Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 39, 24 January 1929 — POLOLEI WALE HOI [ARTICLE]

POLOLEI WALE HOI

ionah Kumalae, I!r,no!u'lu. T. !f. Aiohw o*.- — 1 ,■ iK' I;* ;m i k'iu meloko o KF. ALAKAĪ.o ka la okolu n«S o lanuall, r hotkr ana a Kaua» t k* kupotv> anw 1 kn 'ft:'VrrinV,aH mri'o! o H. L HoJi iUiiaiiOOiuHlu iiu ka hii.le 0 na Juna makaainana o ka aha olelo e noho mal ana i kela kau. I hwia a kokua no la manao ou ( a penoi no ia. « Owau o" J. P. Haie e noho nol n:a Hilo Hen.a, Hawali, hn mea 1 noho i ka ahaolelo no elua kau a ke h<Mkfi aku nei imua o na ;poe i kohoia i mau luna maka- | ainana a i mau kenakoa no keia ! kau ahaolelo iho e noho mai [aiia, oia hoi, O H. L. H6ltstein | oia kekahi o na keonlmaria naauao loa a makaukau loa ma [na lawelawe hana ana lloko e ;4ca -o nha |olelo aol' 1 iloko o kona pakeke j aka, aia ia iloko o kona poo kah! i i waiho ai. | O kekahi o kana m?u hana noeau loa, oia keia. I ka wa f lawelawe ia ana na hana o ka ! ahaoif-lo a ike nia ua hu loa ' | uaho ka hoakaka ana a kekahl l*hoa hanohano mai ke kumu|hana aku e noonoo ia ana la ! manav;a, alaila, e hoopuka ma: ' ana oia ma ka olelo Hawaii penei' "E oluolu mai "ka mea i hanohano mai mea mai e hoii hoi oono ae oe i kau mao hoaIkaka ana maluna pono o kf ! kumuhana e noonoo ia nei I keia manawa." A o ka manao e keia 1 pane ia mal ai ma ko : olelo Hawaii, i ole e komo ka hemahema o kekahi o na hoa hanohano maloko o na nupepa namu/ no ,ka mea, aohe lohe o ina poe ka-kau hupepa haole J ka oleio Hawaii. Eia kekahi, o H. L HoMein oia kekahi o na lunahoomalu e ka ahaolelo I noho loihi ma ia kulana no na makahiki lehulehu. a i holke oiaio no keia mau mea a'u e hoakaka nei, oia no ka poe i koho ia i mau luna makaainana no na makahiki lehulehu i hala aku, a pela paha i holo ai ke mel« a na keiki o ke Kula o Kamehameha e olelo ana penei: : ' Ua hala lakou Koe no na pua." A pela au e noi aku nei i ka oluolu o na p«ā i koho ia i ma u iunamakaainana no keia kau e noho mai ana, 1929, e haawi aku oukou i ka oukou mau kakoe ana ia H. L. Holstēin i lunahoomalu no ko oukou hale. O ko oukou hana ana e na pua pela, ua hoomau aku oukou i ka hapai ana ia kakou iluna. Aole nae me ka manao e kaha ili, aole hoi me ka manao e hoino aku i ka inoa a majj inoa paha e alualua ana no ia kulana i ko'u manao.' nei au i ko'u mahalo kiekie loa nou e Jonah Kumalae ame .kou mau hoa kokua a pau o ka haie pa'i o KE ALAKAI O HAWAII. ■Owau iho no. me ka mahalo nui loa ia oe JT. P. HALE Helu 224 Lanikaula S(, Hilo Hema, Hawaii, T. H. Ma kahi o ka pau ae o ke kuli 0 ka pepeiao elike me ka kekahi 1 olelo ai, he kuli ka ko ka pepeiao o ka poe lele mau ma na mokulele I —— i Mamuli o ka emi mai o ka ukana ame na ohua kau iluna o na kaaahi o Amerika, nolaiia, he 258 miliona dala ka emi iho o ka loaa o na hui Kaaahi o Amerika i ka makahiki i kaa hope aku manUia o ka makahiki mamua |ho. ■ He elua wale no keneka ke kaki no ka hele ana e H ike i ka mala waina kahiko loa e ulu nei ma Hamplon Court ,aka, māmuli o ka nīii o ka poe e hele mai nei 'e ike ia mala waina i na wa a pau, nui no ke dala e loaa nei 1 ke aupuni, Ma kahi o ekolu haneli kaukani poe e klpa nei e ike i keia mala waina i ka makahiki, a he 153 makahiki ke kahiko o kela maia waina. He mau makahiki laihi loa i liala ae nei ke kuai ana o ke aupuni Olelo E i ka mokupuni o Manhattaiv mai ka poe ilikini no 24 dala me hookahi pahu ba lela wMke. Ma ka nana aku ua emi iea inooli kela kumukuai. Pela no ka manao o aa poe a pau a hiki wale i kfta la aku nei a kekahl kanaka o kekalii panako i imi mai ai i ka nui o ka puka o kc!a mau dala he iwikalua-kumah.i mai.kona la i ukuia ai a hiki ! keia la. e luk: aiui ia i ka hua helu hui hewahewa o eha bihona dala O ka v,aiwaiio o ka mokupuni i keia 3a he ekolu bl-

liona wale no me ewalu haneli; kaukani dala. j Ua loaa mai na inoa o na la' a pau o ka hepekoma mai ka j |noa mai o na akua e hoomanā i la ana e na kanaka o ke au ka-1 iHko o na aina e, Loaa inal ka \ inoa Sunday mai ke akua $un i :nai. O Monday hoi mai ke akua moon mai. O Tuesday hoi mai ke ! iikua Tiw mai, he akua knua.' « o ka Poakolu hoi ame ka Po- < aha mai na akua i kapaia mao, pa akua Woden ame Thor, na | akua o ka lanakila ame, ka he-: kili. O Poaiima hoi mal $ Preya { n:aj. ke akua niale o jfa lahui} Scandinavian, ā o ka pAono hoi \ i!uai ke akua Saturn kekahi ] o nu hoku o ka ianl « i | j Ina naau} me he tca i* ua K®l i na ka heu aka T o ka naau Maumaha f n? noka ia mc ke īohi uia i nee aaa o ki īuinwa,