Ke Au Hou, Volume III, Number 6, 14 Pepeluali 1912 — KE KUMU E NAWALIWALI AI NA AOAO KALAIAWA [ARTICLE]

KE KUMU E NAWALIWALI AI NA AOAO KALAIAWA

O d* kum* niai a nawaliwaE diiiai<ioao feimam«li mai no ia o ka hwa %na poe i hilina : ia aku ma Ha kalana kiekie. I bft la koka ua hele aku kela arae keia n*a i a l l*e nei e puka kana mau moho i hapei ki ami e koaoao, e hooikaika, aele wala uo ma> ke kul»na o ka aeao, aka, uialuna pu kekahi e ke kukeaa oke kanaka i hapai ia mai. Ai ka puka ane «a manao aku ka aoao e loaa mai aaa he mau kakoo ana mai ia moho mai i puka, a ma kawa hana e loaa ai he hooko ia ana o na hoopaa i hana ia ma na kumuhana o ka aoao. O ke kanaka e paa ana i ke kulana i koho ia aku ai, me na inanao e hookoia na hoopaa a

ka aoao i hana ai, oia ke kanaka e puka hou aku ana, oiai ua ike.mai kona aoao i kana rnau hana hooko kauoha, a o ka ike ana o ka aoao, o ka ike ana no ia o na poe koho paloka, a aole he mea a ka mea hooikaika aoao e makau ai. Aka, o na kanaka i ake wale no e loaa kela kulanii kiekie me ka inanao mua ole e hooko ana oia i na hoopaa aka aoao i hookau aku ai maluna oiia, e lilo io ana no kona kulana ma ia koho hou ana aku, a e pilikia pu ana no hoi kona ao£to. no ka mea ua puni mai kekabi poe mamuli p na .manao e hooko ia ana na hoopaa o ka aoao iwaluna o kona kumuhana, a i ka nele ana o keia ma.u mea, no akahi a elua manawa e pau ana ka hilinai ia ana o ka aoao, mamuli o ka hapai ana mai i na moho hoopunipuni, a maiama oie l na hoopaa. iho la no ke kumu e haalele ia mai aoae kaJaiainii a holo hele aku. na poe e-iwii hou aka i mau aoaa hou no lakou. Aol» koho paloka i lawekweia ma !»»»1 ikeia aku na kahoaka o kōia hopeoa a h&e iuu keia e hoea uiai ana. l'? ltEjye pakahi kakou ina aoao kalaiaima i hwokonio ho mau nxoho uo ke kohoia aku i ke kau i b©ia aku a e nana kakou ma na hana a keia mau moho i na hana a lakou e hoike mai a»a, i bo lakou kakoo i ka aoao ma ke ano e pii h(*i a» ai kona ikaita. !£a «uaa oka aoao Hepuhalika. Ma ke kau i fealft aku, mamuli oka maikai o ka naaaina o ua kauaka i hapai ia uiai, ame na hana i hanaia e ka aoao ina makahiki i hala aku, ua lilo mai ka lanakila i keia aoao kalaiaina, mai ka Aliaololo, Elele, Lunakiai ame ka hapanui o na Luna o ke Kalana. Ma ka aoao o ka Ahaololo, ua hana mai la-

kou i na hana majkaj, a ua jiiki kp i&.eia aku 0# ]Mraaikai i hanaia e ia, poe. Ma keia wajai €|a hiki paha e oleloia ua pau loa na aoao ma ko lakou mau wahaolelo i ka lmna i pa. Kana maikai, ama ka laula, ua loaa iia pomaikai ma o na kanawai i hanaia. Ma ka aoao o ka Elele, ua lianaia na hana me ka maikai, no ka pomaikai o ka khulehsi. Ma keia wahi ua hiki paha ke oleloia, ua hana no ka Elele i kekahi mau mea i hirki ©le e ap©Hoia aku e kona aoao, mamuli o ..kona komo a»ta aku me kmia mau enemi e imi i ma« m«a e hap? f«u ai ika Manakoho. Aka, ma k.TDa inau haRā ma ka Ahaolelo Lahui, ua hiki ke olelo i t % ua lawelawe oia me ka maikai am® ka pone © na Makaainana apau. Ka Papa Lunakiai. O keia paha na poe nana i hoopilikia mai i ka aoao, mainuli o ko 1» kou hooikaika like ole ana mai, raa na msa e hookoia ai aa hoopaa a kaaoao, tja lilo nui kou i ka hakaka mawaena iho no o lakoti, mamuli o ke ake e lilo i mau alakai, a tJ-a i*aalei#*v ka pono oka aoao. \'a kamaaina ao kako% aia no ka ikaika o ka aoao a nana ki na po© i hooikaika i ka aoao, aka, ma na hanaa keia po©, ua naua maka ia aku na poe i hooikaika, a o poe no hea mai la, o lakou keia eāi nei i pomaikai. No na Luna o Kulanakaulwkiu Ma aoao q ka Hepuhalika ua ik« ia aktt U» hoosjft, k«ia poe ika lakou mau noopaa. Aole p&ha olelo ana ao ka Puaku, oiai ua h-el® ka kakau a aa ike maka § ka nui © na law&* lawe nei i ka liana ©. ko Kulanakia uFiw.L> e ai# nei i ka lokoniaikai © keia kanalio. ho»e, wgilij kai Btfi wale^. No ka Luna Ho#ia ame ke tia mau ko laua Lawelaw© ana i ka hana » ko laua wa mai kinohi mai 6 ko lawi wāHio ane ma ia wahi. No ka Makainni. Na na ])pn-#>k«laka keia Luna i koho a paka, ine ke kokua a na Repnhalika. Mamuli oka hooko ole o kaia Luim i kana maa hempaa me ka aoao, ke loheia ntri ka haalele o ua I)omokalaka kiki. a e hapta

ho_w jg: jjia Nui .hpw» vahi. Ma keia kakou e ike mai ai, ke hana na Demoka]aka i ka majkou e kalai aku Oia hoi, aole o ka aoao kai hewa mamuli o ka loaa ole ana he hookoia i na hoopaa o ka aoao, o na Luna no i puka mamuli o ka hooikaika ana a ka aoao ke ahewa ia, a ō ka hooia o keia, o ka hapai hou ole ia mai oia Luna. hele tiei na Det»okalaka, a ke ikeia Mtu. nei no lioi n>& na kalaimanao a ka nQ{x*pa a Jiik«ina Eliwai, ma?muli o ke koi ikaika ana wiai ē aku na kanaka ma la aoeo, uc> loaa ol© o na hooko ana o laa hoopaa i hana ia i kela kau koho aku nei. la kakou nae © nana ilio ai, k& ike nei kakou, aole no i nelj3 ka loaa oka Pula iloko oka maka oia aoao. Eia fho no ka Makai Nui a lakou i koho ai ke nei Mamuli iho o kona manao me ka nana ole ina kanaka nana i hooikaika iaia. Ina Poe nae keia o Likana, o na Repubafei*i wale *o kai hewa, a ua hemolele loa na Detaio*' kalaka. M§muK » keia mau a kakou e ibe aei, •ua hiki i<gp> ia kakou e ike me ka moakaka loa, o kunau e nawaliwali ai na aoao kalaiaina naam\2li n« ia o ka hooko ole ia ana o na a ka aoa®. e n« poe i koho ia a paka. Aole kiiit>u e hiki ke ahewa aku i ka aoeo uaamuli o jjtm 0 pono kakou e kau «km i na |lU>$ra m» t»aluaa ponoi iho o ka Lu*a i nana «iai i Oft ®*<»,-.e pono ai kona aoao. Aole 16» ©« aoao R©pubalika eme oa felakaj «ak% m paa pu *o mo na 3 mar#&i haawina oa kokoke ]ea e pqu Ikeia aiw aleei mau moho keknhi aia aoao lia la $ ki makwn e ake aku me( ēMm mai t*> leholeipa, aoI« ok& koh* \ "ka aoao telffli| lapaaa e paa »i fc&ia «a'H, Ipe, • kon e hoopau ae ika loaa hMJ hol» and no ia LuaA i hooko i kana Tg®fu ka aoao. Ka haawi hou ana a%u toia i ke kulana raoho, aka, e hnli h«u aku no i moho nftT>, aole oka moho o ka aoao okoa, no ka mea e oi loa aku ana kou pilikia ks hana oe pela mamua o kon knlana mamua. O k* laaa e ola ai ka mm e hana mai ai, aole o ktfp kit aku i afeao h^u.