Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 10, 5 Iulai 1928 — KA MAI FIVA Kekahi Mau Loina No Ka Malama Ana [ARTICLE]

KA MAI FIVA

Kekahi Mau Loina No Ka Malama Ana

0 ka mai fiva Kekahi mai nana e luku rtuJ nel i Uo kakou lahui, ela nae h*e mai ola no keia ke hoomaka koke ia ka hana kna 1 mea e kaawale aliu al keia ma'i mai ke klno aku, a no keia kumu, nolaila ke iinl nui nei KE ALAKAI e liooloaa aku ia lwkou e na Hawaii aloha i kekahl mau lolna e pīli ana i ka malama sr,a i ka mea i loohia ia e keia mai ikaika nui wale i ka luku i ko kakou lahui. j . ... He loaa like no na lahul ē ae > a pau i keia mai„oiai aole mea e pakele i ke kipa ia e keia pilikua hoopilikla nui wale, aka he makaukau ka hapanul o na lahui e ae i ka lawelawe ana i mea e lanakila ole mai ai ke!a ma'i maluna o ko lakou īa kino, nolaiia kakaikahl waīe no o ia poe e pio i ka mai fiva; aole hoi pela ka hapanui o kakou e na Hawaii, nolaila pakele no lakou la a o kakou ka luaah!, 1 fca hoomaka ana o ke kanaka e mai, e haha aku oe ma ka Iae, a iole ma na llm# jiq hoi, 0 ka oi loa aku hoi paha ina e loaa ka mea ana fiva, a he mea pono e loaa 1 n&, home a pau keia mea, a ina e mahana ana oia hoi oi ae o ka mahana maa mau 0 ke kino, alaila ua loaa ke kanaka 1 ka"flva, a 0 ka hana pono mua loa e hana ai, oia ka hooinu ana i ka laau hw3nahst, 0 ka aila no ka helu ekahi, he aaka nae . kekahi poe i keia mea he aila, no ka hohono no hoi. I mea e honi 1 nui ole ia ai ka hohono aila, e | uwi i ka wāi 0 hookahl alanll iloko 0 ke kiaha aila no ke ka- • 'naka makua, no ka mea he nul j afe kona aila e inu ai 5 a no ke keiki lliHI hoi. oial he uuku mal ana aila e inu ai, i hapa alani np ua lawa. I ke kakahiaka nui kela aUa ana, alaila i ke ahiahl a i inu aila ana, alaila i ke ahiahi a 1 ole 1 kekahi la ae, e like me ka ikaika o ke kino e hoopulo'ulo'u j ai, ina no ua loaa ia oe ka pale-; piva a aole paha, no ka mea he | !.mea ©le no ka palepiva, aka o ] ! ka mea nui no oia ka mahu, no j | ka mea na ka mahu e hu'e i)iai. 1 ka hou a puka mawaho o ke j ! kino, ame kela hou e puka la : iwaho. pela pu hoi na anoano! i ma'i e puka pu ai iwaho, " j 1 He hemahema loa nae ka hoo- j pulo'ulo'u ana « na Hawaii i ka! j mea e hoopūlo'ulo'u ia ana,' a' 1 penei ka hemahema a'ii iio i ike! maka ai i na manawa he lehu- ; lehu, a ua hana pu mai ko'u j mau makua ia hemahema ma- j luna o'u, a no ko'u ike oie no 1 hoi i ka pololei, nolaila aole au | i hoohaauao ia lakou ia wa.oiai s mahope wale mai nei no ka helu- : helu mau ana i na huke ma lama ola kino. j I na hoopulo'ulo'u ana a j iu i ike maka ai, he uhi paa "oa la ke kino 0 ke kanaka mal me' ke poo pu. Aole pololei b keia. i E waiho no i ke poo iwaho i! hanu ai ke k;anaka i ka ea m^-; kai, aole hoi'e hānu i kela ea! ma'i no o koha kino e puka la j iwaho mamuli o ka hoopulo'ulo'u : ana. E makemake ia ana hoi ka j ea ma'i Ime' na anoano ma'i « 1 kipakuia iwaho, eia nae ma kela 1 paa loa fo ke poo i ka pulo'u ia, j e komo hou no iloko o ke ka- ' naka. { I ka pau ana o ka hoopulo'u-; lo'u ana, e pono ?oa e maiania j 0 komo hpo ke anu iloko o ke! kanaka, no-ka mea ua haka- j haka aku la na pukapuka o ka j ili o ke kanaka i ka wa i pu- j lo'ulo'u ai, a he wa pilikia loa j ia mamua 0 na \va e ae a pau j 1 mea e pakele i ke komo ma4 ; 0 ke anu, a e loaa ana keia ma ka pa ana nialka makanl l ke kanaka, he mea pono e pani ia na'puka aniani a hikl l ke kau 1 ana 0 ke kahaka ma kona wahi J moe a uhi ia a paa i na kihei < kupono, a ia wa e wehe hoū ae [ a! 1 na puka aniuni, I na wa a • pau loa, aoie e hoomoe ;i ke ka- j naka w»'» m«i v i * :r.'.u ,'i ''i : ' no Il.\ t kmui >\a e hia- : moe ai malla 0 ka oia i ke kapa j a i ka pa ana mai o ka makani j iala, he mea hoopthk!,i loa ae !a ; i*ia, a hookaika ia ae ka ma'i.! a nui hou ka hana e paio ai i i ka ma'i. I I ka wa e hooia ae ai ka ma'i, j 0 ilkuhel*} k,. 1 . XY*<\\ oU\ t* hoolp.na ae r.v ka sttr.r!.»o ! kiki no ka mea ke oluoiu ae nei > oia, e hele koke iwaho mai kahi \ iiiiii, Aule pouo uia 110 k« : mea o ka >va peno loa u e tv,. A - \ Iaiiia knī ia ai ka uu'i ma'i me ' ka makaala ka mea j e relapse ke k.sn,\Ka vahi a k.\ haole, oia heU T?,>u SKo ka- ! naka i K» ru»'i. e \;?\e ann o?a j mi keU »<»0. oia ka nun\ maa j

a i;-j.k;uk.Al)l \v.ōlc )\</ hh prw pēikele. liiui ihn o k;t loaa liou ana 1 Kela ina'i Mpi ae aKu na poe maJama ma'i i leeia manao o ka mea mi'i a hookuu Uiia J <: liuan i kona makema'«».•, 0 ka] wjar ma'l, pio i«„ ft o 1?a pof*l iaiil&kUa kona mau ia waj in4 no paha oia n£jso poo o ka ohana a o .lea hōme'hoi. O kekahl hana hemahema mau e hana mau ia nel a hlki no i keist wa e ka poe maiama, i na poe i loaa i keia nia'l he fiva, oia ka au'a ia o ka wa! e inu. hemahemn nui loa>rolā, no'ka mea, o ka f1va he ahi iu iloko o ke kanaka, a e īik' 1 me ka pio o ke ahi e a ana 1 ka wal, pela no e kokua mal ai waieinu i ke ki&ai ana i ka wela lloko o ke kino o ke kaiiaka ma'l. O ka hoonele ana i ka mea mal i ka wal, he mea kokua loa aku ia i ka hooikaika ana t ka fiva « lanaklla mai maluna ola mea ma'l. Noiaila e pono e hoo 4 - inu nui i ka mea i loaa i keia ma'i i ka wal, aole hoi o ka wai huhul ino Ioa e Ilke me ka wal hau, aka b ka wai maoli no a ke Akua 1 haawi mai ai no kakou mamua|> ka iml ana ae o Ke ka~ naka i na mea hoanapuu ,J ko kakou ola ana, a hoomaamaa la kakou e inu I ka wai hau. Aole pono oia wai no ka mea ma'i. Ia'u i kaapuni aku nel i na mokupuni o Hawaii nu.5 o Keawe ame Maui nui a Kama, ike aku la aa i ka hemahema loa o i?a malama ia ana o-kekahl poe i loaa i keia ma'ī fiva, a haawi aku la no hoi au i kekah! mau loina o ka malāma pono aha i ua mau poe ma'i la. O na hemahema i hoike ia ae Ja maluna, oia na loo- aku ia'u iloko o kekahi mau h ,*e lehu-! lehu he mau ma'i fiva koloko. ] Eia kekahi mea hemahema loa ! e han#Snau ia nei i ka wa e loaa ] ai ke kanaka i ka ma'i oia, hoi ke pani ia o na puka ame na puka aniani o ka hale; he hana pono ole keia. He makemake 5a hoi-na ēa ma'i ame na anOano ma'i e kaawale aku mal ke kanaka -aku, eia nae mamuli o ka paa o na puka komo ame na puka aniani, e poalo mai ana no keia mau ea ame ia mau ano- j ano ma'i iloko o ka lumi a o ka | hale hoiookoa a hanu hou ia aku no e na puka ihu o :ke kanaka, a.mau no ko lakou la hoomailo ana i ka mea mai' a māu no-hoi kona nawaliwali a ulolohl hoi ka puka ae mal ka ma'i mai. Aole wale no ka pono o ka mea > ma'i keia lula, aka no ka pono pu o ka poe ma'i ole. He ma'i! lele kekahi mai kekahi kanaka j a 1 Kekahi kanaka mamuli o na' ma'i i puka mailoko mai | o ke kanaka ma'i a lele iloko? o ka ea, a i ke kokoke ana o?a 1 maii anoano ma'i ma na puka! ihu o k apoe ma'i ole, e hanu ia ] ana ia Iloko o ia kanaka a > Iilo j ana oia i pio na keia ma'i hoo- i kahi o kela kanaka ma'i mua e* mal' Ia no, a ina ikaika loa ka j mal mamua d ka hiki' i ke kino ] o ke kanaka ke palo mai, alaila j e heie ana laua ma ke ala hoi I ole mai, a pela e luku ia ai ke-1 kahi ohana holookoa, a olelo ae ! kekahi poe I pau ia ohana i ka ! make i na aumakuā a pela wale! aku. He oiaio no he anela kiai i ko kela kanaka ame keia ka-! naka, no ka mea ua ha'( mai ka! Palapala Hemolele pela, eia nae,! ua hawi ia mai ia mau anela i ] mea kiai. aole hoi i mea hoo-; pilikia ina kakou e plUkla. | na kakou iho no ko kakou plll-! kial aole :\a na atxgla maikai ! mai a ke Akua. O ka hoopakele ■ ka lakou hana ia kakou ke ku- ! pono i ka hoopakeleia. ' He maka'u ko kekahl poe o, loaa i ke anu ke bmm o ke p.Wi! ! r ia o na puka ftme na puka ' ani. He kuhihewa loa keia, no ka mea aole o ke konvo mai o! ke ea maikai ke kumu e loaa ai ke kanaka i ke anu 4 aka o ka' loaa ole o ke ea maikai j e loaa . ai i ke anu. Aole oia ! wale, aka 1 ka noho ana o ke ■ puka ame na poka aniani e ma- ' hana ann kona V.n<\ a' l k* pMk.\ ana aku tv&ho } ka ea hvnhi! ! ., a ike ana ke kaiuka i ke av t u. ' e loaa maoīi ana i ke anu i kekahi manawa. r.o ka moa. iioko o ke'a hp.le na mahana kona kir,o a \;.\ ar_o hamnTr.a na puka'.mka he :r«u milionu o kona Kine,« i ka pa ana mai o' kahf makani anuanu,- e komo ] ana ia ma. keia mau pukapuka ! liilii o ke kino a loko o ke ka- ! naka a o ka hapai ia mai la no ia o ke anu, a oiai oia 5 loaa mai i la i ke anu. e inak/'u W ana hvvu \y* aku 1,4 t kn paa t na pukā ;\«v aa pMka aniani o'kon.A }'Hle nu' ka hu'.m , aku ; vuh e auA i ke ' pani i puka. Aoie Aootu>\v ! i. , s.'j.v e Vv.i ; uui v.* na kr\iK\kii i kela :uea. a e liko iv e ta hoi v o'.e jH'U no luipai'iui o kakou i noho ' ai Uoko o k:i pouil e piU ar.a ij keia :nea. * ina paha kakeu 1 akea ia mai ne keu hema- t

hema, hia puha la lioi akj,~ * kuu mai ka holomuku aha o ka luhui mao, aka aole no 1 lohi loa kela wa, oiai lje nul no kakou i I koe na Hāwaii, a he | ko KE ALAKLAI ina kakou xu, līawaii e hoihoi ae aaa 1 ko ku:kou mau uwuw a kupoiio maj luna o na mea pono, &,oic hol t: I hookuu loa ma na mea waiv/ui o!e, e ulu hou ana no ka lahui, a Ina male riu! ka lahul i na lahul e, o hapa aha ke lilu nui, -nn ka meā , aia no 3, niale ka'lahui 1 kona lahui hooI kahi alaila pti Ja lahsi), J No ka hoouln hou I ka Iahiu kekahi kumtj nu! o KE Aī/AKAI II hoala i& aJ. F, kala no makou 1 i makemake ai e hapa! 5 kela hana,'aka oial ke KUOKOA. e puka mau'nna, ua manaolo makou, aole e lawe nui kakou i kela hupepa hou, a 0 ka hopena e kakaikahl wal* 1 una no na poe lawe i ke'a nupep&, & 0 ka hiki ple no ia ke hoomau ia aku, no ka mea'he hana nul keia 0 na hooliio, aole o na houlilo ka nui, aka hē hana nui maoīi no. X ka hoopau ia ana o ke pai ia ana 0 ke KUOKOA ua ulu ae la ka manao iloko o makou-o ka wa pono kePd e hoala al i ka īiana } upu nui ia no ka pono o ko kakou lahui I aloha nui ia, E hoomanao mai. na<; k&kou e ku lehulehu, aole loa e hl!<! keia hana ia makou wale no, ke ole* oukou e kokua pu mai ma ka lawe nui ana aku i ka nupepa ame ka 'hahai ana 5 na olelo a'o ku~ pono e oili mau aku an'a maluna 0 keia kino lahilahi 0 KB ALAKAT. Aole hoi o ka Iawe nui wale no i ka nupepa ka mea e. 1 mau ai 0 I;ela hana, aka 0 ka ! loaa pono mai o kahi ola 0 ka fpepa ka mea nui loa, ] E oluolū pu mai hoi ka lehui lehu e okl'l na wahl. kupono o ! ka nupepa a' malama 'a mau I wahi 'i hikl ae no ia l ka wa e ! poina ai na mea I palapala ia e v;aiho ana no ke kope a loaa no ka mea e heluhelu akn ai i na a'o ana i pointf. O na meaai no kekahl'mau mea kupono loa e makaala loa ia. Aole pono e haawi i na poe ma'i i na mea paakiki i ka opu ) ke hoowali, no ka mea i ka naS waliwaii ana o ke kino mamuli 0 ka ma'i, e nawaliwali pu' ana me na mea paahana na lakou e hoōwali i na meaai, nolaila .0 na mea paiupaiu Ke haāwl ia i ka mea ma'l, aole o ka poe i loaa i ka ma'i fiya wale no, aka i na poe no a pau i loaa ī na mt 11 ke | ole, Aole pono e haawi I ka io i holoholona v aole ka pipi, aole k? t hipa, aole ka moa a pela aku, \ Ina he ono ka mea 1 ka 1 moa, alaila o ke kai wale no ke ! haawi ia, a pela no hoi me na i mea e ae, No ka' pipi mai ke- > kahi kumu e loaa nei na kinaka ! o na lahul like ōle a pau i na ma'i i ola ole i na kauka e lapaau mai 1 nei oiāThe nui- na anoano māT f ikaika loa iloko o ka pipi e mo'a 1 ole ai kē tupa Ia } a I ka ai ana o I ke kanaka i ka( io pipi i leomo ia ! eia aiioano ma'i e laha ana ia I anoano ma'i iloko o ke kanaka a i o kona lilo aku la no ia 1 pio na ! ia mau anoano ma'i, a o ka po- ! ino no ka hope. ! He oiaio no ua ae ke Akua l j k£ mamao o ka Iseraela e ai i ka ! pipi, aka aole nā holoholona oia ! au i piha i na anoano m&i e like ! me ko keia wa,. Pela no hoi na \ kanaka o ia r.u i loaa hni ole &i \ i nei mea he mal. Ko ka piha no 3 hoi o ka kakou mau mea e al nei 1 na anoano mal kokahi kumr, ■ nui e loaa nei ko keia au i na ; mal. Nolaila i"ka piha ana o na ! holohelona o keia au I na mn'" , Ilke ole, lio liana uaauau ole k.= ,ai *na akii ia niAu holoholow , koe wale no paha 'ua ao'o e l.w ( kekahi mau r.u\i ai e ae Ir,a iu. ' nae kakou e a'o kako 1 ' r::a keia r.u-a o moo.a' e ! ana ia kakou k? 'oaa Aa ;r.crj kupeno e ae «ni kah 1 o ka io jholoholona