noka a i mer ; i^° Paa pah * ona Mokuaina Huiia oA■manaoio'V«l \} a V Ua * hoopaaia aku ai ka nei Mokuuiiiii no kn ukuiik <> kumupna ame ka ukupunoo, na na lukoo a i ole ia ma na kekahi ka"Vf n!>,° ko o Hawaii, a i ole iH : na D*ha o k*f* ? ? a 1 oie ia kulauakauhalo a kalahf mokn^,, ? , a 1 ol * ** ma na bon« o kekaia o kok-ihi\»i u Uaina Huiia o Amerika, a i ole kauhal^nab a a t a a i o!e iu ku!anaolaila kt4a)V i a w a 1 ole ia kaona P aha maloke īiiu u! la S,» U aVkotc » ' •»**«".«« •« »» k» A hwpuka» ia bona. .u.ka .n lou i» k.koo paha i Ku ilk e *, U . kumuk«n»w a i

ame na kanawai o ia mokuaina, a koe no hoi /iole he hoohemahema v ma ka uku ana i-ke kuinui'aa a i oīe ia ukupanee paha maluna <5 kekahi o na mea hoopaa laula o ia mokuaina, kalana, apana kula, kulauakanhale a ī ole ia kekahi hui kulanakauhale okoa aku paha, no ka manawa o elima makahiki, mamua koke aku o ka laM) ia hoopukapuka ana; a koe hoā, o na mau bona nei, kikoo a ī'ole'la māu mea hoonaa e ae paha. he mea hoopaa lauia ia no ka mokuaina, ka 1 ana, apana kula, kulāi}akauhale āiol e iā kaona paha ē >pūka ana ia mea. \ 3. Ma na bona o kekahi hui i, hoohuiia, ma ka manawa i hanaia ai ia haina hoopukapuka, ua lioohuiia malalo o na kanawai o na Mokuaina I-luiia, u i ole ia o kekahi mokuaina paha a i ole ia teritore paha o ia mea, a i ole ia ka Apaha paha o Oōlumhia, koe nae, o ka huina hoopaa o kekahi mea aie, aole ia e oi aku i ka iwakalua pakeneka o ke kumuwaiwai ame ka hoemi aie i huiia oka hanako. . , 4. Ma onā hanahop ilanui ame apana, 0 kekahi apana, a i ole ia hana paha maloko o ke Teritorfe o Hawaii. 5. Ma na noka a i ole ia na boha paha i hoopaaia e ke kuleana koi mua maluna o ka waiwai i hoomaemaeia ame na hanahou maluna olaila. maloko o. ke Teritore o Hawaii, koe nae, mā ia mau hana pakahi, i aole e oi ak% ka huina o ia aie ana i ke kanamio pakenekā o ka waiwaiio o ka makeke i hooholoia o ka mea hoopaa m&&- āku a maluna o na auhau apau i ka | wa e uku ai ame na aie i bonaia ke hoeā mai i ka wa e uku ai. Aole e oi aku ia mau hoopukapuka i huiia 1 ke kanahiku-kumamalima pakeheka o ka huina holookoa o n,a hoāhu dala liilii o ka hanako i oleloia. . 6, Ma na noka a kekahi mea pilikahi, hoa-hui, ahahui a i ole ia hui paha i hoohuiia, me kekahi hftopaa ma ke ano mbraki o na mea hoopaa, a i ole ia waiwai lewa paha, o ka waiwaiio kuike ma ka makeke o ka mea pakahi ma kahi o ke kanakolu-kumamakolu ame ho-okahi-hapākolu keneka ka oi ae mamua o ka huina o ka hoaie dala ; koe nae, ua 'h'i'ki no ia waiwai '« hoopukapukaia ma na noka a kekahi mea pilikahi, hoahui, ahahui a i ole ia hui pāha i hoohuiia, i hoopaaia e na bona ā i ole ia na noka 'paha o na Mokuaina Huiia, a i ole ia nā palāpala hooia paha o ka aie o na Mokuaina Huiia, a i ole ia, kekahi mau mea hoopaa e ae paha i kupono ma ke ano hoopukapuka, malalo o na manao o keia pauku, ma kahi o ka wāiwaīio da)a kuike maoli 0 ka makeke, o ia mea hoopaa ma kahi o ka umi pakeneka ka haahaa, k'a'oi aku mamua o ka huina o ia aie dala ame ka ukupanee e loaa mai ana'mailaila mai. 7. Ma ka w'aiwai paa, malalo ona manao ame na hoohaiki ana i paa maloko o ka Pauku 58 o keia JKanawai, ■ " ....' " 8. Ma na aie i kupono no ka hoemi hou la mv. ka banako hookoe federala. O ka huina i huiia oia mau aie, aole e oi aku i ke kanat?iku-kumamalima pakeneka o ka huina holookoa o na hoahu liilii o ia banako. ; .• 9. Ma na bona ona Aupuni Huiia o Beritania Nui ame Irelani, na aupuni o Belgium, Denmark. Norway, Sweden, Eeptibalika o Switzerland, ka Emepaeā o īapana ame ke Aupuni o Canada, ā i ole ia o kekahi mahele aupuni paha o ia mea, a i ole ia ma na bona paha 0 na aupuni e ae o ko na aina e, elike me ka kā puuku mamuli o koha noonoo ana e apono ai. 10. Ma na bona ona banako aina federala i.hookumuia mamuli o ke kanawai pili mahiai federala i aponoia i lulai 17, 1916, a ma na bona i hoopukaia e kekahi banako aina kumuwaiw'ai hui, koe nae, aole e oi aku mamua o ka umi pakeneka o na hoahu dala liilii o kekahi banako, e hookomōia ma ia mau bona. 11. Na noka aie i hanaia e ukuia ai ma ke kauoha a ka banako, i hoopaaia ma ka hoohiki, ame ka hoolilo ana aku i na dala i hoahuia maloko o kekahi banako hoahu, a i ole ia o ke keena hoahu paha o kekahi banako ma ke ano he mea hoopaa moraki, no ka uku ana ia mea. Aole eoi aku ia hoaie dala ike kanaiwa-kumamalima pakeneka ō ke koena e ukuiā aku ai ika mea hoahu. - 12. Ma ka ae ana a ka poe malama banako, o na ano i hoakakaia maloko o ka Pauku 13 o ke kanawai hookoe federala, a i ole ia ma ka bila hooili dala paha o ke ano ame na mea e oo ai i hanaia i kupono 1 ke kanawai, no ke'kuai ana ma ka makeke akea, e na banako hookoe federala, ma kekahi k«ma aole e oi aku i ka iwakalua pakeneka o ka huina holookoa o na hoahu liilii o ia banako. 13. MTa na hoaie kahea moraki e ukuia ai ke koiia aku, a i ole ia ma na aie moraki manawa paha, e ukuia ai ma, a i ole mamua ae o eono mahina mai ka la aku i hoopaaia ai ma ka hoopaa o ke kumuwai\yai a i ole la na bona paha, me kekahi wai%vaiio dala kuike maoli, ma kahi o hookahi haneri Iwakalua pakeneka ka haahaa 0 ka huina o ia mau hoaie ana, a ma j kekahi huina aole e oi aku i ka iwakalua pakeneka ! o- ka huina holookoa ona hoahu liilii oia hanako. |

NA BANAEO 0 KO NA AINA E

PAUKU 79. Na mana"ame na hoohaiki ana. Akokahi banako o ko na aina e, elike me ia i weheweheia ai maloko o ka Pauku 6 o keia Kanawai, e ma keia hopo aku e lawelawe maloko o kekahi "ihana 'oanako. maloko o keia terit:oro. koe wale no elike me ia i hoakakaia ai ma keia Kanawai. (1) O kekahi hanako o ko na aina e, ma ka manawa o ke aponoia ana o keia Kanawai. i hoamanaia i ku i ke kanawai, e laweīawe i kekahi oihana hanako n'uloko o kei'a Teritore. ua hiki m ke hoomau aku i Iwi lawelawe una ia oihana mahope aku olaila, a e !°'»m no a e kpleana no e hoohana i na pono hookahi

ame na a e kaa no malalo o na hoohaikil hookahl ara, na koi ana mai ame na kaupaīena anal e pili ana i kana oihana ma keia toritoro, eliko mo ia i haawiia ai e keia Kanawai i, a i ole ia waihaia aku paha maluna o na banako e ae i ku mua a i-<hoama-naia e lawelawe i oihana like o keia ano maīoko o keia teritore, koe nae, o kela ame keia banako o ko na aina e. e makemake ina e hoomau aku i ka lawelawe ana i ka oihana banako elike me ia' i olelo mua ia ae nei. e waiho aku, mamua ae o lu'lai 1, 1932, i kana mau oihana maloko o keia teritore i kekahl huina o ke kumupaa, hoemi aie ame na puka i maheīe ole ia, loko o keia teritorej ejike me ia i : kona ai mau "¥anāk6'okoa aku e |ia Pauku 49 o keia Kanawai. (2) Na banako oko na aina e, mawaho ae ona mea i uiia q ka pauku olelo hope mamua ae nei, e kaupalenaia no ma ka oihana o na hoaie moraki, kuai ame hoolilo ana, uku ana ame ka uku ana i na bila hooili dala, hoopuka ana i na leka hoaie, lawe mai i na dala no ka hoololi ana ame ka hooili ana ia mea ma ka pepa kikoo, bila kikoo, kelekalapa a i ole ma kekahi ano e ae paha; koe nae, aole e hoamanaia ia ano banako, e lawelawe la ano oihana, ahiki i ka loaa ami aku iala, mai- ka puuku aku o ke teritore o kekahi. palapala' hooia e ae ana laia e hana pela. E koi akirno ka puuku mai ia banako mai ina mea oiaio apau i kupono jiona e hooholo ai, ina paha e hoomaalahiia ana ka lehulehu aole paha, a e hooiia ana ka pomaikai ma ka hoopuka ana aku ia palaala hooia, a ua Jhiki no ma kona noonoo ai)ta ke hoole i ka hoopuka ana i ua palapala hooia nei. 0 ia mau banako, i ka manawa e hoamanaia ai» no ka 'lawelawe ana i kekahi oihana i olelo mua ia ae nei, e loaa no, a e kuleana i ka hoohana ana aku i na pono like ame na pomaikai, a e kaa no malalo o na kaupalena like ana, na koi ana mai ame pa hoohaiki ana, ma ka mea e pili ana i ka oihana i hoamanai#, pela, elike me ia ma keia Kanawai, i haawiia aku a i ole ia, waihoia aku paha maluna o na bapako e aku, e lawelawe ana i ka oihana o ia ano like maloko o keia teritore.

NA MANAO LAULA

PAUKU 80. Noteri pili me ka banako; ka mana °e lawe.i na hooiaio ana. E lilo no i hana ku i ke kanawai no kekahi noteri o ka lehulehu, oiai nae he mea paa mahele, lunahooko, luna oihana a i ole ia he limahana paha no kekahi hanako» e hooiaio i kekahi aoao i kekahi palapala i kakauia i hanaia i a i ole ia e ia hanako paha, a i ole ia e hana paha i kekahi hoohiki i kekahi mea paa mahele, lanahooko, luna oihana, iimahana a i ole ia akena paha o ia banako, a i ole ia e ku-e aku paha no ke apono ole a i ole ia ka uku ole paha i na bila hooili dala, Aa pepa kikoo, na noka ame kekahi mau palapala e ae pa|ia hiki ke hooliloia, e onaia aku ai, a i oie ia e paaia ai paha no kā ohiia e ja banako ; koe nae, e lilo no i hana ku ole i ,ke kanawai no kekahi noteri o ka e lawe i ka hoohiki o aoao i kekahi palapal&H a i ole ia e ku-e paha i kekahi paiapala hikl ke ma kahi i lilo ai ua noleri nei ma ke ano pOi kahi he aoao i ua palapala nei. PAUKU 81. Na kikoo i hooiaia. Aole kekahi luna oihana, lunahooko, mea paa mahele, akena, kakauolelo a i ole ia limahana paha o kekahi banako, e houia i kekahi kikoo, ke ole e ku maoli ka huina ma ia mea no ka pono o ka n>ea unuhi, maluna o na buke 0 ia E kaki kok|e ia aku ka huina p kekahi kikoo i hooiaia i ka moohelu o ka mea unuhi, malaila e waiho ai ahiki i ka ukuia ana o ia kikoo i hooiaia a 1 ole ia waihoia paha. Ma kahi o kekahi kikoo i hooiaia e ka banako mailaila mai i unuhiia ai, he aelike ka hooiaia ana e uku aku, i kulike ai me ka mānao o ke kikoo, elike me ia i unuhiia ai e ka mea unuhi, koe wale no a hoakaka maopopo loa ia o ka banako e hooia ana, a he ae ana ia a ka banako hooia, no.ka loaa o ka mea unuhi walē no| ka oiaio o kona inoa ame kona mana e unuhi i ke O ka hooiaia ana o kekahi kikoo, a i ole ia o kekahi pepa e ae 'paha i hiki ke hooliloia, i hoololiia ma kekahi ano ma ke kino, a i ole,Jgapala paha ma kekahi ano, mahope aku o. ka hoopukaia ana e ka mea unuhi, a i ole ia mea paha nana i hana, aole ia e lilo i kumu koi maluna o ka banako nana i hooia, koe wale no," ua hiki ke koiia aku e uku mai iloko p ke au o ka m'anawa, iloko o v na lima o ka mea e paa ana, i kulike ai i ka manao kumu o ka palapala, ' * ; PAUKŪ 82. Ka auhau o na banako. Aole e auhauia na batiako i kaa malalo o na manao o keia Kanāwai, ma na mea pili i ko lakou waiwai, paa a i ole ia lewa paha, malalo o kekahi kanawai e aku, ma kahi e paonioni ana me jia banako lahui maloko o ke teritore, me ka nana ole ipia kanawai e ae e ku-e ana. PAUKU 83. Na hoahu a na keiki oo ole. I ka manawa' o kekahi hoahu me ka bapako i hanaia ai, a i oie m e hanaia aku ai paha, a i ole īa ma ka inoa paha o kekahi keiki oo ole, e paaia ia hoahu no ka pono ame ka pomaikai kaokoa loa o ke keiki oo ole, a e kaawale mai ka hoomalu ana, a i ole ia ke kpi ana paha a ka poe apau, a e ukuia aku.no, hui pu me na mahele puka, ina he mea kekahi o xa ano, ame ukupanee, ina he mea kekahi maluna plaila, i ke keiki oo ole. a o ka likiki a 'i ole ia ka hookuu ana tnai a ke keiki bo olē, he hOokuu mana ia a lawa pono amo ka hoohehio ana no ka hoahu dala a i ole ia kekahi hapa paha o ia mea i ka banako; koe nae, raa kahi e kohoia ai kekahi kahuhanai a i oie ia kahu malama paha no kē kMki oo ole, e kauolia aku no kekāhi aha i loaa ka māna hookolokolo, e waihoia'ka hoahu da!a malalo o ka malu o kc kahuhanai a'i kahu maiania paha» a e uku ae no Ha banako, riia ka ma^awa 0 loaa aku ai o kekahi ko|pe i hooiaia g ke kauoha, a 1 ole la ma ke ano aie i ke a i ole' ia kahu malama paha, i ka hoahu dala, ame kekahi: niavi mahele puka ame ka ukupanee e jpili ana ilaila;: a o ka īikiki ame ka hookuu ana a ke kahuhanai a i o'l U kaiiu malama paha, he hookuu mana ia a lawa po-i ao ame ka hoohemo no ka hoahu, a i ole;'ia kekahil hapa paha o ia mea, i ka banako. I J * I'AUKU 84. Na hoahu a na kaliu aialama/ I \ i iv,iaawa o kekahi hoahu me ka ba!nafo i haa&ia . hi mea, ma ke ano kahu no keKahi mea okoa .: aolo he hoike hou ae no Wk ku asa ame na -a o kekahi kahu ku i ke amft ka maua, ; hmn-aa aku ma ke kakau i ka banako. alāiia, ma kahl o ka nuike ana o ke kahu mnlama, e akl; no ua ho-

. ' • ' . ' 3 ahu uei, a i ole īa kekahi hapa paha o ia mea, hui pu me na īnahele puka a i <„'le La ukupaneo paha, ina he mea kekahi o ia ano maluna ota-"la> i ka r\wa nmia i har naia ai ka hoahu: a o ka ukula aria amv ka likiki a i ale ia ka hookuu uiiu paha a ka moa iaia i hanaia aku ai ka uku ana. he hookuu" mana ia a lawa • pono ame ka hoohemo ana i ka hanako, no na uku ana apau i hanaia maluna o ist moohelu.

PAUKU 85, Na hoahu hui. I ka mana-W» e hanaia ai kekahi hoahu me ka hanako, e kekahi' mea iloko o na inoa o ka mea hoahu ame kekahi mea okoa aku, a i oie ia poe pana,. a" Ke ano e ukuia ai i kekahi o ia mau mea, d : ole ia i ka mw paha e ola ana, a i ole poe paha e ola ana o lakpu, o na ho4hu ana ame na paku'i aku ilaila i, hanaia e kekahi p lauā a i ole ia e kekahi paha o ia poe, e no i waiwai no ia poe> ma ka,rmuia\va 1 hanaia ai, imi ke ano he mau hoa hui like, a e paaia ka hoahu ame jta hoahu,' hui pu me na ukupanee apau maluna olaila, no ka pono wale no .o ka poe i hoikeia pela r a ua hiki no ke ukuia i kekahi o ia mau mea, a i kekahi paha' o ia poe, iloko o ka wa e ola ana o na mea apau, a o kekahi pah.a, a i*ole ia i ka mea paha i koe, a poe paha, mahope aku o ka make ana o hookahi a oi aku paha o lakou; a o na uku ana, amfc na likiki. a i ole ia hōokuu ana paha a ka mea iaia na uku ana i ai, he hookuu mana ia a lawa pc«io i ka hanako, no na uku ana apau i hanaia pela no ia moohelu.

PAUKU 86. Na inoa i hoamanaia; unuhiia na kikoo e. na akena. I ka manawa o kekahi mea, hui a i ole ia hui paha i hoohuiia, oia ka ona o kekahi moohelu hoahu i kaa malalo o ka bila kikoo maloko o kekahi banako, e hoamana ai i kekahi mea ma ke ano he akena, a i ole ia luna oihana paha na ua me.a nei i oleloia, hui a i ole ia hui paha i hoohuiia e unūhi i na' kikoo maiuna o ia banako e ku-e ana i ka moohelu i oleloia, e hoaponoia ka banako, ma kahi i nele ai i kekahi hoolaha i kakauia, ma ka manao ana, o kekahi kikoo i unuhiia e ka akena i oleloia a i ole ia lu-| na oihana paha ma ke ano i hoamanaia i ej komo pu ana na kikoo i unuhiia i ke kauoha jpifi kino, a ua akena nei a "1 ole ia luna oihana paha, ua unuhiia ia no ka hana i hoamanaia e ka mua, a maloko iho 0 ke apo o ka mana i hookauia aku nialuna o ka a-l kena a. i ole ia luna oihana paha. I '»• I PAUKU 87. Koi ku-ē *i ka hoahu dala; hoolaha; j ke ko aija. O ka hoolaha i~kekahi hanako e lawela- j we oihana ana maloko nei o keia teritore, no kekahi ! koi ku-e i kekahi hoahu elala e ku ana maluna o kona mau buke no ka pono o kekahi -mea, aole ia e.lilo i mea hookoia, e ike aku ai ka banako i oleloia i ka mea-ku-e mai i oleloia, ke ole e loaa i ua mea koi ku-e nei i oleloia, he kauoha papa, hoomalu, a i ole ia kekahi hana pili kanawai kupono e ae paha, e ku-e ana i ka banako i mai kekahi aha mai i loaa ka mana hookolokolo kupono, maloko o- kekahi' hoopii i hookomoia aku. eia, e hoolilo ana i ka mea ma kona pono i ku ai k,a. hoahu daia, oia kekahi aoao, a ua hookoīa ajcu me. ka palapala kii, a i ole ia ua hana paha me ka banako 1 oleiQia, n?a ke ano ka huina, ame na hope i aponoīa eia, he bona 110 ka uku hou aku i ke poho i ka banako i oleloia, mai kekalii ame na koi una mai apau no ke poho, ka poino, na Htoina'aine na hoolilO' no a mamuli o ka uku ana ia koi ku-e, a i ole ia ana paha 0 ke kikoo, a i oie ia kekahi kauoha o aku paha a ka mea nona ka pono o ka hoahu e ku ana maluna o na b*uke o ka banako i oieloia; koe nae, aole kekahi mea maloko nei, e hookaokoa i ka banako mai ka hoole ana e uku i ka mea koi, ahiki \ ka hooholoia ana o na pono o na aoao a, elua raa ke ano ku i ke kanawai» a aole he mau poho e kaa malalo o ke koiia e ku-e ana 1 ka banako, mamuli o ia mea, a koe hou, aole e pili keia pauku ma kekahi ano, ma kahi o ka mea nona ka pono i ku ai ka hoahu, he mea kauka'i aku oia no ia mea koi ku-e, ame na mea oiaio e pili ana no ia pili ana, pela no hoi na mea oiaio e hoikeike ana i ke kumu kupono o ka manaoio ma ka aoao o ka mea koi i oleloia, e manao ana ka mea kauka'i i oleloia, e lawe ma ke ano pono ole i ka hoahu i oleloia, ma kekahi palapala hoohiki a ia mea koi. PAUKU " 88. Mea ona a i ole ia poe ona paha maialo oka mana o na laau; na kikoo i unuhiia e, Ē ku no i ke kanawai no kekahi oanako, ka hoole ana e uku i kekahi kikoo, pepa kikoo, a i ole ia kauoha paha i hanaia maluna olaila, i ka manawa e loaa ai ke kumu kupono i na luna oihana o ia banako, e manaoio ai, o ka mea e kiikauinoa ana. a i ole ia,e kakaukua ana paha i ka palapala, aia oia mala'lo o ka hoomaluīe ana a ka waiona a i ole la laau paha, e komohia ai ka manao kanalua, ina paha ua kupono oia ma ka manawa o ke kakauinoa ana a i ole ia ke kakaukua ana paha i ua kikoo_nei, pepa kikoo a i oie īa kauoha paha e lawelawe .1 oihana me ka. naauao ioa; a aole e koiia aku-kekahi mau poho e ku-e ana idkia 4 banako. ? a i ole i* i kona mau luna oihana paha mamuh o la meu. PAUKU 89. Ka uku ole ana i ke kikoo mamuH o ka hewa, Ka aie. Aole kekani banako e ku i ke koiia e kekahi mea hoahu, mamuli o ka uku ole ia a-' na, ma o ke kuhihewa a.i ole ia hewa paha, ame ka manaoino ole o kekahi kikoo, e pono ai e ukuia, ke ole e hoike pololei mai ka mea hoahu a hooiaio mai i na poino pili daia maoli mamuli o ia uku ole ana, a ma ia hana, aole e oi aku ke koi ana i ka huina o na poino pili dala ma >li i houiū i. PAUKU $0 Pau n i uku ar.a; hoolaha: manawa ame ka hooko ana. Aoie kokahi kauoha hoopau, hooloLi a pau paha ka.uku ana; e pili ana i k« uku aaa o kekahi kikoo. a i ole ia pera kikoo da!a paha. e ku-e ana i ka moohelu o kcka>-. : inoa.hoahu, maloko 0 kekahi banako, e koe :no ka nuina no ka manawa 1 oi aku mamua o eha mahina. niahope o ka hookoia ana o ia mea maluna ok; ba:.a\o. koo wale uo a hanu hou ia ia mea, o ua hane. hot; nei. ma ke kakau. a e mana ia hnna hou ana r.o k;. ',v.:vnawa i oi ole aku inamua o eha mahina, maī k;. k: nku o ka hookoia' ana o ia mea makma o ka 'oai-.ako. aka e hanaia no' ia mau hana hou ana i kola ur.v koia manawa. 0 uai hoolaha apau e pili ana i ua kikoo. maluna olaila f hanaia ai ke kauoha no ka hoo;au ana, ka hoololi a i ole ia pau paha ka ukn ana. i V.anaia ma, a i ole ia aiamua aku paha o luiaī L l: v; i aole e manaoia e hooiuau aku no kekahi m;uur.N a . i aku mamua oeha mahina mahope aku o U;!a-. li>3l, O kekāhi banako nie ka manao maikai e .\i ... ana maluna o ke-. kahi kauoha hoopau, hooio'.ī a . :e la pau paha ka, uku ana» iiia ia ma ka oleio va... a i ole ma ke ka-^

kau paha, e hoopakeleia ma ka hana ana pela. e ku-e ana i ka mea unuhi o ke kikoo a i ole la kekahi poe e aku paha.

PAUKU 91- Na kikoo apukaia, hoonuiia ae, a i ole ia kahiko paha, ka uku i ke koiift. Aole kekahi banako i uku aku a i kaki j ka mooheiu o kekahi mea hoahu, i kekahi kikoo ī apukaia a ī ole īa hoomahuahuaia ae paha. i hoopukaia ma ka moa o

Tra-nreartroslnrīrei, e ku i ke kona e ia mea hoahu, no ka i ukuia maluna olaiia, koe wale "no iloko ibp o hookani haneri ame iwakalua la, mahope o ka hoihoiia ana aku i ua mea hoahu nei,- o ka pepa hoike liio, e hoikeike ana no ia uku ana r e hoike aku no |ca mea hoahu i oleloia i ka hanako, o ke kikoo i ukuia, ua apukaia a i ole ia ua hoomahuahuaia ae paha; koe nae. ina e hoohemahema ana ka ihēa hoahu i ke kipa ana aku ma ka hanako, no ke kol ana e hoihoiiH mai ka pepa hoike lilo maloko iho o e|ima mahina. mai kā la aku i ukuia ai ia kikoo, alaiīā āole he kaa hou ka ia aku i ukuia ai ia kikoo, alaila aole he kaahou ana aku o ka hanako malalo o ke koiia mai mamuli oia uku ana. Ma kahi o kekahi kikoo a i ole ia paiapala e ae paha, e ukuia ai ke koiia aku, ma kekahi hanako e lawelawe oihana ana maloko o keia teritore. i waihoia aku ai no ka uku ana, he eono mahina a oi aku mai kona la aku, ua hiki no ia hanako, kē oie e kauoha maopopo loa ia aku e ka mea unuhi a 4 ole ia, e ka mea paha nana i hana, e uku akuja mea, ke hoole i ka uku ana ia mea, a aole e kauia aku he koi ana i ka mea unuhi a i ole ia ka mea paha nana i hana no ia hana pSlolei ole.

PAŪKU 92. Aie-no na kikoo, na pepa kikoo dala, na noka a i ole ia na palapala e ae paha; hookomoia. G kekahi aie i aieia e kēkahi/hanako i kukuluia m&laiiō o na kanawai o, a i oīe ia e lawelawe oihana ana paha maloko o keia teritore, nō kekahi kikoo. noka a i ole ia kekahi palapala e ae paha, e hoakaka ana no ka ukuia o ke dala, a e unuhiia a i oie ia e ukuia ai paha ma ia banako hookahi maloko oiaiia ia mea I hoahuia ai, a i ole ia ma_kekahi banako okoa aku paha, a i ole ia ma kekahi lala paha 0 ua hanako nei, a i ole ia maluna paha o kekahi mea okoa akū, e lilo ia i mea kuika-wa wale no, malalo o ka uku hope ana a no ka likikiia e ka banako maīoko olaila 1 hoahuia ai na waihona ma ke dala maoii, a i oie ia, ma ka aie hiki paha ke haokaaia, mahina o lia huke o kekahi banako hookoe federala, a 1 ole ia maluna paha o na buke ō kekahi hanako, i kuhikuhiia, ma ke ano he wahl e hoahu ai e ka banakq nana e haawi aku ana; koe nae, o kekahi kikoo, noka a i ole ia kekahi palapala e ae paha, i hoakakaia no ka uku ana i ke dala, ame ka unuhi aria, a t ole in e ukuia paha ma ia banako hōōkahi, maloko olaila i hoahuia aku ai ia_mea, e ikēia ia he maikai, ina aole pela, e hoihoi hou ia aku me ka uku ole ia, a i- ole ia e hoounaia aku paha ka hoolaha; hoole ma, a i ole ia mamua ae paha o ka pau an& o ka la l&weiaive oihana e ukali aku ana mahope o ka la i waihoia -aku ai ka itamu; a koe hou, i ka manawa e unuhiia ai o kekahi kikoo, noka a i ole ia kekahi palapala i e ae paha e hoakaka ana no ka uku ana i kQ dala, maluna a i ole ia e ukuia ma kekahi banako okoa : aku, a i ole ia maluna paha o kekahi mea okoa aku, e hoounāia aku ia no ka ohiia mai ma ka pau ana o ka oihana o kekahi la mai, a i ole ia ma ka hoouna leka mua loa mahope mai, a e hoounaia aku no ka ohi pololei ana i ka banako maluna a i ole ia i unuhiia mai ai paha ia mea, a i ole ia ma kahi paha i hanaia ai e ukuia ae, a i ole ia i kekahi banako hookoe federala paha, a i ole ia i kekahi banako okoa akn paha maloko o ke au- o ka lawelāwe oihana maamau ana; a ma ka ukn ana aku ia mea, e aponoia ma ke dala a i ole ia niā ke kikoo, a i ole pepa kikoo dala paha o ka banako maluna, a i ole ia i unuhiia mai m pāha ia mea, a i ole ia ma kahi paha i "hanaia ai no Jca uku ana ae, a i ole ia ke kikoo paha a i ole ia 0 ka pepa kikoo dala paha o kekahi banako, i hoounaia aku ai ia mea no ka ohi ana, a i ole e aefa ka aie no ia mea me kekahi banako hookoe federaTā, a i ole ia me hanako paha i kuhikuhila, ma k'e ano he wahi hoahu, ekā banako nana i hoouna mai. Ika hoouna āna aku i kekahi kikoo no ka ohi aiia, noka a i ole ia kekahi palapala e ae paha, a i ole ija, ka loaā ana mai paha o ka uku ana no ia mea, mā kekahi ano i olelo mua ia ae nei, āole e ili aku ke koi ana maluna ō ka banako, ina n'ei no ke komohiā iloko o ka āie, a i ole ia kēkahi haule hope e ae pahā/a i ole ia lea hoalo paha o kekahi banako okoa aku» i hoolimalima pololei ia a pololei ole paha no ka oKi ana ia kikoo, noka a i ole ia palapala okoa ae 'paha, a i ole ia o kekahi banako paha i unuhiia ai īa pepa kikoo no ka uku ana i loaa mai ai; aole no 'lioi ia e kaa no ke koiia, no ka ukuiao kekahi kikoo, a' i ole ia pepa kikoo dala paha, ā i ole ia ma ke ano aie paha. e aponoia no ka uku ana ia mea, a.ole no hoi no ke* poho a i ole iā ka hoopoinoia ana paKa o, a ia ka hiki hou ole jpaha ke īoaa hou mai kekahi kikoo, noka, a i ole ia kekahi palapala e ato paha, a 1 ole ia malalo paha'o ka malu o kekahi poe okoa aku. Ahiki i ka loaa maoli ana mai o na dala o kekahi kikoo, noka a i ole ia kēkahi palapala okoa aku paha, i ka banako e ae ana ia aie āna, a i ole ia ma ke komokia ana paha iloko ō ka aie ; maluna o na buke o kekahi banako hookoe fēderala, a i ole ia maluna paha o na buke o kekahi banako i kuhikuhiia, ma ke ano he wahi e hoahu ai e ka banako nana i hoouna mai, e kaki hou ia no ia kikoo, noka a i ole ia pala-! pala okoa paha i, a i ole ia e ohiia paha mai ka' mea hoahu mai, uiai iaia i loaa mai ai, me ka na'ua ok 5 , «',a paha e hoihoi hou ia mai ana ke kikoo, noka a i o!e ia kekahi palapala okoa aku paha. 0 kekahi kikoo, noka, a i ole ia kekahi palapala e ae paha, e hoakaka ana no ka ukuia o ke dala, a'e unuhiia-a e ukuia ma kekahi keena, a i ole ia lala paha o kekahi hanako, i kukuluia malalo o na kanawai o. a. i ole ia e lawelawe oihana ana paha maloko o keia terilore. a e lawe mai ana no ka hoiihu ana, a i ole ia ka ohi ana paha, a i ole ia no kekahi hana e ae paha, ma kekahi keena okoa aku, a i ole ia lala paha o ua hanako nei, e_ manaoia no, no na hana apau o keia pauku e unuh'iiā ai malunā o, a i ole ia e ukuia ai i aha ma keHahl ha'iako okea aku, \Jj

Ua -hiki no ke hoololiia keka"hi manao o "keia uku, a i oW ia hookaawaleia ae, ma kekahi ke kakau mawaena o kekahi banako ame kekahi aeaō. rnai iaia mai i loaa ai kekahi noka, kikoo a i o e ia kekahi palapala e ae paha no ka ohi ana, hoahn ana; a no kekahi hana okoa aku paha.

PAUKU 98. Na dala ohiia; ka hoouna ana i ka' palapala; hooikaika maoli. O kekahi banako i k' a ~ kuluia malalo o na kanawai o s> a i ole ia e ].awelnwp oihana ana paha maloko o keia teritore, e lawe mM ana no ka ohi ana, a i ole ia e hoahu ana pah'a i kekahi kikoo/noka a i ole ia kekahi palapala e ae paha hiki ke hooliloia, i unuhiia maluna o, a i ole ia_e_ " ukuia ae ai ma' kekahi hanako. ina_ ia maloko o ke "ku!B:nakaūliātē'līookaMj "ā "ōkoa aku palīa. a. ī ole kaona, a i ole ia iwaena paha o ia mea, ina ia maloko iho nei, a i oīe mawaho aku paha o ke teritore, a ' ole ia kikooia aku paha maluna n ka mea nana e un'.ihi, a i ole ia, e ukuia ae ai paha e ka mea nana e uku. firfa kahi kokoke laula iho o kekahi hanako, ua hiki nol • ke hoouna aku i ua palapala nei, no ka ohi ana mn ka leka. a i ole ia ma kekahi ano e ae* paha, ma ke' ano j pololei'i ka banako maluna olaila i unuhiia_ai. a i 016 ia e ukuia ae ai paha, r > ole ia, ua hiki no ke hoōūna ia ohi aie mao ka hanako hookoe federala la, a i ole ia akena paha o kekahi bftnako okoa aku, koe kahi i laweia aku ai ia mau itamu e kekahi banako. he lala no kekahi hale hookuu i ikeia, a ma ka mava o ia uinuhiia ana a i ole ia ukuia ana ae paha ma kekahi

ban&ko lala e aku, oia hale hookuu, ua ukp pono I mae* ia hale hookuu laj a ma ka uku ana no ia.ohi aie ; | ua hiki no ia banako, banako hookoe federala a i ole i kekahi akena e ae paha e apono i ka bila hooili (lala | a i ole ia ka pepa kikoo elala paha a ka banako nana ' i ohi a i ole ia ka banako paha nana e uku. E hookuu no keia ano o ka ohi ana i ka hanako nana i hoouna aku ame na akena'pili kokoke mai kekahii koi mai, ina nei no ke kōmohia i ka aie, a i ole ia i kokahjl mau hana hoohemahema e ae paha a ka banako ohi, a i ole ia ka banako paha nana e uku, a i 010 ia kekahi mea kukakuka paha, maluna olaila e unuhiia ai kana hooili dala a i ole ia pepa kikoo dala paha, 'a e hooili ai i ka hooikaika ana e ohi mai ia mea. o'*ii no nae ma ka mea oiaio, aia paha a i ole ia anle paha ia hanako ohi a i ole ia banako uku paha malokry o ke kulanakauhale a i ole kaona hookahi paha; a o ka loihi o ka manawa i laweia ae, no ka ohi ana ia mau itamu, ma ke ano i olelo mua ia ae nei, ma keia ke kukalaia nfeiT~h"e manav;a kupono ia maloko iho o ka manao o kekahi kanawai ma keia teritore. e■ pili ana ī ka waiho una i na kikoo, na noka a i ole ia kekahi mau palapala hiki paha ke hooliloia no ka uku ■ ana. . ■ .■ •:■

NA KU-E LAULA AME NA HOOPA'I

PAUKU 94. Na hoike hoopumpimi a i ole na mea paa i hoopaaia. 0 kekahi luna lunahooko a i ole ia limahana paha o kekahi banako maloko nei o keia teritore e hana ana i kekahi hoike hoopunipuni me ka manao maoli. a i <?le ia hana ana paha "me a hoike paha i ka puuku o ke teritorei a ir f-'oīe ia l k.ekaHi hoopaa hewa a.na paha maloko o ha a i o!e i4 'na m'oohelu paha o ka banakt>, a i o!e ia o ka mea ]_>aha e lawe ana me ka maopopo loa a i ole hoikeike paha i na pepa hoopunipuni, me ka.manao e hoopunipuni i kekahi mea a i ole, ia poe paha i hoamanai'a e nana iloko o na hana a ia hanako, a i ole ja a kona mau lunahooko paha. a i ole ia o ka mea paha e hoakaka ana me ka maopppo loa, a i ole ia hoopuka paha i kekahi hoike hoopunip'uni, a i ole ia hoakaka paha a ia banako, a i ole ia hoomakaukau paha i kekahi hoike a i ole ia hoakaka hoopunipuni paha e hoopunipuni aku i keleahi mea nana, a i ole ia i kekahi mea paha i hoamanaia e nana i na hana o ia banako, a i ole ia na lunahooko paha o ia mea, a i' ole ia o ka mea paha e hookomo ole ana-i kekahi hoopaa kupono'ana, maluna o na buke a i ole ia na moolelo paha o ia banako, no ka hoik<3 ana i ke kulana oiaio 0 ia banako, a i ole ia o ka mea paha e hookomo ana 1 ka hoopaa ana maluna o na a i ole ,ia na moolelo paha o ia haftako, me k'a manao e hoopunipuni, a i'ole e hu-na i ke kulana oiaio o ia mea, e manaoia no ua pili ka hev»a feloni iaia, a i ka wa e ahewaia ai no ia mea, e hoopa'iia no ma ke dala niaoli aole e oi aku i ka $1,000.00, a i ole ia ma ka hoopaahaoia paha no 'ka manawa i 'oi ole aku inimua' o elua makahiki, a i ole ia ma na mea paha ā elua, ma ka lioopa'i dala ame ka hoopaahaoia, elike me ka manao ana o ka aha.

PAUKU 95. Hookomo 1 na mea hoopUnipuiii maluna o na buke ame na hoi"ke. O kekahi liina oihana, Umahooleo, limahana a i ole ia akena paha o kekahi banako maloko nei o keia teritore, e'Kāna ana i kekaH hoopaa hoopunipuni a alakai hewa paha, a i-ole ia, e hoalo maoli ana paha i ka hana ana*i ka mea pololei maloko o kekahi buke, hoike, a i .ole ia "hoakaka paha i ka oihana, 'na hana a i ole ia ,ke kulana paha, ma ke ano holookoa a i,ole hapa paha, o ia banako, ma na mea e pili ana i kekahi- haua r i pili pono aku i ka oihana, me ka manao e hoopunipuni, a i ole e hoopau paha i ke kulana oiaio o ka oihaiia, mai kekahi luna oihana mai, lunahooko, a i ole ia kekahi akena paha, mea nana, a i ole ia kekahi mea e aku paha i hoolimalimaia, a i ole ia i hookohuia paha i ku i ke kana'wai, e nana iloko o ke kulana o kekahi 0 kana maii hana, a i ole ia kekahi luna oihana aupuni e ae paha, keena a i ole papa paha, i koiia ai ua banako nei e aku i hoike ma ke kanawai, a i ole ia i !oaa paha ka mana ma ke kanawai, e nana iloko o kekahi o kana mau hana, a i ole, o ka īnea paha me ia mānao hookahi. e kauoha aku, kokua a f ole ia hookikina paha i kekahi mea okoa aīui, e hana ia hoopaa a i ole ia e hoalo paha 1 ka hana ana i ka njea i leoiia ai, e manaoia no ua pili ka hewa feloni iaia, a i ka wa e ahewaia ai ho ia mea, e hoopaMia no ma ke dala maoli, aole e oi aku mamua o |$1,000,00 a i ole ia ma hoopaahaoia, aole e oi aku mamua o elua makahilei, a i ole ia ma iii mau mea paha a elua. ma hoopa'i \iala ame ka hoopaahaoia. elike me a ka aha i Aianao ai. PAVKV 96. Auhue ans ina da!a a i oie na waiwai uahia O kela feme keia luna oiluu:.;. iunahooko i ole ift limahana Jpaha o kekahi hanako e lawo ana nu ke ain aihue, kai!i-ku a i 010 ia hoolilo' iiewa paha, i kekahi wail»na Jah>, na hoaie, na waiwai a i! oīe ia wa;w4i paha kekahi banako, ina paha i onaīa| e ia banak<i|p i o!e*3a paaia paha ma ke auo malama i i " \ ' • •

no ka palekana ma ke ano i ole ia paala paha ma ke ano kahu malama; a i ole o ka paha me ka loaa ole o ka mana mai ka papa mai o na lunahooko o ia banako, e hoopuka, a i ole ia e waiho ■ mai paha i kekahi paīapala hooia o ka hoahu, e Ur nuhi ana i kekahi kauoha.-pepa dala, a i ole ia bila hooili dala paha, e hana ana i ina npono a.na, hoololi i kekahi noka, bona, peipa dala, hila, bila hoolli dalar moraki> olelo hooholo a i ole ia kauoha kanawai paha, a i ole ia hana paha i kekahi hoopaa hewa maloko o na buke a i ole hoakaka paha o ka banako,'me ka manao ma l<ekahi hana, e hoopoino a i oleia e apuhi paha i ka banako, a i ole ia i kekahi 'luna oihana paha o ia mea; a i ole ia o ka mea paha me ia manao kahi. e kokua aku ana, a i ole ia hookikina paha i. kekahi lunā" oīhāna okoā āTcu, lunahooko a I oīe ia limahana paha o kekahi hanako ma kekahi hana ku-e kanawai o keia pauku; e manaoia ua pili no i ka hewa feloni, a ina no ke no ia mea, e hoopa'iia no ma ke dala maoli aole e oi aku mamua o §1,000. 00,- a i ole ia ma ka hoopaahaoia paha no ka manawa aole e oi aku mamua o iwakalua makahiki, a i ole ia ma ia mau mea paha a elua, ma ka hoopa'i dala ame ka hoopaahaoia, elike me ka manao o ka aha, PAUKU 97. Lawe ana ina hoahu oiai ua komohia i ka aie. O kekahi lunahooko a i ole ia luna oihana paha o kekahi banako e lawe mai ana, a i ole ia ī ae aku paha e laweia mai kekahi, hoahu dala, me ka maopopo loa no ua komohia ia banako iloko o ka aie. e pili no ka hewa feloni iaia, a ma ka wa e ahewaia ai no īa mea, e hoopa'iia no ma dela maoli a- I ole e mamua o $1,000.00 a i ole ia ma ka hpopaahaoia paha aole e oi aku mamua o elima makāhiki, a i ole ia ma ia mau mea paha a elua, ma ka hoopa'i dala ame ka hoopaahaoia, elike me ka manao 0 ka aha. PAUKU 98. Ka lawe ana S ka ukuhana.ku-e 1 ke kanawai. O kekahi luna oiliana, lunahooko> akena, mea uku dala, kakauolelo a i ole ,ia limahana paha o kekahi banako e noi aku ana, lawe mai a i ole ia ae paha e lawe mai 4_kekahi komisina, ka puka, makana, ukuhana* a i ole ia manuahi paha, a i ole ia, kekahi hoohiki p?,ha no ftekahi komisina, ka puka, makana, ukūhana, a i ole ia manuahi paha, a i ole ia i kekahi dala paha, waiwai a i ole ia i kekahi mea waiwaiio paha. a i ole ia i kekahi pomaikai pili kino paha, no ka loaa ana mai, a i ole ia ka hoao ana paha e loaa . niai no kfckahi mea, hui a i ole iii hui paha i hoohuiia 0 kekahi aie dala mai ia banako mai,' a i ole ia ke kuai ana paha a i ole ia ka hoemi ana paha i kekahi pepa, noka, pepa kikoo dala, kikoo a i ole ia bila hooili dala paha, e ia banako, a i ole ia no ka ae ana aku paha i 1 kekahi mea, hui a i.ole ia hui paha i hoohuiia e i unuhi a oi aku i kekahi moohelu me ,ia banako, e manaoia no ua pili ka hewa feloni, a mā ke ahewaia ana no ia mea, e hoopa'iia no ma ke dala maoli aole e oi aku i ka $1,000.00, a i ole ia ma ka hoopaahaoia paha aole e oi aku mamua o elfma makahiki, a i ole ia ma ia mau mea paha a elua, ma ka hoopa'i dala ame ka hoopaahaoia, elike me ka manao o ka aha. , _ PAUKI, 99. Hooia ku-e ike a i ole, Ta kakaukua paha. O kekahi luna oihana, lunahooko a i ole ia akena paha o kekahi banako maloko nei o keia teritore. e hana ana a i ole ia haawi aku paaa i kekahi-hooia a i ole ia kakaukua paha ma ka aoao o ia banako, e kaa mai ai ke koi ana maluna o kekahi i o kona mau noka i hoemiia, na bila a i ole ia na hooi paa paha, ma kekahi huina mao aku oka huina o naaie dala, na hoemi, a ua banako nei'e hana ai, i ku i j ke kanawai, e manaoia no ua pili ika hewa mikamiI na ,a ke ahewaia no ia mea, e hoopa'iia no ma ke daKi ! maoli ioi ole aku mamua o ?1,000.00, a i ole ia ma \ ka hoopaahaoia paha, no ka manawa ioi ole aku ma- | P lll3 0 hookahi makahiki, a i ole ia ma iā" mau mea paj ha a elua, ma ka hoopa'i dala ame ka hoopaahaoia, | ehke me ka manao oka aha. i PAUKU 100. Komohia i ka aie ma ke ano apuhi. O kekahi luna oihana a i ole ia Tunahooko paha o kekahi banako maloko nei o keia teritore, e komo pu ana iioko o ke apuhi ma kahi o ke komohia .loko o ka aie ma ke ano apuhi o ia banako, a i ole ia 0 kekahi luna oihana paha a i ole ia lunahooia paha • e lawelawe ana i kekahi hana me ka inanad maoii, ma ke ano he luna oihana a i ole lunahooko paha, i hookapu maoli ia e ke kanawai, a i ole ia hoalo paha me ka manao maoli e hooko i kekahi hana i hookauia aku I paaluna ona ma ke ano luna oihana a i ole ia lunahooko paha e ke kanawai, e pili no i ka hewa leloni, a ma ke ahewaia ana no ia mea e hoopa'iia no ma ke d%la maoli aole e oi aku mamua o 11,000.00, a i ole ia ma ka hoopaahaoia paha no ka manawa aole e oi aku mamua o eiima makahiki, a i ole ia ma ia mau mea paha a elua, ma ka hoopa'i dala ame ka hoopaahaoia, elike "me ka manao o ka aha. E manaoia he apuhi kevkomohia ana o kekahi banako iloko o ka aie, ke oie e ikeia ma kana mau hana, ma ka ninaninauia ana ua lawelaweia ma ke ano ku i ke kanawai me ke akaheie ame ka makaala pono ia. PAUKU 101. Alapahi i ka hanako; n& lono aiiahee, O kekahi mea « hana ana me ka manao maoh ame ka maopopo loa, e pahola ana, a i ole ia e lawe aku ana a haawi i kekahi, a i ole ia poe okoa aku paha i kekahi hoike a i ole ia i ka lono. paha, i kakauia, pa ua a i ole ia ma ka olelo paha o ka waha, 1 ikeia ka oiaio ole, a uā pili pololei aku, a i ole ia ua oiu wale i ke kulana pili dala, a 1 ole ia ke komohia ana paha ī ka aie, a i ole ia i ke kulana piK da» a 0 kekahi banako, a i ole ia banako īahui paha, e iawelawe oihana ana maioko o keia teritore, a i ole oka mea paha ea o aku ana me ka īke maopopo ioa, kokua aku ? a i ole ia kii *ku paha i kekahi e noaia, !awe aku & i ole ia pahola aku paha i kekahi hmhe a i. ole ia lono paha, e piii uo i ka hewa mikaiiuna, a ī ke ahewaia ana no ia mea, e hoopa'iia lio ma ka hoopaahao no ka m&nawa i oi ote aku mamua o hookahi makahiki, a i ole ia ma ka hoopa'i dala paha aole e oi aku i ka11.000.00, a i oie i« ma ia mau paha a elua, ma Jt;a hoopa'i dala ame ka hoopaahaoia, ehke me ka manao o ka aha. PAUKU 102. G ka loio kuhina ka mea nana e lawe i na hoopu. O ka loio kuhina o keia :eritore ka mea nana e lawe i na hoopii ki\uīa apau, na hihia a i ole ia na hana piii kanawai paha i hoomakaia e ka puuku malalo o ka mana o keia kanawai. a aa hihe kaaea #ku i koiia mau kokua, ka loio kalana

a i ole ia- kulanakauhale a kalana paha, o kalana a i ole ia k<rkalana a kulanakauhale paha, maloko o--lai!a ia mau hbopii, na hihia a i ole ia na hana pili kanawai paha i laweiaweia ai. -103. Na hoike; Ka hiki ole ke hoike a ī o.ie ia hoike maī paha-i na moolelo; ka hoopa'i O kekahi mea e hoohemahema ana, a i ole fa hnn\„. rP r «wi.o, a « noute, a i ole ia e pane paha_i ntkafti ninau ku : ke kanawai, a i ole ia e paha i na buke, na pepa, na moohelu, na mouieio na a< uke, a i ole ia.na palapala paha, ina aia iloko «, kona maiia ke hana peia, no ka hoolohe ana i ka palapala kn, a i ole ia i na koi ku i ke kanawai paha h ka puuku, a i ole ia kekahi hope, a i ole ia kekah, mea nana paha i hoolimalimaia e ka puuku, e pili no i ka hewa mikamina, a keahewaia no ia mea e houpa'iia ke elala, maoli aole e oi aku mamua o $1,(iOO OG a i ole ia' ma ka hoopaahaoia paha no ka' manawa aole eoi aku mamua o hookahi makahiki a i o le ia ma m mau mea paha a elua, ma ka hoopa'i daia, ame ka hpopaahaoia elike me ka manao o kaaha. MUKU 104. Pauku olelo hoopa'i lauia, O kekahi luna oihana, iunanui, lunahooko a i o.ie ia limahana paha o banako maloko.nei o keia teritore e ku-e ana me ka manao maoli ame ka maopopo ]oa i kekahi o na manao o keia kanawai, i hoakaka maopopo ole ia ai ka hoopa'i maloko nei, e manaoia no ua pili ka hewa mikamina iaia, a ma ka' manawa e ahewaia ai ao ia mea, e hoopa'iia no ma ke elaia maoli aoie e oi aku mamua o $1,000.00, a i ole ia ma ka hoopaahaoia paha no ka mānawa aole e oi aku mamua o hookahi makahiki, a i ol'e ia ma'ia mau mea paha a elua, ma ka hoopa i dala ame ka "hoopaahaoia me ka hoopaahaoia elike me ka manao o ka aha.

HOOKAA MAMULI O KA MAKEMAKE

PAUKU 105. R kulike no ka lawelav., : ana i ka hana maluna o ka hookaa ana mamuii o ka rnakemake, me ia i hoakakaia ai' e ke kanawai 'no na hui i hoohuna ma ke ano laula. PAUKU 106. Ke kuai ana i na waiwai i kekahi panako okoa aku. I ka manawa e emi mai ai ke kulana maikai o ke kumupaa o kekahi hanako, a e hooholo ka puuku o ke teritore no ia mea, ina ia mamuli 0 koila ninanina-u ponoi ana, a i ole ia mamuli paha'o ka mnaninau ana a kekahi hope nana hanakoii hoaīa, a i ole ia mai ka hoike paha iAianaia e la banak.o, alaila, ma ka mana o kona papa o "na lunahooko, a me ke ana mai. o' ka puuku, ma' na Kulan'a e hoamanaia mai ai e ka puuku, ua hiki no ke kuai a.ku i kona mau waiwai apau a i ole ia kekahi hapa pah.a, r k.ekahi iianako okoa aku," nana* e' lawe 'l a k« a' -e auamd"i kona mau aie. PAUKU 107. Kumupaa 1 emi mai ka niaika!; hi.awai a ka.poe paa mahele; ke kau.ana i ka h"u * auhau. ke pam ana ame ka wehe hou ana 1 ka LanaL r. manaoia ua emi mai.'ka maikai o kq. kumupaa o L ' - ' kahi 'maloko iho o ka manao o keia kanawai, 1 ma ua lawa' ole ka' waiwaiio o ke daia kuike ma ka makeke, no na waiwai o ia hanako. no ka uku ana aku ! kona aie, hui pu me ka huina o.kona kumuwaiwai kumupaa i Ukuia. I ka manawa' e loaa aku ai ka ike 1 ka puuku, ina ia mamuli o kana ninaninau ponoi ana, a i ole ia ma ka ninaninau ana paha a kekahi mea nana hanako i hoamana pono ia, a' i *jle ia, mai .kekaW hoike mai paha i hanaia e ke'kahi hanako i "ka~ puuku o ke tentore, ua emi mai ka maikai o ke kumupaa o ia oanako, e hoike aku no ka puuku i ua banako nei e hoopiha ia maikai ole. E lilo no i hana'rfa na luna- [ nooKo o ka banako i loaa aku ai ia hoolaha, ke'kahea [ koke ana ī kekahi halawai a ka poe $aa mahele o ua i panako nei, no ka hana ana i helu auhau maluna o [ ke , kumuwaiwai o ia hanako e lawa ai ke pani ana aku [ ' k . a maikai ole i loaa i ke kumupaa; e maiamaia ua ! f' awai iloko iho o umi-kumamalima la mai ka la [ aku o ka loaa ana o ia hoolaha, E lilo no i hana na ' kona poe paa mahele ma ia halawai ka hana ana i helu [ waiwai maluna o ke kumupaa o ia banako e lawa ai f ke pani ana a]yu i ka maikai ole o ke kumupaa, a i ole I hoemi mai paha i ke kumupaa o ia banako;' ahiki ■ i ka ioaa ana o ke kulana maikai ole, koe nae, aole I e lilo ia hoemi ana i wahi e hookauia ae ai ke kumu- : paa i oleloia malalo o ka huina i koiia ai e ke 'kanawai : p ke kahea ole ana i ua halaw.ajt nei a ka poe paa ma- | hele elike me ia i hoakakaia nei, a i ole ia, ka malama ole ana paha i ua halawai nei, a i ole ia,' ke *kau ana aku paha i ka helu auhau, i hoakakaia maoko nei, a i ole ia hoemi mai paha i ke kumupaa elike me la i hoakakaia ai maloko nei, e haawi aku ana ia i ke kuleana i ka puuku, e pani koke i ua banako nei, a e lawe ae i ka hoomalu ana i kona mau waiwai, a e hoomaka aku i ka uku ana o ia banako elike me ia i hoakakaia ai maloko nei. Ua hiki no i ua banako nei, me ka ae ana mai o ka puuku, e hoomau hou aku r i ka oihana mal'una o na kulana elike me ia e aponoia : ai eia. * PAUKU 108. Hoolaha o ka hehi auhau; ka hi- , ki ole ke uku; hoolilo i ka mahele kumupaa. E kau : no na lunahooko o'kekahi banako i loaa aku ka hoo- [ 'aha a ka puuku ē hoopiha i ka maikai ole o ke ku- | mupaa, i ka manawa e hoea mai ai i ka uku ana o ka : ohi auhau i hanaia ma ka halawai a ka poe paa ma- : hele, o ua manawa !a, aole e emi iho malalo o umi- : kumamalima la, aole hoi e oi aku mamua o kanakolu la mahope aku o ke kauia ana o ia helu auhau, E hoo«naia aku no hoolaha no ia helu auhau ma ka leka : ' kela ame keia mea paa mahele pakahi ma kahi noho ; ka haleleka elike me ia i hoikeia ma na buke mahele kumuwaiwai o ua banako nei. Ina e hoohemahe-' wa ana kekahi mea paa mahelē i ka uku ana rha ke «ala kuike i ka huina o ka auhauia ana e ku-e ana i ««pna mahele no ka manawa o kanakolu la māhope »ku. o ka wa e ukuia ai ia mea, e kuai aku no na lunahooko o ka hanako i oleloia ia mea ma ke kuai akea. nia ka hoolaha ana he umi la, ma ke kau ana i na ko' o ia hoolaha o ke kuai ma kekahi mau wahi ukea maloko o ke kulanakauhale, . kaona a i ole ia puulu kanaka paha. kahi i ku ai ua'hanako nei, a i ole ma kekahi kuai akea ole paha, mahope aku o ka naawi ana i ka mea paa mahele i kekahi- hoolaha i

kak.auia 'o unu' la, ma kekahi leka i hpopaaia i ■hoounaia kona haleleka, elike me ia i ikeiā ai na buke mahele kumuwaiwai oua banako nei. Ma ka hoeliloia ana o kekahi mahele elike me ia i hoa- . maloko nei, e kan koke mal no ka iaia * i lilo ai malalo o ke koiia e uku mai ma ke dala kuike i ka huina i auhauia maluna olaila. "E aku no' ka huina i loaa ma ia hooliloia ana o ua mahele nei iloko o ka banako, a e hoopili mua ia i ka lilo ame na hoolilo o ke kuai ana, a o kekahi koena i k<*e iho, e ukuia aku no i ka niea i kuleana i ka mahele i ol'eloia ma ka manawa i hanaia ai ka auhau ana. E lilo'ho ka hooīiloia ana o ka mahele elike mp ia i hoakakaia' maloko nei, i kumu e hoopauia ai ka i>a]apa]a hooia a'i ole ia mau palapala hooia paha e ku ana, i ikeia 1 ma o «a mahele la i hoolilo'ia, a e lilo no ia i- mea ole ' , a mana ole, a e hoopukaia aku i palapala hooia hou e ka banako i ka meaj lilo ai ia mea. ' KOMOHīA ANA ; PAUKU 109. "Komohia ana" wehewehe ana. E manaoia, ua komohia kekahi ,banako i ka pilikia, ina e īkeia ana kekahi o na kulana mahope ae nei: 1. Inia ua lawa ole ka waiwaiio ina kē dala raaoli ma ka makeke o kona mau waiwai nō ka uku ana aku ī na aie; 2. I ka e hiki ole ai iaia ke hoopiha i kona waihona hoemi aie elike me ia i koiia ai e ke ka- ■ nawai. i PAUKU 110. Waiho ana i ka oihana iloko o na hma o ka puuku; hooliaha. Ua hiki no i kekahi oanako e lawelawe oihana ana maloko nei o keis Jentore malalo o keia Kanawai, ke waiho aku i kana oihana ame na waiwai malalo o ka malu o ka puuku o ke teritore, no ka aku, elike me ia i hoakakaia ai maloko nei, ma ke kau ana i kekahi hoolaha maluna o kona puka elike me keia: "Eia keia banako iloko o na lima o ka pUuku o ke teritore." Mahope koke iho o ke kauia ana o ia hooiaha,'e hoike aku no kekahi luna oihana o ia banako i ka puuku ma ka hui kino ana, ma ka leka ame ke uwea ole a ī oie īa ma Hekahi alahele kupono e ae paha o ka launa ana. O ke kauia ana o ka hooUha no ke kaa ana o kekahi banako malalo o ka malu o ka puuku ua lawa ia no ka waiho ana aku i kona jnau waiwāi apau, ame ka waiwai o ame keia ano, malalo o ka malu o ka puuku i oleloia, a e hoohana.aku ma ke ano he mea ake'ake'a a he mea hoopau pāha i na hoopn kanawai. ■ .

PALKL 111. Ka lawe hou ana i ka oihana; na ku ana. Inā e loaa ana i ka puuku, ma ka.manawa 1 lawe ai i ka malama ana i kekahi, banako, elike . la 1 «oakakaia maloko nei, ua pili wale no ua banako nei no ka manawa, qo ka nele i na dala hiki'ke ioaa, a ma kona noonoo afta f ua lawa kona mau wai"wai no ka uku ana aku i Jcona mau aie/e waiho ana ■i kona kumuwaiwai me ka hoemi ole i k& maikai a 'L™£ a ' P a u e hiki ana 1 ka P° e P a * o ua hanako nei, ke hooponopoijio me ka maiiaL e hoopiha i ,kona kumuwaiwai, ina ua emi mai. Jta. e ae aku no oia ī na, luha oihana ame na lunahooko o ia ba«ako. c hooponopono me ka poe hoahu dala ame ka poe paa aie, no ka hooloihi ana aku i ka manawa no ka uku ana ī ka poe hoahu dala ame ka poe, paa aie i oleloia, ame ka lawe hou ia ana o ka oihana e ka banako i oleloia. Ai ka loaa aiia o ke apono i ka puuku, ua hoopiha hou i.a ke kumuwaiwai ,o ka banako i oK 1 ar l a ke 'W 1 hou ia ka waihona hoemi aie o ka banako, a ua oi aku„ na loaa mamua o na nL%-ni a i a na waiho " a dala ™a ka lima, e uku aku aia na koi ana mai maluna ona ma ke ano maamau nei, me ka maikai me ka poe hoahu ame ka.poe paa aie, no ka hooloihi ana i ka mamaluna ai 1 ka banako i oleloia, ke hoomaopopo 0 t mau no ka halawai ana me kana mau hoopaa ana, ua fciiki no iaia, ma kekahi manawa iloko iho o kanaono la, mahope o ka h^JS? u ana ī ua banako nei, ke ae aku iaia e lawe iiou i ka naif o a k fl nn n i e, e Uk t aku ia banako 1 na hoolilo ai! ame kon f mau limahana, ma ia nw £ m LITn U nana ai f • i , na hana 0 ka banakol hoomaiu ana. ? f ' kaa al ia ma!al ° 0 kan * PAUKU 112. Kauoha papa e ku-e ana i ka la■we ana o ka puuku e hoomalu. Ma kekahi manawa uu a uku°i 'k» h """ r iB, n,ah , opi 0 ka iawe ana ae o ka puuku i ka hoomalu ame ka malama ana i ka waiwai ? vf-i/1--° 1° kekahi banako, no kekahi knmu i ivuhikuhua maloko o keia Kanawai, ua hiki no ia ba naka ke noi aku i ka lunakanawal kaapun? e noho ana ma na keenai maloko 6 ka aha kaapuni o ka ana na hookolokolo kaapuni, olaila i waiho ai kf» f ,ena poo o ua banako nel maiok® o no ksnf !1 r 8 ' T a^ a ? ka PaMku.e .hoike mai 1 ke kumu e kaoiij rie .ia ai oia mai ka hoomau ana aku ia hoomalu'ana. Ina e loaa ana ka ike i ka i i aponoia ka lawe ana ae o ka puuku i ka hoomalu ana e no ka i ka puuku e hoopau i' ioho ■' h<>U " 6 hoihoi h ° U mai hoohaiki ana. Aole e hookohuia kekahi m™ 1 e , k m al ;iroo a n ,, \ kCkahi^ •^^weSwe m „l^ <Ui . rt mala r° o na kanawai o keia teritore, koe wale no a noounaia aku he hoolaha i ka puuku o k'e Jeritore K ' I 'i m jf mu 0 ka hooho l° ana o ka afta, ua kunono m iiookohu ana, i wahi e maiamaia a i na wai wai o I ia oanako, Aole. e hanaia kekahi haawi ana £ keka iii banako no ka pomaikai 4 kona poe paa aie; koe wa" le no maluna o ka hooiaha i ka Ina e a .a ka puuku maloko iho o elima la mahope aku n hoolaha nXa ona! . . .. .ooiualu ana i ua baqako nei, aoie e 'fi nana hou aku o m palapak noi, nb ka nW ' afn , a * « 01« «»! .''l 1 *?? 1 ® haaH > « 1 »•« » ina paha ua-l>ooko .. <. Kahi mea maiama, a i ole ia. ua iawe a» Daha 'i'* 1 h »»wiia aku; ai, i ka ho4onopL> «n» ■ lu . n, '' e hoopauia nq ia hookohu ana. aji ole ia ; ■', »»« paha ka me « i, haawiia *ku ai. o "" puuk , u|n ° ia m, '« ' ka ahaAupono! • 4 .. aku puuku Tna niau hana^hoopo- . . o , u«i vyaiwai o ua tynako nei dflk*.me h i hoawniMiUi u) ma Keia.Kanawai. T | * ! 114 Lilo i [mea ofe ka'hoolahi an» e hoo Ho i na waiwai no ke komohia ana.i ka aie. O

na hoolilo apau a kekahi hanalīo i na nni;a. na hona, na bila hooili dala a i o!fi ia koknhi ike <• a<> palia o ka aie, i aie i lia hanak'o a i 010 iu kolenhi raau hoahu dala paha no kona'pon'o, na hoolilo anuii o na moraki. na mea h* opaa a' i ole ia waiwai paa paha, 'na olelo hooholo a i ole ia kauoha kanawai paha ina kona pono, anie na hoahu dala apau, na dala hoohee ole ia, a i ole ia kekahi mea waiwai o ae paha, i hanaia no kona-pono, a i ole ia no ka pono paha o kekahi o kona poe paa mahele a i ole ia poe [i';ly aie paha, a o na uku ana apau'i na dala, i hanaia mahope o ka hana i komohia ai iloko o kā aie, a i ole ia ka h'oolala _ana paha no ia nie-a, me ?;a manao -p ako'ake'a'aku ka hoopili ana i kona, mau waiwai ma ano i kuhikuhiia e keia Kanawai, a i ole ia me ka manao paha e koho i ka mea hoahu eiala ame ka mea paa aie, maluna ae o kekahi mea okoa ak\i. e lilo no ia i mea ole a mana ole.

; PAUKU 115. Papaia ka hoopaa ana i ka waiwai o ka' banako i komohia iloko o ka aie. Aole e hoopukaia kekahi hoopaa ana, olelo papa a i ole ia hoopialu paha e ku-e ana i kekahi hanako i komohia 1 ka aie a i ole ia kona waiwai p.aha, .mamua o ka puka ana o ka olelo hoohoio hope maloko o kekahi hohihia a i ole ia.hana pili kanawai paiia maloko o kekahi aha i loaa ka mana-hookolokolo kupono.*

KA HOOPONOPONO ANA I NA BANAKO

PAUKU 116, Hooponoponoia -e ka puuku; ka hoomalu ana a ka aha, na hoohalahala. Ika manawai a ka puuku e lawe mai ai malalo o kona malu i ka| waiwai ame a i oie ia. ka oihana paha a kekahi banako no ka hooponopono ana i kana mau hana, e hooxoia no ia hooponopono ana elike me ia i hoākakaia ai ma keia Kanawai. Ke hookauia nei ma keia ka maha hookolokolo maluna o ka lunakanawai kaapuni e noho hoomalu ana ma na> keena, malokQ p ka aha kaapuni i waiho ai ke keena poo o kekahi banako maloko o keia teritore, maluim o ka palapala noi e ka puuku, a i ole īa e kekahi mea okoa aku paha i kuleana, a i ole ia ma kekahi noi paha a ka puuk.l4 no na f o a . na > e hoolohe a e hoohōlo i kukahi hana,'i hoakakaia ai ma keia Kapawai,. e kaa ai malalo 0 ka hookolokolo hou ana, a 1 ole ia ke apono ana paha e pi,ll āna me ka hooponopono. ana i kekjihi hanako, Mai keia ame keia kauolia mal-i hanuia e kekahi'lunakanawai kaapuni malalu o keia v Pauku, e waih«oia no ne ihoohalahala i ka aha kiekie ma ke ano hookahi I wkpi hoohalahala mai ke kauoha mai, a i ble ia olelo hooholo paha a' kekahi lunakanawai kaapuni ma naJceena. Aole kekahi oia hoohalahala e kaohi i kekahi kauoha a ka lunakanawai kaapuni, ke ole e kauona mai ka aha kiekie • pela.

v \ iP a hoahu " weheweheia; pa- *« ? f h ° , n , a huaolel ° haahu'.', eliks me la 1 hoohanaia maloko o ka Pauku 119 nme 120 q keia Kanawai e weheweheia, me ke komo pu 110 hoi* ka poe kuai.-mai, a 1 ole ia poe paa paha i palapa- ■ lf« w? a h ? ahu ' , na k , lko ° aka mea Uku dala, na peEJ. k!ko ,° dal ? uku ole ia 1 unuhiia, a i ole ia hoopukaja paha e ia banako, na leka hoaie i hoop'aa ole ia. ame na pepa kikoo dala 1 hoopaa ole ia, i aponoia e hoiamnh,l. nvr ' * na< L' ° ka P ala P al a 1 hoonohonoB m»ni? a a - e; ?- ei ' U ? ho °l 3ukaia aku ia mamuli o ke 111 ? ! 1 Ia - ka aie paha 1 loaa rnaoli mai, a i i ? hoom aopopoia paha eia banako; koe hou, aole kekahi mea hoahu a i ole ia hoahu paha, e komo pu aiia na hoahu. i hoakaka maopopo loa ia o „na Mokuama Huna, ke Teritore o Ilawaii, a i ole ia kekahi kalana paha ; kuianakauhale a kalana a i ole ia napa-mahele^kalaiama paha o ia mea, e loaa ke koho e ana, a i ole la ke koi mua paha maluna o kekahi waiwai, o kekahi banako i komohia i ka aie, malalo o I "? an t° ° Kanawai, maluna o na koi a kekahi pofe hoahu, a i ole īa mau hoahu paha, koe wale 110, aole e wehe-weheia keia manao, nc ka hoopili aku i kekah, ma« koi, a i ole ia kauoha paha i owiiiia ai na dala i paaia e ia banako, kahi 1 ku ai o kekahi koi kupono, a 1 ole īa kuleana paha i ua waihona dala nei lJ!* 0 phua ia; a koe h°u, aole kcka.hi mea maloko o nnL\ i! U i-r- • , 1 aiia ina pakahi oka poe h .oah.u ka poe hoahu pili Halepa, ma ka lv p" kol pakahl ' e " ke me ia 1 h oakaJtaia ai maloko o ka Pauku 119 ame 120 .0 keia Kanawai. , , PAUKU 118 Ukupanee maluna ona hoahu dala hoopaa ole īa; ka pau ana maiuna p ke komohia ana. & pau 110 ka ukupanee maluna ona hoahu hooluia m«u 1 ka ukupanee,. ina ia ma ke ano pili kaiepa oahu h T lhl p f lia ma - a 1 ia. ma ka la paha e hooholoia ai ua komohia ka banako iloko 0 ka aie lrn?. poe hoahu dala; mamua 0 na i hoahu .pi 1 kalepa. Ma kahi oke komohia' uoko o ka aie, a ia hooponopono ,ana paha maW ? makemake a makemako ole o kekahi- bana- ° " a i mana) 0 keiil Kimawai, 0 ka poe ho-, f h dala 0 baii4ko neu ka mua. mainua a kaokoa 0 ke kol nwluna 0 na waiw a: i hoopaa oie ia 0 ia iw j , a ? ia ka m&hUehelo ana o. na waiwai, a i ole dala loaa paha o ia mea. e-hōopiliia ua mea nei' no.ka hoolawa ana aku i ka poe hoa.ui dala, ma ka u a u ai lakoUf maho]ie oka uk *"a ana o' na noohlo o ka hooponopono iw«i i ua haiiako vnei' a 1 he keena pili kalepa a noahu liilii ko ua i>ahoahnn^u°inf wa|wai 1 hooi?aa 010 ia 0 ko » a keena' «oanu pih kaiepa, e manaoia a 0 iioopopopono'a n'o' Ka« pomaikai o ka poe hoahu 0 ia keena hoahu nilil t?I e f a, t a ola , poe hoahu niamua aku o na! kaokoa, maluna ona wai\\, . hoopaa ole ia oua kwna.hoahu pili ne , : o hooponōjouota 0k» a v, aole • 110 , hoi e •'•«»» k» Poniaikai kahl k» a i"' B'l 18 '' Kj r,v !>:la ai<; » aha 0 kc " 2Sf n^ eB » ok ? a aKu OKa lM!. w koe wale no, tl" UkR P J h l m ' W !>oshu 0k « eua pih kalepa. o kekahi nuu, uaiwai e koe iho ana h<uth Piīi ka!t \-< !, ua hiki no ke n^ka 11 a t U,la nunas>>a ' ia hoopiliia paha ao m pomaikai 0. ame ka i.n aku l ka poe hoanw o ke keena hoahu liili: o .. banako nei, a e' hook» ak if - a nu "! 'ka hir i ' a !0' k " wa e ukuia a«U ai 1 |ca hoahu liilii. n, - aku oka hoohanaia «na, a i ia hoopiliia a-i.. ri'ha no ka uku ana 1 8a poe paa ai« i hoopaa ole ui.

PAUKV 120 Ka poo ho;.' u dala liilii; mamua ona koi, Ma kahi oke komo; iloko oka aie. a i ole, i& makeimke paha a mako'.r, l \o o!c paha e hoo-j-i * -

ponopono i kekahi hanakn hoahu liilii, u i ole ia o kekahi Uanako p-aha he keena hoahu liilii kona, e loaa no i'ka'poe hoahu nialoko o ia Lunako hoahu liiiii n i ole ia keena liil» paha, ke kuleana mua, mamūa a mawaho at o na kō.i maluna o na waiwai i hoopaa ole ia o ua hanako hoahu liilii nei a i ole! ia keena hoahu liHii paha, a ma ka puunauwe ana i ua svaiwai nei, a i ole ia'. i na loāa paha 6 ia mea, e hooplli mua Tā Ta mea, no ka hooiawa ana aKu i Ka hmua e ukuia aku ai i ka poe hoahu liilii mahope -o kā ukuia ana o na hoolilo o ana i ua banako hoahu liilii nei, a i ole ia keena hoahu liilii paha, a o na waiwai i hoopaa ole ia o ia hanako hpahu, a i ole ia keena hoahu liilii paha, e paaia no a e hooponoponoia, a e hoopili mua ia aku no ka pomaikai o ka poe hoahu o ua hanako hoahu liilii nēi, a i ole ia keena hoahu iiilii paha; koe nae, mahope iho o ka uku piha ia ana aku o ka poe hoahu liilii, a ina he keena hoahu pili kalepa kekahi o ka hanako, ina he koena iho kekahi i koe o kona keena hoahu liilii, lua hiki no k« hoohanaia a i ole ia hoopiliia aku paha mo ka pomaikai o, ame ka uku ana aktj i ka poe hoahu ,o ke keena hoahu pili kalepa, a ma ia hana, e hoopiiiia aku no i ka. huina i hiki mai i ka wa e uku ai i ka poe hoahu pili kalepa, mamua ae o ka hoohanaia ana a i ole ia ka hoopili ana aku paha no ka uku ana i kekahi poe paa aie okoa aku i hoopaa ole ia. • PAUKU 121. Na hope; bona. E) hookohu no ka puuku a e hoohana ma ka hana o ka hooponopono ana i kekahi hanako, lliookahi a. oi aku paha rr.au hope a i ole ia akena paha, e koiia aku kela ame keia pakahi e waiho i bona i ka puuku ma ka huina o $10,000.00, ina o ka huina o na waiwai malalo o. jka hoomalu ana a ia hope, ua emi iho malalo o ka $25,000.00, a i ole ia ina e oi aku ana na waiwai i oie."loia i ka ma ka huina nui hou ae kona bona, elike me la e aponoia ai e ka aha maluna o ka palapala noi, e aponoia ka bona ma na ano apau e ka puuku, raa kona ano ame kona lawa potio 7 a ma ke kulana e hooko pono oia i kana mau hana me ka poloiei. O ka Jiio oka bona i oleloia e ukuia no ia mailoko ae o na waihona o ka hanako e hooponoponoia ana. PAUKU 122. Na hoolilo o ka hooponopono ana; ka uku ana. O na hoolilo i hanaia e ka puuku ma ka hana hooponopono o kekahi banako, e koipo pu me ia na hoolilo o na hope a i ole ia na kokua paha, na kakauolelo ame ka poe nana i hoolimalimaia rna ua hana hooponopono nei, hui pu me ka uku lpio kiupono, no fcg. loio i hoolimalimaia eia, ma ia hana hooponopono, pela no hoi me na lako pili k&kau* uku hoolimalima, pooleka, kelepona, kelekalapa ame keiiahi mau hoolilo keena e ae ame kaahele. E kauia no fa ukuhana o ka loio, o na hope a i ole ia na kokua.paha, na kakauolelo ame ka poe nana ma ia hooponiopono ana i kekahi banako, ame na hoolilo apau o ka hoohana ana ia hooppnopono e ka puuku, malalo o ke apono ana mai a ka aha. E ukuia na hoolilo o ia hana hooponopono mailoko ae o ka waiwai o ia ba-

'nako, a he kaki kupono ia e ku-e ana i ka waiwai iloko o na lima o ka puuku, a e ukuia ma ka mua o ka hoonohoīiohoia ana. - ' . i

PAUKU 123. Haawiia ka hoolaha no ka laweia ana o na hanako ; papaia na koi ana naahope mai o ke komohia ana iloko oka aie. Ma ka manawa o ka lawe ana mai malalo o ka malu i ka~ waiwai ame ka oihana a kekjahi o ia hanako, e haawi aku no ka puuku i hoolaha o ia mea ma ka hoopuka ana i hopkahi manawa kela ame keia ekolu pule neepapa pakahi maloko o kekahi nupepa lawe nui ia, i hoopukaia maloko o ka apana kaapuni, a e haawi jaku i hoolaha i kakauia i ka poe apau i maopopo, e paa ana a i ole ia malalo paha o ko lakou malu kekahi waiwai o ia banako. Aole kekahi banako, hui hoaie, a i ole ia kekahi hui okoa aku paha i hoohuiia, hahul a i ole ia kekahi mea pili kahi paha, i maopopo ua iawe ae ka puuku o ke terftore i ua banako nei malaio o kona malu, e loaa ke kuleana koi,:a i oie ia kaki paha no kekahi uku ana 1 haawiia, a i oie ia kekahi hoopau ana paha i hanaia mahope mai, a i ole ia kekahi aie paha i hoekauia aku mahope mai e ku-e ana i kekahi 0 na waiwai o ka banako, nona ka waiwai ame ka oihana i laweia aku malalo 0 ka malu 0 ka puuku. . ' j

PAUKU 124. Pāpahelu ona waiwai. Ma- ka lawe ana ae i ka Koomal6 ana i ka waiwai afee na waiiwai aie o ia hanako, e "hana aku no ka puuku i papaheiu o na waiwai o ua banako nei, ma ka pa-lua, hookahi e maloko o ke feeena 0 ka pnukii", a hookahi maloko o ke keena o ke o ka-ahk kaapuni, 0 ka apana kaapuni i waiho ai ke 'keena pop o ua banako nei.

PAUKU 125. 'Na koi; waiho ana; hoplaha i poe paa aie. E ksuoha no ka puuku e haawiia ka h<}olaha i ka poe paa aie ma ka hoolaha maloko 9 kekah: nupepa ana e kuhikuhi ai, hookahi manawa iloko o ekolu mahma neepapa pakahi, e kahea ana i ka poe apau, he mau koi ku-e ka lakou i ua banako nei. e waiho nial ia mea, me ka hooia i k<j> leanawai o ia mea. 1 ka puuku ma kona keena maloko o Honolulu, maioko iho o na mahina eha mai ka la aku'o ka hoopukai mua ia ana 0 ka hoolaha 1 oieloiaj. Ē' lioi una aku no Oia i hoolaha o ia ano like i ka poi)> ■apau n<» 'iakou na inoa i ikeia he poe paa aie maluna o d;, i īiKo 0 ka banako. Ina e ka ||uukuj ke knu' - t :um> ko kupono o kekahi koi» e hoole no iiuiie;:. .•} u hoouna aku i hōolaha no ka hoole ana mat iuna o Ka mea koi t; ina ia nia ka leka a i ole ma ka hui kino af*a paha. a e waihoia aku kekahi hoohiki no ku hookoia ana o ia hool&ha» e iiio ai i oleloike'oiaio no ia mea, maloko o kona keena. He mea pono !av:eia kekahi hoopii maluna 0 ke kot i hooleia maloko iho o ekolu puie mahope aku 0 kā hookoia' ana, a 0 iiooKoia aku ka hoolaha no ia mea maiunai 0 ka puuku o ke teritore. He mea pono e waihoia kekahi'koi pili i ko koho ana, a i ole ia ke koi mua paha", maluna ; kekahi o na waiwai o ia haiiako, maluna ae o na koi a kekahi poe hoahu dala a i oH ia ka hoahu paha'. me ka puuku» mamua ae o ka pau ana o manawa i kauia maloko o ka hoolaha i ka poe p&a aiēi

___ : a ina aole i waihoiu mai pehi, aole e aponoia a i eie la ai>ia paha ke koi pili i ke koho ana. O na koi apau i .waihoia mai mamua ue o. ka pa.u ana o na in.nhma eha i olelpia, a i aeia, e kuleana no ika uku piK-i 'n i ole ia mahele like i kulikp ai.me na waiwai hiki ke loaa), mamua o kekahi uku ana v hanaia maluiia o kekahi mau koi i waihoia a|ku mahope mai. 0 n.i koi t waihoia mai maliope mai j.i i aeia, 1 e komo 110 iloko o ka puuliauwe ana i ke koejia aku i koe o na \\a : wai. ir»a he mea kekahi o ia ma ke ano kaulike c hi-1 ki hoopiliia ilaila. No ka hoomaalāhi ana i. na.| hope o ka hooponopono ana i ua banako nei, e kapae aku n(> ka aha, ina ke kauoha ina koi apau i \\<nho ~ōie _ ia mai, mamua ae ?TTa ,pau ana oka manaw ā i leloia o eha mahina, mai ka hoopuka mua ia ana u n» hoolaha i oleloia i ka poe paa mahele. ... Ma : ana o ka manawa i maloko o ka honiaha 1 oleloia no ka waiho ana t>iai i.na koi, e hana no. kn fuuku ma ka pa-lua i* papainoa piha a pau pono '• na oi i waihoia mai a i aeia, a o na koi apau'i hooleia eia, no ia papainoa, e hookahi kope maloKo o kona keena, a o kekahi nn(.]oko o ke keena o ke kakauolelo o ka aha i oleloia, E hana ka puuku nbi ia ano hookahi, a waiho aku i na papainoa paku'i, e hoikeike ana i na Jkoi apau i waihoia mai, mahope o ka waihoia ana mai o ka papainoa mua, e waihoia aku ia papainoa paku'i, ma kahi o umi-kumamalima la ka haahaa'. mamua ae o ke kiukalaia ana o kekahi rnahele puka, a ma ia ano, e waihoia aku ia papainoa paku'i ma na kowa ioi ole aku ika eono mah-ina. E hamama ia papahelu waiwai ame ka papainoa o na koi ma na manawa kupono apau no ka nana ana.

V PAUKU 126. Ku-e aina i koi; hoolohe E hanaia no ke ku-e ana i kekahi koi i kapae ole ia e ka puuku e kekahi mea i kuleana, raa ka waiho ana he kope o ia ku-e ana me ka puuku, ka mea nana e waiho mai ia inea. i ka aha i oleloia, a e haawi aku i hoolaha ma ke kakau i ka aoao nana i waiho mai ia mea, e hoakaka ana ia hoolaha i.ka manawa ame ka'ni e hooloheia ai ia mea eka aha. E hoolohe aku lio ka aha i na ninau i owiliia'ai iloko o ke koi i oleloia, a i ole ia waiho aku paha ,ia mea i kekahi mea malama 110 ka hoike, a i ole ia, mapnuli o ke koi a ka puuku a i ole n ka aoao paha nana i waiho mai i na ku-e ana, e kauoha aku e hooloheia na n'maa imua o kekahi kiui'e.

PAUKU 127. Na palapala noi e pili ana i kc komohia ana i ka aie; hoohalahala mai ka rula ana. 0 kekahi palapala noi e "pjli anii i kekahi hanako i komohia iloko o ka aie, mawaho ae o ka palapala noi a ka puuku, he mea pono e waihoia aku me ka puuku o ke teritore. £ ae aku no a i ole ia hoole paha ka puuku, maloko iho o kekahi manawa kupono mahope aku olaila, i ua palapala noi nei, a e hoike aku Ika wiea noi ma ke kakau. Ua hiki no i kekahi o ia mea noi i apōno oie me ka olelo hooholo, maloko iho o kanakolu la mahope aku olaila, e waiho aku i ka palapala noi i oleloia, hui pu me ka olelo hooholo a ka puuku i ka aha. E kau ka aha i kekahi la no ka hoolohe a"nā i ua palapala n-oi nei, e haawi ana i hoolaha kupono no ia mea; i ka mea noi a i ka puuku, a e hooholo no i ua hana nei i oleloia, maluna o ka oleloike i aku e ka poe apau i kuleana ia mea, a e kaa ke ko'iko'i o ka hooiaio ana ma ia hana. kanawai maluna o ka mea noi.

PAUKU 128. Ka ohi iana i ka waiwai ; ka hoohyi ana i na aie; ka hoolilo ana i na waiwai. Ma ka lawe ana ae i ka noho hooA-alu i ka waiwai ame ka oihana o ua hanako nei, ua ihpamanaia ka puuku e ohi i na dala i hoea mai i ka iwa e ukii ai i ka banako v a e lawelawe aku i kek&hi mau hana e ae i kupono, i wahi e loaa mai ai a e koe ai kona -waiwai ame ka oihana. E ohi mai np oia i na aie ame na koi e ukuia ai iaia, a mamuli o ke kauoha a ka aha, e hoolilo aku a i ole ia hoohui pjaha i kekahi mau aie kupono ole a i ole ia o ke anp kanalua paha, a ma ke kauoha like no hoi o ia„ ano, ua hiki ke hoolilo aku i na waiwai paa apau a i Qle la i kekahi paha, ame ka waiwai lewa o ia banako, maluna o na kulana 'a ka aha e kauoha mai ai, a ka malama ana me na kulana o ke kuai, a i ole ia ka aelike ana paha i kauhoia mai e ka aha, e hana no ka puuku a haawi aku i ka mea kuai mai ia waiwai, i na palapala kuai a i ole ia na palapala paha e ikeia ke kupono no ka hoonee ana aku i'.ke. kuleana. FAUKU 129. Hoohlo ana i na waiwai i ka banako hou ; ka. lawe ana ae i na aie pili hoahu. I ka manawa e Hooliloia ai na waiwai o kekahi hanako i komohia iloko o ka aie, taala!o o na manao o keia Kanawai, i ■ kekahi banako hou{ i kukuluia ma ia wahi hookahi no, a ua lawe ae ua banako hou nei i kekahi a ina aie pili hoahu apau o ka banako i komohia i ka aie, maialo o pa ano ame na kulana e kuhikuhiia ai e ka puuku o ke teritore, me ke apont> ana mai a ka aha, e kukuluia no ia banako hou me ke kumuwaiwai kumupaa i kulike me ke kumuwaiwai kumupaa o ka' banako i komohia i ka aie. me ka nana ole i na koi- ana mai i i ke i hoakakaia ma kekahi ano e ae, a i'ole ia. i koiia mai, paha e keia Kanawai. " j . 1 PAUKU 130. Ohiia k* hoahu ana i na dala; uku aha aku i'na dala; ke ano. 0 'na dala i qhiia mai e ka p'uuku, t e hookomoia aku no i kela ame keia manawa iloko o hookahi a i ole oi aku paha mau banako, malalo 6 kana hooponopono ana, malalo o kana kauoha, elike me ia i hoakakaia ai -maloko nei. Aole e ukuia kekahi dala mailo to ae o na w&iwai o kekahi hanako i komohia i ka nie. iloko o na lima o ka puuku no ka Hooponopono ana. koe \\. 4 !e no maluna o kekahi koi i itamuia. i ho<l)ia pono īa ma ,ka hoohiki a ka moa koi a i ole ia mfa noi palia, a m& ke ano ! kuhikuhiia ai e ka puuku, ! i i - PAUKU 131- Na maheU puka i ka poe paa aie. Ma ka manawa mahope aku o ka pau ana o ka manawa i oleloia o eha mahma o ka hoolaha ana. no ka waiho ana mai i na koi, e'kulkala ae ivo ka puukn. a o uku aku i hhokahi a i ole ia oi aku paha maū mahele puka» miiloko ae o na e koe ana maloko o koua mau liivp.' mahope o ka | ukuia ana aku o na hoolilo. a nmhoĀe o ka pau ana ,o hookahi makahiki mai ka hoopulea fiu\ u ana o ki* hoolaha i oleloia i ka poe aie, kukula aku no oia & e uku aku i ka maheflp puka Miopo loa, e ukiiia akn ia mau 'mahele puka i ka, a nm na a maluua- o M hoolā-

ha-.ana e kauohaia mai ai eka aha. * ' PAUKU 132. Na pahu hoahu dala; ka hoolila anā i na mea maloko. Ina e paa ana kekahi bana,ko, ma ka manawa i lawo mai ai ka puuku i ka hoo'malu ana i kona waiwai ame ka oihana. malalo o kona malu, ma ke an<J he mea malama, no ka malama-ma-luhia ame ka hoahu ana, i kekahi lako gula, pa, da» la, dala-paa, auka i hoohee ole ia, na"mahele, na bona- na mea hoopaa, na pepa waiwai, a i ole ia kekahi mau waiwai lewa waiwai nui paha, a-i ole ia, ina nei no kona hoōiimalima i kekahl mau wahi hoahū

oie ia i kekahi hapa paha o ia mea, no ka hoahu-aaa i ka waiwai o kekahi ano, e kauoha aku 110 ka puu'ku ma kekahi manawa mahope mai olaila, e hoounaia ak'i ma ka leka i ka mea e koi mai ana, a i ole ia i ikeia paha maluna o kana mau buke, oia ka ona o ua waiwai nei, a i ole ia o ka mea paha ma kona inoa e ku ana ka pahu, a i' ole ia o kahi waiho dala paha, he hoolaha i kakauia, malokp o kekahi wa-hi leka .paa i ukuia ke pooleka, leka i hoopaaia i kuhikuhiia 'i ua mea nei, ma kona wahi noho ma ka haleleka elike me ia i hoopaaia ai māluna o koua mau buke, e hoike aku ana i ua mea nei, e hopnee jnalokg iho 0 kekahi manawa i kauia e ua hoola|ia,nei .i = oleloia, a-aole e emi iho malalo o kanaiwa la mai ka la aku 1 hoikeia no ia mea, i na waiwai lewa api'.'i. Ma ka la i kauia ai ma ka hoolaha i olelpm, in| he aelike kekahi mawaena o ia mea ame no ka hoahu ana i ka waiwai i oleloia, a i ole ia ka: hoohana ana paha*i ka pahu dala i oleloia, a i ole ia wahi waiho dala paha, e pau no a e hooholoia, a o ka huina 0 ka hoolimalima a i ole ia o ke kaki paha i hoohana ole ia, e lilo ia i aie no ka hanako e ku-e ana i ua mea nei i oleloia. Ma a,i ole ia mahope aku paha o ia la, e kauoha no ka puuku e weheia kekahi pahuhao, pahu waiho dala, a i ole ia pahu paha imua o kona alo, a i ole ia imuā paha o kekahi mea nana, & 1 ole ia hope mea nana hanako paha, ame kekahi hoike oia he luna oihana no ka banako a i ole ia limahana paha no ka banako, a e hanaia he papainoa ame ka hoakaka āna o ka waiwai maloko olaila e ka poe na lakou e wehe ana i ua pahuhao nei, pahu waiho. dala a i ole ia pahu paha, a e hoopiliia i ua wai nei. E malama no ka puuku i ua waiwai nei maloko o kekahi o na pahuhao laula a i ole ia mau papaha o ka hanako, a i ole ia kekahi wahi waiho , e ahiki i ka haawiia ana aku i ka mea nona ka inoa e kau ana, a i ōle ia i ka mea paha i kuleana, a i ole ia ahiki paha i ka hooliloia ana elike me ia j i hoakakaia maloko nei. Ina aole e hooneeia ana ke-' kahi o ia mau bona, na noka a i ole ia na mea waiwaiio paha maloko iho o ka manawa i kauia e ka puuku, e malama no oia ia mea no ka manawa o hookahi makahiki mahope aku olaila, ke ole e hooneeia e ka ona mamua ae oiaila, a e hoolilo aku ia mea mahope aku maialo o ke kauoha ame ke apono ana a ka aha, a ma kahi o ia kuai„e paa no oia i na dala i loaa ma ia kuai ana, no ka pomaikai o ka ona nona ia mau bona, na mea hOopaa a i ole ia na mea waiwaiio paha. Elua makahiki mahope aku o Ke kauoha hope e hoopau ana i ka hooponopono ana o ka banako, e hooliloifj aku bo ka waiwai i hoolilo ole ia, ,a i. ole ia dala jpa*-'! ha, i koi ole ia mai, ma ke ano hookahi, me ia i hoakajtaia ai, no na maheie.puka i jkpi ole ia mai ame na hoahu dala, Ina aole he waiwaiio mappopo o kekahi mau palapala a i oie ia mau mea e ae .paha, a aole e hiki e hooliloia, a aole i laweia maloko iho o ka manawa i oleloia o elua ma&ahiki, e hoahu no ka puuku ia mau pepa ame na mea e ae, me na moolelo o ka banako i komohia i ka aie, a i ole ia e hoopau aku paha ia mea, ma ke ano hookahi i hoakakaia maloko nei o keia Kanawai, no na moolelo o kekahi banako i komohia i ka aie. Q na bona, na mea hoopaa, na pepa a i ole ia na mea e ae paha i loaa, mai kekahi hooponopono ana, i paniia, a i komo aku iloko o na lima o ka puuku o ke teritore i lulai X, 1931, ua hiki no ke hooliloia maleeia ano hookahi.

PAUKU # 133. Ukuia na koi; ka hoopau ana I na hana aka banako; ka akena hoopbnopono; t ka wae ana; laona; na hana. Ika manawa aka puuku i uku aku ai i kela ame keia mea hoahu dala pakahi ame ka mea paa aie o ua banako nei, nana ke koi a i ole mau koi paha i aponoia a i ae pono ia, i ka huina piha o ua mau koi .nei, a ua hana i kekahi hoomakaukau kupono ana no na hoahu dala ame na mahele puka koi ole ia, a i ole ia uku ole ia paha, a ua uku aku i na hoolilo apau o ka hooponopono ana, e kahea no oia ikekahi halawai a ka. poe paa mahele o ua hanako nei, ma ka haawi ana h& hoolaha o īa mea i hookahi manawa iloko o kela ame keia eha pule neepapa pakahi, nia ka hoopuka ana maloko o hox>kahi a oi aku paha mau nupepa, 1 Hoopukiiia maloko o ka apana kaapuni malo«e-<ila4la i waiho ai ke keena o u& baaako nei. Ma ia halawai e wae ka poe paa mahele i kekahi akena a i ole ia mau akena paha ma ka baloka e hooponopono i na waiwai i koe a e hoopau i na hana a ua hanako noi, o ka hoea ana ae o ka h&panui 0 ka poe paa mahele ame ke koho ana ma ke kiao, a i 010 ia ma o ka hope ia paha, iia lawa ia no ka mea 1 kohoia. E waiho aku no ia akena a i ole ia mau akena paha i kekahi bona me ke Teritore o Hawaii, ma kekahi huina i emi ole iho malalo o iwakalua pakeneka o ka waiwaiio ma ka buke o na \yaiwai e haawiia aku ai i ka akena i oleloia a i na akena paha; koe nae āole nia kekahi ano e emi iho ia bona malalo o $1,000.00; a koe hou, e hanaia ua bvn,a nei e ka akena ma ke ano he mea niua, a e kekahi. hui ku boua i hoamanaia e iawelawe oihana maloko.nei o keia teritbre ma ke ano ku bona, a e hanaia ma kc kulana, no ka hooko pololei ia o oa hana ap.au o kana a i oie ia oka lakou oihana paha Ika manawa i waeia ai üb.akoiia uei a i oie ia na akena paha, a wuiho aku i ka bona i koiia ai maloko nei 6 waiho aku w ka puuku i ka akena i oleloia. a i oie'ia niau akena paha, i na waiwai i mahele ole ia apau a i ole ia \ ohi ole ia paha ame kekahi m*u waiwai okoa aku o ua banako nei> e koe ana ia manawa maloko o kona mau lima> a ma ia waiho ana aku ahie ia haawiia ana, e hookuuia ka puuku mai na koi hou a na aku aua hanako nei anie kona poe paa aie g no i haua na ia akena a i ole ia mau akena paha ka hoopau pono ana aku i ka hooponopono ana i n« hana o ua banako nei, a mahope o. ka uku ana i na hooliln no ia „ mea, e. puunauwe aku i na loaa iwaena o ka poe paa mahele, ma ka mahele iike ana ma na kulana •ol.ulei-u. , ina e vste ana ka poe paa maho]*» lua ka la i hoolalaia no ia halaw ai a ka poe paa mn-

hele. a j ole ia; .iiialoko iho p&ha o umi-kum«o„ t i! i-ui la ! :nah«>pf aku olaila. a i ole ia. hoohemalK'Mia eaha j! ' , koho ana i kekahi akena a i ole ia mau ! . i olf ia, ina e hoohemahema ana ia akena. a • ole .. iM,.u akena paha i ka hooponopono ai.a, «LK me koiia maloko ne i, iloko o kanakolu la, n,a],- ; c a~ ■. ka la o kona a o ko lakou' kohoia ana, e h"oko- ; ' . i no ka puuku i k'ekahi akena, a e wail , mai .. r-a i kr-kāhi %ona. a : V-hm:ipq-napono• aku - i hā~| •.,» •* fi hanako, ma ke ano like, me he ! u . ua ! J , n:a<»H ia ua akena .nei e ka poe paa maliele, a j a ka waiho' aiia aku,. ame ka haawiia an : a iua ake-! i.a iK'i, a i ole ia mau akena paha, o' na. waiwai apaul « !-o l «'ina maloko o kona mau lima, e hookuuīa no ka ! j , ;! •. ma" na koi ho« ann aku a ia hanako amo kona ■ : < paa aie j PAUKU. 134. >, i hr i elala ame na au< koi o]g ia mai ;ka puunauv < ii a la hoi hou ana, Maluipe o ka hala atia 0 eh'm; n 5 ki, mai ka la aku o ke kauoha hope no ka hoopau ana \ ka hooponopono o : kekahi hanako, o kekahi mau hoahu d'ala k>>: ole ; ia, a i ole ia Tia koena paha e kpe ana no ka ponoj 0 na kikoo inahele puka uku ole ia, malalo o ka ma-1 'u o ka puuku, e hoi hou aku no ia i 'ke t< > m ( a e !:!o mai i hapa no ka waihona laula o ke teriton : . j P'AUKU 135. Na moolelohoopoino ia, p !t iu a ' : kaupālenaia:Ma kahī o kekahi māu i na ' moolelo, na pepa, na huke moohelu, ai ok u "-kahi, mau pepa e ae paha, i law"eia a b kāa aku -mala:o o ka j 'malu o ka e p'ili ana me ka hooponopono ana 1 i'kekahi hanako. iia hiki no i ka puuku, eli'ke me- kana i 1 maiiao 'ai., ma kekahi manawa, mahope aku o ka pau ' ana o elu'a makahlki, mai ke kukalaia āna e 'ka raahele puka hope loa, a i ole'ia mai ka la al< i ~ha i kāuohaia 'ai e paniia 'ua hooponopono nei, ma k«- kauoha a ka aha, e hoopoino i na ;>a!apā!a, ■ n;i rn --ielo, na i)epa, na buke mookn-lu, a i ole iā kekahi ma pepa o ae paha a ka puuku i ike ai'ua kahiko loa a ■ pono ole no ka nanaia mahope aku, ma ke ano he h../a no ka hooponopono ana ame na pepa e waihoiā m<- kona keena. / ... ;... ■. ;\:-.

KA AīE PA-LUA O KA POE PAA MAHELE

PAUKU 136, Ka aie pili-kahi o kā poe paa ma- i hele ; ka aie o ka poe paa, i hoolllo i ko lākou ; mau mahele. E. 111 a'ku maluna o ka poe paa mahele ' o kela ara<? keia hanako ma ke ano pili-kāhi a ma ke ; ano mahele like, ke ko'iko'i o na aelike apau, na aie \ ame na hoopaa a ua hanako nei, e palua ka huina' ij kelā ame'keia meā pakahi'.'i 'k.a' waiwaiio like <s ka ma.-.j hele i paaia eia, O ka pde paa mahele maloko o ke-j kahi banako. i hoolilo aku : ko lakou mau mahele,; a i ole ia hoopaa paha i ka hoolilo ana f maloko iho ! 0 kanaonO la mahope iho o ka Ia o ka hiki ole ana | 1 ua hanako li'ei, - ke hoopali aku i kana mau kumu hd-| opaa a r ole ia rne ka maopopo' pāha no ia poho e | ka kaa no malalo o k'_ koi ana, me he mea 1a j aole. Lakou i hana i ka hoolilo, e hiki ok ai i ka mea; i hoohloia aku ai, ke halawai aku me ka aie e koiia; mai a'i; aka aole e manaoia, e hoopilikifJa aku ma kekahi ano, kekahi hooikaika ana a ia poo jtaa mahe !- ma kekahi ano e ae, e ku-e ana i ka poe rna ko lakoumau inoa, i hoopāaia ai ia mau mahele, ma ka manawa o ia poho'ana. Ao)e £ malamaia kekahi hana, hoopii a i ole ia hana pili kahawai paha, e ka mea e paa ana i kekahi mahele e ku ana ma ka inoa o ka mea paa mahele, malnna o na buke o kekahi hanako, 'ma ka manawa i paa ai ia, mn ke ano e kokuaia ia mea mai kona āie ae ma ke ano he mea paa mahele. . - PAUKU 137. Na lunahooko kauoha, na kahu, ! aole ku i ke koiia na mea hoopaa ame na hoohiki pili-kino. Aole kekahi mea.'e paa ana i'kekahi ma- 1 hele ma ke ano lunahooko kauohā, lunahooponopono waiwai, kahuhanai a i ole ia kahu paha, a i ole ia e paa ana paha ia mea ma ke an.o, he'mea hoopaa moraki, at i ole ia ma ka hoohiki paha, e kaa malalo | o ke koiia mai ma ke ano pili-kino, ma ke ano he me'a ! paa m'ahele no ka banako; aka o ka mea i kuleana a e paa,, ana i kekahi mahele, e noonooia no bia ke' ano e paa ana ia mea, a e koiiia n.Q ma-ke ano■ .lie mea paa mahele, a o na waiwai ame na dala maloko o na lima o ka lunahooko kauoha, lunahooponoppno waiwai a ī ole ia kahuhanai a i ole ia kahu paha, e kaa no malalo o ke koiia ma ke ano hookahi, a me ke ano hke me ka mea nana ke kauoha, a i make kauoha ole paha, a i ole ia ke 'keiki hanai paha a i ole ia kekahi mea paha i kuleana 'iloko o ka waihona hoaie, e kaa ai oia malalo o ke koiia, ina nei £ola ana oia, a he makaukau- e hana a e paa i ka kona inoa. - PAUKU 138. Ka aie' o ka poe paa mahele o na hui a i ole ia na hui paha i hoohuiia e paa ana i na mahele banako. 0 kekahi mea paa mahele o keka-' hi hui e'paa ana, a i ole ia hui paha i hoohuiia, e paa ana- a i ole ia i kuleana paha i na mahele o kekahi kumuwaiwai maloko o kekahi banako, e ku no i ke koiia ma ke ano pili-kino, no na aie o ka banako i olejoia, ma kekahi huina i hooholoia elike me ia maho-; pe ae'nei: O ka aie o ka hui e paa ana i'oleloia,"a il ole ia o ka hui paha i Tioohuiia ma ke ano he mea paa,' a i ole ia he ona paha no ke kumuwaiwai o ka bana ; ko, e hoomaopopoia no, a o ka mea e paa aha a i ole ! ia ona paha o ke kumuwaiwai maloko o ka hui e paa ana i oleloia, a i ole ia maloko paha o ka hui i hoohuiia i oleloia, e paa ana a i ole ia i kuleana paha i ke kumuwaiwai o ka hanako, e ku no i ke koōa no ka huina o ka aie o ka hui e paa ana i ololoia. .a i ole 'ia o ka hui paha i ho--»hūiia i oleloia, e mahele like ana i ka huina o ke kumuwaiwai, a i ole ia o na maliele paha, a i ole ia o ke kuleana paha i onaia e ka |.me« e paa ana, a i ole 'ia o ka ona paha e auami» ana bna i oleloia, a i ole ia o ka'hui paha i hoohuiia i oieF kumuwaiwai holookoa i laweia o ka hui e paa rloia. Aka e hookuuia ua aie pili-kino nei ma kahi o ka uku nun o ka < oleioia i kona aie ponoi malu!a o na mahele o «.a hanako i oleloia. PAUKU 189. Na helu waiwai: ke kau ana; ka hi ana; hoolaha; ukupanee; koi ī na helu waiwai. ua, ma kekahi manawa, mahope o ku laweia ana o

~ • kekahi hanako malalo o ka malu o ka puuku, e"lofta : aku ana iaia ka ike, aole i lawa na waiWai o ia banako, e uku aku ai i kona mau aie pili hoahu, e lilo i hana na ka puuku, k» hoomaopopo ania aku i ka huina o ia pokole, a e kau aku no oia I kekahMielu waiwai, a mau helu waiwai paha, maluna o ka p o e paa mahele o ka hanako i oleloia no ka huina ō ia po- 1 kole, aole e oi #ku mamua o ko lakou aie, elike mfe ' ia i hoakakaia an e na Pauku 136, 137 ame 138 6 keiaj Kanāwai, a ina e hauie hope ana, a i ole ia hoohe- j mahema paha kekahi mea paa mahele i ka uku ana! i kekahi o ia mau helu waiwai, maloko iho o kanako- j lu la mai ka la aku i hanaia ai ke kau ana, e hookomo no ka pnnVn i na Iwwplowo tmTi kanawwi rr\ Vp.j ohi ana i ka aie o ka mea paa mahele, a o na 'hoolilo| ana a i «ole ia ke komohia ana paha o ka waiwai i ka j pilikia, e ka mea paa mahele o kekahi hanako, maho-: pe aku o ka paa ana o ia banako, a i ole ia komohia ! paha iloko o ka aie, a'mamua ae o ka ukuia ana o ka ! aie o ka mea paa mahele I hoakakaia e na/Pauku 136,! 137 ame 138 o keia Kanawai, e lilo no i mea ©)e, ma| ke fftō e ku-e ana i ka aie i oleloia. Ī5 hoohua mai ka huina o ua helu walwiw*ftel ma ka ehiku pakeneka o ka makahiki, tnai ka la aku o kona kaa ana malalo o ka ohiia, Ua hiki no ke l&weia mai ka hoopii a i ole ia ka hihia paha, no ka ohi ana ia aie, ttia kekahi man'&wa maloko iho o ekolu makahiki mai.ka la aku ī kaa ai īa helu waiwai mialalo o ka ohiia. PAUKU 140. Hoopii no ka ohi ana i ke koena e ukuia mai ai maluna oke kumuwaiwai. I k'a manawa e komohia ai kekahi banako malokp nei o keia Teritore o Hawaii, i kaa malalo o keia Kanawai, iloko o ka aip a ua laweia ae ka hoomalu ana e ka puuku o ke tentore no ka hooponopono ana, e loaa nq ka mana i ka puuku i oleloia e hookomo i kekahi hoopii a i ole ia hihia paha e ku-e ana i kekahi mea paa mahele,_ nona ka mahele i uku piha ole ia, no ka ohi ana' mai iā mea, a i ole ia i kekahi hapa paha o ia mea e ' koe ana i uku ole ia, no ka pomaikai o ka hanako, ko-1 na poe paa mahele ame ka poe paa aie. E hoolo : heia ia hoopii a i ole ia hihia pahs e ku-e'ana i ka mea paa mahele hookahi, a oi aku paha, ma ke apo pilikahi a i ole ia ftia ke ano hui paha, elike me ia ana e hooholo ai, a aole he mea kupono ke kau ana i kekahi.helu *'aiwai maluna o ke kumuwaiwai, Wmua aku o ka hookomoia ana o ia hoopii a i ole ia hihia paha, aka nae ma o ka mea oiaio la, no k| uku ole ia ana o ia mea mao aku o ka manawa a ke kanawai i koi mai ai no ka'uku ana, he kahua lawa loa ia no ka hoomaka ana i ua hoopii nei a i ole ia.hihia paha. •

NA MANAO O KELA AME KEIA

PAUKU 141. Na hope; ka mana o kā puuku e hookohu ai a e hoopau ai. Ua hiki no ika puuku malalo o kona lima ame ke gila, e hookohu'i hookahi a ōi.aku mau hope nana hanako, ma ke ajao.'alceiia a mau akena paha, no ke kokua ana aku. iafo. ma kekahi o na hana o kona keena malalo o keja Kanawai. E mau no ka mana ana o ia mau hookph# iloko o ka manawa ana i makemake ai. E* haaa kela ame keia ' mea na'na banako pakahi, i kekahi bona i ke Teritore I ma ka huina i emi ole iho malalo o |10,000.00, elike me la a ka puuku e koi ma-i.ai; e hanaia kelaame keia bona pakahi e ka hope liana banako i ole-' loia ma ke ano he mea mua, hui pu me kekahi hui! ku bona i hoamanaia, e lawelawe pihana ana maloko i o keia teritore ma ke ano hope, e aponoia ai e.ka puuku, a ma ke kulana, c hooko oia i na hana o kana oihana tne ka pololei ame ka hoopilimeaai ole, a ma ke kulana hou, no ka ukaia o kekahi, a o na dala apau, na poho ame na koina, e hooholoia ai e ]kju-e ana iaia, malalo o na manao o keia Kanawai; koe nae o ka bona a i ole ia mau bona paha i hoikeia' ae nei maluna, ma ke ano ia o na bona papa hoike. -E ukuia na lilo o na bona i oleloia mailoko ae o na dala o ke keena puuku teritore (koe mā kahi e hiki ai lakou ke ukuia mailoko ae ona dfla o kekahi hanako' $ hooponoponoia ana). Mamua o ke komo 'ana aku iloko o na hana o ka oihana i hookohuia mai ai oia, e lawe kela ame keia hope nana banako pakahi i kekahi hoohiki no kona hooko i na hana o kana oihana me ka pololei ame ka hoopilimeaai ole. E waihoia aku no na hoohiki oihana ame na bon k a i hoakakaia Ujaloko o keia Pauku, me ka puuku o ke teritore.

PAUKU 142. Pauku olelo hoopakele; na hana mua ame na lawelawe hihia ana. Aole man;io malokQ nei 'o keia Kanawai, e pili ana i ka hoololi a! V I a J ° le ia hoopau ana paha i kekahi ona : jnanao o ka Mokuna 191 o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii 1925, a i ole ia o kekahi kanawai karaima paha o ke Teritore o Hawaii, a | ole ia kekahi kanawai e ae paha o ke teritore, e hoopilikia aku i kekahi hana a i ole ia mau hana paha i hanaia mamua ae o. lulai I, 1931, a i ole ia kekahi hoalo paha a i ole ia mau hoalo i hanaia, *a e hanaia aku ana paha, ma ke ano ku-e i na kanawai hanako, a i ole ia o leekahi mau kanawai Jtaraima paha ame kekahi mau kanawai e at o ke Teritore o ame na kanawai banako > ao o keia i a e mana ai paha mamua ;i: u o lulai 1, 1931, e mai|ia«a e mau no ka hoamana ; ! :j : ka ana, ka hqahewa ana, ka hoopii ana,' kr. hookolokolo aiia, ke ana a i ole ia ka hoo-! pn i ana paha i ka poe e kii-e ana i kekahi o na o ka Mokuna 191 o na Kanawai Hooponopono Hou la o Hawaii 1925, a i ole ia o kekahi kanawai kamima, a i ole ia kekahi kanawai e ae paha o ke t<M-itore, a i ole ia hapa paha o' kekahi kanawai karaima i mana, a i oie 'ia e nipa aku ai paha mamua ae o lulai 1, 1931, a i ole ia i hoololiia a i ole hoopauia paha mamuli o na manao o keia Kanawai. a o'kekahi hihia, hana pili kanawai paha e ku anā imua o na aha o ke Teritore o Hawaii i lulai 1, ,1931, e hooniau aKu ia ahiki i ka olēlo hooholo hope, a i ole ia kauoha kanawai paha, a b hookoia ma ka hookolokt !c nna a i ole ia ma kekahi ano e, ae paha, a i ole' ia nui ka hoopa iia ana palha o kekahi mea e ahewa-i ia ana. me ka hoopilikia o e ?a ma kekajii anō ē'keia' Kanawai. . I

' PAUKU 14$. kti i ke kumuknna\%jii o keia Kanawai: kaawale a lehulehu na ra»n&o, Ina o ke-' leih! mamalaolelo, manao, pauku olelo a i clt> hapa ! l>aha o keia Kanawai, ma o kekuhi kuiiiulai e hoo-! holoiii o kekahi aha i loaa ka mana ku-, aolo he in&na, aole e lilo ia olelo hjool«>lo, i līiea j 0 l;>v:vo. ai, a i ole ia hoolHo i ko koena aku! 1 Uoo o ia rae«, i niea m.ina ole, hoihoiia raai i-' ; I i

:VV%V; Vyj ;V - ->V.: :"".V'; V --:;-. lokt> o kona Jioohanaia ana i na ka manao, pauku olelo., a i ole ia hapa paha o ia mea, 1] kqmo pololei Uoko o ke paonioni ana, i haawiia ai ia| olelo hooholo. . • . : , j .I ? AŪKU }44, J\a mana o ka pnu!;u e hoole a i, oljj.-fa kapae paha i u'u inanao o keia Kanawai; na ku-e! E ioaa no ka mana i ka, puuku <> ke teritore,' e; hqols a i ole ia e kapae paha, no na manawa i kaii-! a i kela am.e manawa, aka aole mao aku o lulai 1, 1933, i kekahi o na manao, na kulana, na hoohaiki ana a i ole ia kaupalena ana paha o keia Kanawai, koe ka poe e hoopili ana i (a) ka -palapala , _._Q._na banakoj- tb) na han'ako ie) _ai.e_p-'ka poe 1 paa mahele o na ona ame ka poe e paa ana i na mahele o ka hanako. " . ; PAUKŪ 145. Ke poo ame ka inoa oke Kanaw&i. E weheweheia no keia Kanawai i a i ole ia L e u|ja i m kanawtvi uhaolelo apau, a maioko o na hoopi|i ame na. hana pili kanawai apau, a 110 na hana ā-; ma ke ano ke "Kanawai Eanako o llawaii 1931." j PAUKU 146, Mamalaolelo hoopau. Ma keia ke hoopauia nei ka Mokuna .191 o na Kanawai Hooponopono Hou ia q Hawaii 1925, ame na hoololi apau i jpili ame na kanawai ame na hapa kanawai ; apau i ku-e, a i ole ia'ma ke ano paonioni paha maloko nel; aka aole kekahi mea maloko nei e manaoiā, e l hoopilikia. s aku i kekāhi hoopau ana ma ke' anp pili poiolei oie i kekahi 0 na manao o na Mokuna 98 ame 100 0 na Kanawai Hooponopono Hou ia 0 Hawaii 1925, el?ke me i hoololiia ai, ke ole e hoakaka moakaka mai k.4 mea maloko no ia hoopau ana, 0 ka manao e weheweheia keia Kanawai, a e lawelaweia ma ke ano i plll aku. me na 98 ame 100 i na KaHooponopono Hou ia o Hawaii 1925, elike me ia, i hoololiia ai a i hooakeaia ai, ma kahi e hi-M ai ke hoopiliia. i.; ; ■V'--S->' . '■ ..V:v : V .i ': ! V^ i i VsV j VV*: i PAUKU 147. E mana no keia Kanawai a e mau aku kona mana ana ma, a mahope aku 0 lulai 1, 1931, k(j>e n3-€» nia kahi i hoakaka maoli ia ai e hana, mai ka manawa mai 0 kona aponoia ana, e hana aku ia pela. . • . .. ■... ~ . 1 Aponoia i keia la 28 o Aperila, A. D. 1931; , LAWRENCE M*JUDD, j Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

V 7.j- ■;, • — •;;-- v : -^:r- ; ;*? KANAWAL 178 (B. s. Helu 173) HE KANAWAI E HOOLOLI ANA I KA PAUKU 166 0 NA KANAWAI HOOPONOPONO HQU IA O HAWAII 1925, ELIKE ME IA I HOOLOLIIA AI 1 E KE KANAWAI 166 O NA KANAWAI AHAOLELO O 1-9129 E PILI ANA I NA LILO AME NA UKU O KE KOPE ANA, HOOKUKU ANA, HOOIA ANA A I OLE IA HOOLAKO ANA AKU PAHA I NA KOPE 0 NA MOOLELO PILI « AUPUNL , ' , • E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii: ' PAUKU 1. Ma keia ke hoololi hou ia nei ka Pauku 166 o na Kanawai Hooponopono llou ia o Hawaii 1925, elike me ia i hoololiia ai e ke Kanawai 166 0 na Kanawai Ahaolelo o 1929, e heluhēlu ai elike-me ia hiahope ae nei" , . ! "Pauku 166. Na kope ona moolelo pili aupuni; na lilo ame na uku. Koe na mea i hoakakaia ma kekahi ano e ae e ke kanawai, e hoolakoia aku no ke kope o kekahi palapala pili aupuni a i ole ia moolelo paha, e komo pu ana kekahi kii palapala-aina, kii hoike ano, kii kaha a i ole. ia kii hoolele paha, i, hamama no ka nana ana o leā lehulehu, i kekahi mea e jnoi aku ana no ia mea, e ka luna oihana aupuni ia|a ka malam&& i ole ia ka hoomalu ana paha, ma . k«| uku ana aku i ka mea mahope ae nei; Iwakalua-kumamalima keneka no keia ame keia hookahi haneri huaolelo, a i ole ia hakina paha o ia ni<pa maloko o kekahi palapala i kakauia, moolelo, mea 1 hoopaaia a i ole ia kekahi pepa okoa aku paha, ina i ia kope, a i ole ia kauohaia paha e hanaia, e ka luna oihana aupuni, iaia ka malama ana. a i ole ia ka hoomalu ana paha o ia mea; . ! "O ka lilo oka hana ana i kope o kekahi kii pala-t>a!la-aina, kii hoike ano, kii kaha a i ole ia kii hqolele, e hanaia ai ia kope ma kekahi ano e loaa hou ai: i <4 No ka hooljuku i kekalu kope oka palapaia i kakauia, moolelo, mea i hoopaaia, a i ole *ia kekahi ! palapala e ae paha, me ka palapala kumu o ia mea, i ka wa e makemakeia ai, $ i 010 ia o koiia aku ai pahaiia hookuku ana, he elimā kenoka no kela ame keia 1 hōokahi haneri haaolelo a i ole ia hakina paha o ia' mea; i"; - ' ! "Iwakalua kun amalima keneka no ka hooia ana 1 kiekahi kope, ī ka manawa i mukomakeia ai, a i ole ia |koii& ai paha īa hooia ana; i "E ukuia aku no ia niau uku apau i ka lu*a othana aupuni e lawe aku ana a i ole ia e ohi ana paha ia jto€a, i ka puuku; o ke teritorv- a i ole ia kalana pa-; ha| a i olē ia kulanakauhale a kalana paha» i hooli- j ai ka luna oihana i oleloia, ma ke ano he 10-: a&j&Upuni. j | - f '-' I*-: | nao, aok e kakiiu kokr,hi uku no ka hooia' 1 na kope o kekahi mau hana pili kanawai. kai a i ole ia kek&hi pepa e.ao i al\a, a i ole ia pala-; paha, i waihuia aku maloko o kekahi aha, a i\ Oiej ia, hana pili ka»»Nvai paha o a mea, a i ole ia kope paha oka oleloike, mal\;r.: 4 k.i moa Humu i wai-, hoia aku, a i ole ia i hoopuka:;- raha o ia mea, aole ao ,hoi no ka hooia, ana i na iuoXv lo ma ka hoohalahalia nia kekahi hana pili maloko' o kekalu' : h f ■■ i