Ke Aloha Aina, Volume XXI, Number 52, 6 ʻOkakopa 1916 — Ka Olohani A Na Poola [ARTICLE]
Ka Olohani A Na Poola
E like rne jca loīhi aku o na la o j ke olohani wa ka unpo a ka Hui JJ»iona pela ka nui mau mai o na e komo iuai nei i ka Hui i la, a ua hiki aku ka lieluna o aa lala i keia manawa i ka 1/00 a ke komo mau mai uei iīo i na.la apau. Ma ka aoao oka Hui Umona k» kiai makaala lo» nni lakou i na limahana mai ka ana e hana maluna o rta mokualii <: komo mai nei i Hoiiolulu Jici ; a wmkou i Kumao ai, oia wale no ke alaliele e loaa ai ka iookoia ana o ka mkk© 2 make, oia lioi ke koi koopii nku hana a makou p manao nei, ua pololēi maoli no ke koi a na limaliana ma ko lakou aoao, a iio ka mea " eia ke pii mau nei ke kumukuai o na mea apau ihma, a o kahi uku hana ma ka uapo he oia inau no mai kinohi mai a hiki i keia la, al na poe apau i ikema|ta ai ia maui mea. He pau koke no ko keia 010-i hani iua he ka noonoo kaulike i na ona o na hu> mokuahi/ aka, aole ia aiea he ooonoo kaulike iioko oia poe na lakou e malama nei ia mau hāna, aia wale no ko lakou noonoo no ko lakou mau pono papkahi aole hoi no hai aku. Mamuli o ka noonoo ole ia aku 0 ka pono' o ;na limahana ma ka ■ - uapo i ala mai ai na limahana a' paio aku no ko lakou ponp, »o ka mea, ina aole laiou e makaala ana; 1 ko lakou mau pono, aole poe e ae' na lakou e nanano ia kumu i ala mai ai keia olohani ana ma ka uapo. Ma ka aoao hoi o na hui mokuahi ke ohi hapuku mai nei la-i kou i keia ma» la ina Pilipino mai! na mahiko mai no ka hoohana ana | ma na uap&' ma kahi o na Kma maa | mau i haalele aku inaimili o ka! hoopii ole ia ana ae o ko lakoul mau uku hana; aole o na PiKpino wale no } aka o na Kepani 'kekahi sSfe kekahi mau Hawaii kakaikahi. Ala mai la ia makou ka hoomanao ana he eono makahiki i lia]a ae nei, oiai Jba aoao Demokalaka lio pauku ma ke kahuahana e hoopaa ana i ko'na mau moho i ka ahaolelo e pani ka puka o ka hookomo ana' mai i na limahana iloko nei o ka ainā, no kfl niea ua ike e na alakai o kn noao Demokalaka i ka pilikia oia ninau oia ke komo nui loa ana jnai o na limahana a oi aku mamua o kft mea kupono, nn n'o alm na IVmokalaka i nfc mana koho i kf» pilikia oia moa akn aole i hooloho mai na mana koho ia mau la, aka e loheia an« ma ka leholohe e o!eto ana "liemo pukn," a i keia r ■ ''
la, i ka manawa j makemake ai no ka liooiiiahuahua ae i ka uku hana o ka haalele a»a akn s ka haaa, ua hoopiha koke ia ae ko lakou . mau wahi i haalele aku ai e na poe ! i ohi hapukuia mai ai a piha ta I aina nei, oia ke kumu i ulolohi ai ka ae ana mai o na hui mokuahi i ka a-e ana mai i ke koi uku haua, no ka mea ua nui loa no ka poe na i. r ikou e iiana, ka hfitiU ma. kaffi i hauleleia aku; oiai o ka pololei maoli no nae e hoomahuahua ia ka uku hana o na poe e hana nei makai o na uapo, no ka mea he hana koikoi maoli no kela, i like oie aku me kekahi mau hana okoa e aku a ka hapanui o na kauaka e maopopo ole nei i ke koikoi o fca hana ma ka uapo. Aole o "keia wale ae la na kumu kupoīio o ke noi ana e hoopiiia ko: lakou uku hana, āka, ua loaa ka' ike i na limahana uapo o Honolulu' he mahuahua ka uku hana oj 'na poe e hana nei ma na awa pae 1 0 Amelika e laa o Kapalakiko ame' kekahi mau a"wa e ae o ka Pakipika . ao nei, oiai oia aoo hana : no ka ia poe e hanā mai la, d pela ; i no hoi ko Honolulu nei mau limahana, ua pono no hoi ia la ina ano okoa ka hana, aole oia hana hookahi no, eia nae ua emi iho ko j Honolulu nei uku, nolaila ua po.'lolei maoli no ke koi hoopii uku . hana a ha uniona o Honolulu nei. Malia paha o olelo mai kekahi i ■ ko makou hapai ana mai i ka ninau limahana ma na'hana kalaiaina knloko i mea e kakoo mai ai ua limahana uniona i ka aoao Demokalaka, me ke kanalua ole makou e o!eI« aku nei, oia maoli, no ka mea pololei, a no ka aole i komo nui mai na lin/a hana j o ko na aina e iloko o ka kina nei, me nei i keia la aole he poe na lakou e hana na haua i haalele ia aku, me keia inanawa" aole loa e hiki i na liui mokuahi ke hooapaapa mai kn e uku i ke koi a na limahana, aka, aole pela ike ia nei i keia mau la, ua ulolohi kā a-e ana mai o na hui mokuahi 1 ke koi hoopii ukuhana, no ka mea ua ike lakou ua nui na kauaka haua ole, e hiki ai ia lakou ke hoohaua aku. fne ka nana ole ae i ka nui o na hoolilo ma ko lakou aoao; nolnila oia iho la ka pilikia o ka ninau Tiroaharia. ua oi aku k& nui 0 na limahana mamna o ka \ana iloko nei o ka aina, rtia ia «no he ninau ia e hoopomalkai aku ana 1 na poe 7io lakou na htn nunui, a i nui mūa koa lakou mau w-aiwai, a e hoopoino mau aku ana i ka poe " N' ■ :
iHliunp c kn almi. K i, • 'i'-ae i k<-ia olohani i keia" la ma Honolulu e hooalaia mai ana keia matt noonoo ana, no keaha la i ala niai ai ift mao meal Eia ao ka haina, pokole, ua ike na iiraah«n« Uniona i ka n«i o na pok'imo niai nei iloko o ku aina 1 kfia niau )a ; eia na liui ke iii<ainlt ii«i i ko lakou mau pukā' nui maoli, a ua loaa mai-no ia maJ!3uli o na limaliana o ka nina ka , iWikUiUiU/W i liOupOUiiiik&i nui m<i ka aina, a na poe no lakou ia mau hui i poina ai i ko na limahaua ihahele oia lioi ka hoomahuahua ole 5 ka uVu hana, i na la m<? keia mau la aole e ike&a k«ia mnu olnhani. Aoh' wal» ma Hawaii nrn kela moa o ka olohani, »ka, mft ka alnn makua ka Ikaika oia mo» he 010-' hani a ua ike otikon ma na nupepa i ke olohani a na limahana uapo ma na kapakai Pakipika o Amelika, na poe hana ma na kaaahi, a pela pu no hoi ma na kaa uwila ma ke kulanakauhale o !N"u loka & haalele mai hei i ka lakou ihan hana, nolaila ua loaa ke >utau hoohalike a na limahana o B[.awaii e hahai aku ai, a ma!una ae o K& ano apau ua pololei maoK "no ke koi. a na poe limakana. 1 Ma ka hooakea ana ae i na noohoo he keu keia ō ka manawa apiki * maoli; he kaua hookahe koko hoi ko Europa e l«ku ana i na ola makama£ o ka lehulehu r a he olohanl nunui hoi ko Amelika Iluipuia,. aka, ua ala mai nV keia mau hana hookahe koko mamuli o na kanaka i hoohuihui ia lakou iho a lilo. i - hookahi ma o na hui la, pela i komo'_ ai ka aina iloko o ke kaua, a pela pu no hoi i-«la mai aj na oJohani_ aui e ikeia nei ,i keia jmair la. 1 ka hooki ana, ke iana nei ko ; makou manao, e hiki mai ana i ka la e hooponopono maikai ia ai keia uiau piliKin mawaena; o na limahar>a anie 'na hak nhana, ma o ka ao. ia ana aku <> ke koi a na lima- . kiUiU oia iiol Jtu .hoom&huahua ia, ana o ko lakou uku hana.