Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 25, 18 October 1928 — KA OLELO A KE AKUA [ARTICLE]
KA OLELO A KE AKUA
A KEB\ KASL/A JHoomāUia) ! I i!u pmi uuu tj i,u o ka liOiiUa TjfJ 5 5-0:», Iho ] 1-» *>* Vp f.r,V !?1 !ina ' wahi *> h<*l«» h«u »ku » kaiiA. Kupanaha no paha, hikl i keia aiii ke Janakiia maluna o-na alil iiiaika o ka honua jit; ( aole naehikl iala ko lanaklla maluna o Jta r.ka o ka. wpiiina Jck! laaaklla mai maluna ona, a j maKe oia i na ia no o Ka opuu ; anu ae u ka, nans opiopio maj luua o kona \mau ■pap&Una, i ke | kanakolukumamalua wsk- no o jXōhā "mau mak&h&L I Pauku 40. A o ka ha o ko au» ! puni, elike auanel kona ikalka !me he hao la; no ka mea, o ka ]hao ka mea e weluwelu aJ, a e ! okaoka loa al na mea 'a pau; a ] e Hke harr ī heo'^l^'eliP lliiliī ai i kela mau mea a pau, i pela no oia e okaoka loa ai. ■ Me ka hoohewahewa ole, hiki jloit ia kakou ke ik", o ke aupuni. '} iloina k"u aupuni e wanana ia jnei e Danīela ma keia pauku, , no ka mea, roa ka nioo!tIo o ka !hunuii Uf;i, oia ke aupuui i iula mai 1 ko ka honua nei a pau: mahope mai o ke aupuni o He- i lene, ke aupuni hoi e noho mana' ana a puni ke ao, J ka wa o AJekanekero. ] O Roma ke aupunl I lanakila - matena o ke aupunl o Hplme ma ke kana ana, Mamua nae o ka hiki ana maJ r> kf>ia kular>a. n*aiiele mua ia iho.la ke aupum o ; Alekanekeīo lwaena ō kona mau I kenelala eha, aolo r. t «e ia o ka j hu o ke aupuni e " inf kn Dasj,i A-ehewehe iru, kfi?i | no ka mea aole lakou 1 kaua mal i Alf kanekero a make 3a lakou. a a. ke aupuhi ia lakou. Aka, ua ae lakou. i ke aupuni o Alekanekero a hoomau aku no, me ka mahele-like ana nae mawaena o lakou iho ma ka aelU:e me he mea Ia he mahele ana i ka waiwai hooilina. Nolaila aole hlki ke olelola <he aupunl okoa ko lakou a o ka ha paha o na aupunl ma ke wehewehe a Daniela. Pela np hoi ka helu o ka moolelo o ka honua hei t ka,- j r»uv i.t ;■ i» o ]'iij '< 1,1 ! ( honua n< i T,iW ko 1 ( mana>, ? pin - nhup l »! ! j a helu ae no lakou o ke aupuni; | o Roma ka ha o na aupuni mai ia Nebukaneza mai. E loaa no ; ika ana ī.o kela mau r~aheie eha o ke aupuni o A!e---i kanekero ma ka hihio a 'Paeiela j i palapalalaia ma ka liiokuna 8. j Pauku 41, A i kou ike ana i I z apual ame - : ria ihanamana' wawae he palolo a he potera kekahi, a he hao kekahi, e fnafoeleia ana ke aupuni; aka o ka ikaika o ka hao kekahi mea? iioko ona, e like me kou ike ana i ka hao i hui puia ai me ka palolo. O ka hiohiona o ka nawaliwali i hoikeia ma o ka paloīo la, ua pih ia i ke kapuai ame iia manai mana wawae. Oiai e ikaika ana 0 Roma e like me ka* ikaika o ka hao mamua o kona mahele ia ana iloko o na aupuni he umi, nalohia iho la nae ia Lkaika o ka hao mahope mai o kona maheleia a,m iloko o na aupuni he inni o'Europa, . Ō ka -uhauha, ka hookamakama ame na hana huki i ke kanaka ilalo kai kolo mai a noho' alii iloko o ke aupuni o Roma 1 kona mau la i pil ae ai a kau i ka wekiu, a na iā mau mea i Epop&o mai ā 'hloio ka ikaika o ke aupuni a hoomaka e emi, a 0 ka eml ho ia a hiki wale i kona weluwelū liilli ana ; a maheleia iloko o na aupuni he umi e ku neii 1 keftt la. ,i hoikeia ma na manamana wawae he umi o ke kii o kā moeuha.no a Nebukaheza, Kala ke aupuni i hoikeia ma ka uha o ke kii. moeuhane, oia hoi ke aupuni o Roma a ku mai na aupunl he umi e ku nei i keia wa, He poe kakan puke nioalelo no kekahi i !;»>okapakahi l'ka lakou mau moolelo i kakau ai e pili ana 1 ka mooielo o ka honua nei. i Olelo ae kekahi, ina ua nifthe 11 ke aupuni o Eoma ma o i manamana wawae la he um pehea hoi I mahele oleia ai ke aupuni iloko o dua aupuni e like hol ine na uha elua, Eia no: Ma ka wehewehe a Paniela e pili ana ī ka moeuhane a Nebukaneaa, hai mai oia lie hookahi no aupuiU i manaoia no na uha keleawe, a o r.a manamana wawae he umi wale no kana i oleio mai ai ma kana wehewelie aiia i ka moe, he uinl ana ia mau Kolaila, a/.e a kakeu • h * v , ,v.a ana n;e lakou ma- 1 hu t o keia mea, oiai ua hal! i ... p>. i o lo«sKr, īuai uki ka wolie - j wehe ana o ka moe, a o ka mea ; hoopuapiu mai I keia wehewehe ' a Dan!ela, aole no ke Akua ka j uhane e nohe ana ileko ena, aka : he uhane houhiiu:;ac e kokua ; Rna i kg Sataiu aoao a e make- ,
mako &na e ka noonoo o kanaka mrti >:■ Bjjbala mai a aiai kc Akaa i,,: -; IIC mea īji/po, I ka ia ai r « J:o ■< , .n, <i ī l , ;M,t lloko o uml mATi liko olt-, aole e llke aku fc:« ika o k':la mau aupuni pakaM mf> ka ikalka o ijke aupwnl mua inamua q kona. maiieiela* an ;,;:oko o uml mau malielela ann '.ioko o uml mau anpur.i llke f.ic; r.o hoi ola wale aka ao'" e llīee ana ka ikaika o ke!a UiOJ aupi,r.i kekaiii me Ko i:tkahi. Hc mea m&ka £ hooko ana keia i ka wch r ; *ehe a Danieia e piii ar.a i na u.anamana wawae 0 ke kil nui o ka moeuhane a Nebukari€za, ka pauku 42. E like me ua mau manamana w?.wae la he liao kekahi a he paioio kekahi, pt.la keia aupuni, he kekahi a he nawals*,va]i kekahi. O keia na kulana o na aupuni he umi o JS«ropa e kn nei i ke ia la, he ikaika kcK;thi a no nawaliwall kek&hi. Pauku 43: A me kimJko ana 1 iea hao i hu:pma me ka palolo, peia iakou i huipuia 'ai me ka hua o kanaka, a nae a piii pono kekahi i kekahi, e like me ka hao, aele pm pono ijsa palolo. l'ka hau'e ;.r.a o līnma, pau ioa iho la ke aupum mana nui 0 ka lionua nel, aole ia e hiki.ke hoohui houia. Ua weiuwelu liilii ia, aole hiki ke hoaia hou ia, Ua komo mal la ka palolo e hulpu me ka hao. Aole no hoi e hiki ia mau makeha ke huipuia a paa kekaiu me Pela no auanei na aupuni o Europa © hul ole ai kekahi ;r.c kekahi a paa pono. Ua hoao o Napoliona, hiki laia; ua hoao iho nel ke Kaijsa o Kelem<ania i kela mau makahiki koke aku nei no, aole no e hiki. E hoar> wale no ko ke ao nei e hui hou ia keia mau aupuni a -hookahl, aole loa ona wa-e hui ai, Ile kue na makelia liao ame ka palolo i ke kanawai lioohui, nolaila e like me ka hiki ia mau makelia ke hoohui puia a paa pono kekahl i kekahi, 1 eia no auunei na aupunl o Euīopa e pili ole ai kekahi i kekahi Koao no ka Moiwahlne JĒlizabeth no keia mea ma ka hoomale ana i kana mau moopuna i alii o kekahi mau aupuni o Euiopa, me ka manao e }ilo mai ia mau aupuni malalo o kana luia ana, a i oie e kuikahi mai me kona aupuni, aka nae, 'aole loaa iki o ia hopena ana i makemake ai, no ka mea ua hoohonopoho mua la e ke Akua ka papa kuhi,kuhi no ka neo ana o ia mau aupuni a hiki i ke kukulu anaq lehova i Kona aupuni e oia mau aku ana ia kau a ia kau aku. E like hoi me ka olelo o ka pauku 42, e ikalka ana kekahl 0 keia mau aupuni o Europa a e nawaliwali ana»hol kekahi, pela ka kakou e ike maka nei i keīa makahiki, a pela mau aku ana lakou ? aole mea nana e hoololi. Aoie no ke Akua e hoololi ana, no ka mea ua paa mua kana. papa kuhikuhi e like me ia 1 hai mua ia ae la maluna. ,Ua oi aku ka ikaika o" keia pauku 42 mamua o na aupuni a pau o ka honua nei ke hui. Mamua i&i iho 0 kela kaua hahana o Europa i kela mau makahiki koke wale aku nei no, nui na poo aupunl ame na kanaka naauao o ka honua nei e manaoio ana, ua kokoke loa mai ka wa e hoohuiia ai o Europa malalo o 'hookahl poo. Aole la-! kou i hoike ae I ke ala e h*yia | ia ai a hoea mai ia hopena, aka ua manaoio wale no lakou, e like me ka noho aupuni ana o ke aupuni o Nebukaneza ame.na' aupuni ekolu maf mahope ona maluna o ke ao holookoa ia wa, pela lakou i manao ai e hiki hou mai ana he wa e lilo ai na aupuni a pau malalo o hoolahi poo. He oiaio no ia, e hiki io mai ana no ka wa e lilo ai kela mau :urpiu'i o ka houua malalo o hookaiii poo. aole nae e like me ka ko iia. kanaka o ka hoiiua nei i manao ai 1 kola mau makahiki, a aole no hoi e llke ana me ka ko keia au v manao f*i, aka e luo uiia na aupuni a pau o ka hoi ua īn j nsalaio o hookahi alii, a oia ahi oia no o Imanuela, ke Akua e uoiio pu ana nie kanaka, a e ike kakou i keia nu\ ka pauku H. M!a i;.. '.a o leia poe alii, oia īiv>i keia poe aui he umi o na cfcuropa, e kukulu iiu; .> ke Maa o ka l*im i aupaeu 1 aole h.oi e hooav."ujii anae m e Lio a! kanaka t, aka Li.. i - < v. o. liiUi uuanei a oka*. ia keia mau aupuul 1 ' "• Va aku aua r.oJ \ i kou Sks» ana i j -a '..i i kalai iinu «
D»ai!oko maī o ka ma,una, I weluv/olu liiiii al ka hao, ame k<3 , keieawe, axi*& ka palolo ame ke | kala ame ke feula oia ko ke Akua , 'kiekie holke ana m%i i ke aIU ji na mea e hiki mai ana mai hopo ua oialo k» moe, a o kona | hoike ua paa loa. | Maarwi hlki mai la kakou Ika hopeiia a i ka panlna hol o ku moe ume ka waiiana ano nui loa, a i Ka iawe ana o k« &u o 'ka manawa ia kakou imua a hiki 1 kahi i hoakakala ma kela wana]na, hiki iho !a kakou J I:a hoj pena o ka moolelo o keia iionua je ku nei a kakou e ik<"> ne!, j. Ke aupuni o ke.Akua! Aole he j oia ana i like aku me ke ola ana ; ma ke aupuni o ke Akua, a o ka j wa mamua iho ka wa e lohe ia jaku ai na kanaka i koho ole J }ko ke Akua aoao ē uwe ana me ike kahea ana e like me la i i palapaiaia ma Hoikeaiha 6:15-17; i Ao na 'iii oka honua, ame na i mea klekie,. ame na luna taut «ani ame ka poe walwal, ame ka jpoe ikaika, o na kauwa a pau, I ame na haku a pau, pee lakou i iloko o na ana ame na pohaku ; p na kuahiwi, A hea aku Ia la- : kou i na kuahiwl ame na po- | haku, E haule mal maluna iho o j makou, a e uhl mai ia makou, ! mai ka maka o ka mea e noho ! la ma ka nohoalli ,ame ka ina- | ina o ke Keikihipa. No ka mea, jua hiki mai ka la nui o kona j inaina ov?ai hoi ka mea hiki ke I ku iluna? i, Oiai hoi keīa poe l kohs ole ma j ko ke Akua aoao e uwe'ana me j ka hoopuka ana i k£ia mau olelo, j aia hoi ko ke Akua poe ma kejkahi aoao e hea aija me ka leo j nui no hoi i na 01010 i palapab. ia ma Isaia 25:9; Ja la la, e olelo jno lakou, ala hoi o ko makou Akua keia, ua kakali makon iaia, j a r ua hoola mai oia ia makou. O { lehova no keia, ua. kakali makou ? .iaia E oHoli no makou, a e hauj oli hoi ma konā ola. (Aole i pau)