Ke Alakai o Hawaii, Volume II, Number 33, 12 December 1929 — KA HUAKAI KAAPUNI A KE ALIIWAHINE IA OAHU NEI. Kakauia e George Pooloa [ARTICLE]
KA HUAKAI KAAPUNI A KE ALIIWAHINE IA OAHU NEI. Kakauia e George Pooloa
• • " " ' ■ " ' Heie aku uo mua. Ku iho, kahi keia i pee ai o Kamapuaa, he aiiua iepo uuku a he kumuiehua e uiu ana i ka kahawai. Aia he kiu e ku ana iluna o ka paii o Kaiiuwaa. No keia ike ana o Kama pii ka huhu o ua pua hookaiakupua nei, a hooiiloia ua waiii kiu nei i pohaku a eia no ke ku nei a hiki i keia wa. Mamuii no hui o keia kwnu pii ioa ka huhu o ua puaa nei, a o ka pii 110 ia e pani i ka wai o Kaliuwaa a haia he mau la, hookuu ia mai ka wai i ka po, a nui-ika poe i inake mamuli o keia wai heleuluulu a ua puaa nei, a o ka poe i aia i ka po o iakou kai ola a hoio mai keia waiii aku.
Kele īio uiua, hoea i ke kahua ] «ekea uona ka inoa o Maunahoo- ] amlia. fKu na poe a pau, waiho na iio, Kelewawae aku.a.he kuawa o mua, a loaa ka ohia lalau ibo i lau.maka me ona pohaku Uilii a kau ilio iiuna o kekahi pohaku e h&iia ai oe a hoea i ka punawai iiu'ihu'i o ua u'i nei o Kaliuwaa. O ka manao nui o keia mau pohaku i maopopo kou alanui e hoi mai ai a ioaa kou lio.
O ke Keikialii Leleiohoku malunā no oia p kona lio i kau ai a hoea i kpia kiowai a ua lilo i mea kaao nui ia e na makaainana no keia mau hana aiwaiwa a maka'u ole a ke Keikialii Leleiohoku māluna o keia pali laumania o Kaliuwaa; he ano iike me ka elemu o ka waa e
Kauleo ia mai.nei e ke alakai na malihini a pau. O kou ike i pono ia nei, oia ka au ana a puni keia kiowai, alaila, l ike oe ia Kaliuwaa e kaulana j nei. O ke Aliiwahine Ema Kaleleonalani kai au mua makai mai, au i ka akau a hoea i ke kumu oka wai. He wahi ikaika ia o ka waī he amio ke ano o ka wai, a puni no hoi iaia nui ka hauoii o ka lehulehu, paipai na lima a himeni pu ia, a pela pu no ke Keikialii Leleiohoku a puni iaia, ua like no laua, a o na makaikai aku a puni la lakou nui ka aka ia o ka au ana. . Pa-e mai la ka leo o ke alakai
e kono mai ana i ke AlUwahine Ema Kaleleonalani e lele-kawa mai oia, hooko mai rio ke Aliiwahine, he mio hoi kau a kuho ana me ka maikai a u'i. Oke i Keikialii Leleiohoku mai, a he maikai no ia. Kapaia keia wahi ana i leie-kawa ai o Kaleieonaiani. Ua ioihi no ia auau ana mai o iakou a, hoomaka e ai; auau no ka poe ieaiea auau, a pau ka auau ana hoi mai i kula, kii ina kuawa maoli a me na lei maile i ioaa ka ohu e hoi ai o kahi o kamaaina. Liuliu no ka hoi ana, a hoi nui mai. nie ka maikai ua ike aku la ia Kaiiuwaa, ua auau ia wai kaulana o na pali hauliuli o ke Koolau. I ka hoea ana aku { kauhāle kamaaina ua ohuohu na pakaukau ina mea-ai like ole o kahakai, o na mea-ai Hawaii» oia ka uia, iimukohu. no hoi ka u'i o na Koolau. Pau ka ai ana hoomaha iki a hoomaka ka huakai e nee no mua, a aia na kanaka ma na alanui me na hookupu e Uke me ka maa o na Hawaii mai kahiko mai i ka wa o na huakai a na Alli e hele ai. Eoea ka huakai Alii i Waiapuka kahi a Laiekawai i pee ai, aneane he 20 kapuai ka hohonu a pa aku i ka wai e lana ana ma.ke alanui kaliiko.
Hele m&i o Waiulewa, he pali pohaku, ku ikl a hoomaha a naue hou a hoea loa i ke Kai o 'Puaena, Waialua he ahia papa' ia not\a e '\oho ana a hoi no kahl wai o Kaoawui, Honōlulu, He mau ia ka hoohala ana i ke kaha o Waialua e nanea axia i na hunakai o ua aina nei. I ka pau ana o na la ma Waialua* ua liuliu hou ka huakai Alii no ka hoi ana i ka Ua Kukalahale: o Honoluiu. Hoea ika lahamau* ieo o Ēwa he pipU aia na poo oia j mau kaha iue na e ku| ana ina na liiii alanui nia kalii ] a ka huakai Alii e nee nei no Honoiulu. O Kauiaawe o Ka- ■ aeehe a me Pauahi o Moaualua > 0 laua na oli o keia huakai a ke AUiwahine \ kaapuni ai ia Oahu nei. I ko'u hele ana e nana 1 kahi a keia Keikialii a lue kona llo] 1 hek ai a hoea iluna o Kailu- ] waa. He inolne he uui ka 1 ku o Malia he ] maUiai ia o kahawai ia au l hala. • Ua olelo ae na poe i hele pu J
ma keia huakai a ke AlUwahine, aoie he wa o l&kou i pilikia ai i ua mea-ai ma keia huakai kaapuni,ia Oahu neL Ke koena aku o keia moolelo piha ona aia a hoea hou aku e pau paiio ai & nie kona aloha i waiho iho al lo&hope nei i kiano ioau Lahui Hawaii. MINOAKA HOME, 15320 Young St., Honoluiu. 2iov. 2 IS2§. O fce e hoao ana e loa*i La iuoa imU&U e uu.l &iva ,na poe enemi. Tr,a na ke Akua ka oleio, aole oia e hookuhaM mai ia o«. E hooikaika mua e loaa ke kaulana Ho ka hooi>ono,, & m&horv Aky Xau ae ai i ti& kinohinohi. O ka me* e hiki le kaomi ihe l ke. sekona o ka lr.&Srsa o'.a t« hoop*kek lh!»f tau&»ata