Ke Aloha Aina, Volume XIX, Number 72, 13 February 1915 — KE DUTE AME NA HUI HOOPUKA PUKA [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

KE DUTE AME NA HUI HOOPUKA PUKA

Ke k« nei ka Hui Hana Aniani o Pitaboro nie ke kumu' waimai o $10,000,000. Ma ka M. H. 1899, » noho mana ana ia mn.hma o 082 mau wahi hana aniani mai ioko ae o 846, a i loko b ekolu makaliiki. ua pii «kii la ia a i 150 paketieta, elike me ka mea i liaiia ma mua aku nei. Ua aelike aku kekahi mau Hui Hana Aniani e ae me keia Hui. b ma ia ano iho i kaa ai ke kau ana i ha kūmukuai malalo ona. Wahi a ka olelo hōike a Mr. Fred G. Eilioi Luna Hoohana o Jchn Lucas & 00., i mua o ke Komite o na Hana Kuloko o ka Hale Ahaoleso, ma ka la 20 o Dekemaba, 1900, ua hoouua mai ka Hui Hnna Aniani Pifaboro, i kekahi leta ī kn Hui o John Lu<\ns ma, a eia īho ke kopt 0 ua leta la : i Piladelapia, Pa., Oet. 27, 1900. E na Keonimana: Ua hoikeia mai nei ia inakou k.-r lohe e ko makou Keena Poo, o na L kuleana «pau i haawiia i ka poe knai luhi e ae ana ia lakou e hookomo mai ī na aniani manoanoa, ke ununna mat nei ia, a ke hoike aku uei makou ia oukou pela, j Ke noiia aku nei oukou e hoouna! koke mai i papainoa o na aniani o waho mai a oukou i kauoha aku ai a i loaa ole mai i keia wa. E thookomo pu hoi ma keia pap&moa i| «oiani eia -paha ma ke ala, a me » loaL _ I—./—i- — Me ka oiaio, Hui Hana Aniani o Pitaboro. Uoko o ka 'mahina mai o Novemaba ua loaa hou mai no he leta, penei: E na Keommana: Ma ka halawai ana a ka poe hana aniani ame ka poe kuai liilii o k» pj®a "A" o Pitaboro, ma kar-Ia 14 iho nei, ua hooholoia aole e aela ka poe kuai liilii o ka papa "A ame B" e hookomo mai i na aniajii manoanoa, a i oie, e kuai mai paha i na aniani manoanoa i hookomoia maī i loko o ka aina. Ke nana aku nei ka poe hana aniani mluna o ka papa "A" ame f< B" o ka poe kuai liilii, no ka hooko ana i keia olelo hooholo me ka ewaewa ole. Me ka oiaio, Hui Hana Aniani o Pitaboro. He lahuikanaka atiei kekahi o ke ao nei i paa malalo o ka. n'iana o na hui hookauwa elike la me keiaf TTa lawa keia mau hana hookaumaha a he mea pono e kinai loa ia. Eia na hui liilu paipirti laau aole e loaa ka lakou mau lako kuai mai na hala kukaa mai. a ī ole. mai nn wahi hana mai paha o īa tnau buvu i paipaiia ke ole lakou he mau lala no ka Alinhui P&ipai T.aau Lahui, me ka aelike pu aku e hooko i na kumnkuai i hoopaaia, no naJaau i paipaiia. A ina aole lakou e hooko, e kauia ana 3akon ma ka papainoa o ka poe i kapnia he "poe kipi", a aole e loaa na lako kuai mai na hale kukaa, a hale hana paha o na laa\i i paij>aiin. 4ole 1 hunhumi iho na Hui Baka, Hui Kuk*epe!e Daitttana, Hui Bew>na T,hhui, Hui Kopaa, Hui Hana Wati (he poe Hui Monopoli wale no), ame ka pt>e huna palule, a-i kala a pulima, i k& lakou olelo ana: *\E kuai mai i ka makou, a i ka makou vrale no; iua e manao ana oukou e ka oakou hana kaīepa ana/ Ma ka M. H. 1903. wahi a ka hoIke a M. Wiule, he hoa w» ka Hale Kaukanawai o Kanniln, ua hoohu? ia ka Ahahui Hoopnkii o Kausda, me kā Ahahui Hooiwka

i Waiwai o Ameriki), a hoopna i na » kumukuai e kauia'i maīunk" o no waiwaiwai kalex>a a puni o Kanaela. ITa ! lawe mai o Mr. t>ade i na lako hao o na ano apau, i ouea hoikeike, mni waena mai o na ano waiwai like ole. A wahi ana i oleīo ae ai: "Ke hoike aku nei au i mua o keia Haīe lianoha.no, aole loa e hiki i kekahi mea kuai kukaa iloko o Kanada nei, ke kuāi ffiai i ka waiwai mai kekahi lala mni o ua Ahahui la ke ole oia e hoopaa ia ia iho malalo o kekahi aelike paa loa, aole oia e kuai mai" ia mau lako hao mai keleahi poe e ae m&waho o ia Ahahui, a aole oia e kuai akn i kekahi waiwai i emi iho malalo o ke kunuikuai i kauoha a hoopaaia: a aole no i knai maoli ia akn ka waiwai ia ia, aka ma ke ano uku komisina wa!e no. Na lakou no i kau mai i ke kumukuai ana e hoolilo aku ai i kana mau waiwai, a kauoha paa iaia e kuai mai i kana mau lako kuai mai ia .lakou mai, me ke koi pu mai ia ia e hoike aku ia iakou i ke ano o kana lawelawe kalepa ana i kela ame keia makahiki, hafva makahiki a mahina paha. e hoike ana hoi i kona hooko pono ana i na mea i aelikeia. Eia he hapa 0 kekah paiapaīa e pili ana i ka lu ki manu. He koi keia na kekahi Hui 1 ka mea kuai hilii, a na oukou e noonoo iho i ke ano o ka hookikina maoli ia p ka poe kuai liilii e na Hui Nuliui a maua hoi: r - • - * E t»a Keonimana: Mamuīi o na kumu malalo iho nei. ke hoike aku nei makou ia oukou e loaa aiia oukon he uku komisina o 2 1-3 pā-keneta maīuna o ka oumau kuai knike a pau mai a unakou aku, i keīa ame keia eouo mahina mai īa akn, a e ukuia keia komisina iloko o 30 Ia mahope iīio o kela ame keia eono mahina. Eiu na kumu: nmhope iho o kela nme keia eono mahina e waiho mai oukou i kekahi hoike me makou i kn i'ko makou apono ana. o hoike ana aole oukou i hookomo mai n knai mai paha i na ln ki manu mni na hale hana lu mai mawaho ae o ka hale i hoakakaia malaīo nei, a aole hoi oukou i kuai aku i na īu ma na kumukuai i hoohoīoia e ka Hui Lu a Poka o Kanada. E koe ana no me makou ka mana e hoopau īoa i keia ni"" k'iuiu a i kekahi paha o lakou. 5 ke'i ame keia wa a makon i mnnao ai he knpono." Walu liou uo a Mr. Wa<le: ''Ke V * . hoike liou uku noi au ia oukou, ua haiia mai ia'u, a ke manaoio nei au he oiaio ia lohe, o na kutuukuai a .pau i hoopaaia maīuna o ua īako hao a pau a puni o Kanada nei, he uiau Kumukuai ia i aelikeia pu ia me ka lliu Hoopuka Waiwai Amerika, Ile inanawa pokole i hala ae uei, ua lohe au i kekahi kanaka kalepa kukaa e kamailio āua me kekaln kanaka okoa aku, penei: 'He mea waiwai ok ioa no kauiaiho aua u<Wta mea. Eia makou ka |K>e iloko o ka oihaua kukaa, maialo o ka maua o na Imle lioopuka waiwai o Kaua<la, a ua hin Uke hoi lakou me %a liale. hoopuka waiwai o Amerika." Eia ka : hoakaka no keia tuea: Mamua aku 0 ka makahiki 18$Q, ua hoouna a kuai ia aku i ka poe Kanada a ke kuaiia uei no a hiki i keia la ua wawai a lakp hao a Mr, aWade i olelo oi. maiuuli o ka liiki ke lukhuī 1 ke kumuknai ina'ialo o ko Eneiaiu mau kiuuukuai o ia &no ♦aiwai hooknhi. .

, ae o Mr. Blaine, kekahi 0 jpujĒ&feituolelo kaulaua o Amenka^ 1 oaluua o teia ainau, rrie" Ea ttoīkc ana «u\i iui hoo'u;\;jiii mau lako l»io 1 lvanadaj lehulelin e ko knkou kalepa hao tvo ka hoome ko Pelokane maii 1&: *ua KH^e ae o !;1 - ua liiki imi m ]ie feaiia i keia mau laf" n ke kumulilo i emi iho i ieo M'MĪe liaiia Pelekaue, a ua liiki ke nku i £e dnte. hooPelekane e uku ai, a e ibo ma na makeke o Ka - j Ajrp. uae aole .he .makemake o jjo« kalepa e lioouna yei i, na hao i waho, e kuaiia keiai e ka poe kuai liilii o| tTwti kfi kuniukuai makepono i-eminiiio i ko k&kōu mau makeke, a pu mai hoi me ka home uei. Nokila,. ua hoola. lakou nei i ka, līui "Waiwai o Kai\ada e paa i i luna, o laweiā mai aua'"kunmkuai emi 6 Kanada i i kiaMu kue no ke kauia o «a <lute (Bfcisn|§.s> na aoo lako, hao J&au hauerL -a. i hoi e Bī]a DuAia no ]?e leiuileku īiooioi kumukuai ina ke hlla "e Siki ai ke hookulai sli;u me fi'a" ina nae e kauohaU kB '4K»nopoli e hookaulikē i .kaua maa i ka poe kuai mni a i>au»., &jgja mamuii nae o ka nui o kona'wliwni ua hiki i ns hni la ke uhai hele i ka mea knai liilii kekaht ? walii a kekahi, a nia Ka &'oenitlnn i na kumn*kuai, p opa pu ia aae.Tiei ka mea kuai liilii i ka paia,, hookikina maoli no ko kakou,|iia,u hui monopoli i ke aupuni f kuai i ua Avaiwai mai a lakou raav kumukuai kiekie loa i ot'ĪKtmamiia o na kumukuai o ia liook'alii ie loaa 'ma] «a»opa. Aole ī loihi loa ae| mai ke Konnsiiia Aīa-J w.a,f he 20,00.bareltv j>uua Xeg|afeilL PelekiUie, uo ke 3T keu<v ta malalA o ka na lmi Ahie.ffa€"SĒ ak« ai; aia. nae, i ka wa w£* a * «a koij»te*\ Jgu§| P&* 1 P l ®* l āwa, noj ke ilāwiK,s^^aas»a, mai Sekotia oa hooleia kana] noi"a"lfuhe elua mau meal eE awa Afignka'o ia ano hookalii no' $7S4;800 o.ka mea hookalii, a na ka Aiaoieio i;fekUoha e kuai ia ntv mea; hana , ana ma ke. alawai o feaiiama, mi na hana Amenka mai'., '"Kolaila. ua iilo mai ( na ka lefefiĒjsh\t e ukn i ka bila no ka hoom&Kttfeku.ā hou aim "aku i ka . WAiwai liui monopoli.