Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 34, 23 August 1902 — Page 4

KE ALOHA AINA

POAONO, AUGATE 28, 1902.

KE ALOHA AINA

Hookumuia no ka Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nupepa no ka Lahui Hawaii.

EDWARD L. LIKE. Lunahooponopono

JOSEPH K. LIKE. Luna Hoopuka

ALEX. NAWAHI. Luna Hoohana

EMMA A . NAWAHI. Puuku o KE ALOHA AINA.

 

PUKA PULE.

 

E hoopuka ia ana ma na kakahiaka Poaono a pau.

 

KEENA HANA.

            Ma alanui Moi, Leleo, Helu 370. Kokoke ma ka Hale Hoolulu Kaaahi. Pahu Leta 513.

No ka Makahiki. $2.00

No ka Eono Mahina. 1.00

No ke Kope Hookahi. .05.

 

HONOLULU. AUG. 23, 1902.

 

KA NOONOO NOEAU.

 

            Aia iloko o ke kanka he lehulehu wale na hana e kua ai i ka mahaloia, a me ka hoopomaikai, aka, aole loa he haawina i oi ae e like me ka "Noonoo Noeau." Mailoko mai oia haawina e loaa ai ka pomaikai i na kanaka a pau nana hoi e haawi mai i na wa a me na mea kupono no lakou e hana ai. Ina eloaaa ana i ke kanaka ka holopono ma na haawina e ae a pau, a ke nele oia i ka "noonoo noeau," aole loa oia he mea nui iloko o keia ola ana, aka, ina aia iloko ona keia talena makamae hookahi, me ka hiki ke kaana pu aku ia haawina ia hai, alaila, e hiki auanei iaia ke hooko e like me kona mau iini ma na hana kupono e oluolu ai o kona noho aloha ana me kona ohana a ma na hana kupono hoi iloko o keia ola ana.

            O ka "noonoo noeau" akahai i loaa iloko o ke kanaka, he kua moo ia nana e hoomoali aku ana iaia, e loaa ai na hopena hanaohano a me ka mahaloia no ka imi ana aku i na pomaikai pilikino a pau o ka nohoʻna hookuonoono, e kaana pu ana i ke aloha me ka hauoli i ka wa o kona noho poo ana maluna iho o kona ohana. O ka "noonoo noeau" i awaiaulu pu ia me ke aloha, aia wale no ia iloko o ka poe nona na manao e hoohiolaai ana maluna o ka noho na hookuonoono nana e kono ana i ke kanaka e kau kona nanaina imua no na la e hiki mai ana, a e noonoo iho hoi, heala la auanei kona kulana hou aku no kekahi mau makahiki e like me ke ano i ka wa i hala a i keia wa.

            Ua maopopo no hoi, o ka ehaeha a me ka hauoli i hookaawale ia no ka wa e hiki mai ana; ma keia mau kumu e hooikaika ai ke kanaka nona iho, ma na hana e loaa mai ai ka pomaikai a me na mahaloia i kupono i ke kulana i loaa iaia, ina no ka waiwai a ina no ka uuku o kahi loaa. E hookele pu ana no hoi i kona mau noonoo maluna o na hana ma kahi e aku, a i ole o na hana a pau mamua ponoi o kona alo, a ke nele oia me ia mau noonoo maikai, alaila, e haule wale ana mai iaia aku kona kulana a me na pomaikai a pau i makana aloha ia mai nona e ka mea nana oia i hana. Nolaila, e halawai mau mai ana ko ke kanaka mau manaolana me na pomaikai he nui o ke au o ka manawa, a e pahola aku ke kaulana a me ka mahalo ia o kona inoa ma na wahi a pau ma na hana ku i ka noeau, aole hoi ma na hana ku i ka lapuwale a me ka wahawahaia. e huli mai auanei na poe maikai a pau e apono a mahalo i kana mau hana oiaio pauaho ole, ina aia iloko ona ka haawina o ka "noonoo ame ka noeau," ke akahai a me ke aloha.

 

HE OLE KA MALIU IA AKU.

 

            Ma na wahi a pau a na Alakai Home Rula pauaka i hele aku ai e haiolelo, na pa mau mai i ka leo, no ka nui o ka ike a me ka malamalama o ka lehulehu mawaho aku o Honolulu nei i na hana a pau a ua poe nei ma KE ALOHA AINA; nolaila, ua ake loa ia oia e powa a pepehi ia a make kanu, ole ai e hoomalamalama mau aku i na kanaka, a hoikeike mau aku i ua hana pauaka holopono ole a lakou i hana ai ma ke kau i hala, a me ko Amerika mau ho@ake. Nolaila, o kekahi kumuhana ano nui a lakou i kukala akea aku ai, a haawi aku la i ke kanoha mana piha mai na awai hai olelo aku o lakou, e kauoha ana i na mea apau, aole e lawe i ka nupepa KE ALOHA AINA,  he wahi nupepa lapuwale he hoino i na alakai o ka lahui. Auwe! Owai lakou? He mau anela anei lakou mai ka lani mai, o pilipu ke aloha aina KE ALOHA AINA i ka makau, ka ilihia ka eehia a me ka weliweli a hiki ole ke ekemu ae. Nolaila, o na kuahaua mana piha ala ua lilo i ole, me he kukaepele ala he mea koekoe na ko KE ALOHA AINA mau hoa kaunu. E oluolu e kipa ae ma kona Keena i na kakahiaka Poaono a pau, mawaena o ka hora 8 a me 9 a.m., a e ike no oukou iho, ua like me Makalei ka laau ona a ka iʻa, ka hele o na kamalii kua nupepa me he iʻa ala ka hookui i ka maka-ha. E oluolu pu hoi e kipa aku ma ka Haleleta, kahi a oukou e ike ai i na ope e hoouna ia nei ma na mokupuni a pau.  Aole ia he mea ano nui i ko makou manao ka oukou mau kuahaua ana aku imua o ka lehulehu pela, a heaha ka mea loaa. He ole ka maliu ia aku.

 

KE KULEANA O KA MOIWAHINE I NA AINA LEIALII.

           

            E like me ka makou i hoopu a iki aku ai ma ka makou pepa o ka pule i hala, pela no na mea i hoomakili ia ae la e ka nupepa Avalataisa o nehinei. O kekahi no ia na apana hana a keia poe Komisina e hele mai nei, no ka nana pono ana i ke kuleana o ka Moiwahine e koi aku ai i na aina leialii.

            E noonoo ia ana ia mea e lakou i ka wa e waiho ia aku ai o kana koi ma o kona loio ala, ina paha he mea hiki ke uku ia aku kona kuleana ma ka puu dala maoli. O ka hopena oiaio o keia mea, oia ka kakou e nana aku ke hiki mai lakou.

 

HOOKIPA IA KA MALIHINI KEIKIE A KE TERITORI HAWAII.

 

            O kekahi hoa o na Komisina ua hiki e mai la ma ka mokuahi Siera o ka Poakolu nei oia o Senatoa J.R. Burton o Kansas. Ua haawi ae o Konela Sam. Paka a me kana lede he papaaina hoolaulea i ua malihini koikoi nei ma ko laua home noho ma alanui Emma, ma ke ahiahi no i ku mai ai.

            O na poe wale no i kono ia oia no na poe o ka huakai uhai holoholona a ua Senatoa ala e kau aku ana ma ka mokuahi Helene e holo ana no ko aina hanai holoholona o Sam. Paka ma Waimea, Hawaii, a e hiki hou mai ana ianei ma keia pule ae, Aug. 30.

 

Mai ka aoao I mai.

 

kane mau hana me ka hoopono a me ka pololei.

            O ka nui o na poe hanohano i akoakoa ae maloko o ka Weseminisita Abe, ua aneane no ia e hiki aku i ka 7000, na alii koikoi, na kahunapule a me na keikialii o na aina e mai, na Emebasedoa, na lUna Aupuni Keikie o na Panalaau, na alii o Inia a me na alakai mai na wahi like ole mai o ka poepoe honua a ka hae Pelekane e hoomalu ana.

            He elua mau mea ano nui i ike ia maloko o keia hana poni moi. O ka mua mai ka Akibihopa Aoo o Canterbury mai, ma ka hoomaka ana o na hana poni moi ua kaa kekoikoi o na hoopaanaau ana i na hana a me ka pule i ka Akibihopa. O ka bue a kona mau maka hapopo e hoao ana e heluhelu ua ike ia aku ia e naka haalulu ana, a i ka wa ana e hoao ana e kau aku i ke kalaunu maluna o ka Moi Eduwada, ua kokua ia aku oia e ka Bihopa Weseminisita, a o kekahi kahuna o Weseminisitsa e paa ana i kona mau lima malalo me ka makaukau e apo ae i ke kalaunu i kona wa e haule iho ai. Ua hoomaopopo ia aole he hiki i ka Akibihopa ke ike i ke poo o ka Moi, a i ka wa ana e hooiho ana e hookau i ka kalaunu iluna o ke poo o ka Moi, aia hoi, ua ike ia aku la ua huli ke alo o ke kalaunu ihope, ua hapai hou ia ae ke kalaunu, aka, ua poha mua mai la ka leo o ke anaina e kalahea ana. E ola ka Moi Edewada i ke Akua. Mahope o na hooponopono hou ana i ke kalaunu ua hookauia iho la ia maluna o ke poo o ka Moi.

            I ka wa a ka Aki bihopa e kukuli ana no ka haawi mua ana aku i kona hoomaikai i ka moi a mahope mai ka lehulehu, aia hoi ua kokoke loa oia e hina maule aku, ua lalau mai ka Moi i ka lima o ka Akibihopa a paa ae la iaia, a malalo o na kokua ana a ma Bihopa o Ladana, Weseminisita a me Durhama ua hoihoi ia aku la oia no ka halepule o ka Moi Edewada. Aka, mamua nae o ke kaawale ana aku o ka Akibihopa na kulou iho la ka Moi a honi aku la i kona lima.

            O ka lua o na mea ano nui i ike ia i ka wa a ke Keikialii o wale i hele mai ai e haawi aku i kona aloha no ka Moi Edewada, ua poina ae la ka Moi Edewada i kona kulana moi, a me ke aloha keiki oiaio iloko ona ua apo ae la oia ma ka a-i o ke Keikialii a honi aku la iaia, alaila lalau aku la oia i ka lima o kana keiki a haawi i na lulu lima aloha pumehana. O keia mau hiona aloha mawaena o ka makua a me ke keiki ua hookahe mai ia i na waimaka o na poe makee alii e makaikai aku ana.  O na hiona o keia mau alii e ku kilakila ana na wahine iloko o na kahiko nani like ole me na pohaku daimana e alohilohi ana ma ko lakou mau kino, na kahiko hihiu o na aliikoa, a me ka nani o ka hoowehiwehi ia ana o loko o ka luakini he mau mea ia i hiki ole i ka maka ke hoopoina aku.

            I ka wa a na kukui uwila e hoomalamalama ana ia loko o na paia o ka Abe, aohe lua o ka nani i ike ia ma ke ao nei, a ma na wahi a pau a ka lena ike e haule aku ai he nani, he nani wale no.

 

NA LUINA NO KA MOKUAHI KOREA.

 

             Maluna o ka mokuahi Gealic i kipa mai la a holo loa aku ia no Kapalakiko mai Kina a me Iapana, e lawe pu ana oia he 195 mau limahana Pake no ka mokuahi Korea, i mano ia e hoea mai ana i Honolulu nei i ka la 2 o keia mahina aku. O ka mokuahi holo keia nana e hoemi iho ana i ka manawa holo loa mawaena o Honolulu nei a me Kapalakiko