Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 45, 26 March 1931 — HE MOOLELO KAAO no MELODIANA [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

HE MOOLELO KAAO no MELODIANA

Ma kela āoao hoi he pc>c kanaka no ; a o ka mahiai no ka īakou hana nuj anīe ktt īawāiā no hol. Aole nae i ike .waleia kem iiiim,upuni e na u kanaka, koe wale no makou a me- ko 'makou makuahine ina e ku ko makou makpm£*ke, a o kona mau wahl : pau he kula wale no, he kula kona mau aianui,' he kula ka hale a koe wale no na ululaau ame na muliwai". Aka nae, he hikl no ne ke aku; i k". hu?3h 7T>r,\ jhe kula ja no, a pjpla >>o hui ni<[na ka halali mai # O na lun ohina o „10K..DUm<- .'*)* Hl'M xā 110 «A iiia, iiiUi i i».Ji iv lina nae oia e hookokoke īon mai !,ia oe, he Kino kanaka maoh no. | a o-ka lakou olelo no e olelo nei oia no ka kakou olelo, a he poe oluolu no hoi lakou a pela no hoi me ka lakou mau wahine, a pela. no hoi me loko o na malapua me he kula wale la. no.ika hulali mai, a pe3a hoi me kona mau mauna.

A ma keia aoao aku noi na aupuni 12, Kahi hoi au e heie aku nel he pōhihlhi no ke alahelēi aka, aia nae he mau alakai nou ia na lakou auanei e paiīaka ia oe a pae maalahi i kela atipuni ka pahuhopu o f:au huakai e ke kanaka opio. Aia hoi fna kela wahi ao *opua e kau mai la a malaio aku ōia wāhi, ko makou wahi, ka aina kamahao o ko makou makuahine hookama, kahi hoi a makou e noho uei me ka oluolu; a 0 tia kanaka apau oluna he poe | : hapa ilio a hapā kanaka ka laoiuna o kela aina, a o maikou waie no na kanaka oluna |o kela aina, a aohe no hoi lie Jpoe e komo maloko o kela au-' Ipuni mamuli o ka mana kupmi |i lōaa l ko makou makuahiae 1 a he hookahi nae wa mai aneh.ane loa e loaa ua mokupuni kai . kekah: poe keikī ekolu ī hoo*naia r.a; ' ko iakou ["fea<i kupu?.. 'Akā. r īK'.r ko makou r~-n kaahine. oia no ka wa i pafao% ae l jbt '._pduli aaki maluna o ka aina a hiki oie i ua poe keiki nei ke pae mai iluna o ka aina. O k; wale .I ka huli aohe loaa ft hoi wale no lakou me ka rrt!le, Hook hl ua lawaia paoa he papax Ka i'a e hoi ai, . E hoi kakou ke aluna mai nei ke ahiahi ke, ko mai nei ka matkanj huihui 4 na mauna e kono n ai a"a ia aakou e huii hoi no iko h#rie. Wili Koolau.ua lahiahi ke h&lii mai ne? ka ohu !i na pali.

He hoholo wale no ia o ia. iho isHiā a lakou nel a hoe&i ana i ka ipuka o ka ijale, hele no hoi na wahine opio-no ko lakou lu mi auau a o ke kanaka opio no iioi no loko o kona lumi auaū no ka hoomaemae pakahi' ana ia lakou iho a pau. Akoakoa Uke ao la lakou a pau maloko o ka luni 'aina n<< ko lakou paina ahiah.'. a nonoho like iho la maluha o *:o lakou mau noho a hoopiha i k i lua o fc;\ sr>n\na,. a maona nui no hoī ua poe opio nei haule ai£u la 1- - r ka Inmi hookip.i hoona nea a hoea wale i na hora \iixu o ke aumoe, a ii'oi no hoi iia opio wahine no ko lakou lumi & pelh no hoi ke kanaka opio mioko 'o kona lumi, Hoea aku la ua opio nei maloko o kona lumi ua liia-a wale aku .la ao oia, aohe ona mākehiamoe mai, āoie nae i maopopo laia heaha la ke kumu. no ka'mea, aohe ana mau mea e noonoo ana iloko ona. Elua mau hora ma ia nop? iho haule aku la ola hiamop .. loaa aku la iaia ka-uhan/ o kona makuakane e hele Jp\:\ r loko o ka ululaau me k'.'hoa help ann ! kona inoa e Me J o<tia# |e Melodia kuu keiki aloha : iioi 'mai kaaa, aia aku nei la oe ihea. % Paiua a pakolu kona kahea ana. oiai kona īeo e kupinai ana maloko o na uhilaau me ke - hoaiio. • <- Hu.mai la ko'u alohrt 5 ua makuakan# lokoino nel o'u, a e-a aku la au me ko\t olelo akti. au ke hele aku nei imua ou a ku ae U au a hēle aku la imua t r*a me ka naau 'mōkvīmok\jahua no alōha i kn mukua.

* t kcr n-r.-n tia hook&heia ko maua mau waimstfea a, ka waimaka no e a ke puliki loa la keia ia'u rnaloko ~ō kona poh no kekahl wa !.v- 1« > .-m<i Ks.uk'aii no ka,,a t <ik*Jiru.> i kan mai M a Liino kona i>uni wale ana i na olelo pelo a" kela walihu* i hoopihapiha maī ai iaia kc kumu i ala mai ai o keīa jmau hana lokoino iaia, a olelo nu mal l;i 1 kona. pale ana Llia «lelo kauoha a- £o'u makuahine •i-waiho mai ai iala no ka. makr aia pono ia'u me kona hocs>aa nn aku imua o kuu mama aole oia e malfc hou ana' 1 kek&hi wahine a hiki aku i kona mau la hope.

Alea, aole nae oia S hoofto eiike kani» mau olelo hoopaa i hana ai mumua o ka haaleTe .tna mwi " kun makuahine me kona koi pu mai e hoi maūa 110 ka hale.;- Aole nae o'u ae aku, akn ua paakiki mai la no kela ii!'' !•: • pnlōki loa ana ia'u ma kona poli me ka hooi loa ana ae i kona leo uwe, a e like me ko'u paakilei mati aku .pela no ka »pii mau ae o kona leo |uwe. -

I wahi nae e hoomamaia aku ai o kona nnau kaumaha, ua ae aku la a u me ke §no kanalua ■no nae no kana koi, po ka mea, hoomanao ae la au no-kuu makuahine kolea ka wahine hou a kuu papa. ~

I& maua no nae e hoi ana u. kokoke aku i ko makou home Rāhiko, ua ala koke mal -la na hoomawao ana iloko o'u no fcuu makuahiiK; a uwe ae la'au me ieu i.ai, a mamuli nae o keia k-o uv.-e i iioopuiwa, aku' i na keikimahine a kikeke ana mawaho o- puka a -pyohq ae la au me ka leo ūwe «o, iioke la au i ka anaanai i kuu mau maka. *

Lohe hou aku ia au i ke kikeke mawaho o kuu puka a ala loa ae la au a maopopo loa iho ia'« he moeuhane ka mea i loaa īa'u.

Ku av la oia iluna a hele akū ia e wehe i kona puka a haawi aku la, i kona aloha i ke keikimahine a panai mai la no hoi keia me keia 'mau huaolelo:

He ieo uwe ka makou i lohe ae nei mailoko mai o ka lumi n oia ka f u i hoea mai nei Imua ou īeu paAn ua haiawai oe me kekahi mau a heole aUu t"o ''•■oi kem ī ka wahlne opk; ...t Keia uiau huaolelo:

Ua .puka loa $e nei Ka hoi ko'u leo a lohe. mai nei oukou < ko'u uwe ana 'ae nei mailoko mai i ka uhane a ke kino maoli me ka wehewehe &n$ aku i na mea apauk'a ike aku laua i kekulu ana' iho o na waimaka o,

ua wahine opio nei, ua wahinia no ko'u moolelo o ka hele auwana aiia niai nei mai ko'u honi.e mai mamuli o na hana loK.uino a kuu makuakane ma o iiuu makuahine kolea la. Hoopau koke ae la oia l kana j i.-.au wehewehe ana, no ka mea, i ■ Uke me ka loihi o kana hoike! ;uia aku i kona moolelo, pel 9. n0 ! ia hōokaumaha ioa aku i 'ko 1 t ala naau' a pane aku la: J Mai Uio keia inau-oieio a'u i'l e.hookaumaha ai i knu naau a ka wahine opio. 1 Puka aku Ia kela hoi no koj . kou lumi a noho iho ia keia īKoiioo 110 kana moeuhane a a pu iho la oia no ka .1 ana o kona makuakane iaia iiiaioko o na ululaau, aka, „4. Iwhi loa nae oia,'oiai, ua hala

ai ola lie īniiū pule ma.iv>pe iho o ke komo ana o ke na iloko o uu- makuakane loUo.no nei.ona.

Komo mai la iloko bna na unao aloha no kona makualiine ame kona makuakane a kuiu iho la kona mau waimaka me ka walania laia 1. haomanao ae ai no na hana maikai a koiiia makuahme ola ana a he mea panahele no hoi oia ia iaua i kōiia mau la kamalii, a i ka ioaa apa hoi o ka wahinē hou a kuīi makuakane, a he mau pule pokole wale no mahopē mai hemahema mai la au; aole oia iwale, hanaino pu mat la ia'u me ! ki' pu māi ia 'u e hoi liloko hale o ixa*hipa e moe ai me ka hookiipu 5a i ka ai. •\ i ko u hoonu\ifm ana ae i keia mau mea komo hou mai la iioko o'u ka hoeWihau *ha no ua makuakane nei ou, i o ko ;ma o kotf*makemake t i k,- iiuu aia no ia maluna o kau i ■> .'iii r.,-i maluHa. "ea $*fc*wawe loa ka mo k kulana maikai i ole ma ka pnni ana.