Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 17, 23 ʻAukake 1928 — KA OLEIO A KE AKUA [ARTICLE]
KA OLEIO A KE AKUA
, | MOEUHANE A Nf;»( Me Enoka, k;i hlku mal la AUamu, a ek' ' : i mf kanav/alu mafeah!Ki l/'imakaia r lohe ka wanar.:i mal na lnheW»hc mai o ke i;;maka. Pela ka liiida i palapkla :il ma na pauku 14 ame 15 i te& i una mai, Wanana neai no o ?;noka ia mau mea, o ka hlku U mni Sa Adainu imai, i mai la, Em uoi, e hele mai ana k& Haku"rrf: ka umi tausani 0 kona poe hpano, a hookoiokolo mai i na nvea a pau, a e lioahewa mai i ka poe aia a pau iwakna o 1 Hikou i hewa a pau a lakou i ihana hewa ai, ame r.a o!p1o paa | kiki a pau a ka poo hewa i olelo ino aku ai laia. Kele loa kel£ a lia hopena o keia honua, a mahope mal no hoi o feeia, he nui na olelo wanana i waihoia mai no na mea e ae e ihoea mai ana mahope mai ō ia. I mau wanana a hiki loa i ka ho[pena o ka honua nei a hiki loa \ no hoi i ke kukuiu ana o ke j Akua i kona aupunl ma ka hoI nua nei. t - O-ka Wk+ ar;H #ia mau tnea, he hooko waie ana no ia i na wanana 1 waiho mua mai. Iwaena o ka o ka ike o ke kanaka ame !:a haule'mau o , na hana o na keiki a kanaka. t aia hoi he leo e o mau ana mai 1 ka lani" māt a e kuplnai mau ; ana, "O ka olelo a lehova e mau - loanoia." i A i mea e hoohuli aku ai i ko ; kakou mau i. kekahi o i keia mau mea, ke iini nui nei au e waiho aku' i kekahi mau | wahi hoomaJkeike iiiiiiVana mai I ko'u pulima hemahe-ma aku me ike noi ana ae i na Mana Lani | e haawl mai ka iakou kokua ana | i keia hana a kekahi a kanā wahi Ihuna lepo i hana ai, i hiki ai . paha hoi ke hoom&lamalama iki ! ia-ae kakou maluna o kekahi o | keia mau wana m, a o na puke ! a ame Hoikeana kekahi ' o na pnke i nlha me na olelo ■vanana e pom skai ai ko kakou [ mau Wuihona noonoo nme ko kakou mau uhane pu no hoi ke ma lanu kakou i na mea waiwai ' e loaa ana ia kakou ma keia kula 1 ana a kakou ia kakou iho me ko I ka Makua Lani kokua ana mai. | He mea nui loa a he mea pono loa no hoi ka huli 1 na manao : o na wanana a'pau 0 ka Pala|pala Hemolele, e!a nae aol'e o } kakou hana ia hana. no ka loaa | ole paha o ka mea nana e paipai j mai ia kakou e huli. a i o!e no ko kakou m&nao paha he mea ! hoopau manawa ka hoao ana e • huli, no ka mea, ua manao no kakou, a ke manao nei no kakou, ! he hiki ole ke ka manao o | na wanana o ka Palapala Hemoi lele ke huli aku. 1 He oiaio no, o na olelo o na ■puke o Daniela ame Hoikeana, ' ke pono heluhelu walē iho no kakou, he paakiki maōli no ke nana iho. j' Ūa palpai mua ia mai kakou i kinohi loa no e ko kakou Haku e lesu e ] i 1 rui kakou i ka Palapala Hemoieie no ka mea, e loaa ke ota ia kakou ma ia huli ana, a oia ka mea nana e hoike īa kakou no lesu, loane 5:39, Nolaila aole he pololei o kakou ke olelo ae, no ka ioaa ole o ka mea nana e palpai ia kakou e huii i keia mau waimna ame ka Palapala Hemplele holookoa no hoi. ;ke'kumu o ko kakou huii ole. Aole hemea hapai a hookiekie e āe t ka naau o ke kanaka ma ke ano e hauoli ai mamua ae o ; ko ke kanaka ike i ka paoa kuhi- : knhi hana a ke Akua no ko ka [honua.nei, mai kona wa ī hookumuia ai a hiki loa aku i kona hopena a haia loa aku hoi i ka wa e kukulu ai ke Akua i kona aupuni ma ka honua nei. Malia o nune iho ,oukou iloko I iho o pukou a olelo ae, kai no hoi f ka lani ana ke aupuni o ke a ilaiia ana hoi kona poe kanaka e noho pu ai nje ia | Ae, he pololei no. ia, aka o ka j hohua e hoomaemae i& aku ani me ke'ahi a ke Akua, e lilo ana no ia no ko ke Akua poe kanaka E hoomaopopo kakou i ka lesu olelo ma Maiaio 5:5. Pomaikai ka poe akahai. no ka mea, e lilo k« honua ia lakou. Aole o ka honua o keia w« fceta honua e olelo ia nei: aka o ka honua hou. e like me ia i hoakaka ia lua na haawina m«a-a kakou e pili ana i ka hopena o ka.honua nei tim kakou e manao o koU honua ka honua e lilo «na 1 kt> ke Akua poe, aia'la ua kuhibewaf kakou MO krt h? hikl «o kaīou ke iho. ke pau Im no! ka hapanui o ka honun .iiei o kela u*ti \ ka v o ka aoāp k-i? i keke Akua . o, a ke Hli akxi net no ke 'ho |r 'akou, W' 4 -I ine* e kokua loa mai* aS 5 keia man?'. \ f " ak\i k : \- kou i k« pauk-i 18 o ka mokuna
11 o Hoikeana, a penei ka mea i j)aluptjiaia inalaila' Puhi a* 5a ka anola ehlku; a nui l?a iho la na leo ma k» lanl, e i mal arm, Ua U|o ke (na ka poloiel) aupuni o ke ao nei no ko kakou Kaku, a no T:ona Kr)«to, a ola ke AUi e mau loa ana 1 ke ao pau ole, Aole au e hoopau ana i ka manawa i kela wa no na oklo i paip.palaia ma Hoikeana, aka aia J no hoi a hiki mai i ka manawa 0 na haawlna o Hoikeana, alaila kakou kula pau pono no ia mau' blflo. Ua loaa mua ae Ia ia oukou na olelo ma Daniela 12:4, e pili ana i ka nui ae o ka naauao J ka hiki ana aku i ka manawa o ka hopena, aka aole ia e ulii wale ae me ka haha ole la i mea 1 e nui ae al, akaf e like me ka !huli ana o na katfaka naauao i na mea ano hou a kakou e ike nei iloko o keia mau" makahiki | i pokole wale mal nei no, e hooko i ana hoi i ka olelo i pjtlapala:ia Ima Na Solomona 25:2, He mea I nani ike Akua huna i kekahi Lmea; he mea nanl hoi i na lii Tie huīi aku, pela no hoi _e _pono : ai e huliia ka ke Akua oīelo i j ioaa ai ia; aka ina kakou e ma- { nao iho, o ka heluhelu awiwi! ana i ka olelo, ua lawa ia e loaa £i ia kakou kona manao, alaiia I ua hemahema kakou. E loaa ana ! no paha he wahl hunahuna, a | e like no me ka mea e komo ana liloko o kau haie waiho mea ai i Ikona wa pololei e ai ma ke ano j aihue, a ai awiwi a holo aku, no j ka makau o loaa pono-mai ia oe, | aoie maona pono, pela no kakou j ! e maona pono oie ai ke ai pupua- ! hulu kakou i ka ai o ka uhane,! aole no ia he huli. . ! Ina kakou e huli ana i kekahi j j mea a kakou i minamina loa ai, | j ua nalowaleia. aole anei kakou e t | hana ana i na mea a pau a kakou i manao ai pela e loaa ai ua mea waiwai nui nei i minamina loa ia; E hi\e ana kakou i na wahl palau moena, e halo ana! [ma kela ame keia kuono, a e i I kuekaa ana kakou, a e kuehu ! j ana i na mea a pau, aia ka pono . o ka loaa o ka mea I minamina j nui ia? . j Ina peia ko kakou hooikaika j e loaa kela mea waiwai paū wale, | aole anei kakou e pono e hooi ; aiux i ka huii ana i ka Palapala j Hemolele ka mea oi paleela ae o jka makamae? [ Pomaikai kakou, no ka mea, ,eia kakou ke ola nei ma keia aoao J o ka wa a ka anela i oleio ai ia j Daniela e. hoopaa i ka olelo, a j ua hiki mai kakou i ka wa e wehe j ia ai ka oielo; aka ina e weheīa jka olelo a kiei ole mai kakou, j aole no paha kakou e ike ana, , aole o ke kiei hoomeamea, aka | o ke kiei no a lelepau iho me ka j manao a pau, me ka uhane a l pau ame ka ikaika a.pau, a aole j auanei e nele ko kakou ike pono i iho i ka o ka olelo. , . Ika hele ana o kekahi wahlne ] i ka halekuai lole e kuai i apa | lole maikai loa, aole. oia e olelo I aku ana i ka mea kuai lole e, j makemake au i ka apa kilika jnani loa o kou halekuai, e hooj un% ae oe i ko'u hale; aka e noi j aku ana ola e law€ ia mal ia i apa lole imua ona, a e nana j pono ana oia me kona mau . j maka, aole i lawa ka nana wale j ana no me ka maka, aka e haha j a e hamohamo pu ana kona lima, j e noonoo ana ina paha he kilika j io ka lole e hoikeikeia mai nel j iaia aole paha ,a ina hooholo j kona manao ua kupono ka lole i • kona manao, alaila oia lawe, a . i mea e maopopo ai ka loaa pono j iaia o ka lole ana e nana ana, j kauoha aku la no ola e owili ia j mai a paa iloko o ka puolo imua ! no o kona mau maka a haawUa imai no ma kona lima. a nana j ponoi no e hoihoi 1 ka lole l ! kona home, no ka mea, he maI kau kona o hoouna ia aku he apa i iole okoa. . Ina pela ka makaala loa o nela wahine i ka lole ana i iini nui ai e loaa iaia, j>ehea hoi kakou' i k\ moi a kakou e olelo I ana he tfni n\u ko kakou e loaa I ka oielo a ke Akua ia kakou, Aole anei e oi loa aku ko k:vkou nana una, h.ana ana, a hult aivi i i ka olelo a ke Akua' 1 j Ke inanao nei au, aole a kakou , wahi kumupale ma ko kakou iaoao, no ko kakou hemahema t ; ka oielo a ke Akua, no ka me.i ; ua elelo mai no kela ma Luka j 11:9, Ke i aku nei hoi au la ouko\i, E hoi. n e la oukou; ; e imi, n e loaa ia oukou: e ki'keke a e weheia ia oukou, Air\ ka la La mau lula pokole 1 a o ka hoao aku < kela mau lula ka kaXou hana pono, a e ikr no au.\nei k:\kou 1 ko T;x I a luvko smvi i kana ma koiw aoao, ī koV. wa kivna!\i ( e he'.e mau ana au i n& halaw&t ahahul opiopio i na hf&kini o KawaīMao 1 nme KaumAkapill O ka īula ia ! w<», hookahi jw> l-apule i
.iM'; ka ha!av;af, a 1 kakabl aku i KiiumakapiH : r knh'ko, ini ke alanui' Beretania) ka halawai. Aole po! haule la'u 1 ka hele 1 ke)a matu J hali*wal, rto ka mea he Hni l<?a ko'u n;ui.u e I na ol«lo palpai uaauao nial na kanaka njuku;t mal. t; lah ko*u kahu hHnctl, lona, I'lhea, D. Keawamahl ■ i hulo a3 i lapana a make no *K>l' Mr. Naukana, Waiamau, Llma Naone, Mr. Kihe, Onl a ht nui wale aku, olal he pUia na halawai o la au I na poe maku'a IliLilUaO. ■ : i He uuku loa hoi au la wa/ a I aole o'u kawailio, aka he moni J au i na olelo naauao e puka Hal! ana mai kela mau makua m&s, Komo no kekahi a paa Iloko, a o kek&hi komo no ma kekahl pepeiao a puka loa ma kekahl pe~ pelao. Ua lilo nae na mea walwal nui a'u i lohe ai i keia mau 3a kamalli o'u I mea e pomaikal al au I i keia mau la kanaka makua mai.nel, . ] - la'u e hele mau ana I kela mau halawa! ahahul oplopio, pjn<;pln<> ko'u lohe i k/;la poe kanaka naauao i ka olelo aolo e hlki ke wehewehe i ka manao o na olelo i palapalala ma na o Daniela. Ano kulhe no ko'u naau 1 ka lohe mau i keia olelo mai kela poe naauao mai, a manao no hol au ia wa, aole lakou i pololei i ko lakou olelo pela, aka hol, I keia mau makahlki mai net, la'u i huli iki ai i ka Palapala flemolele, ike iho la, ua pololei keia poe makua i ka olelo ana ia wa <45 paha makahlki, i h&la ae nei, oi aku a i ole 6mi mai paha) he pohihihi I'oa na olelo o na biike 0 Danicla ame Hoikeana a hiki ole ia lakou ke wehewehe; aole nae e hoomau ia aku ia pohihihi no ia manawa mau loa, no ka mea ina kakou e -ēiuli, āku a heluhelu i ka pauku 4 o ka ipokuna 12 o Dflnleja e loaa no *a kakou keia mau olelo. Aka, e hoopaa oe e Daniela l' na uie|o a e hoopiii 1 ka bvjke a hiki I ka hope; he niii ka poe e holo i o a i o, a e mahuahua ana no ka' ike. Aole no I hemo loa ka manao i ka unuhiia ana o kela pauku. O ka' pololel loa paha o ka unuhi ana penei la. Aka, o oe e Dani€la, e pani (huna a hoopaa i ole e ikeia) oe i na olelo, a e sila i ka buke a, hiki i ka j manawa o ka hopena; he leW- | lehu ka poe e hoio anli I o a ia ; nei, a e mahuahua ana ka na--1 auao. "• , , (Aole i pau)