Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 47, 22 Nowemapa 1902 — Page 4

ʻaoʻao PDF (678.35 KB)

This text was transcribed by:  Punahele Todd
This work is dedicated to:  Awaiaulu

4          KE ALOHA AINA, POAONO, NOVEMABA 22, 1902

 

Ke Aloha aina

Hookumuia no ka

Pomaikai a ka Lehulehu a ke Nu

pepa no ka Lahui Hawaii.

 

EDWARD L. LIKE

Lunahooponopono.

ALEX NAWAHI.

Luna Hoohana.

EMMA A. NAWAHI.

Puuku o KE ALOHA AINA.

 

PUKA PULE.

Hoopuka ia ana ma na kakahiaka Poaono a pau.

 

No ka Makahiki. . . . . . . . . . .$2.00

No ka Eono Mahina. . . . . . . .$1.00

No ke Kope Hookahi. . . . . . . . . 05

 

KEENA HANA.

            Ma alanui Moi, Leleo, Helu 370. Kokoke ma ka Hale Hoolulu Kaaahi.

 

HONOLULU. . . . . . .NOV. 22, 1902

 

            AOLE no hai na pono a me na pomaikai nui e loaa mai ana ma ka hooikaika ana aku a ka poe Repubalika ma ka Ahaolelo e noho mai ana, aka, no ka poe mahiko, mahi laiki, a me ka poe kalepa wale no ia mau pono nui o keia mua aku aole no ka poe ilihune. He hoopunipuni wale no ka olelo ae e loaa ana he pono i ka poe iihune na lakou i koho iho nui a lanakila nui ae la, mai na poe Repubalika nei mai. Aohe oukou e noonooia mai ana na puka ae la no lakou ala.

 

            KE KALI loa mai nei kahi poe i ka ahaaina palala a ka poe Repubalika i keha iho nei, e hanai puaa ia ana ka poe luna hooikaika a me ka poe puni wale i pau iho nei i ka puni i ka peloia e koho i na balota o lakou; a ke puka alaila, kuu ka nae kuu ka luhi o ka hoopapau ana i ka hana o ka po o ke ao, ka ua o ka makani, a kamau hoi ka houpo lewalewa o ka poe luhi. Aloha no paha Kanaka Wai hi i ka puni wale i ka haiole, o ka manao ana aku o ka ai a ka poe maka ino ola iho la ka oukou mea e noonoo nui aku ai. Hoohilahila no hoi oukou ia kakou Hawaii, aka i hewa no nae i keia poe hoopunipuni ia oukou. Mea nui mai hoi la-ahea la ka hoi. Luhi makehewa oukou i ke koli, a maloo ka haae.

 

HE LEO PAIPAI NA KA ELELE WAHA OLE A KA LAHUI “KE ALOHA AINA.”

            Oiai he makaikai ano nui ae keia, ka wa e noho ai ko kakou Ahaolelo mau, nolaila, ke kono ia aku nei oukou e ka lahui e lawe nui i ka nupepa i keia makahiki ae i wahi no oukue ike ai i ka hana a ka poe Lunamakaainana a @@@ i koho iho la i keia Kau. O na @@@ i hanaia oia ke Kau Al@@@ @@@ ke kau i lilo ai ka hapanui o na Hale elua i ka poe Home Rula; ua hoike mua aku makoui ke ano o ka lakoumau hana mai ka mua a hiki i ka hookuu ana, ua lawa no hoi oukou i ka ike ana ina mea oiaio apau mai KE ALOHA AINA nei aku no ka lakou mau hana, a, ua maopopo ia oukou ka pololei oka makou hoike “aohe wahi pomaikai e hiki ai la hoi ke olelo ae ua kalaia kekahi mau pilikia o ka lahui,” aka, o ka mea i ikeia ua nui ke dala o ka lehulehu i uhaai wale ia, a ua pii mahuahua ae ka auhau i keia wa a lele oi loa i ko ka makahiki i kaa hope aku ia. A oiai ua loli ae nei ke au o keia Ahaolelo hou a na lilo ka hapanui o na Hale elua i ka poe Repubalika, oia ka kakou e nana aku ai i ka lakou mau hana e hana mai ai. O keia ka makoue iini nui nei e paipai aku la oukou e lawe nui i ka nupepa KE ALOHA AINA i ike mai ai oukou ina mea a pau a makou e hoikeike aku ai i ka hana a na Repubalika ma ko lakou Kau i lanakila ae ia. Aohe nupepa kuokoa nana e huai aku ina me aoiaio a pau imua o oukou e ka lehulehu o keia wale no. E huna a hoouhiuhi wale ana paha kahi mau nupepa kakoo aoao kalaiaina e ae i na kee o ko lakouaoao ponoi iho, aka, e ike mai oukou e ka lahui ke Kuokoa mau KE ALOHA AINA nona iho me ka hoopilimeaai ole i kahi o keia mau aoao elua, a, pela no auanei e loaa ai na mea oiaio mai a makou aku.

 

HE HOOMAIKAI.

            Ina poe koho o ka Apana Ekahi, mai Puna, Hilo a Hamakua.

                        Aloha oukou:---

            Ma keia ke haawi aku nei au i ko`u hoomaikai ia oukou e o`u mau hoa makaainana, na poe koho i haawi mai i ko oukou hilinai ana maluna o`u e lilo i wahaolelo no ka lehulehu, ma ko kakou Ahaolelo e noho mai ana ma ka mahina o Feberuari, 1902. O ka oukou hooikaika ana ua hookoia a ua loaa ia`u ka lanakila, me ka laua o ka manao, na ke au oka manawa e hoike mai ka hua oia hilinai ana. Ke hoike pu aku nei no hoi au ia oukou e o`u mau Haku makaainana e noho ana ma kela mau apana mai Puna a Hamakua; E hele aku ana au e hui a launa pu me oukou ma ka pule elua, a i ole i ka pule ekolu o keia mahina ae o Decemaba; mai keia wa aku e kuka oukou a noonoo ina hemahema a me na mea i manaoia e oukou e hooili mai maluna o`u, me ka nana ole i na Aoao Kalaiaina aka, e hana oukou i na mea a pau no ka pono like o ka lehulehu a me ke Teritosi holookoa. Me ka mahalo,

Ka oukou Kauwa haaha,

JAMES D. LEWIS,

(Kimo Lui)

Kekahi Lunamakuaainana o ka Apana Ekahi.

Hilo, Hawaii, Nov, 14, 1902

 

KA AHAAINA PALALA A NA REPUBALIKA WAHAWAI, KE KALI MAI NEI KA POE AI PUAA.

            Io makou nei mai kau wahi kanaka home Rula i huli iho nei i Repubalika i keia Kau kahi i noke mai ai i ka ohi o kela o keia me ka olelo mai: E! Ke a`o e mai nei no na poe nei i ka hoopunipuni, oki loa aku ana no keia poe e hooko e like me ka lakou mau olelo o ka wa holo balota iho nei e i ana, e mea aku o na makou penei a penei ke koho oukou ia makou a puka; i puka nui ae nei ka hana aohe hooko iki i keia mea a lakou o ka hoopunipuni ana mai, e haawi nui ana i ahaaina nui no ka lehulehu maloko o ka pa Hale Aupuni, a e kukulu ia ana he mau lanai nui e hoopuni ana i na pa holoooa la me ka mahele ia e like me ka nui o na mahele koho balota pela ka nui o na pakaukau e kukulu ia ai, i hele mai ko kela a me keia mahele koho ma na pakaukau i hookaawale ia no lakou a malaila e haupa ai a lawa ka makemake.

            Ua olelo ia he $2,500 paha ka nui ona dala a oi aku e hoolilo ia ana no kela ahaaina nui. O ka ekolu Poaono kela o ka hoopaneenee ana a ke panee loa aku la i kahi o “hoopunipuni” ma laua o ka “wahahee.” O ka makou olelo hoolana ihaawi aku i ua wahi Repubalika kuaki nei i ka ai puaa ole. E! Mai paupauaho oe e ka makamaka malia paha hoi e waihoia ana a ka la ai pelehu o ua poe nei i ka Poaha o keia pule ae, Nov. 27, i hookahi ka hoonuu like ana o ka i`o puaa o ka i`o pelehu, eia nae oe ke kukahalake e nei i ka hoonauki ia lakou ‘la. Auwe! Heaha no la ka lakou `la nana hou ana mai ia oukou ua lanakila aku la a ua ko ko lakou `la makemake, nawai e lu waleia mai kela puu dala nui i ka makani, o ka maka no ia o ka haole o ke dala. Na kanaka auanei o lu wale ia ke dala i ka ahaaina ola mau ano o ka haole aole, ina paha no ka hana ahaaina, ehana ana no lakou `la me ka noonoo i ka lakoiu mea e hoolilo ai ma ka mea kupono. Aole nae i mau tausani e like me keia puu huahelu ae la. O ka mea no ia o oukou e ike ai i ke akamai o ka haole.

            Aole i pau ina aku a ike aku no oukou. He mau hana ahele wale no paha ia ihana ia mai ai a o nae e hihi o ko oukou puni wale no hoi ika pelo ia mai.

 

-

 

            Ua ae ia aku la o Loio Kuhina E.P. Dole e hoomaha mamuli o ka nawaliwali o kona ola kino.

            Ua loaa mai nei ka lono i keia kulanakauhale no ka hoohuiia ana o Miss Rowena Richardson, kaikamahine a Konela Rikikini me John Wiliama, ke keiki hiapo a Riachard H. Hose. He mau opio laua a elua no ke m@lu ulu o Lele.

 

KA HANA KAPAKAHI A KO HONOLULU NEI POE REPUBALIKA; LUMILUMI WALE IA KA PONO OIA KANAKA.

            Eia o Rev. S.L. Desha o Hilo i anei i keia mau la. O ka mea pololei nona ka lua o ka noho Senate o ka mokupuni o Hawaii ma keia Kau, aka, mamuli o na paewaewa i lawelaweia e na luna nana o kahi mau waki koho, oia ka nui ona balota o Kivini i kiloi wale ia ma o ka manao kuaki a huwa maoli paha o kahi poe, pela i emi ai kona mau balota. Ua ikeia no hoi na oi ka nui o na balota o ko Hilo moho i ko na Kona, ma ke kumu hea iho la la ia emi ana. Mamuli o na paewaewa like ole i hoomaopopoia ua manao ko Hilo poe Repubalika he mea pono e helu hou ia na Pahu Balota a pau, i akaka pono ai na mea a loaa ana, ka huina pololei. Nolaila ua waiho mai nei ke noi a ko Hilo poe ike Komite Repubalika Kuwaena o Honolulu nei na lakou e noonoo a hooikaika ikeia noi, e helu hou ia na balota oka mokupuni o Hawaii. Iloko iho la o keia komite a me ka Aha Senate i lumilumi wale ia ai ka pono o keia kanaka a ka apana o Hilo i hilinai ai e lilo i wahaolelo no lakou, a lilo ihola ia manao i mea ole a ua kue loa ia keia noi no ka helu hou ana ina balota.

            Minamina makou i ko Kiwini haule ana, a nele o Hilo i kekahi kanaka kupono e hele mai ai e hana no ka pono oia apana a me ko ka lehulehu pu. He mau hana kapakahi keia a ko Honolulu poe i hana iho la. E Kiwini; aohe o nei Kau ua hala ae la, ei hou aku no na Kau a hoea mai, aia no me oe ka hilinai o ka poe o kou apana e like me ka hoike a keia helune balota kiekie i loaa ia oe.

 

E HOOPAKELE I NA POE POINO.

            Wasinetona, Nov. 8. Ua haawi mai la ke Keena Kana ina kokua ana i na poe i hoopilikia ia ma Pilipine e ka ma`i kolera, a me ka hoolako ana ina poe ilihune mahope o ke kapa. Ua hookaawaleia e ke aupuni Pilipine he haawina o elua miliona no keia mau pilikia. Ua hoopuka hou ae la ka Keena Kaua he kauoha no ke kuai ana i ka pala oa me na lako ai no ka hoopakele ana i na poe i hoopilikia ia.

 

-

 

            Ua hoopauia ka Hale Leta ma Pukoo, Molokai, mamuli o ka loaa ole ana o kekahi kanaka kupono nana e lawelawe ia hale leta, mamuli o ka haalele ana aku o Lunakanawai Mahoe ia kulana.