Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 47, 22 Nowemapa 1902 — Page 5
This text was transcribed by: | Shaun Kamakea-young |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KE ALOHA AINA
NUI KA POPOPO A ME KA LA
PUWALE O NA HANA A
KAHI POE LUNA AUPUNI
KIEKIE A KAKOU E IKE
AKU NEI
I ka wa o ke aupuni Moi a i ko ka Moi Kalakau au e nohoalii ana, ua huli aku kekahi o kona mau hoaloha haole a ahewa loa iaia me ka hoino, ka hailiili a nema i na hana a ko kakou moi a me kona Aha Kuhina ia mau la, no ka uhaai, ka hoonuililo wale, ka hookomo wale o ka moi a me na Kuhina i ko lakou mau hoa aloha iloko o na oihana aupuni, ka lapuwale a me ka pelapela o na hana a kahi poe luna aupuni oia ka makawai Aka i hiki mai la nae ka hie i ko lokou au e noho moi ku i mai nei no ke aupuni makaainana o Amelika; oia mau ino o ke au i hala a ua poe nei e nema ai ia Kalakaua, Kipikona ma a me ia poe aku, oia nae ka kakaou e ike aku nei i keia wa i kahi poe o lakou. Nui ka paio me na hooii like ole ina luna aupuni hoopii aku hoopii mai, pau no hoi ka hie i ke aupuni ma kaainana, a oia maoli no ke ano o keia aupuni; he kipikip he paonioni mau a he noho maluhia ole, ua hala a hala loa ka haui a me ka maluhia o Hawaii aole loa ia e hoi hou mai ana. Aloha no.
WAWA IA MAI NEI HOI NA
LONO LAWE KIPE O KA
HI POE O KA PAPA HOOKO.
Mai ka uuku a ke hele loa ae nei i ka loa a me ka laula na hauwawa e pili ana i ka lawe o kahi poe elemakule o ka Aha Hooko i ke dala kipe ma ka wa koho balota iho nei )ea owai hai keia poe), a lilo ko kakou pono i mea hoopahemahema wale ia no, pouli ae la na maka o kahi poe o lakou me he mea ala ua uhi ia i ka uhi maka. Kupanaha no ka hoi ua poe mokule paakiki ino nei mahope o Wilikoki. Ahaha! eia ka, e palaha wale ana ka paakiki o kalo paa o Waiahole i ka pa ana i ka ala pa o Kaueleau (he wahi kaulana no keia o Puna i ka nemonemo maikai o ka pohaku.) O ka laau hana aloha iho la no la hoi ia a ka haole, i kahi e wale no ka makani e ani ia mai ai oia hele no ia la a pipili ana.
Ua lohe mai makou ua mihi loa kahi poe no ka pau ana o na lima i ke kuku i ka noho ku walanie o Alakai. Ina ua ike iho la oukou i ka hewa oia hana mai hana hou. Aia ua inoa o oukou i kahi wahi kahi i paa ia ai. Ina hoi paha e loaa pono mai ana ia papainoa ina la na KE ALOHA AINA no ia e uwila ae ma ke akea i ike pono la iho ia poe. Lapuwale.
I NA HOME RULA HANA
APIKI A PAU KOE AE
NA HOME RULA HANA
POLOLEI.
(He Wahi Wanana.)
Ua hele aku la ka Elele a oukou, ka punahele, ka pulakaumaka o ke Kau i hala, a Elele no a oukou i hooahemo iho la i keia Kau ma ka apua o ke ola o na pokii. Eia na huaolelo hope i haalele ia iho na makou e wanana aku penei:
I aloha ia mai no oukou a nui e na Elele la a i haawi pu ma i i ka hoomaikai i na Home Rula a pau i peku iho nei iaia me ka manao maikai a maikai ole a pel pu hoi i na Home Rula i lawe dala kipe iho nei ma keia Kau koho balota i kumu nona e haule ai. Oia mau hana pukahee a kahi poe Home Rula hana lokoino iaia, e hele ana kela i Amerika e hoopau i ke koena o kona wa i koho ia ai e oukou no ekolu mahina wale no mai keia manawa akua hoi mai, ia wa e pau ai na poe peku i ke pekula a me na poe lawe kipe i ke o ia i ka lai, a e pulumi a hoomaemae loa ia aku ana ke keena "Mana Hooko" o na aoao nei mai ka hoohuikau pu ana me na hupo like ole o ke au i Kaomi a koe iho o ka poe ponopono wale no ua ike i ke au.
A ia wa hana hou ka kahue, kukulu hou na pou, hoala hou na oa o ua halau kalaiwaa hou a ka lahui e noke hou ai i ke ku-pa o kela mua aku. Luhi ma-u wale.
E HOOPAU I NA POE HOME
RULA PAA OIHANA
Ua loaa mai ia makou he lohe ke oiaio nae hoi eia ka kahi poe Repubalika ke makemake nei e hoopau i na poe paa oihana aupuni i ike ia ua kakoo i ka aoao Home Rula m ka wa koho balota i hala iho la, a o na poe hanaiahuhu a lakou ka hookomo ia mai ma ia mau hakahaka.
He keu a ka lapuwale maoli o keia mau hana a ka aoaoa Repubalika ina he oiaio, ka lawe ana aku i ka papaa berena mai kekahi poe i ike ia ko lakou hooko i na hana a pau me ka pololei a no ka haawi wale ana no i ko lakou balota no ka Home Rula he hewa iho la ka ia e hoopau ia ai. Ina e hooko ia ana keia mau upu ana a ka Repubalika he nui na poe Hawaii e hoonele ia ana i ka hana mai na oihana kiekie a hoea loa aku i na poe e paa nei i ua oihana makai a me hana alanui. Mai ahewa nae kakou i na Repubalika ina e hoea io mai ana keia mau hana makamaka ole, no ka mea, na ka lahui Hawaii ponoi no i haawi aku i ka mana ia lakou, ka poe i ike ia ua nele ko lakou puuwai i ke aloha i na kupa oiaio o ka aina, makehewa ka uwe ana mahope o ka hanini ana o ka waiu. E moni malie iho no i na ino a ka Repubalika, aohe no oukou i pilikia ia hai, aka, ia oukou no i ka puni wale. Kai no paha o ka Elele wale no la hoi ka oukou e apo aku ana, aka, e lele okoa aku ana no oukou iloko o ka luahi enaena o Halemaumau. Aloha no.
HAULE KE KOI A HILO E HELU
HOUIA KA BALOTA.
Ma ka halawai ana o ka Aha Hooko a ka aoao Repubalika ma ka po Poalua nei, ua haule ka noi a na Repubalika o Hilo e helu houia ka balota o ka mokupuni o Hawaii, oiai, ma ka manaio o ko Hilo mau Repubalika ua puka o Kivini, a ua haule o Keoni Parisa, no ka mea, ua hoike maoli ae kekahi Luna nana o ka apana o Kona, aole i helu ponoia na balota ma kahi ana e hoomalu ana, no ka mea, he hopipi loa ka a ana a ke kukui, nolaila. aole oia i maopopo ua puka paha o Kivini a i ole o Parisa, no keia wahi ka aui o ka hoopaapaa i hanaia. O ka huina balota oi o Kivini ia Parisa maila, he 7, a ua kau keia huahelu malaila no kekahi mau la, alaila, ua emi ma ka 5 i ka wa i loaa mai ai o ka hoike pili aupuni he 4 wale no balota oi o Kivini ia Parisa. Nolaila, i ka wa i houluulu ia ai na balota a pau ua ikeia iho la ua puka o Parisa he 1 balota. Ma Hilo ua kiola wale ia kekahi mau balot o ka Papa Nana, oiai no nae aohe he mau kaha hewa i ikeia.
Mahope o ka waihoia ana aku o keia mau hoakaka imua o ka halawai a na Repubalika i ka po Poalua ei, ua nui na poe Hawaii i haawi i ke kakoo i ke oi a Hilo, aka, o na haole ua kue loa lakou i ka helu hou ia ana o na balota ma ke koho ana he 13 ma kekokua a he 13 ma ka hoole, nolaila ua kau a kau, a ia wa i huliaku ai o Lunahoomalu Papai, a haawi i kana mau kakoo ana ma ka aoao o ka poe kue a haule iho la ka makemake a ko Hilo mau Repubalika e hele houia na balota o ua wahi koho i ikeia ua hoohemahema ia. Ma ka manaoio a ko Hilo poe koho, o Kivini kai puka aole o Parisa.
NO KA NANA ANA I NA HALE
LETA.
Wasinetona, Nov., 8. ua koho ia aku la o Wiliam E. Ruetia o Minneapolis i luna kuikawa no ke Keena Waiwai malalo o ke kanawai i hanaia i ka la 16 o Iune, 1902, me ka haawi ia aku o ke kauoha iaia e holo aku no Honolulu no ka huli pono ana i ke kulana o ka Hale Leta e lawelaweia ala ma ka Paeaina o Hawaii. ua a'o ia aku oia e nana ina hemahema a pau, pela me na hale hou i makemakeia, a waiho mai i kana hoike i ke Kakauolelo o ke Keena Waiwai.
KEAKA ME KA AHAMELE HUI.
Malalo o ke noi ia ana mai, e wehe hou ia aku ana he Ahamele a me na hoikeike o na Moi o Hawaii nei ma ka po Poaono Novemaba 26 i ka hora 8 p.m. ma ka Opiuma, e ikeia ana na'lii me ko lakou mau kahiko nani e haiamu ia ana a ua kaukau alii o ka aina, e pakui ia mai ana me ka eehia. Ka hea Inoa me na hana hoolaulea ana i ke anaina. O ka po hope loa ia o ka ike ana ia mau nani a nalu aku. He oiaio ua lohe kakou i ka lakou mau hana kaulana, o ka wa keia e ike ai kakou i ko lakou mau helehelena ke Kapukapu Alii. Aole oia wale, e hoikeikeia aku ana ka moolelo o Lono a ma Kaikilani, a me na Hula like ole o Hawaii nei.
AOLE I LOAA KA MESIA IA LAKOU.
Minnedosa, Man. Nov., 8 Ma ka po nei i hoea mai ai na Doukhobor i anei nei ma ko lakou alahele no Winnipeg, Canada. I kela kakahiaka ua hoomau aku lakou i ka lakou huakai i ka wa a ka mea ana e hoike ana he umi degere ke anu malalo o ka 0. ua paa koke ia lakou e na luna aupuni ma ke alanui a hiki i ka wa i hoea mai ai he kaaahi me 500 makai. Ua a'o ia aku na alakai o keia mau Rusia hehena e huli hoi no ko lakou mau home. O ka lakou pane i hooho mai ai. "Aole, aka, e huli ana makou ia Iesu."
He 200 poe mahiai i hoea ku e makaikai i keia poe ahiu a me 500 makaainana oia wahi ua hoopuni ae lakou i na poe hehena a haawi aku la i na kokua ana i na makai.
He 50 o na Doukhobors i haalele iho i ko lakou puulu a holo aku la ma na alanui no ka Hikina. ua alualu ia aku lakou a he nui na aumeume i hana ia ua kaualako maoli la kakahi poe a hiki i ke kaaahi. Ua haawi mai na pono Anaia i ka lakou kue ikaika ana, aka, aole nae lakou i hoeha aku i ka lakou mau hoa paio. No kekahi mau hora na aumeume ana ua hoopaa ia aku la lakou iluna o na kaa e hoomau ana no i kele ai a hoomau aku i ka huli ana i ka Mesia. E himeni a e pule pu ana lakou me ka noi ana i ka Makua Mana Loa, a hoohuli ia ka manao o ko lakou mau enemi a e hoopakele ia lakou. O ka nui o kela poe he 450 a he 25 i pakele aku i manao la o ke anu ikaika a pahola nei maluna o ka aina ua lawa ia no ka luku ana i ko lakou mau ola.
E malamaia ana ike mau lealea heihei lio ma ke kahui heihei o Honolulu Paka ma Hilo, ma ka la Hapenuia, a iwaena o na lealea heihei he heihei lio kekahi no ka wahine no ka makana o $25.