Ke Aloha Aina, Volume XXXIV, Number 15, 18 April 1919 — He Moolelo No Ke Keikialii Raia Bokahara O Inia ke Dia Holohau O Na Kaiaulu O Ulana [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

He Moolelo No Ke Keikialii Raia Bokahara O Inia ke Dia Holohau O Na Kaiaulu O Ulana

Huli u<; la <jja imna o na Sf>* -,'ii u iiiuji; hou aku la ia lakou: ' 'i.«a hu aauaka liaioieio kekahi i nku ia e ka poe o ka aoao kue; e j n'H ana <iu ī uu kokua } a uie na hoo-. pakok' ana i ko'u mau hoaloha e kuku mai la ma ka ipuka o keia "E hoowuuuo iho oukou, eia au ke hele n«;i ma ke alanui like +iiu ku <i uit: ka iokahi o ka lahui; a pela no auanei, e uhai I ,i iiuii m k.-, Akua >j ka laki, a mo. ko Akua 6 aa kaua." i ka i'.'a i pau ai o iuia uiau olelo a X apoiiona; oia uo kona wa i haaiel'l īho ai i ka Aha Seūate, a koilhi einu iu i ka I'U.iul o ua Luuaiiiakaainana o elima haueri. Pii hookahi aku la oia ma ke alauui e Mki ftku ai iluna o ka aw(ii haiolelo; a oia nohoi ka wa i poha ;v ai «, iiu' huaolelo i' ku 'i ka'weti-' '• hin-hao iu ai o JNapoli<jitu} iua keiu m&u huaoielo. "Uealia ke auo o keia mau hana liooKiekie a keia kauaka { Ji pepehi aku i .kela kanaka kipi, haihai k.-iiiawai { A e kipaku aku iaia! E kipuku iiku iaia! Oia iio ka wa i huli āe ai o Nal>o!ioua nia ivahi u ua lto o ua JLu- . iiaiuakaainaua e pa-e mai nei, a no īakoū hoi na helehelpiui i piha me ka hieua. | I*. kuku ana lakou iluna oko lajkou iiiau noho, me ka makaukau e pepehi mai iaia; a paue aku la ia lakou, me ka malie, a me ka piiioihoi ole, e like no jue koua auo iiiau o ka iawelawe aua i ka puali ma ke kahuakaua. ! "O k'e ahuahe o ua welelau uiakaui, ua uiaalo emoole ioa aku ia; iloko o ke aua luahua o Eulosa,j kalii e hooua ia ai o ua mauao we-i liweli o koua inalna, i ko ia e ka uawaliwali o ka makani puahiohio." ! Aole i pau pono loa aku keia aiau olelo i ke kamailio'ia e Napo* lioua; gia no ka wa 'i olohani like mui ai o na Lunamakaainana he elima haneri, ni& na olelō i ku i ka woliweli, e pepehi aku ia Napoli--0»a. ; ' Oia pu no ko lakou wa, i lele like mni ai. nuu' ko lakou ' mau noho uiai. a hoopuni ia ae 3a o Napoliona me ks makaukau, e haehao ae i koua kiuo iloko o na apana he līiau tausani. 0 ka k-.o o ka ke ka!«\i u au i:ei, "e lioomalu kn hale-,'' eia īiae. t<.le he wahi waiwai iki t.ia ioo i-ookahi, ika iknika oua i«-o >.!iiaoa, o elium haneri o na Uioiuuakaninaua, i piha mo na oWe \t'i '. x li ioa oka hiei^ E ku hookahi ana o Napoliona iwaenakonn o ke alahele. me kona limn i pea ae mamna o kona umaama. a e ku olohelohe ana hoi. uie ka papale ole ma kona poo. Oia nohoi- ka wa a nn koa, e ku kokoke ana, ma ka puka o ua v, ; -in iihaoiolo al.-i: «i ko lakou ike :- .ii i k'-ii uii'n e liana ia noi, i ko lakou alakai.

kaii hou ole aku, i kpmo : j ,ai «M Mkoui loko o_.ua mmi fi 7)inlalo Loi o ip alaia! nna ā 3Tu'■«hii; mi' lj;i lukou mau paliikaua 1 "> («wMi'i aua imua. l'ola i«kyu i laolu »ku tii i w.ft©j J 1..1 u lv< uluku o ua ].ujinjuakaainaua, no ka koopake!e aua ae i io| " ,K,JU H oia no ka wa, i h '" iU JU ai o e kekalii Lunamakaaiuana puuwai oleele o ka aoao lakobine, me kekaiu pahikaua (dagger) pokole, 1 ka ike aua a kekalū o aa koa i k«iu iiuua powa, oia koko no koua' i [kui; īuu ui i ua pahi uia;l a ku Uhi aku la uas ke kuku o L T a- 1 polioaa a puka pu, me ka palektJ t>.a f kuu aiiu ia uae k<ikabi koa ma aku o Napoliona, a e-ha loa. | -Noiaila ;J i ka wa a ūa koa i hoo-' kuemi hope aku ai i ua poe Luiia>' ;««njaiiiaiia ala', oia no ka wa a A'apoiioua i puka aku ai iwah» o' ka ruini ahaolelo, 1 Me ka ukaii j>u ia e ha koa, a iu« Lueioua BonepaU, ka Peresi(ieLa o „ka hale ahaolelo o iia Lunamakaaioana, kau aiu la ma na lio, a holo pololei aku Ia imua o na koa o ku laina mai ana ma-walio o ko aianui, a oia, ka Lueiena i pane akn ai, i kana olelo mua loa o ke kiiknla. - . ■*... | "L ka lehulehu ame na koa: "0 ka ahaolelo o elima haneH, ko kakala aku nei kona Peresidena, ua hoopau ia: Ua makaikai ia ko pono kauliko o ka lehulehu iloko | o ka ahaolelo, me ke kulu koko mua 1 luii o ka uiiuki kauawai." i '■He poe keia i uluku ia me na juajiuu o ka hieua, me ko lakou manao, e pawahi, ulupa, a e hoolilo i ka iuakeiuake o ka lehulehu, i mea ole." , ' K hoomaopopo iho oukou;" aole iakou 1 kupono iki # i mau wahaolelo no kakou j aka, « hoomanao mau ia, iiii pot Luuamakaaiuana iakou, no ka hookahe koko, a me ka liou pahi." • ■ ' Mai poina iki, aka, e hoomanao mau ia e ko Paiani mau haaauna, ko lakou mau inoa hanohano, ke iJs.c ia iakou ina na aianui, e kuiii uku ni« ko oukou mau limaj a e uwa pu aku, me,ka hoopuka ana, he pou Lunuuiakaainana houpahi." '"Aoiaila, i keia manawa, ke noi nei au ia oukou e na kd«a, e lawe kuku ae oukou i na keehina mua loa j o ka hoopakele, no ka hoomau uua i ka pono o ka iehulehu \ a me Jta maiuiiia o ka aina." I ka wa i pau ai o ka Lueieāa iiai aua ī kana kukala imua i mua 0 na hoa o ka hale o na Lunamaliaaiuunu; ua pane ak ula o Is'apoiioiia i kana kukalakaua mua loa me keia mau olelo. "E na koa: Ua hele aku fifei au imua o ka ahaolelo o elima haneri me ke kuhikuhi aku ia iakōu i na lawelawu liaua ana e hoomau ia ai' ka onipaa ana o ka Kepuhalika." "Ua pane ia mai nei nae ka'u mau kuhikuhi, me ka oi o ka lakou mau pahi kaua. Heaha' hou ae ana la ka na aupuai o Europa: nei, e pane mai ai ia kakou?" ' i "E kamailio! Ua uhaH anei auj 1 ka'u mau olelo miia ia oukou, ma! na kahua hoomaha, a maluna o naj kahuakaua? "Ua maopopo loa iai oukoU, ua alakai aku au ia oukou,! maluna o na kahua kaua, & inu oukou i ke koko o ka wiwoole; a ua lbaa ia kakou ka lanakila ame ka waiwai." "Aole anei no ka Repubalikrt i ianakila, a nft ka poe hailiai kanawai i ai ka waiwal, a o ki hua hoi, a ko kakou mau hou? "E o'u mui hoaloha, a e na koa hoi: E hilinai mai ana anei oukou ia'u i keia h.ora, a i ofe, e kookuu maii ana anei oukou na'u iiookahi o auamo i nei koikoi, o ka lioopakele aua ia kakou V' «Ae! E ola loihi oe e Hapolional!" wahi a na tausanvleo i wawalo ae ai, me he )feea ala, e wawahi ia ana na noikaalelewa o ka lani e ka «rfliena § ko lakou laiau mauao lokahi." j "E Murak&," walii hou a HfapoKona i pane hou ai, "E lawe koa* 4 oe t kieia ma|iawa, i eloa batarioiiit o na koa wa\V«e, a e komo aku iloko o kela haK a e \ipaku

kqke aku i 4, , pliina h?nerj.' ' '■ ISfe. Vp k'afa Īou olē iho, 1 hēle ' ai o Mu*aka imiia o Va laina o na koa f me ka Imlu keokeo loilu, e jnile]ojina ma kona papaīe, a haawi aku la i kana kauoia. ] "Imua aa elau puV ua koa \ ' jkeia iuanatv'a, a e maki pololei aku xloko o ka , rumi no ke kipaku ana aku i na hoa o elima haimi-" ■ . 1* w» koke ao i kftfii aai ai o ! ka !eo o ka pahu; oia ka w'a i holo uku ui o ua koa iloko o ka rumi akaoleio, a maluna" o'na uoho, a me napsd£aukfiu.° ' iiu iiuie poloioi aia ua koa imua, mo; na elau-pu e 'hou |>6lolei ana i mua, a oia hoi ka wa a ua lunamakaaiuaiua e komo uei uialalo o*, na' ! Lioho, a me ua pakaukau, uo ko lakou uiau oia. ■E hoio aua i o, a i&iiei, ine ka ieia aua ma ua puka auiaui, a oia like uohoi ka wa L hookui pu aku ia ka eiau-pu a ua koa i ka paia o ua xutoi ahaoielo ala., A holo koke ae la ka huaolelo o ka manawa, "ua āuhee ua Lunamakaaiuana o ka ahaolelo o elima harieri,'iloko <> elua miirater wale" no, a ua lauakila o Napoliona, ka moho a ka lahui i makēmake ai, e kau aku iiuua o ka noho kalauuu, ma ke kulana, o ke kanikela iuua loa o ka iSi ohoalii o^araui O kela mau miuute i hala aku la j oia ua ftukutfc o ko Napoliona akelekele; a e ku aua hoi oia, mawaeua o ka niake, a me ke oīa; ka ahaolelo, ka uohoalii, a me ka lahui. Eia nae, Ua auhee aku ia, a ua kuakiia o iiTapolioua maluna o keia mau mea ekolu, a oia ka na koa e kahea nei me ko lakou mau leo o ka piha iuaiua, e haawi aku i ke M aua i ka poe hoohauuaele. A oia ka Napoliona i pane aku ai & iakou: "Aole loa aū e ki aku*i hookahi poka • oiai, e hooko paa oua at; i ka'u hoohiki piha/imiia o fee" Akna i keia kakahiaka." 0 ka pioloke aua o ke auaiua kanaka nui, e hi-o heie ua hoo alu koke ia aku lakou e ka mana o iia paali koa. A oia ka Napolioua i kahea ae ai ī nn lior o ua Hale Ahaolefc> a e hui fiou i ka jKi ihe, a k« « ia h t i holo hyto »na ui ita , i t<Tr j ka Ahaolelo; e kattit» au>v a' f'.r; k" k'wlauakauhal} > . :sa. 1 ka Liki &na i ka wa-k-i.-p.K-o ia i akoakoa wai ni he . inftu T>iiini o na a tas- , loi-i " k;i-malamalama •> īA ki:kui i<n aJ<Ti!a i heluhela ."a nkii ai ka; e!t.o fc.<ci>olo a ka aūan i>, n> ka ii • »r. u xs aua 6 na līiua r.ui o k« nelwaiii. i ; Ame ke koho ana ia Napolioual , i kauikela no ka nohoalii uo na ma-i kahiki he umi; a oia hoi ka Moii koho opiopio loa naalalo iho o ka la. Ka mea hoi nana i haaheo ka hanoiiano o ka noho poo aua mahina o ke kalauuu, a me ka rula ana aku ia kauakolu miliona kauaka, o keia īiupuni maua uui, a ikaika o iia iionua nei. :oi-—