Ke Aloha Aina, Volume XXIII, Number 11, 15 March 1918 — He Mea Pono e Kue Aku Na Hawaii [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

He Mea Pono e Kue Aku Na Hawaii

'ī olelo ae la makou i kela poo matl£o e ka" ae la'nialuna, mamuli o kekahi stamu me& hou ma ka nu- > 0 Poaono aka ' HEwaii/' e u£.iirl k poi i mei'hoompiī) i " ni'pepa o na tfni halākahiki a lakou ' ' ma lahi o k-a palaoa 1 ke!a manawa, no ka mea, ua pipn' loa ae ke kumukuai o ka palaoa j u ma ia manao e olelo ana me pia Pake kekahi e manao ia nei e hana aku i m«a lioopipl)i no na pepa o īia tīni halakahiki a jx»la wale ak;\ Aole a makou olelo no ka pia % Pake ini keia' bui e makemake e hana aku ia mea i mea hoopipili pepa na" lakou, aka, maluna o kpoi k£ manao makou, aole i pono ia manao ana o kela hui e hooīilo i ka poi i mea hoopipili pepa na lakou. Malia paha, o olelo mai kekahi. o ke kuleana no ia oxa hui e makemake ala e hana i ka l>oi i mea hoopipili pepa no na tini halakahiki a lakou; he mea oiaio no ia, aia no ia lakou ke kuleana e 'hana ' aku pela, aka, ma ka aoao o na Hawaii makou e manao kuleana ko lakou e ala mai iluna, a waiho aku i ka lakou mau kue ana i kela hui e manao ana c hoolilo aku i ka poi i mea hoopipili pepa na lakou, no ka mea o ka 'ai makuahine ia a ka lahui Hawaii mai ko lakou mau kupuna mai, a hoea loa aku i ka mamo Hawaii hope loa ma na lepo aloha x> Hawaii nei; a o ka oi aku, ke pipii loa mai nei ke kumukuai o ka poi i keia manawa, he mea i īke ole ia mai kinohi mai f a i keia ihanawa wale no, a Ica poe hana poi e olelo mai ua hiki mai ka pii ana o ka mamuli o ke kaua ma Europa i keia manawa, oiai no nae eia no ka poi i nawaii nei e luina ia nei, aole inai ka aina luamao. mai ke kalo e like me na mea e ae. O kekahi kumu uiakemake paha 0 keia hui hana halakahiki i ka poi 1 mea hoopipili no na pepa o na tini a lakou ? mamuli o ka pii loa o i , ke kumukua o ka palaoa i keia ma-1 nawa, ame ka papa ana nij}i nei o ke koinisin o na mea ai, aole e hana ino wale ia ka plaoa, aka, e inalamain e Hke me ka hiki"hna ke ma- j kma { i wahi t> pilikia ole k 1 » lahui a ' mo r»a koa ft>a Parani i ka ai a prla J wale aku. I keia manawa W okolu j

dfda a oiliku ke kurnukuai o ke §Jie palaoa oia hoi ke kanaKma paona, i io ka poi ( 'elua dala me ka hapalua. kanaliina paona ? ma ka elima keka paona e ia, & ku-. i& W&w», f" v -K« manao wi makou, ua "loaa Uke ka īimna i ke koraisina o na ] mea ai a hookapu i ka hana ia ana >o ka poi i Hwh hoopipili ina {»epa 0 im liui haiakahiki a keia hui e' makomake uei, e like me ka loaa aua o ka maua iaia e hookapu aku 1 ka palaoa, a no ka mea, o ka poi oia kn ai kumu a ka lahui Hawaii mni ko lakou uiau kupuna mai, a ue mea pouo e hookapuia e 2ike me na mea e'ae, oia hoi, aoie e hanaino wale ia f e liku me ia e «mauao ia i>fci. I keia mau la o ke kaua ma Europa, ke pii loa ae nei ka poi e like me ia a makou o ka hoike ana ae la maiuna, mamuli o ka nui loa o na poe e *i mai nei i ka poi, he poe ai oie i ka poi mamua aku «ei, ,aka, i keia manawa, aole e hiki ke alo *e ke ai mai nei i ka poi, a no ia kumu i pii loa ae ai ka poi, mai ko ka inanawa i hala aku nei. īua uo ke kuai mai o keia hui hana halakahiki i ka poi, a no ia kumu i pii loa ae ai ka 'poi, mai ko ka manawa i hala aku nei.

! Īīia no ke kuai mai o hana halakahiki i ka poi i mea hoopipili pepa na lakou f ke kanalua ole |nei makou i ka hoike e aku mamua | o ka manawa, e Liki mai ana i ka J !rnua\Pa e liilii loa iho ai ka poi, mai j ko keia manawa e kuai ia nei, hoi, e emi iho aha i ka eha, a i ole' i ka ekolu paona i ka hapaha; in.a ] ia ano, o na Hawaii ke pilikia loa no ia" mea, a 110 ka mea, o na ITawaii ka lahui ai nui i ka j>oi a ma- [ luna ae o na mea apau, o ko lakou ai makua ia, e hiki ole ae ai kē alo. mai ke kuai ana aku i ka poi., Malia paka* aole »o paiia keia l.luii e hana aku ana i ka poi i mea! hoopipili pepa na lakou, aka, ma ko niakou ano he wahaolelo no ka laliul aole e hiki ia makou ke ulo ae, mai ka hoike ana aku i keia mea e JUanao ia e iiauaino i ka ai, a he, j»ea poiio ia makou e hoike aku i ka j iva pouo i loaa ka manawa uui kujiono, e iiui aku ai i kekahi alakele j e kaohi ia uiai ai ka liana *iuo w,ale ū' ;ti)u o ka poi, a ao ka aole j ke?a he manawa no ia liuua, iio uia-'] naua k«ia no ka hoomakaulii i ua'

«ita e like me ka hiki aua ma na asio ,a pau, a ma ia han» aua, ua Iwike aku ia. mea, aia ou<tJka. mauao e*lke aku e iaaakila ke aukey* m>>kiwfre* o kela amp kela kanaka ma keīa' m«a. aku. 1 ka hooki aua i keia mau manao hoakaka, ke laua noi ko makou ma- , iiho e imi ia ana i alahele me ka hpohakalia ole mp keia mua koke iho ? i wahi e haua ole ia ai ka poi i'inea hoopipili pepa no na tini halakakīki a keia hui e xaanao nei e hoolilo aku i ka poi i mea hoopipih' »a lakou. O ka hana a makou o ka mauao ana, e hana aku ai, oia uo ka haua ana i kekahi palapala hoopii imua o ke komiaina o na mea ai ; i kakau inoa ia e na Hwaii a pāu c noho aoa ma ke kulanakauhale o. Honolulu >ei me ka hoike ana aku, e hana koke mai ke komisina o na mea ai iiie ka hakalia, ole t a. i ole pela, e hiki mai ana i ka manawa e pii loa aku o ka poi mamua o ka mea kupono; nolaila, e ala, ua hala ka munawa o ka hoopalaleha.