Ke Aloha Aina, Volume IX, Number 15, 11 ʻApelila 1903 — NA HOOLOLI AUPUNI KULOKO. [ARTICLE]
NA HOOLOLI AUPUNI KULOKO.
KE KAKAWII EALANA Ua olelo ae ao ma kekabi fae!n aaa o na lalaiuīHoao e pf!i ana iio keia kapohuoH, ioa e koknla ia na Aapanl K iUna eiaa, Kala &akanbale taonu a Kaahale ma keīa Teritori e iike me oa kalaoa holomna o keia hqo i ik'e la ma ca wahi e ae, o ka toaa aoa la i v ka lahai Hawail o ke knlana kaokoa ma k& uohoo* Aupani Ka "loko.no ka muoawu inna loa iloko -p ka naoolelo o he«« aiaa paeaioa. Aole mai ka honkama iaanaoke i . Aapaoi EamnkanHwai eoa'alo o | nohoalii » biki i keia hora a'o « kakan nei. j E kahi ia mai ana paha be j -olelo haakoi w;ile ibo no keia, a ] e komo aī paha o* maōao kabab« lloko o kabi pOo a ninaa ibo. Heaba la ke kn!?ina o ka lahni < -Hawaii mala'o o ka nohoalii? Aole anei ia be noLona kookoa ma na ano a pnu ? loa an e o'a oln ia mai» e boao &n e hoakaka *ka i ke kolana like ole o ka ma%aainana malalo o keia maa nohona aaponi elua. No ka nohona maa, aobe, no mea nana e boo!e ae. He kolana kaokoa he Hae Hawaii e welo haaheo ana ma keia man paemoko a malona o ka ilikal, ka hoailona i oka lahoi knokoa, Ka makia. | ' Ua mao ka ea o ka aioa i k* s pOno." Minamina no hau eehia ; a kakoa a pau e haaheoal, Hiki > ole na walmaka be kaoml iho ke \ hoomanao ae ia mao la a me kona J man pono. j O keia bnhna b»nobanoa kuo- ; koa nae, na pī 1 i w«!e uo i ka no ! haoa lahai, ao'e hoi i ka makaai ! oaua toa na Aopuui ® Koloko, Ua kaup,sleni īa k« mana koho o ka eua na oihana kuloko. Na ke A
i , , ■ p!Hii Knwapna o hooponopooo do ] ka h haleho, 51a ke atfo noi oia : no ko kßkou kolana aopnm i keia i maoHwa, He Aopaoi Mol malalo i o ka iooa Eepnhalika., He ka l lana e boobaiki ana i ka mana koho o ka iebn!ehu a ka lima o ka poe kakalkahi. Aohe leo o ka leholeho ma q« hana knloko. Ē haii ae hoi kakoa a hooha* t like Mē i k« kalaoa o ka makaaii mū* ma na hoololi Boptini e olelo j ih nel, ke Kalaoa i kapa ia he Tdona, Kulanakauhnle a Kaahale, O ke kuoia o pa mada a paa, mai ka lehnleha mai, Nolaila, i ke [ kak&io aoa i aa Aaponi Kuloko Do ko iakoo pooo a pomalka), na | maoao ia oa ka lehoieha e koho ioo iakon iho. Ma keia kolaoa ! ca ba«>wi ia ka maaa piha ī ka | makaainapa e koho rrontt iho, aole l boi na kekahi maoa okoa e koho mii nona ma ōa'h'aoa aapnoi i piii p iio i kona nohooa kuloko. ; Ua loaa keia mana i oa knpa Amerika a paa e noho aoa ma ca Ter tori e ae o Ameiika Hmpnia, fcoe wnle AP knpa Amerika ma keia Tcrītori. 1 kaiola ia keia mahele alna a Aopani Kuloko i mea e .kaaliilli ai fea mana hooko ma ka lieaa o ka lehaleha, aole hoi ma ia l!ma o ka poe Ikpkaikahi e like me ke Aapnni ltawaepa o keia wa a me ke sa i hala, Noho ae no īa KaT&na me koaa maa Lnna Aapani Knloko i 'koho ia e makaaio«na f a pela 'ka ana ia Mahele Kalana afna. Ka kaawale lakon a pan ma n» hana knloho, O ka hooko ana keia i ke knlana oialo ' o ke aapnni makuaioaoa. He ' alii na makaainana a paa malalo j o ke Aajpnm Repcbft!jfea. He 1 Demokar?ita fee knlana o na hoo- j ponopono ! aapnrji. Nolaila au i olelo ai he kulaua kaokea keia i ' ia i ka lahni H'Wiii no ka i manawa m'na loa. Ke loaa hoi?i ' Ma n'a tjoea i hooiaaopope ia, | na komo mai na munao ī ' ka lōaa o ! keia mau poao piha e olelo la jnei i keia Kaa Ahaolelo. He Kanawai Kalaua paha e holo ana a he Kanawai Munieipald. Ina nae e komo ole na hoololl a me na pakui a'a a ine ka lahui no paha a pao e hooikaika !ike nei, i ko'a manao, e hoi hou ana ka paikai i Waimea vo keia mau knmp. Ua holo loa ka J3ila Kalanā a ka aoao hapanai o ka Ahaolelo* i ka helahela ekola aoa iloko o ka Aha Senatje a ke waibo nei iuina o ta do ka nooo>'o ana a na Lonamnkiiainaua. Ua waiho ae ke komit6 wae o ka Hale i &a lakoo boike.no ka Bila Kwlaua me kekahi man hooloh, a aa hoa pono ia ka hoike a ke komiie. O, ka bila o» holo no ka heluhela He hookahi uo heluhelu a- r koe.; Ua mauao ia e helo (
; loa auh kd bita e !ikc me ta ho- j | ike a fce koautfc wae. Ke pouo | wale Bi.la no. Eia nae ka mea apiki. lloko j 0 keia mao bila eloa, aoie kekahi j oleio e pill ana oo na Mahele ! Taooa, Kalanakauhale a Kaahale, E kahi īa mai aea, ei ako j ke Kanawa» Mauieipaia a holo i ae. Malaila e hoomaopopo ia ai I keia maa Mahele Kuloiio. He Bila Min'oipala ka'o i ite iho.| |He bila aa ka aoao liepabalika. i Aobe nae olelo noa ia blla e pili ana no na Mahele Tiona a Kan-1 hale, he ole loa no. Aole do tioi j 1 waiho ia ae he hoeloli e 'ke.ka.hi i hoa Huwaii o ka Hale e hoomao [ popo ana no keia mau mahele. i 0 ke Keilauakauhale ka mea i j houmāopopu ia ma kaUila Muni- j eipala aole o ke Tdona . a Kau hale. I ko'u manao, aoJa no ij makemake la e ka poe eaoa i bakcfVa bila e hookomo i keia ! man Mahele Kaloko, ona Ma i hele Aoponi Kaloko hookahi nae I keia e loaa al keia mana koho I piha i oa maita»iuatia a o ke ala | oni wAle oo ia i hoomnopopo ia | uaa ke Kanawai komu e loaa ai i na apana kuaaina ka mana e koho i a e haopooopono no iakou iho ma na Oihaūa Koloko, O ka hooko ana anei keia i na olelo kaahaoa a nā aoao kalaiaina a me na moho a lakon i kukala hele ai 1 ke kaa Ikolo ba!ota i kaa hope ae, me ke kabi ae o aa lima akaa i ka lani, a hoohiki iho e hooko ana makou i na knmuhana i hoike ia ma ka lakoa man kahua hana. Aole aa i kamaaina i~ke kahua kana a kekahi maaaoao kalaiains e «e, aka, o ko'a aoao no ka'n i ike a hoonaaopppo a penei ka aeiike ī knkala ia e na wahaolelo o la aoao. Oi>elo Kuahaua, -O ka aoao Bepabalika o ka Te j ritori o Hawaii > akoakoa ma ka j Aha. EUle Nui, ke kukala nei i j keia kahuahana, a ke hoo t .aa nei ■ ia !atcoo ibo a me ko lakou mau ! moho, e Kakoo i na kamahana I maialo iho; Eumuhana Eha—Ke j koi ikaīka nei makoo e hooholo | ta i keia kaa Ahaoielo ae, ke Ka- j nawai e kukalo ana 1 ke Aupuni Kalaaa ma Hawaii nei i hoakumaia malnna o na kūlana holooam ā mahalo noi la ma na wahi eae; A ke koi hoa nei makou e hooholoia ī kanawai manieipala i hookahua ma ke kahua laula, ī hiki ke kokaia īna e manaoia pela»na maheie kalaoakaahale Taona Kauhale I E hooimaopopo e na makaaina- i na I kela maa mahele e kan ae la malnna i kaha hl-o ia. "Taona a j Haohaie." U kekahi nae ia oua j uiaheia kuioko a ua aioho a keia | aoao i hoohiii ai iuiua o ka lehu i lehu e kakoo 1 ke kau holo balota, Lawehala maopopo—Pau • lo paba aaanei la Knhaimoana I ka maoo akua o ka wa kahiko , -i-'HPaa poo koe hia"—Kaa e mai ia qo ka weii no keia hopeua ut*u»guao. C IAE&EA. w.)