Ke Au Hou, Volume II, Number 5, 1 Pepeluali 1911 — Ko Ka Moiwahine Aloha i Kona Lahui. [ARTICLE]

Ko Ka Moiwahine Aloha i Kona Lahui.

I na la o kou pilikia e ka Lahui Hawaii, e holo ana ma o a paa o no kahi e hoea mai ai o kou mau kokua. E nonoi ana wc ka leo uwe no ka hoihoi hou iar mai o kou kuokoa ame ka noho laelae ana maluna o ka lepo aloha o Hawaii, hookahi mea i hoike maii kona aloha ma o kōna hoaie ana aku i kona mau pono, i alanui e hiki ai e loaa ke noi a keia lahui, oia mea oia no ka Moiwahine Liliuokalani. O iieia hoaie ana ona i kona mau pono ke kumu e noho neioia ilokoo na haawekanmaha 0 ka ilihune, nana i kono mai iaia e hele i ka aina malihini e hooikaika wahine ai no ke ake ana e hoopauia ae kona mau pilikia. īloko oia mau hooikaika wahine ana, aole i ike i ka nela 1 huakai mua a hoopau, aka, ua hoomanawa« n»i hou «ku no; oliko' m kf» mea ua ik#»k|

oiaio o kana mau koi, aole nae i hookoia kana mau koi, a ua ike kakou i kona nele loa atia. He moolelo kamaaina ia kakou ka nele ana o ko kakou Aliiwahine ma kana huakai koTTka Ahaolelo o Amelika. Iloko o keia mau nele ana, aole no nae oia i koi mai e haawiia aku ke kahi mau kokua ana mailoko ae o ka waihona nana e ai nei na loaa o na aina leialii, a eia a Ke Au Hou ke koi aku nei i na hoa kau kanawai o keia kau e hoomanao i na hana aloha a Moiwahine i na la i hala aku, a e haawi mai i na kokua ana e loaa ai iaia he noho lawa pono ana i na mea i kamaaina iaia. Eia kakou ke kokua aku nei i ka poe waiwai ma o ko kakou komo aku e makaala i ka mau o ka nee mua ana o na oihana nui a lakou e hoonee mau nei, aka, o ko kakou Moiwahine ke nana makiaia nei e kakou. I ka hora 0 ka nele o na poe waiwai i na limahana, ua kokua aku kakou, ma o ko kakou hana ana aka 1 mau kanawai e imi ana i wahi e hoopauia ai ia mau pilikia. I ka pilikia nae o ko kakou Moiwahine, e nana maka aku ana anei kakou? Ke ku aku nei o Ke Au Hou a koi aku i na kanaka apau mai Hawaii a hiki i Kauai e koi mai i ko oukou mau wahaolelo o keia kau Ahaolelo e hooikaika i haawina dala mahuahua no ka Moiwahine Liliuokalani. E hoomanao e na Lunamakaainana ame na Senatoa Lepupalika, i na kau koho paloka apau, e hookomo mau ia ana iloko o ke kahua hana o ka aoao kekahi mau mea e pili ana no ka Moiwahine. Aole wale no keia mau mea e ikeia ana iloko o ke kahua hana a na Lepupalika, aka, i na kahua hana no o na aoao kalaiaina no apau. O ka ninau, no keaha keia hookomo mau ia o kekahi mea e pili ana no ka Moiwahine? Hookahi uo haina, he maunu paloka, no ka nioā ua iko na aoao apau eia no ka Lahpi ke ku mau aku »yi yI ka poao § kft Mal»

wahine Liliuokalani, a ua manao na poe kalaiaina, aole e loaa ke kakoo ana aka Lahui ke nele ke kamailio ana no ka Moiwahine. Ina o keia iho la ke kulana, alaila, he mea maikai anei ka hoao ana e imi i wahi no ka aoao e puka ai, a loaa ka lanakila, alaila, aole e nana houaku i ke kahua hana i loaa ai ka lanakila ia aoao kalaiaina? Ke manao nei o Ke Ac Hoo, he oiaio no, ua hiki ka lahui ke hoopunipuni ia i kekahi manawa, aole nae i namanawa apau. Ua lohe aku o Ke Au Hou i kekahi mau kue, i keia haawi ana i duu dala mahuahua i *• ka Moiwahine, no ka mea aole ka o ka Moiwahine wale no ke loaa ana keia pomaikai, aka, o kekahi poe malalo ona kekahi e pomaikai pu ana, a nolaila, aole e pono e haawiia keia haawina. Ea, eka poe e kue ana pela, ma ka nana aku aole no oukou i manao nui loa no ka Moiwahine, ina oia iho Ia ko oukou kumu hoonele. E nana i ka hana a ke Akua maluna o ko keia ao; ke haawi mai nei oia ika ua mamuli o ke noi a ka poe pono, aka, aole nae oia i hoole mai no kona ike ana mai e loaa pu ana ka pomaikai i ka poe hewa i ka wa e uau mai ai maluna o ka poe pono. E hoopau ia mau kumu kupono ole a e lokahi mai kakou e haawi ike kokua ana i ke Alii Aimoku hope o Hawaii nei.