Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 31, 2 August 1902 — Page 4

Page PDF (655.51 KB)

This text was transcribed by:  Shirley Ke'alohikea Ahsing-carlson
This work is dedicated to:  Makana Jower

KE ALOHA AINA, PAAONN, AUGATE 2, 1902

Ke Aloha Aina

Hookumuia uo ka

Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nu

pepe na ka Lahui Hawaii

EDWARD L LIKE

Lunahoononopono

JOSEPH K. LIKE.

Luna Joopuka

ALEX. NAWAHI

Luna Hoohana

EMMA A. MAWAHI

Fuulei o KE ALOHA AINA

PUKA PULE

E hoopuka ia ana ma na kakahiaka Poanon a pau.  No ka Makahiki....$2.00 No ka Eono Mahina....1.00  No ke Kope Hookahi .....05

KEENA HANA:

Ma alanui Moi, Leleo, Helu 370 Kokoke maka Hale Hoolulu Kaaahi. Pahu Leta 513.

HONOLULU....AUGUATE 2., 1902

Ke hoomaopopo nei makou he hookahi no mea nana kela man manao hoinoino Demokalaka e puka nei maloko o na whai nu pepa (hee @@-lua o ka lua hookahi) Repuba@ka a hapa Repubalika @@@@@ Demokalaka; aohe ia he mea ano @@@ ia mako@@pela iho. Mai hoe@@@ mai oe i ka wai @@ laua malie, @@pii ae auanei a @@@@ i ka lau o ka lau. Hemolowa ka none koha kamalii hupe kole; noho malie he ma'i ko olua.

MAMULI o ke ku ana ae nei o keia aoao kalaiaina hou Hui Ku okoa o na opio i hoonaanao maikai ia a me kekabi poe kanaka ano hoopono pu iloko olaila. Aole peku ana a KE ALOHA AINA ka mea maikai, o ka ii@i nui ia e hapa ia ka maikai a me ke kaulike no na mea@a pau, aloe o ke ino a me ka alunu mana, He Kakoo KE ALOHA AINA i na hana maikai a he peku i na hana ino poholalo i ko ka lehulehu pono. Ke upu mei makou e holo pono ka iakou mau hookele ana i kekahi hapa o ka lahui no ka holonua o ka aina a me ka pono o na HAWAII.  Ma ka hua no nae e ike ia ai ke ano o ka laau.

He kakoo makou i ka manao aua e wae na aoaao kalaiaina o kakou i hookahi no Elele mai ka aoao "Kuokoa" ae, me ka nana ole ina ia he Repubalika a i ole he  Demokalaka a Home Rula paha. He maikai okoa no hoi ia manao aua pela, no ka mea, he hookahi no kanaka e hele ana e hapa no ka pono like o na aoao kalaiaina a pau a uo ka pono hoi o ka lahui holookoa o ke Teritori, i hiki ai iaia ke hana me ka manao kuokoa, aole hoi me na manao hookelakela a hukihuki e olelo ai, e ole ka aoao mea loaa ka pono i ka lahui. O kahi mea nui no ka wae ana i kanaka e loaa ana na hoohoaloha ana me na hoa iloko io ka hale i waiwai ka hana ke hana aku, loaa ka poe naua e kokua mai; aka, huki ae oe i kou hanohano, owai la oe haalele ia i ke a@@.

KA MANAO IMIHALA A HAKUEPA WALE A NA ENEMI O KE ALOHA AINA

Minamina makou i ka ike ana i ke akamai maole o kahi poe o kakou i ka imi a me ka haku wale iho i mea na iakou e epa ae ai i hewa no KE ALOHA AINA.  E ole kekahi hoaloha o makou e hiki mai ianei lohe pono iho la i ke auo o na mea e epa wahahee ia mai nei ma ko makou kua me ko makou maopopo ole (pono ai hoi he ka nui o na hoaloha ka oi o ka maikai mamua o na enemi).  Ke olelo nei kekahi poe eia ka  nupepa KE ALOHA AINA ke uku mau ia nei e kekahi poe Demokalaka, he uku mahina kona he haneri paha ehia la.  He keu no hoi ka hilahila ole! He hu wa maoli no anei no ka maloeloe o kona ku ana a aole ona komo iloko o na hoopilikia ia e like me kekubi hoa kukele o makou o ka ma kape@i, oia maoli no anei ke kumu o keia mau hana lokoino i ulu ae ai.  Ke olelo nei makou o ka mea @ana keia mau olelo ha kuepa hoopunipuni - E! hele oia ilao o ka loapo me Milu -- oia kahi kupono no ia poe e noho ai.

Ke hoole l@@ nei makou i ka oiaiao o keia mea, a o ke Akua pu me makou, ka mea nana i hana ke kino a me ka uhane o ke kanaka oia ko makoa hoike oiaio @loa ma keia hoole ana.  I manaoia anei pela no ko makou kokua loa ia aoao, ina oia ka manao koho wale o kahi poe, he kuhihewa Ioa kela.  Hookahi no kumu nui o ko@makou kokua ana i ke Demokalaka, na ike makou oia wale no ka aoao kupono no ka lahui e ku ai, oiai kakou e noho ana he mahele aina no Amerika Huipuia.  He mau ano alakai hooloiahili wale no keia e huki hele ia nei ka lahui i waho loa a mamao mai kekahi mai o keia mau aoao mana @iloko o ka Hale Ahaolelo o Amerika.

Ua ike no kakou na pau poo pau hiu kakou ua ale ia e Amerika, o ka hana pono wale no ia kakou o ke koho iho i kekahi o keia mau aoao elua. Aole loa keia he alakai hewa na KE ALOHA AINA, aka, he alakai pololei i ka lahui i ka aoao kupono, a oia wale no ke kumu nui a makou e kakoo nei i ka aoao Demokalaka,  @ E@@ wale no ka makou e olelo ae, oiai, o makou no ka poe nona "keia waiwai" aole no hai.  Ina na makemake oukou e na Home Rula a i ole o na Demokalaka paha, Repubalika, a i ole Kuokoa e Kuai i ko makou mau pono hana a hoolaha nupepa; e hana iho i ke kala a makaukau hele pololei mai a ko makou alo nei alaila olelo mai, E! i hele mai nei makou e huai i na lako hana nupepa a oukou, a e pau ko oukou hana ana i keia hana, eia ke kala e kuai kakou i na mea a pau, na makou hoi ia e nana aku a pa ku i ko makou makemake alaila pili ko makou kuleana me oukou a me oukou aku ka hana. Aka, pela iho ia oukou e  @akuepa wale mai ai i kumu e hioio ai ke ohohia ia o KE ALOHA AINA e kona poe heluhelu.

Aohe e lanakila ka oukou mau hana lapuwale hilahila ole. Ina paha e ninau maikai ia mai no hol ma ke alo o ka Puuku @@@@ mea ike i na loaa mai a me na h@@@ilo aku o kona keena@pehea la e nui nei ke dala a KE ALOHA AINA, alaila nana e kuhikuhi pololei aku ia oukou i hoopokole ia ai lou luhi o ka imi ana i mea nau e epa wale iho ai.  E alwaa mau inho iloko  o ka makou "pepa puka la" kahi pepa hookahi wale no e kaalo mau nei i kela Ia keia la ma ke alo o na hale juai nui o ke kulanakauhale nei, a e ike pono iho no oe I ka ohuohu o kona mau kolimu me na hoolaha makamaka hou e komo mau ana i na wa a pau, alaila, e hoomao popo iho oe e ka "lapuwale nui" he puu dala uku hoomau ia o KE ALOHA AINA e kikoo mau aku ai i na mahina a pau i ua poe mea halekuai.  Ka lua, kilohi hou iho no oe iloko o na wahi pepa puka la nei a e ike no oe i ka hele aluhiehu kekahi o kona mau kolamu i na Hoolaha Kuai Kudala Morak@ (ka mea aiunu ia iloko wale no o ke Kuokoa e komo ai i ka wa mamua, aka, ke ike mai ia nae oukou eia kekahi oia mau hoolaha puu dala nui i KE ALOHA AINA e puka aku nei), aole wale oia, aka, o kekahi o na Hoolaha Au puni o kekahi mau keena aupuni eia ia ke oili pulelo aku nei ma kekahi o kona mau kolamu.  O keia iho la ka poe Demokalaka la na lakou e kokua nei i uku hoomau no KE ALOHA AINA  a makou e ohi mau nei i na mahina a pau.

Eia hou no hoi kekahi, eia ke kuai ia nei ma na Poaono a pau he mau haneri kope o KE ALOHA AINA.   He mau pomaikai holomua keia i loaa i  KE ALOHA AINA  i keia wa i leke ole hoi me knoa kulana o na makahiki i hala hope ai.  Nolaila, pela oukou e na enemi nonohua opu kopekope o  KE ALOHA AINA e ike mai ai ke pii mau nei kona kulana iluna aole ona emi iho, a ke mau nei ka panee ka holo imua.

Pela iho la ke kulana lako i loaa i  KE ALOHA AINA i keia wa a kona mau enemi e lilili mai nei. Mawaho ae o keia mau loaa mahina kaulele o  KE ALOHA AINA; o ka poe maoli no no lakou e hanai mau nei iaia@a huli ka makahiki a huli ae ana ua makahiki oia no ka lahui, ka poe p@p@ e lawe mau nei i kona whai kino lahilahi.

Ua hiki ia makou ke kaena ae o ka io nana e ai nei, a o ka aloalu ka i kahi poe o makou, ma ka hoomaopopo maili iho o ka elua hapakolu o na loaa mai ka poe heluhelu nu pepa mai oia ka KE ALOHA AINA, a o ka hookahi hapakolu ka i kahi poe nupepa o ae o makou. Ua ike makou i keia meaoiai, he hookahi no l@@@ o na nupepa a makou e hoouna @aku nei a pela hoi na mea loaa mai.  Molaila, 'ke haawimau mai nei ka ianui he uku hoomau no KE ALOHA AINA i na mahina a pau, a o ka Luna leta nui ka hoike no ia mea kahi e hoouna mau ia mai nei o ka makou dala i na moku a pau a e ike mau ia ana hoi ko makou Puuku ma ke Kaena Kikoo Kaka Hale Leta i na pule a pau. O ka lahui ko makou mea nana e uku hoomau nei a huli ka makahiki aole hoi o ka poe Demokalaka.  Ina no he mau hoolaha o kela a me keia ano mai ke Demokalaka a i ole mai kahi mau hui e ai paha e kakiia ana no lakou, ua like wale no ia i KE ALOHA AINA.   O keia ka mea olalo.

NA HAWAII NEI NO E HOOPONOPONO NO HAWAII

He kakaikahi wale na hana i kaukai ia na Amerika e hana aole no  hoi paha i oi loa ko ka lahui holookoa pilikia maoli me ia mau hana mamua o na hana o ko  kakou Ahaolelo kuloko nei, kahi e hana ia ai o ko kakou mau makmake a pau; ka hooloki ana i kakahi mau pauku ino o ko kakou mau kanawai a pakui hou iho i mea maikai, ka hoomama ana ae i na auhau hookaumaha i hookau ia aku iluna o  ka lahui ka hana ana i na hila haawina kahi e loaa ai o ke kala no ka hoakea a hoomaemae hou ana i na alanui a ka lehulehu e hel ai, ka hana hou ana i na uwapo, na awa pae a me na alahaka popopo o kakou, na haawina kala hoohoihoi no na hana hooholomua a hoowaiwai o ka aina nei, no puu dala paha no ka hoouna ana i na opio Hawaii i na aina e na ke a'o ana i kekahi mau ike hana lima a pela aku, ke kinai ana i kahi mau bila kanawai ino e hoopili kia ia ai ka lehulehu, a me ke kokua ana i kahi mau bila kanawai maikai e pomaikai ai ka aina a me ka lahui.

O keia mau mea a pau eia no i Hawaiii nei e hana ia ai ma ko kakou Absolelo nei.  Ua hana a haawi mai o Amerika i kanawai kumu no kakou a @@awale, a wa iho mai ia na Hawaii nei no a hoopuopono no kakou na Hawaii a ina he mau ninau ano phihihi oia ke waiho ia aku na ko iakou Ahaolelo ia mea e noonoo mai, Nolaila, eia no ka hana nui loa pili i ko kakou pono ianei. A o ka makou wale no e iini nei a wae ia i poe Hawaii eleu a hoopono i ole ai e lilo i ke kipa ia a hana i ko hai makemake aole hoi i ko ka lahui.