Ke Au Hou, Volume II, Number 9, 1 March 1911 — Ke Kau Ahaolelo o 1911 [ARTICLE]
Ke Kau Ahaolelo o 1911
lIALE La Hana Elima He bila ano nui i hookomo ia ae iloko o ka Hale ma keia la, e kauoha ana e hoihoiia ka oihana wai malalo o na kalana, mai a Archer mai. Mahope iho o ka pau ana o na palapala o ka hoounaia ana mai i ka Hale ua hoomakaia ka heluheluia ana o ka bila Helu i, e pili ana i ka haawina o $26,000 no na lilo o ka Hale. Na Kawewehi he olelo hooholo mai Kohala mai e noi ana e maheleheleia $400,000 mawaena o na kalana ma na mile alahele, aole hoi ma na pa-keneta auhau. Mawaho ae o kela, he mau olelo hooholo hou ae no kekahi e ku-e ana i ka mahelehele ana aku i ke Kalana o Hawaii i elua, pela hoi me ke ku-e ana aku i ka hoopauia ana o ke kula Ainakea, elike me ia i manaoia e ka peresidena o ka papa hoonaauao Mr. Pope, pela hoi me ke noi ana mai i haawina no ka halema'i o Kohala. Mai ke Kiaaina mai i loaa mai ai he palapala kuikawa, e noi mai ana e hookaawaleia i haawina kuikawa o $20,000 i hiki ai ke kupaleia ke ola o ka lehulehu ma ka manawa o na ma'i e hiki ai ke lawelaweia na hana hoomalu me ka holopono. Na Marcallino he bila e noi mai ana e hookuuia aku ka hale \ . M. C. A. mai ka auhauia ana elike me na halepule, halama'i ame kekahi mau e ae oia ano like. Na Marcallino, i $20,000 e hookuuia na hoolimalima o na aina aupuni ma ke ahupuaa o Auwaiolimu. Na Mahoe i $9,000 no ke ku-
kulu ana i alahaka ma Puea, Waianae. Nana no i $6,000 no ke alahaka 0 Kaihuaha, Waianae, Oahu. Na A£fonso, i $75,000 i hale aupuni Teritore ma Hilo. Na Towse, i $100 no ka uku aku ia J. R. MeLean no na dala 1 kakiia aku no kekahi mau aina i lilo iaia. Na Sheldon, i §6,000 no ke kukulu ana i uwapo ma Kalihiwai, - SENATE La Hana 5. He nui na palapala i heluhelu ia ae ma ka noho ana o ke Senate, he 11 J)ila i haawiia i na komite like ole, 1 olelo hooholo e noi ana i ka Ahaolelo o Amerika ika ona loaa dute no na kula o ke Teritore nei, he 10 mau palapala hoakaka mai na poo aupuni mai ame ka hoike a ke komite pa'i. Ma keia la i hoea mai ai 0 Senetoa Makekau, a ua alawiki ae o Kaleiopu no ka hoohiki oihana ana iaia, ua kohoia. 3 komite no ke kii ana ia Hatawela no ka hoo hiki ana, i ka hoea ana aku nae, a nana iho la i ka moolelo, ikeia iho la, ua pau mua i ka hoohikiia e lunakanawai Whitney. Ahu ae la ka aka i nei hana a ke keiki o Hawaii. Hooholo ia ma ka heluhelu ekolu ka bila e pili ana i na hooliio o ka Hale. Ma ke noi a Baker, ua noonoo kaokoaia ka bila o $3000 uku makahiki o na lunakiai o Hawaii, e ko laila mau Senatoa wale no. Na Brown he noi kapae i ka hila e papa ana i ka Loio Kalana ame kona hope ma na hihia pili ole i ke aupuni. He palapala na ke Kiaaina e
hoakaka ana i ke ano o ka hooliloia ana o $50,000. HALE La Hana 6. Kanawai hoakaka palena kukulu hale laau. Archer. Na bila helu 12, 13, 16, 18, 20, holo, heluhelu ekolu. Na bila 25, 30, 34, me 41 • komite ia. Hoololi na Kawewehi. "E hookomoia maloko o na oheiuwepa paa ia." Blua olelo hooholo. Hookahi e hoonee ana i na pou 0 na kaa uwila ma kahi kaawale kupono. Hoololi pili i na kakauolelo aha kiekie me aha kaapuni. Sheldon. Hoopau i ka Mokuna 73 o na Kanawai Hooponopono Hou ia. Archer. Kanawai no ka huina o $14,400 no ka uwapo o Mahukona. Makekau. Hoopai no ka hoowalewale moekolohe mamuli o ka ae ana e mare. Rickard. Hoonoho komisina hoohalike kanawai me ko Amenka Huipuia Kelekona. Hoololi i ka pauku 211 o na Kanawai Hooponopono Hou ia, pili i ka Olelo Beritania ma na kula aupuni. Lehulehu na bila kanawai komite. Nui na hoike komite. Elima mau olelo hooholo i holo. He palapala uoi kekahi mai Kapaa, Kauai mai, pili i aa home hookuonoono. SENATE La Hana 7 Bila r«.) aa Baker. no ke kokua ana ia Keoni Kamaki. Nana mai no, he kanawai lai-
kini i na poe kuai waiwai helu elua. Nana no, he noi i $5000 no ka haukapila o Kohala Akau. Na Kikila Baraunu, he kanawai pili i ka helu hou ana i na oalota. Olelo Hooholo i Komite 0 5 lala no ka huli ana i na kumu hooulu loaa o ke Teritore a ho" ike mai ma Maraki 11. HALE La Hana 7. Na Bila Kanawai Bila Helu 68 mai a Correa mai e hooponopono ana i ka mokuna 102, pauku 1402 a i hooponopono Hou ia e ke kanawai 96 o ke Senate o 1909 e haawi ana i ka mana i na makai nui e haawi ai i na laikini no na hale keaka. Bila 69 mai a Watkins mai, e hoemi mai i ka manawa a ka puukn o ke Teritori e uku ai i na pepa kikoo. Bila 70. niai a Makalino mai, e hooponopono ai i ka ukupanee no na poe lawe Home kuonoono. Bila 71, na Alafonso, e kaohi ana i ke kupono o ka papa Luna kiai e ku pale ai i na hihia imua o na aha. Bila 72, nana mai no e hooponopono ai i ka nee ana o na lunamakaainana apana ame na hooponopono kanawai. Bila 73, mai a Tovara mai, he kanawai e hooponopono ai i ke kuai ana i ka waiona. Bila 74, mai a Kelekona mai he hooponopono no kekahi mau pauku lehulehu o na kanawai hoohuihui ia e pili ana i na kakauolelo o ka aha kiekie ame na aha kaapuni. Bila 75, na Keliinohopono e hooponopono ai i ka mokuna 73 o na kanawai i hoohuihui ia e mana ana i lulai 1, 1911. Bila 76, mai a Makekau mai e hoana okoa ia i $14,400 no ke awapae o Mahukona. Bila 77, mai a Rikada mai e
hooponopono ai i ke kanawai 29 32 ame 33 no ka hoopai aole e oi aku mamua o iooo ma ka aelike ana a na mea mare, a i ole i elua makahiki ma ka hana oolea. Bila 78, na Kelekona mai, e hoouna ia i komisina i Amerika i ka ahaolelo mau. Helu 79, nana mai no he mau hooponopono kanawai lehulehu a e hoomana ana i ka olelo Enelani i olelo e a'o nui ia ai i na kula. Olelo Hooholo Hui E kohoia i hookahi o kela ame keia kalana maw.aho aku o ke kulanakauhale ame kalana p Hpnolulu nei i elua kpmiaina e hiki ai i ka hoikeike nui o Panama Pakipika. Helu 53, no na hoolilo, waihp ia ma ke pakaukau. K'la Helu 14,28,38,42,45,5p,51 aia i ke komite waiwai. Bila 26,27,29,36,37.44,46,47,49 aia i ke komite hookolokolo. Bila 35,39. ame 43 aia i ke komite Hoonaauao. Bila 48, komite o na aina aupuni. Bila 21 aia i ke komite hui. Hoike a na Komite \ Ua laweia mai a noonoo na bila helu 14,21,26,31,35,36,37,38, 39,40,42,43,44,66, ame ka leta helu elua a ke KiaainaO ka oleio hooholo helu 3 imua 0 ke komite hookolokolo no ka bila haawina no na hoolilo oka ahaolelo ua holo. Bila helu 14 i ke komite waiwai no ka uku o $15,000 ame ka uku panee ia Fredrick I. Lowey George P. Castle ame W. O. Smith. Holo ka bila 38 imua o ke Komite Waiwai no na hoolilo e pau 1 lune 30, 1911. Holo ka bila helu 42, ka hoike waiwai oke Kulanakauhale me Kalana o Honolulu nei ame ko na Kalana e ae. . Hoike komite huii ka bila helu
25 no ka hooponopono ana i ka papa lunakiai ame na papa alanui, hooholoia. Olelo Hooholo helu 4, e kauoha ana i ke kakauolelo pihana kaua np ka hpppaa ana i ka inpa "Hawaii" no ka mokukaua hou 0 Ameaika e hanaia aku ana. Bila 4, e kauoha ana i na poe i lilo i mau luna no ka Hale oluna ame lalo, e noho paa mau oiaika wa o ka hana. Bila 42, i $ip,ppo e hookaawale ia ae np ke kukulu ana i Hale Hookolokolo hale hoopaa lawehala ame keena auhau no Pearl City, Ewa, mai a Keliiaohoppno mai. Na Tavaß ka bila 43 e kauoha ana i ke Kiaaina e hoolako tnai 1 na hoike piha no na loaa dute ma na hoike o 1909, Bila 44, i haawina o $25,000 e hoohana iaka halema'i o Kapalama e ko Honolulu nei. Mai ka Lunakula W. T. Pope mai ka papainoa o na poe hana me na kumukula o Oahu nei, na uku ame ko lakou mau manawa hana e uku ia ana i lune 1909 a hiki i neila. Mai a W. F. Kaae mai ke kakauolelo o ke kalana o Maui i ka hoike no na Luna aupuni o kona Kalana no ka wa i hala. Mai Kawaihau, Kauai mai, he noi e kukala ia na koena aina hookuonoono, a ma ka uku liilii a e hoemi ia iho nohoi ka auhau. SENATE. La Hana 8. Na Alapaki i waiho mai he noi mai a Henry Smith mai kahu waiwai o ka ohana a Keoni Miki no kela apana e waiho ala makai o ke alanui Moi, a ma ka noonoo ana a ke komite e waiho no ia hana na na poe no i kuleana e hooponopono ae me ke aupuni. Na ke komite aina i noonoo i ka hoolimalima o Puowaina no ke koi a Kapiolani Estate no ke
koena a hiki i ka 1912 he $12,006 ua ulu ae na papa leo a pii 1 ka $20,000 a emi hou i ka $15,000, a no ka holopono ole ua waihoia ma ka papa a noonoo pu ia me ka bila haawina. Haawina hou no ka Home Kapiolani o na Kaikamahine, haawi ia i ke komite ola. Holo ma ka heluhelu 3 ka bila pili no ke pa'i ana i na olelohooholo o ka Aha Apana o Anierika ma Ilawaii nei. HALE La Hana Ewalu Lilo ka Ilale i ka noonoo ana i ka bila 12 o ke Senate me na hoakaka maluna o ka olelo hooholo helu 4, o ke noi ana ia Ame rika i mokukaua no Hawaii nei. Na Alapaki i noi mai e waiho ia hana na ka Peresidena o ke Senate, mahope o na walaau anaua haawiia i ke komite hookolokolo. Holo ma ka heluhelu ika olelo hooholo hui e pili ana i ka Hoikeike o ke Alawai Oki o Panama Pakipika. HOLO MA KA HELUHELU 3 B. H. 15, e pili ana i na luna alanui ame na papa. B. H. 14, no ka uku ana i $15,000 me ka ukupanee ia J. Lowrey, Kakela me W. O. Smith. H. B. 38 —$20,000 no na lilo iaau ame kahua hoomalu ma'i. 42, no ka hana ana i hoike hapaha no ke Kulanakauhale ar Kalana o Honolulu ame ko n< Kalana e ae. NO KA HELUHELU 2 52, pili i ka laikini o na hotele ame na haleaina, haawiia i ke komite waiwai. 54) pili i ke kuai ana i na aina aupuni i mau home hookuonoono, haawiia i ke komite mahiai me ululaau. 56, no na aina hookuuia mai na auhau mai; komite waiwai. 57, e hookuu ana i na auhau aina o na wahine kane-make a me na keiki oo ole a hiki aku i
|i ,500; komite hookolokolo. HOIKE KOMITB Komite hookolokolo i ka bila 27 e hoololi ana i ka mok 7 :6g o K. H. pili i ke koho balota, aponoia. Na ia komite no i ka bila 47 a Kakela, pili i na hana kanawai o ke kalana, aponoia. Na ia komite no i ka bila 29 a Kawewehi, e ukuia na poe kiure i $3 o ka la, hooholoia a waihoia ma ka papa. Bila Helu 25 mai ke Senate mai, waihoia ma ke pakaukau me ka noonoo ole ia, no ka lawe pu ole ia mai o ke kope olelo Hawaii. HALE La Ilana 9. Na Bila Kanawai Na Tause, e noi ana i $5,000 no ka hoomaemae ana i ke kaha wai o Palolo. HOLO I KA HELUHELU 3 17, kanawai no ka noho ana o ke kau o ka aha kaapuni elua a me ekolu. 27, kanawai koho balota, no ke ano 0 ka balota. 47> piH i na hana o ke Kalana. 66, e hoololi ana i ke kanawai kalana, pili i na lunakiai no ka mokupuni o Hawaii. Hoike mai o Castro ka lunahoomalu o ke Komite o ka Hale, ua makaukau ke Kanawai Primary no ka noonooia ana. Hoopanee ka Hale ma ka hora 9 a. m. a noho hou ma ka Poakahi, no ka hele ana o na hoa e nana i na papu.
Aohe hana o ke Senate i ka Poaono nei, i ka makaikai nui i ka papu Leahi, Leilehua ame Kamehameha. Sakaramento, Feb. 21 —O ke kuikahi e kue ana i na Kepani ua waiho ia aku nei iloko o ke Senate i keia la.