Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 3, 17 Mei 1928 — WAHI KANAKA KOLOHE O LEPE [ARTICLE]

WAHI KANAKA KOLOHE O LEPE

| He kanaka maalea o Lepe ika ■ hoopunipuni i na 'kua r a he aka- ! mai loa ma ka oleīo ana. No Hilo keia wahi kanaka koiohe nui Wale. I kēkahl la, iho aku la uā-wahl Lepie nei a lalo o ka punawai a inu wai iho la. laia nei e lnu wai ana, ku ana ke 'kua Ulnia % jka pali, he 'kua hinuhinu nae o ( ke poo, he ohuie. Ea ae la o Lepe , iluna' a kahaa aku ia me ka leo ( nui. "Kanī ana.-ua pahu, ku ana ■ ua ohuJe; e alua ia mai nei hoi i paha, ike i ka mea maikai nui ! wale/' i" mfti ia ke. 'kua poo i nemonemo, "Ina o kou maker make ia e Lepe, loaa no elua " | Pau ka olelo ana a ke 'kua mua , peia, ku hou ana ua ohuie hou; ' uiua ! kua oliūle. Pela no ka | Lape hoohana ana 1 ke 'kua a | hiki wale i ke ku ana o na 'kua ■he umi iluna o ka pali. I aku , la o Lepe, "Ea,, pololi paha oukou?" "Ae, he poioii ko makou." i aku la o Lepe, "Pela ilio oukou e kali nui ai ia'u, e kii ae au i ka'u wahi hakina ai." Hoi aku ia ia o Lepe a kona hale, lalau -aku i kahi umeke ana, a hana lepo iho la iioko. Pau ka hana iepo ana,' inimi iho ia iloko o ka umeke, a ; koaii ae 'la me ka laau. Pau ia,; ialau aku la keia i kahi kilu paa- [ kai ana, a hoio awiwi aku la 1 ] kahi a na 'kua e kakali mai ana ; iaia. A hiki o Lepe, lalau mai; ia na 'kua a miki ae la i ko lokō j o ka umeke a ai iho la. Ika mlkl aiuft no a kē 'kua, hoomaha iho la i ka miki ana a i mai la ia Lepe; "Uhiihu; pllopilo a awaawa hoi keia poi au e JLepē." *'Ae, pela'io no. Nawai i hoi e"ole, owau hookahi wale no |

I ia e ai nei i ka'u ai, nplaila aole j pau koke, Oi al mai ka wa | koekoe m&i o ka al a o kaW koj ena kena, awaawa no hoi. Ina : pahk la he nuL makou e like me oukou ka nui ina la hoi pau koke ka ai, aoie hoi e akl aW&-a-v/a iioko o ka umeke." IJo ka pololi loa ,»o o _ na *kua s iiooikaika iho ia no lakou i ka ai ana i pau pono ka pol. I ka pau i o ka lakou 1& &i aiia, 1 &tu i i "A koia oukpu, ua ou j t ka h&na Ispo o L«pe " A. i lohe na 'kua, huhu i.oa iho la , iakou ia Lepo a i mai la, "E make ana oe ia.makou." I nmi ia o I L«pe. "Ina au e make 1r oukou, e neie ana oukou i ka hoa paani oie, no 4ta mea owau wale no ko oukou hoa paani, no ka me« aoie hc kanaka e ae 9 kelp, wahl, owau wale no, Eia ka pono, e paani kohi awe kakou, a o ka mea hiki mua 1 ka pue one. eo iaia. m mai la na 'kua, a pani; iho la lakou 1 m maka a ike ole: mal i ka mea e hana ia ana e , Lepe. H«le aku ia o Lepe a ke \ hana lepo iho i.i. a hoo-: puupuu aku Li ī ke 1 ne maiuna ' 0 ka irpo ona, a hoonu e aku ia he inau tv*e he umi & hiki i Ra, puu one. Pau ia, kahi'a ae ia la , me ka ioo nu'i. ' U& uaāo " A lahe na 'kua, hoi maLla lakou a pau. i aku U o Lepe. "E. eiii ke ano o ka "heihel. O ka mea ikaika i ke kohi 1 kana &we a! Uiki lĀiiu i ka puu c>i}Q, i;io i&ia j kw eo." Hoomaka koke ibo la'

jna 'kua e kohi 11 t awe a lakou, j a no ka like no o ko lakou ikai- ! ka, hiki like aku la lakou a pau ; i ka puuone.a piii na iima. 1 ka lep'i o L p" 1 la la, huhu loa na i ia Lepe, a oieio iho ia e pe- ' pehi !ck"r 'a Lepe'. a malte loa, K'/rlt .iKu keia me ka i ana, "A make- ;■. u ia oukou, owai aku jko oukou hoa paani? ' He mea j pau wale no ke pilo o ka lima i j ka wai. Aole nae i pau ko lakou j makemake e o Lepe. j Ohumu iho ia na 'kua a imi i mea e make ai o Lepe ia iakou. Nolaila hooholo iho la lakou e kalua puaa a e hoahaaina a kono ia Lepe e hele i ko lakou hale e ai ai, a ilaila e make ai o Lepe ia īakou. Ia lakou la e kalua aha i ka puaa iloko o ka imu, noonoo ilio la o b Lepe 1 mea e ai ai oia i ka puaa a na 'kua mē kona poino ole ia lakou la,a maopopo iaia kana mea e hana ai, a penei kana hana ana. Pena iho la oia i k.ekahi aoao ona a eleele me ka nankhu a koe hookahi aoao. Helcr aku la oia i ka haie o na 'kua, a i kona kokoke ana aku I ko lakou la hale, ike mai la na 'kua iaia, a i ae ia kekahi akua i kekahi ākua: "Ea, ane ] liko no hoi keia kanaka e hele • mai nei me Lepe, eia hoi he pa- : ele keia kanaka ma kekahi aoao, j like ole." I mai Ia kekahi, "Aole i ia o Lepe, he paele keia o kekahi j aoao, aole hoi pela o Lepe." A ; hiki mai o Lepe, ninau aku la I lakou: "O oe wale mai la no?'' ; I mai la o Lepe, "Aole, he umi makou poe paele, owau mai neī ka umi a kse aku nei* eiwa. i)i ae no nae, lakou a hiki m'ai mahope. He hiki mai paha kpe," : A mo'a iho -la ka puaa, no ka ' pololi no o na 'kua a hui pu hoi , me ke kipa maiihini ia mal hoo- ' lale koke iho la no ka ai me ka 1 ae o lakou la o ka poe lcfni no ke" nele ke pau e ka ai ia kakou, Ai iho lakou nei a maona, hele aku la o Lepe a kahi mamao mai kahi mai o r\a "kua, kahea mai ia oia me ka| leo nui; "A kola;

j pau ka puaa ame ka ai a ou- | kou ia Lepe. O Lepe jio au." I j aku kekahi akua i kekahi akua : . ja Lepe; .eia ka o | Lepe iio keia paele e hele mai r.ei, kuhihewa nae kakou he ka- ! naka okoa." , ] Ia wa, aluaiu lakou e pepehl ] ia Lepe no ka mea ua pīha loa j lakou i ka huhu, no ko iakou , puni mau iaia. Holo mam|j aku ia o Lepe a hiki i kona hale, ] a kahea aku la .me ka ieo nui ] | penei; "E iakou nei e moe nei, e ] j ala ao oukou, eia ae ka make \ | o kakou. "Lalau aku la o~ Lepe , [i pileoi ona ipu uliuli liilii j ] a huki mai la i ke kaula a ua- ] | keke ae la ia mau ipu me he nu!, ! kaniika ē oni ana, A lohe na j ] 'kua, manao iho lakou ua piha ] ■ o loko o ka hale i na kanaka. ] a «lelo. ae la kek h auaa i ke~ kahi akua: "E papt 1 ikou ika ( make. ' Eia ka u& piha ko Lepe i iivi kaniaa E I 010 kakou i pakele na ola. i la wa hoomaka m akua e ( holo a pakele iho !a a Lepe aoie f i make, a mau aku U no kana kolohe a hiki wale i konn make ana ' ; Eia kx hnawiua no kakou. £ Uke me ka holo o ua akua UiUi I li&ns ole i La lani ame ka iiOs.ua i Ui, \va o Lepe, pela no ar h'.ki i kela wa. Ao»«. mea hiki la iakou ke hana Nolaila e ma- . noio a malajua kakou l ke Akua ! hookahi wale no nau.t ■. iuua r«a ] mea a pau. >