Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 27, 5 July 1902 — AIA HAPAI KE KUKO, HANAU KA HEWA; A OO KA HEWA, HOOPUKA IA MAI KA MAKE. [ARTICLE]
AIA HAPAI KE KUKO, HANAU KA HEWA; A OO KA HEWA, HOOPUKA IA MAI KA MAKE.
Ma ka olelo a kekahi hoaloha "haole ia makon, oa lohe ola ela kekahi poe Repabalika ke knko e mai uei i keia man la me ka olelo iho, ina iakon e hanle hon ana ma kao koho ba!ota ae a lanakila hon na poe Home Rnla, alaila, he hookahi waje no aUhele i manao ia e lakon e hooko ia ana no kekahi man naea a lakon e ai ma keia kan Ahaolelo ae, me ka unkn o na iilo na lawa īa no ka hoohana ana 1 ko lakon man makemake. Oia no ka lawe bon ia mai o kela man hana ekaeka lapnwale e like me ke kan i hal», ke kao nana i hoopoia ae i ka lewa me m ea maea o na hana kipe a lawe bipe kaola|a i hele a kakalahpa ka hohono i na rsobn he i'a palani la a nae "ewe manu U" ka paoa i ka hohono, £la ka olelo a kekahi ® oa poe
' Ile>pnbi!ikH nei, na nni loa ko ' ! kakoa m»u U(o i ikp ia ua ke ! J kan koho bsh>U i balfl, aole D«»e J kakou i lauakila a aele be wal- | wai i lo»a mai do la maa dala i ! In ia, )oa po kakoa «e hnua hoa | nku aua e like me ko ke, kau i I hala, o ka haoa pono wale do i katou e haua ai toe ka ooi ofe o oa lilo a be oakn ua dftt» e hoaho ai, ua kwa ia do ke kuai maoli sba aku 1 dh poe e puka mai ana a nobo mai maloko 0 ka Hali Ahaolelp; oo ka eup», * na ike no kakoo he poe pooi wale na kaoaka i ke koai ia me ke dala, a he poe nawaliwah hoi 1 ne!e maoii i ka iwi keamoo ole e maloeloe ai ko lakoa ku &oa, e lali wale ana aia o a maanei me ka nana ma kabi o ke dala e loaa ana ia iakou, oa ike kakou ia mea ma ke kao Ahaolelo 1 hala* O keia na kuko a kahl poe Re- j pnbalika e hoopoe mal nei ma I kuouo, a o ka wa £ pukaamaka 1 maoli ae ai o keia mao mea aiu ] eo ia i ka wa e hiki mai aua. , A oia ka makoo i olelo ae la malona, "aia hiipai ke koko, baoau mai aoa ka bewa; a oo ka | hewa, hoopuka ia mai ka make." I Nolaila, he make maopopo keia 0 ka lahni ke hiki io mai ka wa e boob»na ia ai keia mao koko (kipe) o keia ūāaa aka, a ke hele ; no hoi a puni lo na "wahaoleio" hoo o kakoo o keia kao ae a lawe i kipe a keia poe, o ka make maopopo no ia o ka laboi ma ka lima ponoi o na poe a kakoo i koho ako »i, O ka wa | pono wale no keia e nooooo ai | me ke akahele e wae a koho i poe kopaa a hoopono maoli no, aole l poe i īke ia ko iakoo ano he poe hoopilimeaai, aole uo auanei e oele ka hele mai mnei e ai a lawe no 1 ke kipe i mea no lakoa e pomaikai ai, alaila, aohea hoo ka pono e loaa i ka leholeho, e kaokai hoo roanei kakoo akahi kau hoo ako e loaa ai ka pono, a pela wale no kakoo e faio mau ia ai a piha j loa mai o Hawnii nei i na haole a ohi ia a nalewale po kakoo na Hawaii. Mai bapoko & koho I na poe i Ike ia be nohona nele maoli, a oia nele no an&nei kekahi kumo e lawe ai ī ke dala kipe, aka, e koho i na poe Hawaii kaoooono iki o ka ama a he pooopono iki ka noho ana he man wa hi lako ponoi mah'ope o ko lakoo 1 koa nana e kokoa mai kahi mao | lilo noi o ka noho ana o Honololo nei, o hele mai no aoanei ianei e la ! ai a poebo na wahi nko Ahaolelo, o fca holi iho la no la a hapapa hewa na lima i ka mei lelo a ka haole. E noho ako ana palia o Honololo hei me ' ka makaokao ia mau la hooili { kaoa, īlaila iho e'ike ia si ke koa ! a tne k* ole, ke kopaa a me ka I pooi w«le. I hakalia paba a kau i iho ka m'oa Honehala i kahi poe, be pil aal boi kaa o ke kiaUna, Uola #«anei ka wa e'kapae ia ue ai ka oaakm&lie q oa 'haliu ' -V* , S ,• k i 1
l-ikon Ikf ho m«i "aiahopppp ou* feoQ*' aia a pono mna ae makou, Nolail», ke paipai nei makoa i ka I»bui holookoB, e hoao e ko ole keia mao kuko palauaīelo a kahi poe e koko e mai Dei. E kopaa no ko o'nkon pono o keia man U e aee maī aei. E wae i poe kupooo.