Ke Aloha Aina, Volume XI, Number 41, 13 ʻOkakopa 1906 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA UI KALOTE. Ka Nohea Kaili Puuwai. [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA UI KALOTE.

Ka Nohea Kaili Puuwai.

MOKONA. XV£. £ o mai ana na kokaaa malama lama o ka La mi»lana ae o na koabiwi i ka wa i hiki aka ai o Mekia Kalalena i ka Hct-le Dela Mooa. Aoie anei a'a leU i hiki mai i aD63? i ninaa aka ai ka Mekia 1 ' ke kakaaoleio o ka hotete. Heaka mea boo o ka Hotele nei? Aole aa ieta maloko o ka ho_tele nei, aka, no na mea hoa he oai waie. O kela iede ao e hooplpili maa nei oia o Kalote oa oaiowale oia. Ao na lono 1 haawawa ae aa mahaka aka oia me Kapena Koialaua koa hoaioha. O, he maa mea hoo ano nai maoli keia a ; n e iohe aei, i poana ae ai o Mekia Kalalena me fca maalfa nni. Aoie wale oia na mea hoa, aka, oa piha ka boteie nei me na poe apeika dala. a eia ka hote!e malalo o oa hoomalp ana a kp makoa man makaikia no ka hoao ana e lidli pono i ka poe na lakoa keia inaa dala ioo. O ke kanaka moa ioa i halawai <ne Mekia Kalaleoa oia np o -Keaerala Walenbfjda ma kona alahele hele holoholo kakahiaka ma ka aekai. fle kopanaha maoli oa iohe aa na haaiele iho oe ia'nei e ke Kefieraia! wahi a Mekia Kaiaiena, «ka, oa hoohikilele ia ao i ka ike aoa eia no ka oe laoei. U* haalele io iho no aa ī ka Hotele Dela Mona oei ma kekahi lioakai piii oihaoa, aka, aa kahea koke la ae aa e boi mai, wahi a keKenerala, Ua haalele ibo an me ka'a wa liine be paa dala mahaahaa, a ina kekahi la ae i ike Ia ai o keia paa daia he mao bila dala ioo wale no, a Oiai, o ka manaoio maoli oo f!oko o'n he maa bi!a da!a maika! ka'a ī walho ibo ai.

Ke mauae ne! au na lohe paha oe ! ki mahnka ana o ka'o kaikamahiee ohaua £alote Seiioa tce K&pena Kotalaoa 4 i paoai bon enai ai ke Kenerala me ka ieo inaioa. Ae, e Kenerala WaientfjJd na lohe ao, a ioa Ue oiaio, e pono e j kipoka ia o Kapeoa KoUlana* uu . ka mei, na lohe au oa hoopaīaa . oia me Leone kaa kaikamahiae, «oie anei oia ka oiaie? i ninaa «ko ai o Mekia Kalaieea. Oia maoli 00, wahl a ke Kenerala, a ao ka hai ana ako ia oe 1 ka mea oiaio na kokoke e oaha ka paowai o ka'a kaikamahme 110 k«U m»a bana lokoioo a Kapena Kotilana i haaa ai, aka« e t hoike ako ao ia oe aae ka oiaio« t e hali aka ana aa a hiki i ko ( Kapeoa Koialana leaa aoa ia'a, ( *!atis, e aa hakaka laa aka ana . »a me ta fo« ka w*ha o ka ps j panapaee. !

Ha i»aa biodiCQ4 haaoli kui pahola ae malnna c Mekia Kalaleoa i ka hooaiiioao aaa ae ina e make aqa o Kipeaa Koiilana ma keia hakaka loa aos,iiliila. aohe hopohopo hou bua iko Kalote kaawale mai laia aka, a aa maopopo no hoi iaia aole e loaa iaia ka laoakila malana o ka wahine opio aoa i aloh» 6oiipoiipo ai ke mao ko Kapeaa Kjt jldaa ola aoa E e Mekia Kalalena ī pane bon mii ai o Kenarala Walent>fpda, aole loa keia kamohana a'a p kokaia īa i kekahi pepeīao okoa aka- He nai ko Liioaa aloha ia Kapena Kot»iana aka hoao nei hoi oia ma na aao a paa e hoopaa ia ka paio malpoa o kekahi kahaa mokomo|KOi No fco'a hoike aaa aka l keia Kapen» Kot»iaaa aole ioa , oa Lana hoohaahaa i ae la e lawelawa īa iwaena o ko'a ohana. He manaoi'o ko'a ua o Kapena KoUlana, 1 Na loki», 1 hoomaa mai ai o Kenerala Wulea&fjda, a i ka po o ka la apop.u. e hiki ako ai aa i Nq loka, & ī ua «a e Tdie* girapa a&a aua Ja oc nc ka heie aua mal J no keia hakaka iaa ma kahi a'a i makemake ui, e .hiki mai aua anei oe? Q ke Keoerala mai hopohopo uo'u tua na wahi apaa aa i makemake ai la'a e hiki aka e hooko ao ao, wahi a Mekia Kaiaiena me ka ieo haooli. . MOKONA XVII. He oiaio ,ma ka anwioa la o kekahi ia ae aa hiki aka la o Ke neralaWa 1 e n> f j i, Na I o ka, aole no i lilo i mea hana noi aa ūa Kenerala nei ka hoii ana i kahi noho o Kapena Kotalan», a iōaa aka la mia aia i ka Hcteie Aienai Eiima kahi a kona enemi e noho ana, a ilaiia aa Eenerala nei i hooona aka &i i kana iela makemakp hakaka laa.

He hookahi wale ao paoe ma k& aoao o ke koa opio oi» k& ae aoa ako i fceia aa hakuka loa, a loa oia e bcole aoa e kua aka oo oaalona oaa na hoohaahaa ia aoa o ke kaoaka bobe waie* O keia leta ka ks keiki l»Fe kauoba i hiki ako ai imaa o Kapena Kotal»na i heike maa īa aka ai ma kekuhi mokaaa i hala ae nel. Me ke akahele i heluhela iho o Kapeha Kctalaoa oo ekoia a j eha manawa, A o ka oiaaao nai aohe be js!hi ana ma ka aoao o 'ke koa opio, aohe hoi, aua aiau komopale e walho aka ai i ka Keoef&la, &o ka mea, aole loa e lioolohe ia »ko an«. O ka Kapeoa KoUlaoa hana pooo wala _ no-o l ka haliwal akn me is malena o - kekab! kahoa paio. ( Ua kakao awiwi iho 1a ke koa ' opio be letae ae ako ana I ke koi' • kot»a poo mi ka oihana kaa», j ma ka haawi *oa aku i ke keiki, Uwe kaooha e lnwe akq a haawi, ia Keoer*U W*ieniLd*« \ la Kapeua KoUUiia e holehalo | aoa uia kout» rami oa uia mai U, iloko oua &a maoao aola he hao*, pooo uoua ke ki ana ako i kooa j Keaer«la, Olai, he alft kipa polo ! lei oo o!t, he mea maopopo aole ' e halaha ka peka o kaoa pe-pao* | p«ua uia kiiUi a&a i makf&uke aī ( e heolele aka. Koouoo -io U 00 » hei oU h# V4fii

00 hol o K.eQfcrj»lt» Woieiib|£)d!t. a ina b§ mauao lokoloa koaa e loake aoa.ola. 0 k«bf a Keoeraia Waieoa^a 1 boabolo ai oo ka malama la aua o keia bakaka loa ma kabi oo ia he oaao miie ka mamao mawaho aka o ke kal&nakuab*le t ao ka manawa e malama ia ai keia ha kaka mi .ke kasabiaka do ia o kekabi la ae. 1 ka makaakaa aoa o oa hoolala a ke Keaerala i ke kahaa e ma.l&ma ia ai ke kikipa weliweli aa tereg*rapa atca ia oia ia Mekia Kalaleaa e haipn aka me ia. A imaa o oa Makia oei i waiho mai ai oia i kaoa maa boola!a aoa oo kahi o ka bakaka iaa e malama ia ai Ua hoohikileie ia o Makia Kalaleoa i kooa wa i haawi ibo ai t kaoa maa makaikai pooo, oo ka maa, ike ibo la oia o kahi e hooko ia ai o keia hakaka loa ma kahi kokoka oo ia ī ka hale a Ka lota e «oho pio ana, a he ahowale loa hoi mai ka paka aolaoi aka o ka romi aka wahioe opio e ooho paahao oei> a maioko aka o kekahi oheoaaa oa hiki oo ke īke moakaka ia ka heleheleoa o ka poe e hiki ae aoa malaoa oia kehaa E hiki 10 ae aoa aoei oe ma kei» kahoa? i oioaa ako ai ke Kdßerala ia Kalaleoa £ hilioai mai mslooa o'o e hiki io ako ana ao ilaila, wahi a Mekia Kalaleoa Me keia mao hoaolelo hope i haaiele iho ai o Kalaleoa 1 ke Ke oera!a Waieoafoda a kaa ako la malooa o kekahi kaa, abe hapaloa bora mahōpe iho oa hiki ako la oia i ka haie a Kalota e ooho pio aoa Haawi ako 1a o!a i oa kikeke aoa mawaho a oia oo ka wa I oili

! mai ai k& wabtne aoe. O oe no | fcā keia e Mekia Kalalena: He keo maoll ka hikiwawe o ka« hoakai: • - ■ ' I hoi mai ls ao e 'ike i ka wahine opio, i pane ako ai o Me

" ♦' 1{? - •' —- -• kia Kala)eQ4 pae fca bj?le a3ffi]ffi apa ako qo ka rami a Knbte e aaboana Owai kela mawaho wah! a Kalota laia i lohe mai ai be ieo kikeke , . , Owao oo keia o Mekia Eailaie* ea, a i beld mai la aa e hoike aka i kekahi maa mea boo ia oe Aole o'o makemake e hooloha t kao maa mea hon ' E hoolohe maf oe, aole nae ba pane i loaaiiōo init miloko, alaila, obae ae la aa Makia oei i kekabi apana pep* oloko o-kan* Jbake hoomanao r a kakau iho ia S keia maa lelani: | E kaa Kilota aloha— Ke pa oei aa ia oe o feoa Kalot3, na ka mea> l&a oe e heleheU pooo ana I na manao o keia leta mal«io iho e ike aaa oe aa pololal ka'a i paaoa ae ia m*laaa Ua ioaa ia*n be maa boiks oiaio e malamaia ana be hakaka #' 1 iaa me ka po-panapeiaa maiaio o na komaianu e oia ko&oke nei ma keia b«ie O na kaaaka e komo aaa ilo«o o eeia paio weiiweli oia no o Kener»ia Walenft« f jda koa makaakane hiaaaaa a me Kapena Kotiiana, ka mea aa iaioba ai. ile mea pooo paha qoq e iohe i ke kama o keia hakaka i qlq mai ai mamall no ia o ka loha ia ana na mahaka oe me &ape&a JBLotaiana Aole ioa o KeneMla Walen&foda e hoolohe ana ha hookahi ieo mihi o Kapeua Kotaia&a. ana ka waha o ka pa panapana e hooponopono i ke kaee mawena o laaa Ika la apopo e iawe aka ai ke kaawa wahiae i ohenana boonn> ike, a maialia ae e makaikai ai i keia bataka weli weli mai ka paka aniaoi aka q koo rami Ua biki ia'a ke wanana moa ae e haoie pio aoa kaa aloba Kapeoa KotitaDa ma keia bakaka loa i ka wab* oka papanapana a Keoerata Walent»f Mekia Kalalena. A keia pole ae