Ke Aloha Aina, Volume XIX, Number 53, 10 October 1914 — E Ike Mai i Keia e Na Makua Mea Keild [ARTICLE]
E Ike Mai i Keia e Na Makua Mea Keild
Koena mai kela pule mai. Ke huli aku kakou a nana i ke ano o ke a'oia ana o na keiki a kakou i ke au Moi, ah iki mai no i ke au ia Kalakaua, he kula Hawaii wale no ka hapanui a puni na Mokupuni o Hawaii nei, a he kakaikahi wale no na kula haole iloko oia mau la i aui hope aku la, a he ikaika loa he a'oia ana o na haumna e ka kakou mau kumua'o ia manawa, a he kumu mua ka buke e a'o mua oa ia ai na haumana a ano maamaalea ina huapalapala, aole hoi o ka buke A'o Heluhel uka mua e like me ia e a'oia mai nei i keia au a ke kapulupulu nui wale e ikeia aku nei. Oiai e noho moi ana o Kalakaua, na hoopauia ke a'o ana i ka olelo Hawaii maloko o an kula aupuni a puni keia mau paemoku, a o ka olelo hoale wale no ka i aeia no ke a'o ana ma ua mau kula la, a o ka makamua loa hoi o ka anaiia ana o ka olelo Hawaii e lilo i olelo waiwai ole imua o na hana kanawai a puni keia mau maemoku. He nui ka hooikaika o na haumana oia manawa i ka huli ana i keia {illegible} ike ho no ka pahola ana ae ia mau la, me ka uku pu ana o kela ame keia haumana pakahi i ka uhaau o $5 o ka makahik ino ke kula, a o ko oukou mea kakau kekahi e hooikaika ana i keia ike kamahao (haole) ia mau la, oiai he 8 o'u mau makahiki i ke kula Hawaii a loli ae a ke kula haole, he namu ia mau la. O ka makou buke e a'oia ana ia mau la, he Kumu Mua Haole i kapaia he "Progressive Primer" aole hoi o ke A'o Heluhelu Mua (Progressive First Reader) ka mea i aoia mai ia makou e like me ia a kakou e ike nei i ka lakou nei ma a'o ana i keia au. Aole loa pela
pilikia ina makua {illegible} na buke kula kiekie {illegible} no o na kumua'o {illegible} i na makua me {illegible} i mau buke hou e hoopau {illegible}. Ke pahee mai nei ka {illegible} mau keiki i ka heluhelu ma ko {illegible} mau home me ka maopopo {illegible} na hopuna olelo ke hoopuka {illegible} ua loaa ka makaukau ia lakou {illegible} ka he nele maopopo ana i {illegible} palapala i heluhelu, e hiki {illegible} ia lakou keia pilikia nui i {illegible} maluna o ka kakou mau {illegible} nei ma na kula aupuni {illegible} la, a'u a'e iwaena o na {illegible} kakou hiki ai e lapaau {illegible} kupu ino e pahola nei me {illegible} a alopuni ua hoouna ako {illegible} keikikane o-7 makahiko {illegible}; he like me ke kauoha {illegible} mai iaia, e eia ka mea kupanaha, ka mea hoi nana i hookuihe mai {illegible} noonoo,
mai ke kula mai he elua la mahope mai me ka buke A'o Heluhelu Mua i kapaia ka First eader, aole hoi o ka buke Kumu Mua Primer) e like me ka mea maa mau i ko'u au e hele ana i na kula aupuni i na makahiki i kaahope aku la. Na keia mea i kono mai ia'n e hana i papa (A, B, C, (Alphabet table) a e a'o aku ia lakou, a ua hooko wau pela oiai, he ekolu a'u mau keiki e hele nei i ke kula hele la, he elua makahiki o kekahi, a he ekolu mahina o kekahi. I ko'u homoaka ana e a'o i ka mea he 2 makahiki o kona hele ana i ke kula, ua hiki loa iaia ke hana mai mai ka A mai a hiki i ke Z ma ke ano paa naau, aka, i ko'u wa i hoolelele ai i ke kuhikuhi ana mao a maanei o ka A B C, ua hauhili ihola ka ai a Kawele-a, ua hiki ole ke hai mai heaha la kela ame keia huapalapala pakahi a'u e kuhikuhi pa kahi ana iaia; a he A'o Heluhelu Elua (Second Reader) kana buke e a'oia nei iloko o kana kula, a ke kauoha mai nei i buke hou. He mea maopopo loa eia na keiki a kakou ke aoia mai nei ma ke ana hoopaa naau a walewaha e like me na moolelo a himeni hoi, aole ma ke ano e a'o aku ia lakou i ke ano o kela ame keia huapalapala pakahi i hiki ai ia lakou ke hoomaopopo i ua mau huapalapala la ame ko lakou ano, a i hiki ai nohoi ia lakou ke hookuikui ina huapalapala i paiia, {illegible} like me mamua ka hikiwawe loa o na haumana i ka apo ana mai i na mea e a'oia mai ai ia lokou mamuli o ke 'o akahele ana a ka lakou mau kumua'o ia lako ume ka hoomanawanui. A oili hou aku no wau, E. A. F.