Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 28, 12 July 1902 — Page 7
This text was transcribed by: | Rosemary Mccune |
This work is dedicated to: | Kaelene Puanani Ahu Rey |
KE ALOHA AINA, POAONO, IULAI 12, 1902.
===================================
[someone misplaced most of the hyphens]
MOOLELO HOONI PUUWAI
-:NO:-
Kuu Aloha i na Pua, Kuu IPo ona Launahele!
---
Ka Makaikiu Kupaianaha!
--
O ka hoouna ana ia Ioana Berenada ka limakoko iluna o ka honua ma ka waha o kana pu panapana ki ke sekona mua loa a laua e halawai pu ai ma na palena o Ladana, oia na olelo kamailio pinepine mau ia ana e Heneri Beleinehama mahope mai okona haalele ana ak ia Kalivi Hale, aka, a hiki mai nae i keia kakahiaka aole loa ua makaikiu ala i hui a halawai pu hou me Ioane Berenada ka limakoko.
O ka mea mua loa i loaa mai iaia ma keia kakahiaka iaia i koma aku ai no ke keena oihana oia no ka panee ia ana mai o kekahi leta i kakau ia owaho o ka wa-hi ne ka huaolelo - Private - e hoike ana ua makemake ia ka makaikiu opio e ike oia wale n i ka manao o kela leta, a e heluhelu ia ua leta ala me ka awiwi.
Heneri Beleinehama: - E hoea mai me ka awiwi nui no ke keena oihana poo o ka Hui o Gerehama a me Kini no kekahi kumuhana pohihihi loa.
G. & K.
Loio no ka Hui.
He aloha saluta ka ua akaikiu opio ala i haawi aku ai i ke alii poo o na makaikiu, alaila, huli ae la ia aluna o kona mau kupuai a haalele hou iho la i ke keena oihana poo o ka hui banako o Gerehama a me Kini me na noonoo e nalu ana iloko ona heaha la keia kumuhana pohihihi a keia hui banako i makemake ai iaia.
Iaia i hiki ak ai ua hookipa ia aku oia e Loio Gerehama, a ua waibo koke ia nai no ua kumuhana pohihihi ala imua o kona alo mahope iho o kona noho ana iluna o ka noho i panee ia mai ai nona. He elima minute wale no ka makaikiu Heneri heluhelu ana i ka leta a ka baroneka wahine i kakau mai ai ia Loio Gerehama, aia hoi ua haikea koke ae la kona helehelena iaia i hoomanao ae ai uo halawai kona hoaloha baroneka me ka poino e like me kana i lohe wale ai i kona hoahanau e kamailio ana.
Mr. Gerehama, aia mahea kela palapala hooilina? Eia no anei me ka haku baroneka, a i ole, eia no paha malalo o ka malu o kau mau malama a kiai ana?
Eia no ia malalo o ka'u malama a kiai ana e Mr. Beleinehama, wahi a ka loio me ka hoomau ana mai no i ke kamailio. Ka, haikea maoli kou helehelena ua hopohopo anei oe ua palapala hooilina ala?
Ae e Mr. Gerehama, aka, i mea nae e hoopau ia ae ai na pihoihoi manao ana e ae ia mai e kauoha ia kela haku baroneka kane e hoea mai na kou keena nei a haawi i na niele ana i na kumu ana i makemake ai i ka palapala hooilina. E hoike pu aku oe i ua haku baroneka ala ma kou ano he loio a he hooko waiwai nona ua makemake oe e kamailio pu me ia no na mea e pili ana i ka palapala hooilina. Ke manao kjhiheewa ole nei au e like me ka hoike a ka leta a kana wahine ina eia oia me kona mau noonoo maikai aole loa oia e hooopuka i kekahi ninau hehena o keia ano ke ole he mau noonoo opulepule ke kahi iloko ona, I kona wa e hoea mai ai mai hoike aku iaia eai au iloko nei o kou keena.
O keia mau manao hoomalamalaa o kku makaikiu, ua hooholo like ia ae la mawaena o laua me ka loio a ua haawi mai ka loio i kona mahalo ma ka olelo:
He mau manao maikai loa kela ou e Beleinehama a e kakau io aku au i leta iaia.
Emoole aia ka leta ua pae ae la, a ke ahai mama ia ala e kukina a he hookahi hora mahope iho, ua hoike mai la ke keiki lawelawe aia ka haku baroneka mawaho.
Maloko! maloko! Wela camu, we ia camu oe e kuu haku. E noho iho ie ilalo eia ka noho hauoli loa au i kou hoea ana mai la, wahi a ka leo mihimihi o ohaoha o kahi loio Gerehama e hoike maopopo ma oli ana no oia kekahi i haule pahu iloko o ke kuhihewa nui.
Ae - a nawai hoi e ole ke kkuhihewa i na onina, na kamailio ana o ka haku baroneka okoa aoli no mailuna a lalo, a oi loa aku hoi ma na helehelena aohe wahi a ka maka e hoohalahala.
No ua haku baroneka apuhi nei iaia i ike iho ai i ke kuhihewa o keia keonimana loio nona ua hookunukunu loa iho la ia me ka maa lea, alaila o ka huaolelo mua loa ana hoopuka ae, me ka hulipu ana ae maluna o ka loio, Ahem, Ahem, ua makemake anei oe e ike ia'u e kuu loio maikai?
Ae e kuu haku malalo o kekahi kumuhana nana i hoopihoihoi mai i ko'u noonoo ina paha eia no oe iloko o kou mau noonooo maikai, wahi a ka loio.
Aha! My boy, my man. Heaha ke ano o kau mea e kaailio nei ua manao oe ia'u he pupule a i ole he hehena e? Eia no wau iloko o ko'u mau noonoo maikai ana, a e makemake ana e ike heaha kau i kauoha ae nei ia'u, wahi a ka baroneka. Ha, ha, ha, ua loaa mai la ia oe ka manao nui o ka hana a'u i makemake ai e kuu haku, wahi a ka loio me ka akaaka ana ae a hoomau mai no i ke kamailio ana. Ina eia no oe me kou mau naonoo maikai, alaila aole loa oe e hoohuoi no na mea e pili ana i kela palapala hooilina ou. Aka, o ka poe i he hena na noonoo aole io no aabei e nele ke ala ai o na noonoo lalau a kanailio i ka nea a lakou i hana ai ne ka hiki ole ke hoomaopopo. Ano e kuu haku ke aopopo mai la anei ia oe ka'u mea e kamailio aku la.
"The devil you. Wahi a ka baroneka me ke ano ioena a hoomakue na maka. Owai ke diabolo nana i hoike ai ia oe e keia loio ua makemake au i ka moolelo a keaka ana no kekahi palapala hooilina. E hai mai ia'u e Sir Loio, owai, owai ke diabolo nana i hoike mai ia oe i kela mea. O kela wabi tiga wohine anei? E akahele e Mr. Gerehama ma kau kamailio ana a e hoomanao o ka haku baroneka au o Kalivi Hale, wahi a na olelo hope a uja baroneka nei a eu ae la oia no ka haalele iho i ke keena loio, aka, ua pane e mai la nae ka loio Gerehama i keia mau olelo:
Ma ko'u ano he loio a kahu malama waiwai nou e kuu Haku Baroneka ua loaa ia Gerehama ka hano hano e hoopuka ai i keia mau olelo a ko Beritania nei mau aha hooko lokolo e haawi ai i ka lakou mau hooia ana o ke apono, a ke manao lana pu nei e haawi ana oe i kau mau apono ana mahope iho o ko'u noonoo akahele ana a hoea hou mai oe ma ko'u keena nei a kuka me ka oluolu.
----------------
(E nana ma ka aoao 8.)
============================
HOOLAHA HOOKO MORAKI
=======================
HOOLAHA KUAI A HOOKO A KA MEA PAA MORAKI.
-----
No na hooko ana aku i ka mana o kekahi moraki i hana ia e Manuela Vieira Branco o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, (Paeaina Hawaii),
i ka Portuguese Mutual Benefit Society, he ahahui i kukulu pono ia a e ku nei malalo o na kanawai o ke Teritori o Hawaii, i hanaia ma ka la 13 o Npvemaba, 1899, a i hoopaa ia ma ke Keena Kope Aupuni ma Honolulu, i olelo ia buke 196, ma na aoao 482, 483 a me 484, ke hoolaha ia aku nei ma keia he manao ko ka mea paa moraki e paa i ua morakki ala i olelo ia no ka uhakiia o ka aelike, oia hoi, ka uku oleia o ka ukupanee i kona wa uku.
Ke hoolaha hou ia aku nei ma keia mahope o ka hala ana he ekolu hoolaha, o ka waiwai i hoakaka ia maloko o ua moraki ala i oleloia, e hooliloia aku no ia ma ke kuai kudala ia ana ma ke keena kudala o James F. Morgan, ma Honolulu, i oleloia, ma ka Poaono, la 31 o Iulai, 1902, ma ka hora 12 awakea o ka la i olelo ia.
No na mea i koe e ninau ia
J. M. VIVAS,
Loio o ka Mea Paa Moraki.
-----
Na Waiwai i Hoakakaia Maloko o ka Moraki:
O keia apana a mahele aina a pau e waiho ana ma Kaliawa, ma Kalihi, Kona, Mokupuni o Oahu i oleloia, nona ka ili aina 5 28-100 Kuea Kauiahao, o ka Apana 1 o ka Palapala Sila Nui Helu 4136, i lilo aku i ka mea moraki ma kekahi palapala kuai i hanaia e Joaquim Gomes de Medeiros ma ka la 10 o Novemaba, 1899.
Iulai 9, 12, 19, 26, 30.
===============
MA KE KAUOHA
===============
HOOLAHA AINA AUPUNI.
I ka la 4 o Augate, 1902m a a ia hope aku ma ke Keena o E. D. Baldwin, Hilo, Hawaii, e waiho nai ai na noi i loaa ai ke kuleana kuai i na Hoolimalima Aina Aupuni ame na Hoolimalima Home Hookuonoono malalo o na kahua o ke Kanawai Aina o M. H. 1895, i pili loa aku nae i na manao o na Pauku VII ame VI o ua kanawai la i oleloia ae la no keia mau apana aina e waiho la ma ka Apana o Puna, mokupuni o Hawaii.
34 apana ma Kaimu, Mahele o Makena, ili aina 3 a 358 eka; kumu waiwai i hooholoia $1 a $8.00 no ka eka.
33 apana ma Kikala, Mahela o Keokea, ili aina 5 a 185 eka; kkumu waiwai i hooholoia 50 keneta a $5.00 no ka eka.
24 apana ma Keauohana, Kehena, keekee, Kamaili, ili aina 11 a 83 eka; kumu waiwai i hooholoia 10 kenata a $8.00 no ka eka.
5 apana ma ka Mahele o Malama, ili aina 7 a 15 eka; kumu waiwai i hooholoia $4.00 a $6.00 no ka eka.
9 apana ma ka Mahele o Kaniahiku, ili aina 10 a 46 eka; kumu waiwai i hooholoia $4.00 a $10.00 no ka eka.
6 apana ma Kaimu, Kalapana, Mauka, ili aina 12 a 39 eka; kumu waiwai i hooholoia $3.00 a $6.00 no ka eka.
23 apana ma Keonepoko-iki, ili aina 5 a 11 eka; kumu waiwai i hooholoia $2.00 a $3.00 no ka eka.
I ka la i oleloia maluma ae a ma ia hope aku, ma ke Keena o E. D. Baldwin e waiho pu mai ai i na noi i kulike me na manao o ke Kanawai o M. H. 1895 no na Kuleana Kuai Hoolimalima a i pili loa aku i ko ka Pauku VII o ke Kanawai Aina i olelo mua ia ae nei.
Aole no oi e aeia kekahi mea noi e kuai a oi aku maluna o mookahi apana aina o na apana i lawe ole ia a i hoihoiia mai, a o ia poe @oi la e ele mai me na makaukau i kulike ai me na kuhoikuhi o ka Pauku VII o ke Kanawai i hike mua ia ae nei.
HOOLAHA AINA AUPUNI.
Ke hoolahaia aku nei ma ke akea ma ka la 4 0 Augate M. H. 1895 a ma ia hope aku e hoomakaia ai ka wehe ana no na noi apau no na Hoolimalima Home
Hookuonoono o na aina apau i hoikakaia malalo iho nei i kulike ai me na kuhikuhi o ke Kanawai Aina o M. H. 1895.
PAPA KUHIKUHI O NA AINA.
18 apana ma Papa, Kona Hema, Hawaii, no 6 a 7 eka ili aina o ka apana hookahi.
O na noi apau no au mau apana aina la i ololoia ae nei e waiho mai lakou i na noi me ka hele mai nae o kela ame keia mea noi ma ke Keena o ka Hope Agena ma Kailua, Kona Akau, Hawaii, kahi hoi e maopopo ai no pono pili aina ame na kii palapala aina. E weheia ana ke keena no na noi apau i ka hora
9 a.m. o ka Poakahi, la 4 o Augate, M. H. 1902.
E. S. BOYD,
Komisina o na Aina Aupuni.
Keena o na Aina Aupuni, Honolulu, Iulai 1, 1902.
--------------------
CAMARA & CO.,
Kihi o Alanui Alakea na Moiwahine.
-----
MEA KUAI
Waina, Bia me na Waiona
Na Kauoha a pau e Hooko ia no
-----
NA BIA BUDWEISER, RANIER ME PRIMO.
PAHU LETA 664. - TEL. BLUE 492
-----
Eia maanei o W Rice, kekahi o na Hawaii i noho loihi me Frank Brown.
----------------------
S. I. SHAW & CO
AGENA NO KA
[drawing of a shield with illegible writing]
Oia ke Piikela o na Bia apau.
--------
CULMBACHER
He Bia keia i mahalo nui ia e na ka uku a he laau hooikaika kino no ma poe nawaliwali i oi ae kona maikai mamua o ka Malt Extracts.
Ke hooiaio aku nei makou i na poe a pau he laau hoonoono ai maikai.
E hoouna ia aku no na kauoha ma na wahi a pau o ke kulanakauhale me ka uku ole.
TELEPONA MAIN 174