Ke Aloha Aina, Volume XIX, Number 55, 24 ʻOkakopa 1914 — He Pane la S. K. Mahoe. [ARTICLE]
He Pane la S. K. Mahoe.
AkahangAĪ Ahehene' ILoaa poaa &ku a o na o Mahoe mulioe i ka paliuaa ihe ke maau hele &e ira«'ka*dtfi'e > e hapapa hele ai ina ! aama kua haneenee a«-a. "Eia 'ku ka paaa © hu'ahu'aai ko frah», wela o«. ~ 1," E ka Lunahooponopono, aloha oe i M« -fcekahi kolamu e ke Kpokoa tr ka % 9 0 Okatoba i»ei, 1914, i ike hou iho ai wan i na manao'hailukn hou a B. K. Mahoe ia'a e kapa ana i ka Aaaīm inaa lemkna, ka puaa, poo i ku'iia me kap ohaku, lolokaa, poo pehu, aku. Ahaha! Ahehene! Kuhi au ua naauao oe e Mahoe eia ka aole, ke mau nei no Jta oe i ka olohēwa ana, hui pu me kou naaul makona piha mek a hahu ākahi nol a lma'iia ka okea a oko. Oia lai hoi he nemonemo ka omole he oij na'e ke nahaha. Oia hoi? Oi anai ko naauao o ka makani kauaula? | Ke i mai nei oe i ko'u pane polo- j 1« ofe" IhaMna o na~lrīūōū elia. Ka-] h&ha, nau nohoi e Mahoe i olelo iho, a kuahaua a'e i ke akea ma ka pepa { 0 ka la 25 o Sepatemaba i pau e i o3elo ana: "E kapae k>a ia lakoui ms kulaknla," eia hou '"e kapae loa ia lakou na ka manawa mau ?a." Eia hou "na ano kanawai" a ka poe Dewokarata he ku i ka ajpuwae pau loa na mea apau i ka lapuwaie." Aia loa la, he laula kou manao. E Mahoe nohoi e, ua po-l ina paha oe rka mea a kou pulima! ponoi i kakau ai, akakhi kou kam: hewa e like nō me ke ano mau o ka moa oo hewa 6 ka manav?a. O kou manao ua laula loa e hiki ai 1 ka lehulehn ke hoomaopopo pono aole oe i kalele kupono maluna o na kumu eha au e wahanui nei i !eknirn cmfwyp shrdlu elaoinn s mau kumuhana ole wale. N"olailaj ua pa pono aku oe i ke pa'i maha-1 nahana ma ka papaauwae, a hau-i keke oe elike me ka humuhumu [ apuaa o kahakai i ku i ka niakau.j Ua wau ma ke Ku-j la nui o Punahou, he ike papalua ?oe na palapala hoomaikai, a'o ka-j āawai me Poepoe, a'o kanawai iuej Khii ma, nohok akauolek> o na mea j Helu me ka Hui Hoahu DaU Ila- j waii Truste 0., lawelawe oihaaa ka-j lepaaMki no i keia la, noho kakau-j olelo no ka aoao Kalaiaina Home Rula ao umi haku ī m kanawai lehulehu o ks Aoao Home Knla i ke kau o 1901, Haku pu me Emaluka i ka Bila Koi Poho Pau-] ahi o ka Bubonika o 1900, uie na! olelo hooholo lehulehu a oukou ei M&hoe oiak au, nokila, ua lawa kaj naau&o no Kupihea «a hiki e hai-l olelo arue kakau ma ka Olelo Ma- j ku&hiue, a ua hiki e haiolelo ame 1 kakau uia ka Olelo Berīiauia, a| ina e kiiia kekahi Profcsa no ke; kula niuaninau ana ia oe me Kupiliea ma ke ana u&auao oua ike apau o ke aupuoi o Amerika Huiia īae ko Berit&ala, Farani ame Kelemania, manao wau ep io e ana ko ipukukui pio oe i ke kauaula i ka Aea aaa makani a ke keiki o Puuahou. Aole loa e loaa ia oe he hoo-; ka.hi pakeneta e pau loa aua ia Kupiße«. A ina «o e hoohuihuii» a pau na poo 1010 liilii o na moho lalohe o oukou, aole no e hiki ke pahonohono ina awwelu paakauua 0 Kupihea aole no © hii e palaki i kUU wau jpaa kainaa aku ai 1 ka hana o keia kau ahaolelo o 1914. Wela ka hao! Alu k& m! E Mr. Malioe e, aole o Kupihoa i maa i ka wahahee elike me o»kou. aok he wahi kanaks banaio o Kupihea ke loaa ka wa pono, a ina ua sune o ka wa p«po ia, e j hamale ai, ilaila e ike aua oe i keia, ! oia hoi. hookahi no Hawae lauhua i kona, Oia lat K» k*s Paiaiuwo e llahoe o k» a« aioi aok i h»a ui»i, iua ua k&»,, akila bo a«Tiiaw* ks» hii*. No k*u : uiau kau iho mi * m aole «*u ilw, aole no ka ieiu-'; Wiu i ike. aoh? Ve h>hoia <■> kē kau j ka»i « na kopak i a sxahao k«! a iua ua ike aia m ha il«ko o aa * ouhou ,lUka?> _ \ O Mla a'u i *ku ai i ka. kok akon pono ua ku ■ pouo ia ma ko lae e k*jt aT ks ok<;j aUila e hoole ana oe aok' i hok>j ka bik 35 koiuua o ka i*ora i i»a] i bate & ielua o ka Ahaaielo o is> i | Aole aenei i viio ke kiaaina i| ku» hila! A hoi hou wai i na feakj a ieioa aole aeaei i pipika kskairi mau hiuamakaainaua au.e } aa Sesetoa Bepūbaliks eepa &u o! 3Cal»e! E hook «aa *a<d i ka! ouuo o kt*ia? H.e ku aeā k»»a**i oi* k» ***** *&
- -,v-. - ka Aha Kiekie i |nmi ih»jDiuiīH§' ianawai keia i nei wa, iis3 ka'u ma.u& <kla elike m e ko e ua Kcpubalika aluuu i ßl g, kii wau i afau loea nsusi e. ljweUwe ia jiaiifk o ia ah*. He kan&ka iiihp&e irau aole & Hkī ke te -wale i ke dala.' £ nane iāa ht*akīJsa a knu olelo hooholo wawaki īl«iniu o ka la 30 o 1913 l &oao 1123, Hoase Journal, 7th S. f legisj3ture, T. H. E heluhelu pono l e Mahoe ika hoike a Hon, JC. i Paele ke koinite o ka Hapauuku o ika la 30 no o Aperila, 1914, aoāo li4o. H. Journal, Xegislature, 1913, ina aole e hikik ia oe ke heluhela i ka olelo Beritania, e hoolimalima aku i unnhi oleo akamai nau a uaaa | no auanei e wehewelie i ke powehi[wehi o ko mau maka ame kokuli o k« »»«■« }tepeiao i ia oe no ka mea he ike ole i ka heluhelu Beritania. Ua pa'iia ka moolelo o ke kau Kepuhaiika o 1913 m& ka - oleio Beritauia wale no, aole ma ka elelo Hawaii. Kawai oe e afaltai lalau nei? ]fg ke O īuano o n%s'o a'e nei ? Nawai ao eoh koa. oiohewa mau, eia ka na lakou aaao e alakai hewa nei i kalu olomau hui pu iho hoi me ke ano hapopo hele ?oa i ke olalau. E naoa i kfc j ano o ka hoike a Hon. J.lBL,Paek. |Pehea 'ku la, ku aku lap aha i ko | piko ? Ahahene! Holy Siax>ke! j Kau o 1876, o Pilipo ka aea aa&a i wanana, aole nau e Mahoe, aia ihea kau hoike o ia Ahapī&lo me kau haiolelo waaana„ he ohapili wafe, aohe ino!e } mai kii oe i ko ha'i loea & hoopiii utai he kamalii ia aole i paa ka manawa ua hapauea oe, e waiho Ve oe i Wu Wike i keakea, oia ka mea pono nia kou aoao. Hohole Smokel Aoīe ao Ita elua dala haaa ma keia kau. Kau o 1880 makeuaake &e i Jka booikaika oe a * ho|o ia bila. Keoneo ao ka dalā. hana alanui. Ma ka hoĒIp koy makeuiake, eaf ■■■ if: Kau o I&Oi, i kka hoomahuahua ana' i ka igku o Jm ilio "wahine, haalele oe,. a kupopU kott uoonoo ika laīa eiua v 4aja o na ma"ba koho haloia © ka Ami>» I?lima. Pol^i: Kan o 1507. kanawai hana o ka la, i hooholoia no i 'ke kgu ■« a Kupihea «|a »«», poina na'e oe # pHi waie Ipipalaka |K>wehiweM to y»vw>' j hila elua dak"o ka Ja 4 .a bo i kaahele a i ma na. ka . ehukai o Puaena, TThini» « ka I*a tTamawleo o Ewa,,» s»e ka tia kukaahale. e hoonai tsa | i elna dala oka he agg Jy>okomo aku o Ka»e£oa i Whiia eiua dala, noho jpsa ,k.§ jr«ha» | na Kaiiekoa maoli nae. ua maie loajsow m i %oiq | )fe Senaw, oiai, no oukou e. ia ahaolelo, '.:a ao. Ke ike mai la oūkou e Jca h i keia ophaa \ Ko& BBŪ&el._ Kau o 181L a naniia ka p.4 «o ** " nukiainana, § nrn ap'ini. WJo ewai he ajakil;ik mai ypfeoīm¥oa ōiai, he U ht aus o Wia makika 'iiki m* H<jskv WWi, o Kemi Akoffao . Camp. a. okk» iho'ia na luna apuni Eepuhali\ca s he wHow fer« jua*i. e Kahoe m»i o*t WW W«m i ku ouokou i Jc* Sa% Fftr», * Q* m* v>k s Aeao i n lioa aku iioko o kou o k* liiaa n«s. pakaka a ia %»i ia maaa i ka Punak-k a && Bt»*wokssrats oīau* hailwku ia »ei, PoloWi ea» Ku{smo sku la paha, e kaauiai aole Wlo- | ta a Kalihi ueu ame ko !°r» Wnioa. Kotkisig aoine* Suis l<xik sharpv Kaxt i» lsll ke wahahee nx&i ia oe nau ka ka hal£ halepaahao o ko aii«i ma Hole Smokt\ īb wsfe4n«t Kai noho; ua kiolaia ko ofek> boebol* o W,OOO noua ka heUt 2s. e k* kpwile waiwai ,i &oW e Clias, Rioe b«i pu «w aa oleio «ivau k\a au >laW i hookvano **' -m ....