Ke Aloha Aina, Volume XIX, Number 70, 30 January 1915 — KA HO--AMERIKA ANA IA HAWAII. [ARTICLE]

KA HO--AMERIKA ANA IA HAWAII.

(Utmhiia mai ka "P. C. Advertiser" mai oka Poalima lan. 22.) Aole e loaa iloko oka moolelo o ko kakou aina, ka lua e like me ke kulana liooponopono aupuni i keia la, e pili ana ike aupuni kuloko o keia Teritori o Amerika. T T a nanc mau ia aku.ke kulana Teritori, ma ke ano, he kophina ku i ka wa; a he hooneenee ana aku hoi e loaa ke kuleana piha <i ka nohona aupuni Mukuaina. Iloko oka moolelo holookoa o' Amerika HHuipuia, aole loa he hookalii wa i nanakee loa in'i na kuko 'pono iiinc na hoao iknika no ka loan ana mai o ke kuleana. makaainana piha ike kanaka hookah! a lahui , paha: —oia hoi ke kuleana e lnwclawe pu i loko o na aha knka oka lahui —elike la me ia ma Hawaii nei. II ka wa i komo aku ai o Nebraska a J me Kanesasa ma ke kulana mokunina, aole i oi loa nku ka helaiu o ko laua mau mana koho i huiia (o na iii keokeo) mmmm aku o ko Hawaii nei i keia la, Iloko no o keia hanaunn nei, ua loaa ia Mekiko TTou ke kulana Mokuaina piha, oiai nae, he poe o ko na aina e ka hapamii o kona poe kanaka, a he poe hiki ole ke hoohalikelike mai—nia hoi, aole wale ho poe no ko im aina e, a e kamailioi ana ma ka olelo o ko na aina e, nka,| he lahui i hiki ole loa ke hooliloia i poe makaainana hilinaiia, i loko v. ka manawa o olua uanauua. Ke ha-! [ awiia nmi net ia Hawaii he hooponopenb anpnni emi.i Wo. JIo poe kupa Ampjik& ka napanui o na makaainanfi kilinaiia o keia Teriton, ma ka hanau ana a ma ka hooknpa ana, 0 keia ame keia Teritori i loaa ke kulana Mokuaina mnhope mai nei o ke Kaua Kuloko (lSfiO-<U) ua ikoft mai ka pono o kona mau makaainana no keia mau kunm hookahi no. no ka nw», via makia paa ia iloko o ka puuwai o kona poe kanaka hana a hoolaupai, na moolelo kahiko o ko kakou Repubalika, a na hiki ke | hilinaiia no ka hookiekie ana ae i ka lahui "una o na loina Amerika la." e hoomaka ana ka hookiekieia mai loko ponoi ae no oka Mokuaina. I "Eia hou, ma na wa a pau i lilo | mai ai ke Teritori i Mokuaina, o na hookiekieia ana ma o keia man loina Amerika la, mai loko ponoi ae ia o ka Mokuaina, a aole mai waho mai. Ke manaoio nei o Anthony Caminetri, ke Komisina lloopao Limahaua, i ka ho-Amerika ana ia Hawaii me ke "k«uoha alii" akoa — oia hoi na mana ma waho mai—lie hana naoi hoaoi.i o hookikina kuo ■mai i kekahi puulu o na makaainana Amerika hilinaiia, 1 ua ya wale no 'majuna aku o ke Kaua Kuloko. E ho-Amerikaia ana a nei o Hawaii ma oka laweia ana iku o kekahi : man pono i loaa nma ia kakou* He aha ko kuinu? j He poe Amerika ka poe na lakou Ii hoolilo no«& Hawaii ma koua ku.. tana o ku nei i keia la, he poe Amerika oiaio maoli, me ho moa la i Ohio, Xu loka, Kalepoui, Tekasa a me Maine no kalii i ri%ho ai, *i aole i hele mat i keia Teritori, Aole ua ka lahui knmu o Hawaii, a aole nohoi na na limahaua oka Hikina t hosimahualuia ao nei i na hux waiwai pooke\i o kvia aina katuahao. Aia he mau ,uim i »i ae paha ka \*aiwai. i oi ae ku paapu me keia mau lalnn ok na ama e, krthi aohe man haea ho.-lsupai i hookoia a e hookoirt'ku .■.:•.! piiha. ko ole e pakul- , he v~au .reano Amerika olini ha i aa e alakai a e hoao e hana ma« i

lutia o na loina hou. '"Ka 110-Amenka ana ia Hawaii?" Heahn ka rnanno o in mea mamua ae ' o kf mea a kakou i hana iho nei, a e'hoao nei nohoi e hana? Na kekahi iX'e Amerika e ae • nnei, e akoakoa ana ma kekahi aha kan kanawni elima mile ka mnmao e hooko i keia mea? E ho-A'merika-ia ana nnei kakhu —ka poe no lakou na mnl na i palau i na mahftkea o na aina p.inoa o ke Koraohano, a i lanakil.i nialnnn o na ulnlanu hihipea, ;ime nr waoakna hoomaka'uka'n, a i kui:i in.ii lioi i lakou man hnna" hnna ci'a mni na manna Jnni o Ka'eimni— -no ka mea. na hana iho nei kakou i loko nei o keia Teritori, me na w.ih.ai ma kahi kokoke mai. rlike me ka ko kakou mau raakua i hana I ai i ko lakou knkulu ana ike "AuI pnni A'ii o ke Komohana"? He uiikn loa ka ike i loaa i to kakou man hoa niakjraiuana. ma 'Wa-'iiH'l'iiia, no na mea a kakoii i hana ai, e hana nei. a e manaolnna nei e hooko aku. Fa oi akn ke kokoke o Hawaii nei in Bosetona i keia la mamiia o Omaha ia Dcncva he 50 makahik: i hala ae nei. aka nae aole lon i nooY\oo iki o Omaha e hono e hoouomipono i na hana o kona hoa kulan.ikaulinle, ma ke alahele elua l>ale nialoko aku oka aina iljktni, a ma (una hoi o ke kaa la we leta. Ua I'ini iho ko na Amerika ma Hawaii iini ana no ka ho-Amerikaia ana mamua o ko kakrtu man hoamakanintinn. ano kuaaraH e paakiki , n<* * k.t ndho tfldbgn/ol ' Maiftf. a inaToko wale iho ik>*S n& palena o Hookena. a ma Sap*!o kS nmliwai Potomaka, ma ka EBfcinaHenni nku o ke Kapitala. Na na ma£aain«n« r Amerik.Hawaii (> hooponopono i ka ninaxx Jh ame na hana hooholomua iloko o Hawaii w\ me ke kokua a kakoo ana o ko kakou man hoahanati mai ka aina nui. Aole e hiki ia lakou ke hooponopono i ko kakou mau lohia ■like [.ohoi iii? ka i>"ki ole ist kaksu ke !i.\ ponopono iko lakja TI« Teritori c Hawaii a no ia mea aa ike no kakou i ka mea kupono e hjjnaia ma Hawaii nei, no ka pono o, ;a UO ka ho-Amerika ana i, keia, ko kakou home aloha. Ua hoomaikeike akn makon i kekahi ano o ke koi ana akn i na kupa Amerika e hele mai i Hawaii nei, mai ka aina nui mai—a Mr. Caminetti e i mai nei e iini kakon pela— aka na olepe ia'e niakou ma knla. 0 ka luukou i hoiiini aku ai, oia keia, o na mihona da la e luia nei a e luia akn ana eke aupuni Pedexala, nmav.ei no na hana Federate, he mea pono e haawiia na na paahana kupa o k.i aina, he hana hiki loa hoi i ka ahaolelo ke hooko ina i ike lakou he kupono. Aka. 112 me he mea la aole paha i ike. O Mr. Oaniinetti kn wahaololo o ke aupuni no na lvmnhnnp kupa, Tna he makemake oia e knkua a e hoojkaultko i kana mau hana ma ka men e pili ana ia Hawaii e hooikaika no! oia i ka ahaoielo. meke kojkoi o kana oihana e loan na hoonaiki mai] ka ah.toTelo mai no na aelike a 1 hana FeoVia'a. :>i na limaha«a Amerika w.ile no. He mea ia e kokua ai ia Tlrtwaii ma ka hoohaiki ana I kona man hana anpnn? a i na knpA wnle no oka aina.' K lilo o "Anakala fai kunui lioohalike nov'a <Ko Aohe waiwai o k>\ "VTr. Cammotti wa !aau wale ana no ko tTawaij hooholo ae i mau kanawai o koilo aku ai i ka hele ana mai o na kupa Amerika. T'h hana akn kakon » hiki i ka pal<?ua o ke kanaw."ii. 0 •ko aupuni "fchferaYa ia aji* roju b<>l *■! - - \ ' ; • --l . v<