Ke Aloha Aina, Volume IX, Number 2, 10 Ianuali 1903 — MAKE KA BIHOPA GULETANA [ARTICLE]

MAKE KA BIHOPA GULETANA

Mahope o fea aūnoeume ana o lta make a ie ke ola malnoa o ke kino o ka MaKoa, ka Bihopa Goletaoa no kekahi maa !a loihi oa lanakila ibo U ka make malooa odr, a ma ka hora 10:20 o ka po La Pūle nei i lele loa ae ai kooa abo a boi ako la ka nhaee mea ka me nana 1 batsa, a o ke kino i ka lepo. O kona make na ike īa no kekahi mao pole i hala ae nei, aka, na kaman no nae ka hana ola iloko oea a hiki i kona ike ana i k» La Karjßlm&ka, la Hapennia a me ka !a i hoohai ia ai o Hawaii nei me ke ao holookoa xpa ka nwea olelo telegalapa. Ma ka hora 60 ke ahiahi La Fijle na ike ia na kokoke loa mai na bora bope o kabjbopa, na komo ako la na kabana a 201 akn la i k»n«(bibopa) man hoomaikai hope ana maī malnoa 0 lakoih Oa halin aka na maka o ka makoa i ke kea, aka, na hiki olenae I kona mat» ii® a ke haawi ae i na hoailona o ke kea, a lohe ia akn |a oia 0 pūle ana ma ka olelo Latina, alaila, na pan ae la kona ike me ka waiho manle ana a me ia knlana oia a hiki i kona hāalele wale ana mai la i keia ola ana. I ka wa 1 ike ia ai o na kahnna e hoopnni ana i ka moe na haalele mai ia ko lakou bihopa i keis ola ana, oa banle like Iho la lakon malona o ko lakon Inan knli a haawi ae la i ka pnle 0 ka poe make. ' ■ ■ ■. ■ ■ Ua hanan ia ka Makna Bibopa Gnlstan ma kekahi wahi kanhale unkn e kn ana ma ke kapakai ko mohana o Faraiii I ka !a 80 o Angate 1839. O kona ohana a pan he poe holomoko fcaīpnte lakoo, a o kona maknakane kekahi 0 na kapena mokn i kaapnni i ka poepoe honna. 1 na la opio ua!iojnaaoao ia oia ma ke knlaoiakanhale a mahope iho na hoonna i& 1 ke knla noho paa 0 St. Anne d'Anrdy. I k« 14 o kona man makahiki na lawe oia i ka oihana a kona maknakane, oia hoi, ka holoinokn. Malnna o ka moko o ka miikoakane hoahanan i hookan akn ai kona maknakane iaia mamali o kona makemake ole i ka hoopunahele loa ia 0 Gn!sfcan 4 oiai, o ke keiki hookahi wale no ia iloko o ka ohana. Maī ke kolana kapena boe na pii ae ko GalBkn knlana ms na anun like ole a biki 1 ka loaa ana iaia o ke kulaua aliimokn kolo meki. lie opiopio loa no 0 G«l--sfcau ia wj, alaila, na halawal iho la ka iiioka me ka ino nni mawaho o na kapakai komohana o Ua paialewaia ka mok n 1 o a ianet e na ale huho 0 ka iiiouaa a hiki i ki» wt» a na ecea a

1 . '■ v- ', ■ I liG ! Mi.iL. a'. n;i !;■>e;t mai ko Uk&u bupeiid. Aluila, b*»ua iLo | la o Galstaa be hoohiH ia Sana d'Aoraj t ka aaela hoopomaikai o j j Brfctons, ioa oia e |}oopa6ele ia i alaila e lilo no oia i Uhuua. Aolb ba mokn i pibolo, aka, oa pap maalahi aliu lakon ( feefeahi : awa komnku o FHr»nf, alalla, t haalele iho ia o i ka mn ! ko a komo bou Ike kola, X ka ! !£0 o kona man makahikl na koImoike kala o ka Panwai Lf\a* ! hia no eha bi*kahiki. Ika 1864 Ina īilo oia he kahona. IkalB6T ! na haalele ako Ia oia ia Farani i ma kekahi mokopea no Hawaii a hoea mai la īanei ika 1868 Ua kipa ae oia ma a malaila ako no Tahiti a malaila oa hamwi ia be ahaaioa nul oona e ka Moiwahine Pomare. tJa koho ia oia be kokna no Makoa Damiena aa Eohala Ha- ! ... . 4 j waii, a lawe ae la ia kihapai ! ka wa o Damiet>a i lawe ae ai i ke kahoa o Molokai. Ika 1883 oa lilo oia i k&hnnapole do Wai | loio. Ikawa i make al o ka | Bihopa Haremsuo oa hol mai oiā i kahnnapnle no ke knla o Saoa Loi. XYa la B o lone, 1892, oa hookoho ia ibo K oia ! Eihopa e ka Pope, a i ike ia ka Bihopa o Panopolia O GalstaD kekahi o na makoa i aloha noi ia e na hoahanao o ka Hoomana Kato lika a pooi ka'paeaiua nel, a he pon hana ikaika hoi no ka holomoa oia hoomana. Aloha no. I k« wa a »a ieo kopinai o na pokooiahi e wawalo Lele ana ī oa paia lewa, a o ke oeoe e hoike aoa oa hoea mai ka wa e hoao ia ai o ka owea olelo moe moana, oa haawi ae k& hihopa he mao tninoaka ī ka wa i hoike ia ako ai oa hni o Hawail me Roma, Malana o kahi paoe ua haawi ae la ka hihopa i oa Loomaikai ana ao ka Pope Leo XIII, ke poo o ko na hoomana. Ma oka ae ana o ka bihopa, oa hooonaia he kukai i olelo ma ke teiegarapa ia Kadinei la Gotti ma Roma, e hai.ako ana o ka kihopa e waiho nei iluna o kahi moe, oa kahona a oae na hoahanau eia ialfou ke l|ooQua aku : nei i ko lakoa aloha uui ī ka mee ( kiekie Pope XIII, a k.e pule i nei no kana mao hoomaikai.