Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 35, 30 ʻAukake 1902 — MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO KE:- KAKELA LANAFODA -:KA:- Ipuka o ke Kuewa me ka Aea. -:KA:- Pua Lilia Ahiu o Sanadela. [ARTICLE]
MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO KE:- KAKELA LANAFODA -:KA:- Ipuka o ke Kuewa me ka Aea. -:KA:- Pua Lilia Ahiu o Sanadela.
MOKUNA XXIII. ĪLa puupou hope o ka 'Man&olana —Ka Nohaha Ana Iloko ka Au hee Nui. Na keia auhee ena o oa alakai Opio aln i hooauhee pu aku \ ke Dake o loka me ka hoook» ole ia o ke kaua e kona mau koa, a 6 kahi i olelo a i kapa ia ai o ua Dake nei i ka hawawa o kana mau hoonee
k&uft &na ma ka hoohakalia loa ao* i ka lawe ana aku i kona puali hoo pakele i na koa Aupuni nawaliwali malalo o ka Haku Kaewa o Lanafodj. Ua olelo a kanoaiiio plnepine ia ae i hoeft mua ak« ua Doke ala Boe kooa mau koa ina aole e aubee ke alakai Opio o ka aon» Aupom. U«t nui na mahalo ana ia no ua allai Opio alano keia kul»na kupiiikii loa ana i paa ai mamua o o kona auiiee ana me keia wahi heluna koa uuku i pahaner? ia ka nui ona eneiii ia hookahi koa AuptiDĪ. Aka, he mea waiwai oTe trā nema olel » ana oia ano oiai ua nohaha lakou iloko o ke auhee a o ko lakou paupuu hope lōa o ka manp* olana. ua waluwala pahu ia īluna o o ka lepo, JSoJaila, iloko o ia mau minute o ka nohaha ana iloko o ke auhee o na koa Aupuni, hookahi wale no alahele 1 koe o ke emi hope ana aku no ke kulanakauhale me ka nuj a baawi i na bo<>pakele ana no ka wa bope ]oa mamua o.ke komo ana aku o e» enemi. a oiai he eoii hope ana keia o ke ano ua auhee me na koa kipi e hahai aku la mahope o ko lakou kua, aiaila hoo manao ia he kulana hoopakele ku-lanaka-ūhaie pu.ipuahulu keia iloko 0 ke pihoihoi nui e holo s«moko ia ai ka aoao Aupuni no ka wa hop € e loa hoouua awiwi ia ai ka Moi Kuka e hulo uo ka hoopakele ana 1 kona oia malalo o ka noho paakiki e hopu ia no oia no ka hewa kipi ina e loaa ana. O ke ahiahi o ka la—o lune 167 —he ahiahi ia o ke anu maeele i holo puanuanu ae ai Iloko o na ankoko o na Lana Aupuai Kiekie, īnalalo o ka M;J Kale, i ka w#o ka 1000 i hoea aku ai fca lohe, ua aii'hee ti« koa «upuni ke Euewa o Lan*fud » o na koa ma lalo o ke Duke o loH eia like oia k9 auhee mai nei no ke kulanakau
hu)o. O i* lniiO l o( 1« le hniili puupuu ikaika 1( a rj«ij& i pukeke ae i na kuli o na Inn» i.uponl al.. n h.. ka 'n.'.'i lakon mf> mukauuuii a īloko o ko iakou weii weli ua &u ae lakou a bolo ka b&a!ele atia iho i fco lakou roan heiae, a o u& poe i pili-peake ;ilo])R mahopp o ko !«kr>u moi a me Vo l*kou hae, ua ku oe )nteou a kakna [ i ka lakoa mau mea kaua n p" ! aku la mp kfc t>op e hflawi ana ma : hoopakel': no ke luilnnaknuhnle. j Hoko o ka pupuahulu a me' k© pihoihoi nui aia na koa aupuni i auhee mai la ua hoea mai t)oko o Jfcfe kulanakauhale, a lawe 1 ko la kou kuiana hoopakele kUlanakau hale ia po, roe ka manno na ka la apopo e hoike mai ka lanakila ī ka minoie e wehe ia fti o ke iukala I kaua, u» kuhihewa nae ia mau upu i an»», no ka ipea, o ka loaa ana inft kipi he lanakila hiwnhiwa ma keia ' la, ua hoopika ia lakoa tne ka hano I hanonui a ua mnnnolana pn lnkou ! e lilo aha no ke knlanakauhale ia lakoo, ī na lakou e raaki awiwi ana ! a hoouka i "ke kaua ma ia po, me ! ka haawi o!e ana i manawa no na koa anpuni e hoonohonoho ai ī ko lakou kulana makaukau. O ka i loaa i na kipi ua holo ae kona loeo haqo)i a puni ke kuīanakauhale, a o kela kipi a me keia kipi i pee i na la e noho mana anake ikaika o ka aoaoau&uni/aia lakoH ua ku hou ae la maluna o ko iakou mau kapuai me k» makaukau e liaawi i &a kokua ma ka aoao a lakou e koho ai i ka minute moa loa a ko lakou (koa kipij mau kapaai i befai mai ai no ke kulanakau hale. O na hoa hanohauo 0 na «haolelo eioa eia lakou ke hauoli like nei no ka hoi hou mai o kela ponoi kaili ia mai ia lakou aku i ka wa~e loaa ai o ka lanakila ma k'o akou aoao. MOKUNA XXIV. Kl MOT KT-kwa O NA PKIESCAKF —KA Paaeao ma ke Kakela Hngv. ] Mamua o ke komn ana mai o na puali koa o na aoao e!u«, aifi na aoao like ole iloko o ke kolanakan hale «a makaukan no lakou iho, a i hakalia wale no o ke poha *e o ke ahi enaena o ke kaua* Ma ka waha o na kauaka. aloha ulii &ia na leo buro ke wawalo ala iloko o ka le va ma īa Hhiahi me ka huaolelo hookahi—E o!a ka moi i ke Akua—a ma !ta lehelphe hoi o ka poe kipi —Eoaakekamoi kipi a kumakaia —0,. keia ibo la ke kul«na o ke kulanakauhale o Ladana mn keia po iloko o na leo hooho paiakuli like ole e wawalo hele ana, a ua hoomau ia ja mau leo e haehae a e wawahi ana i na paia kwa a hiki wale i ka wa a ka leo o k* pukunmhi l uina nakolokalo *e af me ka īkaika. e h&ike ana i ko h lookoa ua k<V kaua mpi kona mau paleon ia mnu miuute o ka pouli. Ilokoo ke pU)<)lhoi, ka piuluk®, a ine ka pupualioUi, ke noounn ia hlh inahele ko:» n »n»nnei no te pale anafk#ī kapoe k'pi e ho
»o Anii p kontt) l!o!{f> o T.j | »d'w ;i, *> ' kipokaiß hoi na h p.n» o p- n* ole «n« ina uinau mhl>Ju o ka knf», E J»R6 me kein ru?a pn* 1 hanwi ih «ku ln na o n« itj?h aupum pela no i «i» puali k.oi -i kipoka ia na uot a p*u. e lo a iikv ana me ka iiana no komi knUn* i na he kiekie a h iahna p-ihn ia. O ke kanoh» pna 1 lie kini o kf toweri* o ka huWlii i'ia no kona h' ana i kekahi ].ukuniabi Jbpai!oriH ; kn naiouie mua loa ana e ikai ua aubee ka aoao aupwni, ft u? iioike pu ia aku boi i ko moi o kv> na p>\lnpftla kipeku ia, no ka' haalele ana ibo i ka hale ilii a holo no ka fioopafeele an» i kona ol&, a i ole pela alaila, he paahao oia ilnko o ka lima ona kipi. O kei» boikf pilt oih.ina i loaa aku la i ka nooi ua lilo ia i mea nana e hoohia *i kona mau ia po, a aia h"i m» loko oko ke a!ii halelio ke ku ma k«nkau »la elna lio, oia hoi k« Keokeo o ua Moi Kale ala, & me kr, Lio Ulaula o ka Puft L>lia Ahiu Alaila, ei* anei «a Poa Lilia Ahii) uei o BiiQ«»deia ma Lh(ian&? Ae—e k&la kahiko wale ua Pua Lilia Ahīu ala e neho nsi ia Ladrtna, na hnli hoi mo& mat oia mahope iho oka loaa ana o ka lanakila ī k& •oao aopuni ma kela kaua hoopa kele a kana aliikane i ke kulaoa e ka Makutßft Slontterrße i kaili i& ai, a ma keia po i ioaa niai la kela kauoha haalele ika hele&hi i kn ma ka minuie mua loa e p,h* »i e ka pu ho&iiona, aia ua Pua.Lilia rpi e kukuli ana me kona oj»u kuli a noi i na lani no ka ane mai i kana kane aloha, kona moi, s me ko lakou h&e naoi aloh». Hf mau UeieheUn» kaumaha a luuluu ko na Pua Lilia Ahiu ala inia e noho ana a nalu no ka hoptna e hoea noai ana[maluna o na mea alo ha, ata hoi ua ninanakolo mālla fea leo ona pukumahi i kahi m«mai a hoomanao ae 1» ua Pua Li.lia.Ahiu nei, ua hoea mal ka minute e kuka la ia ai ka hopena nohoalii o na me mo o ka h&le o Kuaka (Stu tl rt') 0 ka lep, o na koa e hooho ana, ka halulu a me ka nakeke o ka lakou mau mea kaua, ua lilo ia i mea hoopihoihoi nui mai ina noo noo pilihua oka lede Opio, no k» mea, o na minute i poha ae la o ke kukala kaua, he mau m inr<te ia <, k& po e aaki paa ia ana e ka poulu Alaila, ua kukala ia ke kaua'mawaena ona aoao elua. Ae—ua kkkala, a ke kukaU ia uei ke k&ua, a e ka aoao mua loa nana i k.aili ne i ka hanohanp o ka wthe ana i k( kipoka, o ka aoao no ia o ka p< <■ kipi; tJa hoea mai lakou īloko oia pouii nui mai luua mai o kela k:i,hoa k>ua lanakiia i loaa n lako»; ma ia la, a haawi koke no i k« n kipoka ana f»«luua o ke ku »nakftu hale me ke kali t\ hoohakalia ole, a na ia inau kipokA i hoouna aku ilalo o ka honua he lehulehu w«!< o na hale a me na ola i hoopoino 1«.