Ke Aloha Aina, Volume XXIII, Number 33, 16 August 1918 — HE MAU HOAKAKA NO KE KAHUAHANA O NA DEMOKALAKA MALUNA AE. [ARTICLE]

HE MAU HOAKAKA NO KE KAHUAHANA O NA DEMOKALAKA MALUNA AE.

0 ke Kahuahana o na Demokalaka maluna ae/ ua hana ia rae ka miki o ! loa me na kuaolelo kupono, i ole ai e hoolauwili i ka noonqo o na kanaka e heluhelu ana, mainuli o ke kuawili a pela wale aku, aka, ho uuku na wahi huaolelo me Ka nui nae o ka waiwai io. O n a huaolelo "Ka Peresi(le'na Wilikona ame ka la nakila o ke kaua, oia no ke kakoo ana i ka h<>oponopono aupuni a ka peresidena, a oi loa i keia manawa o ke kaua, oiai ka lahui Amelika holookoa ma na kihi eha o ka aina nui palahalaha o Amelika Huipuia e kakoo ana i na ho<>nee hana ana a Ira peresidena' i keia manawa kaua nui, lua ole o ao nei. Ē hoike pu ana « kakoo ana kanaka apau ma ke ano alo'ha aina oiaio i na hoonoe kaua atla a ke aupuni. Ke koho balota ia ana o ka ninau wai°»a e ka lehulehu elua makahiki mahope iho o ka loaa ana o ka maluhia, aole hoi na kekahi poe kakaikahi, aka, e lahai ana i ka* manao o ka hila kaiuwai Senetoa Sharped l holo a lilo 1 Ikanawai i keia la.

!- ifa keia ano, e hiki *oukou ē ka lehulehu ke ike mai, aia na manao kaulike iloko o na alakai 0 ka aoao Deraokalaka maluna o keia ninau nui o ka manawa; ina e hooholo mai ana ka lehulehu, e hoomau loa aku i ka hookapu ana i ka waiona, oia ke mana a no ka mea, ua waiho ia aku i mua o ka lehulehu, aole hoi o ka hooholo ia o kekahi jnea ma ka poopoo, aka, imua ponoi o na m'aka o na mana koho, a o Jakou na lunakanawai e haawi mai

i ka olel o hooholo ma o ko lakou mau balota la.

Ka hoopaa ana i na'moho o ka aoao Demokalaka i ka ahaolelo, e hooholo i kanawai e ana i ka mana koho balota i na wahine :ma Hawaii nei, he pauku hoi i Ipaa mau aku nia ke kalhiahana o ina Demokalaka ina kau a"kau, aka, nafe, aole he manawa i noho mflna ai na Demokalaka ma% kakou ahaolelo kuloko, oiai uS paa mau aku no ma ke kahuahana o na Xtepuhalika, eia nae, aole Se manawa' i hooholo ia mai ai e iS aoa°, olāi e noho mana ma ka h'ooklle aūpunt| makua ana, ka peresīd«fa' f "&ine ka ahaolelo lahui, eia © !ke maui ia keia pauku ma ke anO'he maunu kii halota ; a hiki wale ttO i ka lilo ana o ka'mana hookele/auj>uni ma; ka aina makua i na Deiiokalaka, a kahi no a holo ke kanawāī, e hoihoi ana i ka mana i na ahaolelo ku- 1 loko no ka hooholo ana'i'keiā kanawa? e haawi aiia i koho i na wahine, oia ka mahawa 1 oioi ae ai na Kepuhalika, e hooikaika no lakou e haawi i ka mana ko"h° i na wahme he hooikaika hookamaemae wile ae no. "TTa kau ia ma ke ana leaupaona, a ua ike īa ka mama ana," Ka hooikaika ana a kakoo na i tia kula aupnni me ke K\rta Nui o Hawaii anie ke knlana mae-

liiiae o ka noho ana laiiui kekahi o na ninau toikoi loa o \& hookole aupnni naa\iao ana. Ke kakoo ana i ke kanawai honio hookuonoono, ko kaliiia o kf* lrnokoft o ke kanaka, oiāi nno ka elelo Kopuhalika <? makemakf> hoopau ae i ka huaololo ma ke kanawai aina i M& manawa "iwakaluakumamalinia" o ka °ia ka nele ana o na poe e makomake ftn;\ i maa aina no lakot2, aia no kela kana'a'ai a ka f?elt?^^p^halika^kē^

moe lolii iuai la maloko o na paia o ] ka hale o &a lunamakaainana, a ij iiakulia wale no i ka 'hoi hou aku o ka elele Kepuhalika, o ke ala mai no ia ®<ke poo huluhxilu o ua kanarwai nei, ua like no ia me kai a ka IHinalii, ka pulumi ia o ua mea a patr e loaa aku aua ma kona alahele. O kahi wale no ma ka aoao o ka elele Kepuhalika, maImuli o ke noi ia aku.

Ka hoomaopopo ana he mea pono! e loaa like 'ka pono koho i na poe! i*i.omo aku ma ka oihaaa kaua aina ,ame moana, ka hoeueu ana i ke (»- f risoi;i o Hawaii uei uia ua hana o t ka oihana kaua moana. o, ke aupuni [o Amelika Huipuia; kp,, .hooponopono h°u ana i ka heluna o na uxoho senetoa ame lunamakaainana ma ka heluna balota, i kulike ai me' k'a manao o ke kanawai hoonoho panalaau, ma ka balota e mahua-

liuā ana, pela no e m'ahuaLua ai nal iriohd aenetoa ame na lunamakaai-1 'oana; na alanui maikai, ka hoo. maomao ana i na walii ino. Q kekahi o ua pauku maikai l°a ; a he kanawai u mana nei ma Amelika i keia la, ma o ka hooponopo&o aupuai DemoJiaUka a Wilikoua aaie kona ahaolelo Peoaokalaka, oia ka hooholo anā i kekaEi kanawai, no ke kukulu ana aku i banako no na poe lawe hookuonoono, e like me ko Amelika i keia la, e hiki ole i na hanako ke aua iho i ka lakou mau dala, e like ne i»j au hooponopon o aupuni Eepuhalika ana, ka l6aa ole o ke dala i na poe mahiai, a hiki ole kg lioohana aku i ko lakoū mau aina o ka lawe ana mai ke aupum aku, aka, aia ke halii ala na helehelena hauōli ia lakou no ka loaa ana 0 ke dalā e hlki ai ke hoohana aku i ka lakou niau 'aina, a hoohua nui mai ka aina, he mea i ike ole ia mai mua

Iniai, i au hoopoiiopono aupuni |Deinokalaka wale xxo.

TTa paa pu ae no ina ke kaliualiaua o na Repubalika keia pauka, eia nae, aole he mea e hiki ia UVou ko liooia mai i ko lakou makemako e īiooko i ta manao o kauawa! t a no ka niea ajta malokō o ka aha-j olelo na haku mahiko, he poe kuej floa ? ka hooholo ia ana o' kela ka- ; |nawai a pela pu me on& hauako e| 'like me niai'enoe Cook, he mea hoo. | hohaka aku i ko lakou mau eke, o| 'lilo auanei*i\ft pouvaikai i ka ha-j o'ke aupmii. * | ! * Ka hoohni ana i na koho ba!otaj 'a elua i hookahi. oiai, 1 keia mana. Nr:i ua hookaatra!e iu ko ko teritorii ■i\uic konft\afat»a, 0 ka hoihoi hov\| ana ae i na koho haloka hookahi,j ihf> hooemi ana ia i na hoolilo o k®| 'aupuni; oiai he mana-u-a kaua keia, he moa pono o koe nui na dala o ke aupuni mai na hoolilo auo wale akui no; na ka "Kepuhalik* keia mm ha-j Ina hoomii lilo. j ! Tfa hoahowa ana i na kai lawai'a, 'i ona ia e kekahi poo ' aka e hookuu akea ia no ka lehujlehu, oiai, ke nele loa mai ka i'a i keia mau la, matnuti o ke kapn o na kai laxm'a konohiki, piai he 'man kauna walo no ka poe no Ta-

kdw ia mau leai, oiai, ua liana mai ka Mea Mhu% Loa, do ua kanaka a p»u ia t066, xtae, mamuli o manao alunu o ka manao o na keiki a kanaka, ua liao ae,lakou no lakou ia mau mea, i kakoo ia aku e ta jiooponopoixo aupuni liepubalika hoopāu ia ae ke kapii ana oia luau kai liawai'a, maok» hooholo aoi 1 kanawai oia ano, eia nae, aole lie

manawa i hana iki'ai. Ke kakoo ans, i ke aiio liooponopono aupuni hoomakaulii ana, aole lv>i e uhaai wale ia ko ka lehulehu. mau waiwai, e tike me na koho ba-| lota ana i kela ame keia makahiki,' ihe uhaai ia; nolaila, e ka lehulehu, o ke Kahuahana a ka aoao Demokalakaj he mikioi me na huaolelo [kakaikahi wale, eia nae, he nuT ka Iwaiwai io e pomaikai ai ka lehu[lehu. i ■ ' v '

! E Heluhelu me ke akahele, e iie [uo auanei oe i ka waiWai nui, aole iwale' i kau ia i mea hoikeike wale Ino, aka, me ka manao 10 hana.