Ke Aloha Aina, Volume XXIII, Number 13, 29 March 1918 — HE MOOLELO NO LOLE KIGULA KE KANAKA OPIO ILOKO O NA WILIAU O NA KUKO O KE KINO AME -KONA MAU PAAHANA [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

HE MOOLELO NO LOLE KIGULA KE KANAKA OPIO ILOKO O NA WILIAU O NA KUKO O KE KINO AME -KONA MAU PAAHANA-

~ Pnanā* ae la keia i na liuaolelo mai kona walia ua ike maopopo no au he paahao wao, hooululuia akn noi au i kp kalaiwa. 15 Mr. Kalaiwa, e oiuoīu of- ?, kala mai ia'u, mo ka mea, ua hana noi au imua 0 k'»U hI(J i /IU kupono ol«\ .Ua kala ia oe, e ka mea kino ola iloko o na uuluu ame na ehaeha, iloko o iin o keia ola ana, wahi a ke kalaiwa. I keia ioa»awa ua hoopiikn 1» oia n«i i koia mati huaolelo o ka mua -loa keia ame ka hope ioa o ko'u li(X>niaopopo avia īii'u iho 1 kōu wahi e lawe ia nei i keia maiiawa i puana maHe ae ai ka kakou paahao i keia mau oīelo, oka ua ko luna rae ka \iwiīa } 9 I#ple Kigula ko lalo nei, me na popilikia. E hōohalik»' ana keia mau olelo, me kahi kalaiwa kaa ona helu i hoakaka mna ia anei. Apau keia mau huaolelo 1 ka haMo mai iwaho mai kona waha pōnoi mat, ia tnaiiaVa' pūana 'hou a'e la k«ia 3 n u ka lna oka manawa. TT« kauoha niai oe ina he oiaio ko'u ia 00, e kuu : āb6a, k/iall" kino wahiue ola a'n j>onoi i hea ako fti ,kuu waha, ka anela oka ma/ Inmnlnm?» nana i a'o'ponoi mai k<?ia hupo haaiele wale, 1 keia la, a mau loa aku, ike au ike kuko, ame kona irmu [iaahana apan. He kaua piha wau nana ī komikina !a ai. Oia hoi keia, ua hoomakh a«. la ua paahao nei a kakou e puana i keia mau olelo, me na waimaka ē hiolo ana, ma ko ianei mau papaliuu. E like me ua hoike 0 iia helu mua i hala aku nei me ke koe koena ole. n kekahi man huaolelo. Ina paha 0 oe kekahi, e kuu anela ka Moiwahine, 0 Luaeka nei, o ka lahui ona ikanaka Palani. E paina pu kaua 1 mau miuute, no kuu ola aua, Aole e pono 0 wau 0 kaua ke hoonuu i ka lihaliha, kuhikuhi 0; ke aloha a kaua i hoomanawanui I like ai, i na ino ame ka popilikia. j Auwae kuu luuluu ame ka ehaeha 0 ;

kuu uha»e opiopip. 'I ka manawa a Lole e pu- ' ann malio uei i keia īpau huaolelo. Aia oi ke kino holo<Skoa o kona e noho pu aiia, na ano like aku me ka inake luaule, Ua maopopo no hoi ia kakou, o $ofia no hoi keia, ka iiuela o k« ola ina e lierrfahema ka malama ia ana, wi'u wi ka niho, ua popopo oloko. I ka moiwahiue e ola inauleule ana iloko oia mau miuute, owau pu kekahi e lomilomi aku ana' na ke kaiaiwa kaa no ia o hakele iaai, iloko o na puka ihu huluhulu oua. No ka Moiwahine hoi v i keia mauawa e 01010 ia nei aole e hiki i ka Moiwahine ant*la ke uumi i ke aloha. No ka oiea, o kana kauoha mua loa keia ame. ka hope loa, >ua na pepeiao o keia kauaka opio, puniwale mai no hoi kahi. Ke kn nei inakou ma ka 'aoao o ke kauaka opio, pupule, a puni wale aku. Owai īa o kakou' o ua e pakele ann ina he anela ia mea, nolaila, eia ka Moiwhiue he hooniana* wanui aole keia o ku Anela a kakou i olelo ae uei. O ka Moiwahine o ke kulanakauhale o Luaeka, o lahui o aa eia no ke uui o ka loa o kaM kajpett%j loaa ana ka ike ame j htfciEftlk<y|K>po ana i keia paāhao v»le. i koua £oa e noho pu iiei. E

heft ana i ano ino loa, f Ukē ao

Jaei me kekahi y ko'u »»4[U hos|i)olia, o koia uan ō kahi ?- hula ai, amp ka himfJii ai}«, "Pela ao hoi keia kapena koa \ lAhlpmak" l'ii« ai <»iui»u kan kuh» <* huln iiiin' kii liuiii-iii No ku nii'ii. * - , :i b« po' no lioi keU kanawai ko ka_walaau jK>, Eia nohoi ke kaa ke hoolniau nei e ike me ka ka lio huki ana. Ika . uiaiiia inaikai aua ae p ka luuluu xmi o kuu aikane nolio īni'ii aiīa;"huli inai la, nana pono ī ku kap«ua koa ( .»o keaha kau wnlaau ole mai ia'u. He kanaka kuli «M'i tn\ « i oli* h<- ihej>a paha. 1 a liuuiawa i poha mai ai ka l?o o ko kalaiwa kan. TTa oki kou walaau e keia "paahao i ko «i» ō ua koit. E olnolu ui-, f; Mr. Kalaiwn kaa, e Jkaia hou ju»i ia'u, Ae,. ua kalk hou ia oe, no ka elua o k& manawa, mai walaau wale aku i na alīi koa. Ua pau%a ka walaau ana a m walii paahao aei # noho .malie iho la. Ina no hoi na paahao e ae e i*ke *ne keia, aohe luhi na kia!/. Ka hele keia o ke kaa a ku ana in&waho 0 keia hale, Lele iho la ua kapena koa nei ilalo, hele aku ia a ma ke paui puka. &ikeke aku la, ua hemo niai la ke panipuka. Tke aku nei keia i ka makuauhane 1 ke ku ana mai. Ia manawa kahea līiai la na koa nei ia ianei, 4 lele iho ve iialo, īuai luna mai o kena kaa. Ua hele aku U keia a h\ji pu T)ie ka uiakuauhaneu. Kauoha hou.mai la ua leo nei o ke kapena me ka makuauhane oe e noho ai & Ī3ki i kuu kii hou ana mai ia oe. ~ la manawa, ua maopopo loa ia Lole Kigula, he wahiz»e keia e kamailio- nei. U a nonoi aku la o Lole Kigu|a ; e ke kahuuapule maikai e oluolu oe e mai ia'u. ke makeiiiake nei au e hele " - | -*• *4^ e naua i keia kapena ko&, po ka mea, he leo .o ka w.ahine lohe nei. Ia manawa, ,ua eleu 'ee kapena koa i ke kau ana iluua* o ke kaa } me.ka hakalia o]e iho I,nf)1,nf) ka inea, ua hoomaopopo ke kapeia ua ioaa ka ike i kāfci 1 kahi o ke Jkaa.. e J9B|SjSS7 ]f » mai >■ alii kpa, wahi n ka £tinēj£'kp\%-, laiwa, E uluolu uiĀjL»B e nana aku au i ke'kapena ieo o ka wahine ka'u nei 'i keia kapena koa, ■ wāhi a pane a kahi kana paahao. Ua hili noho. Hele mai la ua Lolp aku Ia ke kal»iwa i na leo o ka ma-'l uawa aku la no ia o na lio i law§j aku la i ke kaa, me ka puahi nui. Is. nalowale ana aku la. o ua kaa nei, ua lawe aku la.ke keiki lawelawe o , ke kahunapule i ke kanaka opio ? e hoopaa hou iluna o ka hale tele o ka hālepule. O keia hale a ke kapena koa wahine i lawe mai ai i' ka kakou paahao, he halepule keia. Nolaila, llm paa hou ka mea kino nona keia moolelo i kahi paa loa malalo o ka niana o ka makuauhaue. 0 kahi keia a ka Moiwahine i manao ia he wahi maluhia loa. Aohe he mau uiea lioopilikia i ka mea nona keia moolelo, pela io no. Nolaila, ua ho ike mai na lielu i hala aku nei, i ka noouoo ana o kp. Moiwahine i e maluhia ai ke kanaka opio. a ao, ua loaa akn la ka leta o ka olelo hooholo ka Moiwahiue i ke Duke o Lanawiki, ua nui ka hauoli o ua T)uke nei i keia olelo hooholo a ka Moiwahine, no ka mea, e hana ana ua Duke nei i ka mea nona kela mook'lo e like nie ka holoholona. l r a kamailio ae la ua Duke nei iinua o na ohana o na keikialii i make, ame koua ohana no hoi. Ua liiki mai ka manawa au e hoolilo ai i keia aeahaukae, i holoholoua o like mo ko'u makemake. Ua pono, wahi a na ohana o ua keikialii i niako aku. I ke kani aua o ka uwaki e like ine ka i hai ia ae iloko o ka olelo hooholo, ua hole niai la ua Duko noi mo na kanaka puuahele ona i ka halepaahao. laia ame kona poe punahole i komo mai ai iloko o ko hale paahao, oia hoi, ua puehu mua aku la ka niuiui. Kia ka ninau a ua Duko uei i na koajo kiai aua ia Nawai i pāpohi i keia koa O'u aol|_> makou i wahi a ka pane a ualkiai. Uu uli la aku la noonoo o ua»Duk<? iiei, jle mg.u miutite hoi msu'la ko ī>uke e |iui pu]me na ohaua'o nu>a l niake. (Aol<i ī pau.)