Ke Aloha Aina, Volume XXII, Number 24, 15 June 1917 — HAALELE MAT O LUNAKANAWAI JOHN L. KAULUKOU I KEIA OLA HONUA ANA. [ARTICLE]
HAALELE MAT O LUNAKANAWAI JOHN L. KAULUKOU I KEIA OLA HONUA ANA.
M« ka Poāono o ka pule i hala! aku la, īune 2 i haalele mai ai o lunakanawai apana o KaiHia, Kona, ,John Lot i keia ola honua «na maloko o kft haukapila. Ma Kealakokua, Kona. Hawaii, kona hanau ana, lone 1. 1841. Ua piha iaia he 76 makahiki, liookahi la o ka hami ana i na. oluolu o keia noho honua iina a lalau mai la na lima a.na s ka niake ā hoi aku hi i kahi mau o mea apau. • T kona mau la kamalii no, ua haalelo mai la kona mau makua i kem ofa ana a kaa aku oia malalo o ka malama ana a kona mu kupuna. i na ia ma'u kupuna oia i noonaauao iha na kula hele la, mai !aila mai no Lahainaliina i ka ma r nawa o J. P. Pogue ke kumu poo ia manawa, he eono niahina malalo o makahiki o ka noho kumu kula ana
kona aina hanau, ka oīhana aupuni mua loa i loaa iaia. He ekolu ona hookohu ia aku la, i kumu kula no Kauka Sereno Bishop a hiki i ka makahiki 1867 i puka mai ai mai Lahainaluna mai. He mau mahina pokole mahope oia puka ana mai, ua nolio hana aku Oia me Kiiig, he kanaka pa'i kii, mai laila aku ua ma Keauhou, Kona, ua hoi mai la no Houolulu nei a komo aku i ke a'o kanawai ma hmakaiwai kiekie Harri&, a laahope mai me Iynakanawai Judd. Oiai e a'o kanawai aaa he hookahi ona makahiki o ka iwho A£ta ma ke ano he mak&i ma ka hale pupule, kumu ia m&a&w* kookalii ma Maemae ame ke kuai alani ma na alanui o Honolulu nei, Ma ka mahina o lulai, 1877 ua hookohu ia aku la i lunakanawai apana no Koolaupoko. Ma ia hana ua noho loihi aku oia no kekahi mau makahiii. Mai ia apana mai, ua koho ia ihō la i hoa no ka ahaolelo i ka makahiki 1880 a me 1882. Oiai oia ma ka Ahaolelo ua komo iho ka makahehi i ka moi Kalakaua, ua hookohu ia aku la i kakauOlelo aa J. A. Kapena, ko lapana kuhina, a komo aku la nia ka hana ana i kē kaikahi no ka lawe ana mai i na lapna i mau lima iloko o ka aina * a keia hana i koiio ia Kaulukou e holo no Kapalakiko no hookahi mahina. laia ma keia mau oihana ua holo pono kana mau hana ; i ka makahiki 1884 ua hookohu ia aku i makai kiekie upuni, he elua makahiki mahope mai, ua koho ia iho he koa no ka Ahaolelo mai Hilo, Hawaii mai. Mahope koke o kela koho ia ana ua tauolia aku ka Moi Kalakaua iaia e holo mai no Honolulu nei hookohu ia i luna lota nui no \e aupnni, he manawa pokole wale no kona ma keia hana ; no ka mea ua hookohu iā i ilamuku nui no ke aupuni. Oiai oia ma keia kulai\a ? ua hookohu ia aku i loio tuhina he umi la mamua o ka hoo : kohu ift ana o Antone Kose, a haalele aktt no ka lioi hou aiia i v ke a'o kaaawai ana i hoomau aku ai, a koho hou ia i hoa no ka ahaolelo, * lilo i lunahoomalu no ka' hale. Hie inatt makahiki pokole i hala: a'e nei, ua hookohu ia aku i lunakanawai ap&na no Kailua, Kona, Hawaii a ma ia hana oia a liaalele wale mai la no i keia ola ana. Ua haalele iho o Kaulukou he mu keilĒi/ mahope Abraham Kaūluhe loio a puuku o ke Kalana o Kauai, Lot KaLani Kaulukou, aia i ka aina e, a o ke kolu o nt> keiki oia no John Lot Kaulukou, Jr. He maknakane Paniolo ko Kaulukon a he makuahme Haw&ii. j Me na keila ī haalele iho mahope ; uei.ko makou upu ana, ■ j