Ke Alakai o Hawaii, Volume II, Number 8, 20 Iune 1929 — HE ALAHELE E LOAA AI KA HIAMOE MAIKAI I KA PO [ARTICLE]
HE ALAHELE E LOAA AI KA HIAMOE MAIKAI I KA PO
jl mea e loaa al 1 ke kanaka kr ola maikai axne ka ikaika'o kona I kino e hlki ai iaia ke ola oluolu a e htkl pono al no hol iala ke i kaiia mau hani o Ike klno/ he pono e loaa laia ka 'moeppno ahā o ka po a lawa l na hora kupono e moe ai o ka po. He mea paakiki loa nae keia o ka loaa 1 kekahi poe, a he ma'i no hoi ia e lahā nei iloko o ko ke ao nei. Eia kekahl mea i hoomaopopoia e na loeo huli i ka pono o ke ola kino o ke kanaka Ina he hsumavla kula, he pono iaii e hoopaa nui ole i kana mau haawina i na hola o ka po 0 lilo auanei ia i mea nona e noonoo nui ai maluna o kona •wahi inoe iaia e hoi aku ai e moe a o ka hia-a aku la no ia; aka, he pono iaia e hoololi 1 ka a hull ai'i kana haawina, na kora o lta po o i na hora ke feO, ina paha ika -wanaao i ole i kekahi mau hora kupono e ae o ke ao. Aole! oia waife, aka he pono ia haumana e hina i kekahi hana 1 na la apau, no kekahi manawa kupono, e laa» na hora mamua iho o ka aina ahiahi, no hookahi a ol aku ana e haha me ka ikaika, i luhi ai kona klnō a kaea ōia, a i ka wa e hoi aku at e moe, e hiki, wawe ana kona hiamoe ana, no ka mea : ua luhHEo la ke kino. Ina aole hana e loaa, alaila, e hele wawae i mau mile mahope iho o ka at ana, a hoi mai, hoomaha iki, a 1 ole komo iloko o ke kapu wai huihui o ke paipu e auau ai' i pau kela hou i puka i kona hele ana i'kela mau mile, a 1 konk hoi ana aku iluna o ka moe, e hoopoina i ka noonoo ana 1 kekahi mea, a e loaa no iaia ka hijaimoe maikai ana i ka po. Ina r£t> aole e loaa ana iaia keia pomaikai i ka po mua a mau po mua paha, e hoomau aku no i ka hoomaamaa ana, a e loāa no iaia hopena maikai oia hoomanawanui ana. He rula no keia no na kanaka makua e hiamoe maikai ole ana O ka po,JĒ hana mau a luhi ke kino.i -ka/l£ ? a e loaa no k& hiaāioe maikai ana i ka po, Mat hoao e hana i keia mau hana hooikalka kln<> iloko o kesah! wmrf $aa kohi a niani a.puka komo paha e loaa ole at he wahi ea maikai iloko 0 ia inmi. O ka oi loa aktf o ka maikai, o ka hana ia mau hana iwaho 1 ke akea, e laa ka mahiai me na na hana hiki ke hanala iwaho 'ma ke akea, no ka nhea. malaila e loaa ai ke ea olUolu ma&ai. Oloko o na lumi, e hanu ana no oe i ka ea no i puka mua mailoko aku ou, he 'ea hoi 1 ino a pau kona waiwai, aka, o ka ea o#aho o ke .akea, he ea maikai ia, aole oia wale no, aka, he nul ka e& malaila. Aole pono ka poe i loaa i keia ano ma'i e hiamoe i ke ao ; no*ka mea. he mea i& e powa mai ana iaia i kekahi mau hola hiamoe 0 kā po iho. He pono loa e hoohamama i na puka anianl maluna iho i komo mau ai ka ea hou iloko o ka lumi i k% wa e moe ana o ke kanaka, a pela e lawa pono mau ai na* akemama i ka ea nmikai a maikai pu hoi rfie ko laua hana ana i ka laua hana. a hōi ka moe* ana aku o ka*mea nona na akemama. Aole Jono e aumoe loa ka a! ana i ka aina ahiahi, no ka mea 1 ka hoi ana o ke kanaka i ai i aina ahiahi i ka wa avmoe. aole i haule pono aku la ka ai a loaa i na mea paahana hoōwali ai, a aoie no hoi i pau ka lakou hana o ka hoow&li ana i ka ai i ai lohiia i ke aumoe, a he pilikia ke loaa mai l ka ftana mau ana pela. E hoomanao i ko kakou mau kupuna; aole o lakou ai i ko lakou mau ainu ahīahi ei like mai nei me ko kela au n&auao e oleloia nei he au mauao t eia nae he nui wsle osw hana naaupo e hana ia nei i keia au i hana ole ia l keia au Pa?a e no ko lakou ainst 'ahiahi i ka ma&maafea. a no ka mea nae paha aole o lako\i mau kukui ikaika o ka a ia wa e hiki ai k« houloiohi ai ka «-& e al I ka aina ahlahl Aka o ko lake.: maa iho la no nae ia. h? pav. ©ua ko Jakou alna ahlahi 1 ke ao okoa no. Mamuli »o hei e pau e o ko iakou aina ahiahl 1 ka wa kupc«ao, ala aku la no he siau hora e nanea ai, a hisnv<x aku ia ma kahi o ka hora ewalu a JiOfa eiwa paha, a mamua ae no hoi o ia iaa ua iau. wahi awa Iho !a; «* oi aku na hora luamt>ei& <? kUiov» o ka po mamua o k«kou o au ¥feaha ka mea iie ia ; «kt ole ma*a«aro k* pe* o ke
la au ' ame ka poe o leela au? PHa, he nynui leino o leela poe me ka nūt pu o ka Htaikal; a o ka poe hot o ko kela" au/he aanall'l, hinanawe, a nawaliwall. Aole oia waīe, aka e nana aku kakou i na Pake\makua; aole 0 Jca hanaona no lea tnea. ke kahai nei lakou l na hana a na Aipeiika, ellke no.hoi me ko kakōii hahai aila ia mau hana hoomlmino kino no hol i ke ola klno, aka e nana aku kakou i na makua o keia poe keiki; i ka wa hea lakou e £i aaa i ko lakou mau aina ahikhi? Aole kākōu i ike ia lakou e al ana i ko lakou aina ahi&hi mahope o ka napoō ana o ka la, aka, e pau e ana ko lakou aina ahiahi mamua loa ae o ka napoo o. ka lai a heaha ka kakoij ike rio ka niēa e plli ana 1 ko lakou ola: lciho? Aole anei he koihekonea ko lakou mao Itino? Ahiki no i kela ta; o na Pa~ ,ke e iiana nel ma-na'mahi'laiki ame na mahial kapikl a pela wale aku, he hoi no lakou e ai i ko lakou alna ahiahi i k& maamaama no, a' ina he hana koe o J ia* la, e hele' ana "no lakou e hana "mahope o ka -pau ana o ka aina aiiiahi 1 ka al ia, a i ko lakou hoi ana akū 6 hiamoe, ineaai o kā aixis, ahlahi i ka hoowaliia e na mea'paahana olo"ko o ka opu a aole hoi e ka lakou'Mna ana elike me' ka kakoā mau mēao ko kakou mau opu e hoao, ai e iioowalī i ka kakou mau.jai i aiia jl ka wa aumoe, oiai; elike me ko leo fci®bu mau kino makemake ana -'moe," 'pe?!'nō' ko paahana oioko o ko kakou miū ppū 'e ihaai e . pu- aka, aku meaai imua. o lakou, iiplaiia; hana'.mal la lafco« 1 kt, ka a hoihoi" ole. "paha ma kekahi olelo ia aku lakou i hana over tlme,,% p^l^|?. a * * eja hana over «me ne pt6 ko- && s hoihoi '#ntf V kō ola ana 'a hodhal!lie aku ;me na hana naauao a ko kakou "mau kupuna' i haha' ai a,- ia lakou 'ha leino'nuhul maikai, *aka ua no ia kasou ke' hoopAi aku me ka lakou mau h%na 1 i keia wa, a 0 ka lakoū mau haha hemahema » naa\ipo i\6 hoi'ka kakou f waiho loa afcu., liia no n&e kakou e ae a}na ma keia & "hoomau aku no kakou i ka hana ana i kekahi mau hana naaupo e ae ' a kakou e hana nel, 'oīā hoi' ka hoolilo ana i kekahl Mpa c> ka wa hiamoe i wa e hooluhi ai i ko kakou mau maka» Kia ka Yieīe ana i na hana e hoala loa ia ai ko kakou mau malea a hs,ls loa ka manawa no ka H«K>kuu an* 1a lakou e hoomaha ma ka hoi e hiamoe, aoie iio kakou e aha. Aka, hookahi walei no o kakou alahele e pono ai leo kakou mau kino» oia no ka malama i nā tula ap&u o |ke kinq, ame ka holhol ana ae ia kakou a kulike me ka kn [meal nana kakou i han*j oia hoi, ! e hana i kona makeniake a e ' malama i kon& mau kanawai, a ! no ka mea, ua olelo mai no ka- [ na olelo, he ola ko e m§iiama ana i kona inpi aole! o keia ola ,ma ka honua nei ke loaa iaia, ola k'e oia lelno maikal a ikalka, aka o kela lanl pu kekahi* Pela oia \ a*o pnai ai ma o.N#) la i ko OalaUa 2:12; A o k$ kanawsl 1 aokj 1a ma ka manaolo; aka t o ke kanaka e hana-ana Ja mau : mea e oli ia ilaila, A maKa nae paha o I m&i kekahi no ke ola kino wale no keia tsaā olel(L aole no ko kakou ma\\ \jh*ye? tna pela' aiaila. e kahea aku au\ ia k&kou e nana aku ma Hoikeana 24:14; Pomaikai ka |>oe mslama i kona maii kaneml, 1 ht'l3 ke loaa la la*ou ko lea laau jo ke oia, i komo"Stt T&1 'mk l pxtisk, iloko o I» kulanaknuhal? O k» kul&nnkaahale h** keU oleloia nei maaneik no l;a wiea. maopopo loi» %ole lt«i% o k? ku- , l*»!ik»uhaft o Houolulu nei * m&anl no k» iaoīe k* laau 0 ke ola mKko e kulanakauhali?, in& laau ■I» keia lcuU&ata)htl«,. alalU, |o fca laau o 1» mal» *r*te.&o koonei, «la ke make w&u ne, !»aanei i n«i la aok la i«>: «kolu & oi !<* aku o ka !» hoofcahr Aol< hoi © k»fca&t o na fcttlan*ka«h*k ? \m n I» boauA m t nn
iio kai mea, ua llk« wale no ta~ rou apau me wonoluhi nei, ol loa hoi ka lapuwale o leēkahl o ialeou mamua o Honolulu nel; aka o ke kulanakauhale no keia a loane ! hoakaka ae &!, ma ka mokuna mamua hoomaka ana ma ka pauku 10 o ka mokuha 21, ahikl loa aku no hoi 1 na pauku mua o ka mokuu» 221. Nolaila, ke ike maila kakou o ka poe malama i kona man ke komo ana iīeko o keia kulanakauhale, aole hoi ka Ipoe 'iiealama ole i ko ke Akua mau kanawai, a kekahi poe he liehulehu wale e a'o hewa nel i | kanaka, ua pau ke kanawal o ke Aku», a ua kau la ma ke kea me I4»u, oiai nae o na kanawai pili i ka oihana hoomana, e laa ka mbhat a pela aku kal kalila ma kte kea me lesu, eia nae i ke a'o ana mal a ka poe e malama piha popo ole nei j na k.anawai o ke | Akua, ua hoopauia ko ke Akua mau kanawai. Mahea' la 0 ka iPalapala ka lakou ikē ana 1 na oleio e olelo ma! ana ua hopauia ko ke Akua mau kanawai Aole ioia wale, aka, a'o pu mai no lakou, ua hoopau pu 'ia ko ke Akua mau Sabati. Oia a'o lalau hou no iā a keia poe a'o hewa, nei I ka. lehuleliu, Aloha no paha kakou i ko kakoū a'o hewa, a ol loa aku hoi ke aloha ri ko kakou hahai hewa i r»a a'o | polol^i ole, mamuli no hpi o ko i kakoū huli nui ole i ka PalapaU I Hemc|>lele, Ke hala ioa nei nae kakou ma |na mea'o kela aupuni, ua hiki ]nae, e hele like-keia, mau |mea me ke kuikahi e pono ai. v S hol hou ae kakou ma ka kakou kumuhana mua, Aole no fcoi e pono e lilo ka alna ahiahi i al e hoonuu ai a piha ku'i ka opu. O kekahi pilikia.keia o kakou, oia ka aina na-
aupo loa, a aia »o ka pau & he piha naaupo o ka opu alaila halesi hoonuu ana i lsa ai. E hoomaopopo Kakou, ina pela kakou e hoounauna al i ko kakou mau holoholona a i ole ia Ha ka& kalaka paha o kakou, e hikiwa-we loa ana ko lakou pilikia. Ua oi aku ko kakou mmamina i na holoholona o kakuu ame na kaa kal.ak» maoma o ko kakou maU opu ; no ka mp. he hpouka aku kftTtou 1 na maluna o na holoholona r tnāluna o na kaa kalaka a ike aku ua piha kupono a hoopau īho i rka nou ana i ka ukana; aole !nae o kakou noonoo e hāna pela i ko kakou mau opu; aka, ala no ka pono o ka piha a haalele mai ka opu 1 ka ai, alaila pau ka pahu ana i na mea ilalo o ko kakou mau opu, hana hemahema kela, a he hana pono ole pono no ko kakou mau ola kino. E ai ana no kakou i na aina iAama i ke kakahiaka, a pela no hoi i ke awakea, a i ke ahiahi, ka wa kupono loa e haawi'ai i ka; opu i ka hana mama, oiai he hoi aku ia e hiamoe, eia f nae, o ka wa ia e hoonou loa ia :ai o ka opu a piha loa a ano ! paupauaho maoli no oe ke ike aku ji kekahi poe. He pakela ai i hoi kela a kakou i a'o ia mai e I ai kakou, a e ai hoi ng i ke olia o ke kino. AOLE I PAU