Ke Aloha Aina, Volume XXXIV, Number 35, 19 September 1919 — Ka Pepehi Kanaka Weliweli Elua i Make Hookahi eia no ke Kamau mai nei [ARTICLE]

Ka Pepehi Kanaka Weliweli Elua i Make Hookahi eia no ke Kamau mai nei

k " l*-*kaki u.i » ki teea " S " ul " » ■''«-•I'I. B. Okpau Mr, A!irc Ul(!jiau , '«; *» 0 Alj uja >.»/«• Apa. A,kal, OJW 1 "" k, " a kl »M iaia iho, iu.. « ana i « . h mkn» a - «a niakuahiue. - u - i- k.L: ii WU pul e i hala ae uei, : _ !1; ' * ' '••• 'l' aku o R <J i ' J kuii ahiiie. Anoiakuiuu, inui k lt wuln'i,.,., ua liopu ' 4 " oi, .i' a!1 !i 1k » iiookolokfilo anu, *«<")'••< i lioopaoliao ia. L'a iioopi! l u ii.iu j»<i liaiiiiK.* a .hookaawale ia luua. A f > ku I oakakLi nt-i ka la e hool»ukj ī» ui ku jialapaii! oki mau a atnn« iinua o Joiq>u Olepau. īhauawu pu, ua boua ia oia ln: $2.j{) dala iio ka uralaiaa aua i k maiuiiia, aolo e lioowehweli hou i ka waiuiK: ; «a uae, ua lawe e aela k('ia i ko ola. ilai kn a ona i iioopu mua ia ai <- kd wannn: iio ka hooweiiweli, a lnki waie i kr ki pu ana ilioJa; akain no oia a k-le e īke i ka wahiue in<- ko keiki. laia i hiki aku ai ma* v.alio o ko iakou hoiue, ua loaa aku lj ka wahine; nia kn hale o kekahi o ua iioalohn. i ka iu'ilawai aua ine ka waiuue ma k< ia haie, aa koi ukula e hoi tna lvt> laiia hoiMi'. ("u hoolohe no ka (••»-irffrm-, '& ]Tii iaua iio k<Tuhai«*. Ta -)!<•!'> aku o .Tosf]ih Olopau i.ka i I . I ' .M,k'P < ikf- i kf i,n. « W.ul'-Lu i na poe' oihana kah-pa. īna aole na limahana, .niahea ih.o na poe kalepa oiiia»ia ! l'a hoi-n inai ka wa e hoakoakoa ai na liniahana ia lakou īho niaialo o honkahi pohai. Oia wale no ke alaheie e hiki ai ke holoinua na lioolala la lawe hana ana, ke <>](• kein mnn ano a«la, alaila, he iiii- mnkeliewa na hana hoopau inanawa. Nolaila. ekn a maloe]co e na uniōn.'i o līawaii, eia ae ka ~,;]f.i,ia :i imen ni.ii, ua makuukau e kc kahna.

ua hoole «ut? nae ka waliine, a koke a£ka liqopaapaa. ' | - | 0 ke kumu mai uoi pu tiku ke karte e hoopau i hāopii oki inale, aole uae i ae m#i walune. I ole ana o i<a V|t:ii(j aeia o Olepau i,|ti|pu mai kon a pakeke ae, § £oomalk | kl ī ka v,-aiiine, ua ku ka waMgg, uk paliiia, hia poka ' Ta iiianawa i hujli a« ai c|a a,ki i ka niukuahine aunt o Alieei ua ku ni.a ka maka akau a puka nu $&kahi wniu o ke poo. Iluli raa|U oiā a j ike i ka wahine e hoao aoi e holo, jna ka hoao ana e pii raāh|ftft o ka ; pa ua ki hou maila oia no[kekolu 0 ka manawa. . | . Kn inaila ka wahine mawpe o ko ■kua ia hina aku la ilalo, (|ia kona manawa i hoopololei ae ai i|bina ptf ina kona lae a ki iaia ih| me ka īnanao poha ua make loa Tfā wahine. ; Ua ola o Olepau he cltia h|rā #file no imahope iho, a piake ma. : | l ka hina ana o k#i oia i niako, a ina paM I l»Ie ' hou mai ke kane e nana i ka iva i liina ai ilalo, ina ua ike oia āo!f i xrifike ina ua ki hou oia a makf| ka wahiup.. Ua manao no oia ti&'fnale oia jkona mea i ki koke fti pp--1 I ak pu mua no i M at j» ka makuahiiu*, oia no k& poka io€ J:u o Mrs. Nahume Apa. niiā n t>hfoi ia o \un& i laua «ar ,i koiia wa i hoopaa ia ai ma ka ( hakipaahao,. ua olelo pia, iya ,oia. inaila i ki'ia niau olelo; o kou rna-| nawa keia e holo ai a hookp _aku ka'u mau kauoha a pau i ha,awi āW nei ia 00. Aole i komo pono ae kai huluhulu awa i ka waha o ka ma-[ kuakane, o lea manawa no ia" n'alol aku ai o Keliimalolo rae tie puahiohio ala. Iloko o ka manaa pokole, ua haalele ia aku la o Waialee iloko o kaua; kualau haalele ia e Pupukeā "W"ai-1 mea hoomanao aela keia'i ka lae kahakai ina kai o Waimea, iiei iki : wale aku la no keia a ike akti la 'kekahi i mau mea ana Tio} āktī | ai « hoike aku i kona wahi hulu makua. j Mamua e ka pau pono āna o ia wahi, aia ua eueu ala ke ,he!e ala i. ke kula loa o Kawailoa, emoole, 'ea aku i ke kaha o Mokulaia no koj *ia nei ake nui e hoea i ka lae o Kai enaL Aole i emo, hala aku la kalae ; |o Kaena mahope hehi maila keia i ■ , ke oue o Makua a mo ke kula akulikuli o Keaaau. j Aia no keia ke hoomau iiiaila ī ! kaholo a hiki i Makaha, alawa ikij - wale -aku la no keia ma ke laila mau j kuaau me ko kali 010 iho. Hoea ij . "Waianao ponoi, hiki ma Maile Mijkilrta !STauakuli , emooh? hhea keia i ke kuln o Waimou.ilo. ta liele ana mai, ualiko pu mo kekalii mahiinahl hoea a aiui koia makai o ka lae . Kaloeloa. ■ . * j ! Haulo maila ko kalana o Ewa i. ho]k\ aia keia ke hele sta Wakai o, : Pniiloa. oki pu akn 1a keia wakai 0 ( ! K;iaiiak;mla«a. hooa o 1 loloa iloko 0 ka p«alvi mri, me kuli 010 iho: hoea aku 1» tnakai o. KaiinniiahUa ho hu o'ka waknui ia-; )U ;iu wahi ana i alo «ku «*> inahiiuahi hooa a anā keia mik«t ku lae o Kalaeloa. ' j TTauV maila ke k&laua 6 Ewa aia keia ke hele a!aJntßkai o puuloa, oki p» aku la kāa makai ■o Kaahakaulana. he** o Ka'holoW iloko o ka P«« hi me ! kali ole iho; hoN aku « i Kaiuianahila h* hu « ka i lU «u wahi ana i alo aku ai ; ahiki ma

- -m toai e pepehi &$& oia ia a pau loa. , j | Mai poiuo, ole ke ola. q * ua aole i ,e ia^kei# ka hookuu ja ana o keai kan#ka, uja |oike ae. kahi i ika 1, kei.a kipu, ug. hoao keia eJji i f lxiae I kft maaawa e.holō 4»a ke keiki, aoie.«jae i ku i ka O kekahi ppa pepehi, ua e toaa,nae keia. jpilikia. mju jo Olepau. Kaawina .»|fkai jkcia e a'o a jse iiawkanavfai, iee oa aole e hoohejf&ahej|ia hou o. uke me', keia. Aole i īuaopopo ko kumu 9 ka £uhu ana 0 kane i kana me ka makwja|une 0 ka wahiue. He kumu. no paha ka mea i ala mai ai ka haunaejc. ma ka kape a wahiue Aole e haiia wale kekahi kane x a wahine ke ole he kumu. He kiāi po ka Josepfi' Olepau |ian» 0 ke aupuni Amenea malalo 0 Puuloa, a he mahalo ia oia m& r Jpina hana iy» ole 0 kekalii mau Vnaun au. "A kaiSaaiaa mi ia oia ma na Kana 0 te alā molu jo hei. ,Ko Mrs. Aliee Olepau kana tfa-_ hine, eia oia ke kam§u mai nei, &e ole 0 toha ola, %e o^l- - 01 0 ena m&īuna 0 Kann•#u^*#W?at^ ,i make aku la. _. ... ~t'tl >■' ..1.13- 1... . t . nv" ' " '" ' ' ei wale aku la no keia, 0 ka wehē •aku la .no iā. kula jalo. Aole I helu ia"'ihō k® kuk 0 i Kailua, aku īa' kēīa nialuna 0 j ke kula e ĪPānioi/ lĒmoole. hoea āku ! Ia o "Kaōio raa a mē aku la no e fikp me kanā'"t 4 iana ināu 'ai'l Kefekii āe." ""■' 1 " lfā a pati aia nei i kaalo |ae āIV «ol"e o la" i $a lēo iki tfte nā ' makaainaniī o*'ke ata loa 0 keia man kalaiia ā""k« makani nni 'wa me kā 'ua ohiō maeli a ka:&ofo ani. ifā ke kalana nae* 0 "W"ailupe, hfita4ai keia ine 'kekahl mau Jkanaka e īiākaka liiā ana, i lee'ia nei ike ana i keia m&u kanaka e noke ena pu o kalepo, na 'makemake loa oia e haoo me keka'hi o'lāua. " Ma keialwahi ua ano ku iho ola -nie ka Ibafiad e hakaka, anō kekahi 'manawa p'ilkole wale no, ua hooholo 'houWna liianaō e hoomaxi ftiā ke kauohā a"lk»na tnak\iakahfe. 0 keia ale ho lahi khia 0 kana huakai kukinf no''Va"Wupivni holooou o Oahn; 'mā "keHhi maukalana e fee nnā i hoTo mat i al/'aole he kuia e likē me Wāilupe. ' * • j • "hāalele iho' ai i ka lae o Kāoiō/ uā |bi pāptiMa ākti kona tna maholo ia ewool? katt i*ono ja»a fe«ia trialuna 0 ka lae 0 lanlloa 'mā ke kalana o Laioikawai. la heana ālki 'ma ia kula o Malaeahōomanao a*e !a nakoJkoke i oka hale. Kaalo keSjv 0 Kahlpa. iho ana lAnwimē iW fc? kte*lau roa*i pono *Ynaī 0 ICah«kn. | Aols i emo, Itn atia kpia m«*aho fo ka hfilatt!hftīb oka makua. Oia pii |ana māi ft loaa ka kome 0 ka |m ** P" Ba keia e ai na poe e kc *pii mā keia wahi; he mea 'wal? ao nas ia ) keia kttpna a ka « «w walo. ' [ " j Iko »a uei ku an» iho a nanaāku i ka mai ka' ipuka akn o ka halo; oka mana ava m\ta w kai l&o o 'Maleapnu.

t ka kiki ana aleu i Makapuu. a»a i il&o &t, «oW no ho? i w*ii pono, e noke ana no kalsi Imlw i ka nau. Huli māila ka makukkaiie a uaaa pono loaila i o Keiiimalolo keia e kn aku oei inuia e kapnka, i ka nana pono ioa ana mai; oia io no. Ia wa kahea maila ka makuakanp ia Kelimslolo, E hele xnai hoi paha |m aaaawi i akti an 1 katt moa hon o ke kaaheh» ana f»kn wi. ! nni no ko« holo. aol«* "wsn i wanao •U I*ooji o wai ana <w ia aofe i | pau kan Tnatta h<xA:aKi i ka tnatn»

(o ko kukoke mai noi no ka ia ma ka pnka. ffeaha k«a mau hana »n, m abi oe a ka mama Ina au * iiooliko ae ai. Ta lanakila oē malnna « ha'n man kaoha, a ua hookupana lia mai w i . noonoo taa kwa kaaholo au i hfck> aku nei. E komo mai oe a hoiker mai i kan īwan moa i ib? aku nei u\a kau a ino na lao kahak«i a'u i kauoha aku ai ia 00. Aina o o lik? kaN\ wa\i woa i niaa. alāHa. ua ploln katt hi^akai. Tvomo akn ?a o KoliiwaWo a k*. sfke; ka waknakano. hoon\*ka iho