Ke Aloha Aina, Volume IX, Number 21, 23 May 1903 — Ke Kanawai Hookaawale Ohana Mai Lepera. [ARTICLE]

Ke Kanawai Hookaawale Ohana Mai Lepera.

{Ihmnau w.) 0 ke alakai akahikaUi poaooe «o oa Mol lh, i fea hao» » hoomanna i aa kumakaoawai t% oia noo JWH Kauwahh A p*U ibo la i p«o »i ke koeooka®aw»i a ka Moi £ansebaff>!Bba 111. i haawi ©al ai i ka la 14 o ioee '1852; be komekaoawai hoi i kaka pn ia tn« nā'Hi, a we oa XjQßsma leaaieaoa i ekoakoa ma Abanlfc!q Kankanawoi o ks aupani Moi o Hawaii, o ko Hawaii Paeaioa eooa. boi oa pauka feB bookabl baDeri ii3e elima (105), v / x.Ui O kshi o oa koeookauav. ,i' Ih i koe !a e oa Ur r V »w«!e Ohana la. Ma keia wabi, ke poooi haahaa u\ū uei ao i k i olaoia o na hoii» kanaka o'o, e naoa a helahelo pooo lakon | keia mahele a'n e lioakaka akn dp!, oiai, aia ma %eia mahel« ke ano io, a me ke c %oikoi maoli o na hooko an« o n» la, i oi lo* »ka mawauo o na palena maopopn a ke knmnkaoawai i haawi mai ai, k»hl iio hoi a ka mea kanlana ! olelo ai. « i He kanawai kne knmnka- *> oawai keia." 1 O ka pankn 1 o oa knmnla, na kne ia e kei» Kā®awai Hookaawale Ohana (ma'i lepert»), A penei ka hapa maa o oa pankn la: "Oa haawi maL ke 'Akna i na kanaka a pan he man pono e pilipaa loa 1» lakon," (a) Oia ke ol». (e) Ka noho hoopili4ia ole ia mai a pela akn. Ua fcaili ia na man pono la e kela kaoawai. He olaio lea keia. 2. O ka panka 5; na kne ia e keia Kaoawal Pahn Eapapan, a penei na olelo o fcīTlīapa mna oia paoku. "O ka pono o ka palapala knn kino, no na kanaka a pan ia " (Ae! aka, na hoonele ia eae na poe i loohia e kela ma'i i tia man pono ia, a na hao ia kela Kaoawai Lnaknpapan Kann Ola, a na lilo.) "Aole hoi e lawe ia aku na pono oeu" Ua liio na f>ono la m&i ka mea aku i loohia « na ma'i la; ea kela kanawal i taili, a i'hao. Oia ka mea ī oi loa akn ai ke ino o kela kaoawai. 3. Ea paoko 6, penei na olelo: *'Ao!e e hoopai ia kekahi kanaka oo ka bewa cfeui, ke hookolokolo ole īa mamt>a iloko o kekahi Aba Hookolokolo i knpono i kela hewa a pela akn." Ua kne ia panku e kela K«nawai Ma'i Lepert*; oiai, aobe makem#ke iae hookolokolo ia imua o kabt Aba; M hopn wale akn no, a kiM akn eo k< la loaknpapan kauu ola i H'aiawao, 4 Puuko 7, penei ea olelo "Aole e hookolokolo ia kekahi

kanaka »o keka-hi karalcna, a cfa uī paUa, ke u'e ka palapala boopii k» palapala hoopii e hooma opopo lea an» i kooa k&raima a o£eni p&ha» A ma ka hookoloko io ana ī kek&hi kanaka no kona hewa, he &1o a he elo. Ma n& bibia a pan, malaila ka pono e hookolokoloia imna u ke kiora e hooman loa ia no ia pono ma kela hope akn, Ua koe ia na olelo o keia pankn o ke e aa ka nawai pahn knpapan la. E hoomaopopo lea mai onkon e o'n mau hpa makaainana aloha i ktia. Eia maloko o keia pankn 7 o ke Knmakanawai, ua loaa he man pona nni a koikoi hoi no kela kanaka keia kanaka, no kela wahine keiawaline, a peia ako. Aka, mamnli o kela kanawai na hao a hoonele maoh loa ia ke kanaka i loohia i kela ma'i, mo na man pono nni la a kela pankn o ke Knmnkanewai ; haawi mai ai. He kne maopopo loa keia kanawai i na pono nui i haawiia e ke Knmnkanawai i kela a me keia kanaka, mai ka poe ma'i lepera ole a me ka poe i loohia mai e q» ma'i ia. 5. Ma ka paoka 12 o ke Kn* mnkanawai laina mna, a_penei na olelo: E mala no kela kanaka ma kona kino, etc. O kela ae la na panko o ke Knmnkanawai o ka M, H. 1864 a*d e hoike nei ia onkon, i īke a hoomaopopo lea mai ai kakoo ī ke kne o na kanawai ma'i lepera la i na oielo hooknmn o ke Kamnkanawai ī hoike mna ia aenei ma oa heln i hala, ke Knmnkanawai hoi i kn no iwakalna a oi ma kahiki: aj kinai ia hoi e ke Ku mnkanawai Elao Pq a na Weio Mikanele Kalavina knko isio. Eia hoi na hoakaka ana ma ka aoao o ka mea a maa mea i loohia e na ma'i hookaawale ohana la. Akahi. O ka wahi&e, ke kane a keiki opio hoi i kan ia m»i. e. na ma'i hookaawale lei, heaha kona hewa, a beaba kana karaima i hana ai ia hai, i knpono ai 1 ka Papa C!a, a o kona mao lnna paha, e hele akn ai imaa o ka lenakanawai, e noi akn ai e hopn ia me ka palapala hopn, ka mea i loohia i na ma'i ia? O ka mea l ioohia mai e oa ma'i ls, aole loa oi* i "haoa hewa akn i kekahi; aole ma kana hana aoa, aole tsa kanaolelo ana. Aole loa 6ia ī nhaki i ke kanawai o ka aina. Aole he faloni, aole no hoi he Mik&miua; (he bana pono ole) e kapono ai ka hoopnka ia ana i palapula hopn kino, i ke keiki opio i loehia i ua l». He okl loa a he nele maopopo ma oa ano hewa elut; ka feloni a me ka mikamio'a. £*aj»wai Karsima q ka*

| kou ke nuua pono loa ako eei | m&laea.o oa poe *pau e hana kue I aea ma kela maa auo a jbeleelaa. . i A, oka mea i ioohia i na.na'i I la, heah& kana karaima i hana ai?. | A «abea kahi o kela Kamaka I uawai e olelo aoa, he karaima ka I kela kane a keiki I lgohia i ka m»'i lepera i kopooo oia ke hopa kmo ia malalo o ka pa* lapaia Uopu i hoohiki la imua o ka lunakauawai, ma ke noi ana oiai a ka Papa Oia, a o kona mau laoa paha? | A ioa e olelo ae hoi kakon pej oei: He mikamma ka hewa i ba' j oaia © ke kaoe, ka wahi&e a me j ke keiki i loohia mai i oa ma'i | ia. No ke aha hoi i | oleia ai aa keiki ma'i aia imoa o j ka Uoakanawai liaua i hoopuka | ka palapaia hopn, i kolike ai me I aa olaie o ka paoka 7 o ke Kn--1 m.akanawai?. Aole loa! Aole loa no! Ua pane moakaka mai ka pauka 6 ont Eamakaoawai nei, a me ka paoka 6 o ke Kaoawai Hoopai Karaima peoei; Aol» no e hoopai ia kekahi kaoaka po ka hewa ke ole oia i hookolokoio ia eaaino* ilo*o o kekahi Aha Hookoiokolo kopooo i kela hewa, a hooholoia ka oleio koopai oo ka t i « Me keU.mao plelo oa ike maopopo lea kakoo, na boo* komoia kekahi maa pono ooi loa eo kela me keia keaaka e.noho aoa malalo o ke aupaui o kaleholeho. A he pono hoi i loaa ole ma oa aopaoi kamakaoawai ole., Aka, ma.kela kanawai paha kapapao, aa hooaele ia ka mea i loaa i ka ma'i oookaawaie ohana mekeU mau pooo noi i haawi ia mai e ke Kamakanawai. Kolaila, he kaoawai koe io oo ia i ke Kamakanawa'. Mmm> Kekoa.