Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 30, 22 November 1928 — KA PA KEOKEO A KE AKUA I HANA AI HOOPAKELEIA MAI NA ENEMI MAI [ARTICLE]
KA PA KEOKEO A KE AKUA I HANA AI
HOOPAKELEIA MAI NA ENEMI MAI
Halelu 27:5. No ka mea. i ka v,a popllikia e huna mal ola la'u } kona mahi: Ma kahl mehameha o kona halelewa e huna mal al oia la'u; K hponoho no hol ola la'u maluna'ō ka pohaku. UE WAIII MOOLELO OIAIO E HOIKE ANA I KA lIOOKOIA O K£IA PAL'KU MAI/OKO O KA UALKUI E ku ana kekahi wahi hale uuku ma kapakai 0 ka moana Ba!fclca, a e noho ana kek&hl Wahine kane make o Bertha Schmidt kona inoa, he mau makahiki loihi i kaa hope ae nei me kana wahl keikUo Karl kona iīfoa ame kana wahine no hoi, He nani no hoi ka nanalna ke ike aku oe l kahi hale noho e pu-a iki mal ana Iwaena 0 na . mala'waina e hoopunl ana iala. [ He kakaikahi wale no na hale { kokokemai oial he wāhi apana kuaalna wale no keia, a oial o ko lakou nei alna mahlal kela mai na kupuna mal, hoomau aku Ja no lakou i ka oihāna a na kupuna oia hoi ka mahlal/a ua hauoll no hoi ka noho ana 0 k£la ohana a hikl wale 1 ka lawela ana aku o ke poo o ka ohana oia hol ke kane, ka makua. I kekahi kakahiaka, ua hool loa }a mai ke kaumaha 0 na keiki mamuli 0 ka loaa analmai la 0 kekahi lono kaumaha f hiki mai o kekahi puah 'kanakW puuwai eleele, e hao ivale aha, a e pakaha ana. a e pepehl wale ana, me he mea Ia he na na kanaka. Ua lohe puia mai Ia ua komo ae la lakou iloko 0 ke kulanakauhale e hooko ai I ka iinl a ko lakou mau naau i piha me na manao o ke aloha ole 'ame ka menemene ole, a e maalo ae ana ma ko lakou nel mau kauhale. Na keia lono 1 hekau iho i. ke ao p<sluluhi 0 ke kaumaha ame ka luuluu maluna o na home apau 0 keia wahl. He oi&lo, 1 ka uhi ana mai o ka malu po, a hala ae na hola o ke ahlahl a J komo aku la hoi i na hola o kej aumoe, loheia aku h. ka halulu mai o ka maKani, a nou mai la ka makanl oolea ma na pala o ko lakou nel wahi hale, a | helelei mai la hoi ka hau He ino maoli kai pa maluna 0 ka ainā ia po, he mea hol nana 1 hoomahuahua ae i ka makau } ame ka weliweli iloko o na opio j kane ame kana wahine, oiai nae I ka makuahine e noonoo ole ana 1 no keia mau mea, no ka mea. ua j kukulu oia i kona ola ana maluna o ka pohaku kumu 0 ke kihi lesu ame kana ōlelo. Na ka Jno i pa iho ame ka makau i na kanaka puuwai makona 1 e maalo ana ia po, i ae i kar manao iloko o Karl e hoao e hana i kekahi hana ana l ma■nao ai he wahi mea kokua mai paha hoi ia I. ko lakou hola 0 ke 'kupilikii 6 na nianao a e hoaola aku hoi ke pale ana aku i na enemi mai ke komo ana mai e hoopilikia ia lakou, nolaila, pa- , pani iho la oia I na p\jka komo ] a pau me ka paila ana mal i na 1 pakaukau, na noho ame na mea j apau e hiki anā ke paa mai ika ' puka ame ka puka aniani i'ka wa a nā kaīlaka powa e hoao 1 mai ai e wehe. A pau keia mau hana ana 1 hana al no ka hoao ana e hoo- | pakele. i kona makuahine ame 1 kana wahine, nōho iho la oia ma j ke kae 0 ka moe me na helehei lena kaumaha, e kali ana o ka I aku i ka ieo 0 keia poe ka- ! naka ino. Noho pu mal la hoi ikana wahine ma kona aoao me Ina helehelena ua hele a halkea | i ka ija mea o Ua makau, a e |haaluiu pū ana hoi ia wa hoo- | (5 ka makuahin€ hoi, e nojho ana oia ilalo i ka papahēle, (oiai ua pau loa aku la na wahi i noho i ka hoopiliia maloko aku | o na puka, e haka pono ana kojna mau maka maiuna 0 kann j wahi palpala puiiahele. Noho ekemu o!e iho la lakou no kekahi manawa A hala he mau minuke loihi o keia noho hamau ana» leha ae la n« nmk 1 o ka makuahine iluna a hoopukn | ae la i kela mau lalani huaolelo | "E kukuhi no o lehova i pa no j kakou a puni, j A e haalulu no ko kakou mau j enemi haakei ika makau."
"Heaha kma t ko maua makuahine aloha," w&hi a Karl i nlnau jiaal ai, "ua Me $, nel lka'ka o kou rnanaoso pela? He, manaolo anei l£ou e ku&ulu ana ke Al;ua i pa a puni ko kakiou wahl haie «€l a ikaika me 'ke ki«kie pu i komo ole mai ai na ennmi o hoopHlkla ia kakoil?" "Aoio annl 0« i heluhelu e k:uu keiki aloha l ka o?elo e olelo a{ra, 'Aole ft haule ka manu i ka honua ke ole ka Makua?" Aole i paue aku o K-.ul, a not)« *na,l!e loa J!ho Ja lakou me ka ekeipu Ol'!. | lialohla loa aku la ka' maka hiamoe mai ko lakou maka aku,! a i ka waenakonu po ala hoi akakuu iki iho la ka makanl ikaika « pa ana, a lohe aku Ia lakou i ke kani mai oka uwakl} nui, a o ka hola umikumalua ia. la wa hookahi lohe kuli'uli'u aku 1a lakou i ke kanJ mal o ka bana koa, me he mea 3a e hai mai ana, ua hiki mai ka hola a lakou e kali'nei, me kona mau manAo-'! nao apau. | Heēnēe ae la lakou a pili ke-1 kahi i kekahi, a hopu mal la o Karl i ka lima o kona makuahln«J, me he mea la, āla ! ka ma-; kuahin? ko lakou manaolana, a j I ka makuahlne i kaonai ikaika iho ai i ka lima- o kana kelkl' aloha, puana hou ae Ia oia i ke!a | mau lalani; | "E kukulu no o Xehova i pa no \ -kakou a punī, ' \ A e haalulu no ko kakou mau i 6nemi hakkei: i ka makau." 'Ke moakaka loa aku la ke kāni mai o ka bana, e hoike mai ana hof, ke hookokoke.loa mal la 'ka puall koa I ko lakou nei hale, Lohe pu ia aku'la ke koele mai 0 na kapuai lio ame na leo hauwalkau o na koa. E uwa ana kekahl poe me he hiea la ua onā lakou. Aole lakou i ona i ka waiona, aka ua ona lakou i ke koko ame na waiwai a lakou i powa mal la. Lohe 1 #u aku la lakou nei 1 ka paapaaina mai o ke ahi e ana I n& hale a na koa lokoino i puhl aku la I ke ahi, a maopopo loa iho la ia iakou nei, ke hana !o mal nei ka puali koa i ka lakou hana me ka hookōe o!e i ahailono. i -Me ke pihoihoi ame ka makau ! nui lakou nei e hoolono nel i ! keia mau minuke, e helu ana, he : mau wahi minuke wale no koe 1 e ola al lakou ma kela honua. ; Hoolono aku la lakou o ka nakeke mai o ko lakou nei papahele, aole nae he nakeke mai o ka wawae o na koa ma ko lakou [ nei papahele, aka lohe aku la lai kou i -ka hele loa !io o na koa ma ' ke alahele me ke kipa ole mai i ko lākou nei home. Pela ka lakou nei lohe ana i ka hele ae o \ na koa mawaho o ke' alanui, a hikl wale i ke koli'uli'u loa o ko lakou lohe ana leo nunui o na koa, a nalowale loa lakou, M&Ttda ha!a loa ana o na koa, manao ae ia ko īakou nei pakele. fHuli ae la-na keiki a puliki x ka Imakuahine a olelo aku.la, "E mama dear, he oiaio he Akua ,ma ka lani, a he Akua lohe io oia i ka pule a kona .poe kanaka. I e hoonani nui loa ia kona Inoa, | a uwe like iho lakou no ka hau- ! oli. i A hala he mau minuke ll'u]i"u, ! hookaawale ae la o Karl i na !noho me na pakaukau m'ai ka Ipuka mai, a wehe aku la i ka !puka, eia nae aole hemo koke ! mai o ke pani puka. Noke mai Ia (oia me kona ikaika, aole no he i hemo o ka puka. : No keia hemo ol? oka puka, ; hele aku la oia ma ka puka aftfr ani e uana ai i waho. aia hoi, i aole ike'ia aku o waho, no ka ; mea ua paa loa lakou a puni i i ka ha'u, a oia no hoi ka mea i ike i ole ia mal ai o ko lakou nei hale ! e na koa i maalo ae ai. 1 - Ika ike ana o Karl i keia me?.. 1 S;ahea koke mai la oia i ka :ma- | kuahine, "E mama dear, ua ku- ! kulu io iho nei o lehova i pa no ! kulu io iho nei o loheva i pa no ' kakou, he pa keokeo, e hele koke i mai olua e ike. no ka mea ke he- ! hee nei ka» hau." Holo io aku la ! ka makuahine me ka wahine, a | ike aku la i ka ke Akua mea ku- | panaha t hana ai. & hoelea ae la \ lakou i ke Akua ma ka Mmeni 'ana. . ; Oka mea kupanahu, oko la- | kou nei hale wale no kai paa ■ i ka hau, oiai nae na hale okoa ! aku e ku kohana mai ana a e ?. I ia ana hoi e ke ahi a na ko& loJ koino i ho-a iho la. ! Aole i em'o, malie iho la ka ino f nu! a hehee loa aku la ka hau a i pau mai ko lakou nei haie aku a | noho iho la lakou me ka hauoli , i ka ke Akua hoopakHe ana. Uaj ieiu Hoc>moana mai la ka ' anela o Tehova a pun* ka jx»e I weliwelī iaia, s ua hoopakeleia ' hol lakon. HaawUi.i, uo k.-.'ko». £1 .ke u;c ■ ka nut o ko kakou snauftvuo. i no ke Akua e uo •kou. Aole !t:ea h!ki o'e uS.i ke i hana mal no ko kakou jxn\o.