Ke Aloha Aina, Volume VIII, Number 12, 22 March 1902 — Page 2

Page PDF (657.11 KB)

This text was transcribed by:  Lynne Minamishin
This work is dedicated to:  Mnamishin 'Ohana

KE ALOHA AINA, POAONO, MARAKI 22, 1902.

PILIKIA NA REPUBALIKA IA  LAKOU REPUBALIKA NO

            Oia iho la ka hopena a lakou i makemake ai i ka hoohuiaina. Ina aole kakou i hui i keia wa, aole no la paha e manao nui o Amerika e lalau koke mai i ke awa o Puuloa a hoohana koke e like me keia e ike ia nei i keia mau la Ke ole makou e kuhihewa, aole e kala kahiko i haawi ia ai o Puuloa e ka Moi Kalakuaua a me ka Ahaolelo o ka M. H. 1876 paha. (Ka mea a Pilipo ma lana o Nawahi i kue loa ai) e hoomaopopo iho kakou liuliu keia mau makahiki o ka waiho wale ana o Puuloa a iwakalua ae la makahiki a oi aole nae i hoohana koke ia, aka, mamuli o ko kakou hoohui ia ana me lakou a lakou i hooheu ae ai i na Sepania a ulu ai keia kaua mawaena o lakou, a o hoi e hihi o ke koekoene ake hoohui no hoi o na poe nei o kakou a hui io ana, a laa ka loaa o ka Amerika kuleana la e hana io mai nei i na aina e pili kokoke ana i ke awa o Puu@@a. O na wahi e pili ana i ke awa o Puuloa nona ka nui o 561 eka, oia ka Amerika e makemake nei e lawe ia mau wahi a pau @o lakou i wahi e kukulu ai na papuka@a, kahi o na koa e noho ai a me na mea a pau i pili i ka oihana ka@a. O keia mau eka aina no hoi, ua lilo ia i ka Hui Mahiko Honolulu ma ka hoolimalima loihi mai a Kimo Pelekane mai, oia nae ka Amerika e hoomanao mai nei e haawi ia aku no lakou ma ke kumukuai haahaa loa ua like me ka ole.

            Ke olelo nei o Amerika e lawe ka hui mahiko e like me ka lakou kumukuai e haawi aku nei he $15,000-paha a oi, ehia la; o ka lakou nei hoi e koi aku nei i mau haneri tausani, he ole ke pi mai o ka ihu o Amerika, a ua like me ka olelo maoli mai, aohe o oukou kuleana e puliki ai aohe no he kuleana e hoopii aku ai i ke kumukuai e like me keia e paio nui mai nei.

            Nolaila, oia ka pilikia o na Repubalika a makou i olelo ae la. A ike pono iho la na poe nei o kakou i ka waiwai o ka makemake ana i ka hoohuiaina. Ke hanaio mai la ka haole ia Puuloa a ke hoao mai la ua Amerika hao aina nei i ka hao i ko lakou mana. Pilikia no la i ka na mea he makemake i ka hoohui me Amerika. O ua poe mahiko nei no hoi na kakoo ikaika o ka hoohui aina, a o lakou no nae ke ike nei i ka poino  a ka hoohui aina e noke mai nei i ka hakaka me Amerika.

 

HAWAII

MA

BUFFALO

(Kaka@ia e William J Coelho)

(Hoomauia)

THE MOORISH PALACE.

            E manao nui ana pane na makamaka heluhelu i keia poo manao maluna ae, he hale alii io o ke ano o kela au e nono mana ana kela mau lahui poni hakaka o Moroco me Alegeria i kapa ia, he poe Moor. Aole keia he hale alii e like me kona inoa, aka, he hale keia i hoolako ia me na kii aila paa (wax) i hana noeau ia e ka poe hana kii naauao loa o Europa a me Amerika.

            O keia mau kii, @a hooahu ia me na aahu o kela me keia ano, e like me ke kulana o ka mea i manao ia e hoike. He nui a lehulehu wale na kii o keia ano i hana ia a koh@ mea ola maoli no. He mau kii o na ohana alii o Europa maloko o kekahi keena nui ka na poe a pa@ i mahalo loa no ke kohu maoli no me ke kulana o na 'lii i hoike ia.

            Maloko o kekahi keena okoa, ua hoomakaukau ia na kii me ke ano o na paa oihana kaua o na aupuni a pau.

            O kekahi mau kii oi loa aku ma keia wahi, oia no na kii o ke kumukaia ia ana o ka Haku a me ka hopena o kona noho kino ana ma ka honua nei Ua i mai ka mea nana keia mau kii i hana ua nui kona mau makahiki i hana ai  i keia mau kii, a ua nui no hoi kana mau dala i hoolilo ai no na materia o ka hana ana ia lakou. He $135,000, ka huina pau loa i hoolilo ia no keia mau kii.

            He elua mau wahi kii hana aka ma keia wahi. He mau wahi mea ano kuaaina, he kane me kahi wahine, na kukulu ia laua ma ke alapii, a e nana aku ana i kekahi kii olohelohe i pena ia. E hoao ana kahi luahine e huki i kahi elemakule, i ole oia e paulehia loa i ka nepunepu o kana mea e nana ana.

            I ka makou la i komo mua ai, ua nui ko'u hok i keia mau wahi kii elekule. E ku ana hoi au e nana i ke kii olohe ma ke kua aku o ua mau kii nei, hele ae nei kekahi wahi haole kamaaina o makou a kau iho nei i kona lima maluna o ka poohiwi o ua mea nei, a kamailio aku nei me ke kuhikuhi o kahi lima i ke kii e kau ana ma ka paia, a ua namu aku i kekahi mau olelo kupono ole i ke keonimana. Ia wa na papa aku nei au i ua haole nei, aole e hoopuka ia mau olelo imua o kela mau elemakule. Ia manawa h@ ae nei ka aka o ko'u mau hoa makaikai, oiai, @a ike iho la lakou i ko'u kuhihewa maoli ana.

            NA ALANUI O MEKIKO

            He hoikeike key e like me ko Aikupiko. a o ke ano no nae o na hale, ua like no me ko Mekiko. O ka poe hana maanei no Mekiko mai lakou a pau.

            He nui no ka lakou mau hana hoikeike e makaikai nui ia ai.

            He nui no na mea kani a keia poe. Hookahi ano pila a'u i ike mua ole ai, a o ka maka mua loa keia o ka lawe ia ana o keia pila e hoikeike. He eha kanaka e hookani ai i ka wa hookahi.

            O ke ano nui o keia pila, ua like no ia me ka Xylophone he mau poomuku laau oolea i hoonoho papa ia, a ma kahi o na leo haahaa, ua pakui ia ae he mau pono laau loloa. He olu ke kani o keia pila, a he ui maoli no. O ka inoa o keia piha, he Marimabom.

            O kekeahi mea ohohia nui ia o keia wahi, oia no ka hakaka me ka bipi hihiu. He hana hiki wale no keia i ka poe makau ole.

            He pa akea kahi e malama ai o keia hana. I ka wa e makaukau ai o ka poe hakaka bipi, oia ka wa e hookua pakahi ia ai o ka bipi. Ke oili ae ka bipi iloko o ke kahua aole no he alualu koke e o'e i ke kanaka, aka, i mea e nui loa ai o kona wela me ka huhu e hoohaehae ia ana ia bipi me ka welu ulaula. A ke alualo mai ka bipi, e alo ana ka poe hakaka me ka eleu loa. Aia wale no a hemahema ke kanaka, alaila poino.

            He wahi hana hooiliili no keia i ka naau, i ka ike aku i kanaka e o'e ia mai ana me ka akelekele loa. Ke loaa mai i ke kiwi o na bipi Mekiko, aole o kana mai ka poino.

            Maanei au i ike ai i kekahi keiki Mekiko e ha'iha'i ana i na kui hao nunui, me kona niho.

            I ka la hookahakaha nui o na poe a pau o ka Midway, ua pii keia keiki a luna o puoa uwila 250 kapuai, a malaila oia i hoolewalewa ai iaia iho me ka paa ana i kekahi apana ili i hoopaa ia me ke apo lina poepoe, a ua hoonee oia iaia iho ma ua uwea la no 2000 kapuai a kuu iluna o kekahi hale ma kahi mamao. Hookalakupua ka hana a keia keiki, a e kanalua ana kekahi poe i ka oiaio. Aka, o ko'u ikemaka ka'u e hoike nei, a ua piha na nupepa namu i keia mau hana.

 

BABELONA.

            He wahi kii wale no key e like me Cleopatra. He kii mahout hua loa ae nae hoi keia.

            O ke ano o keia kii, oia no ka ahaaina hope loa a kela alii pegana, Nebukaneka, a mamua o ke ao ana o ka po, oiai na 'lii @a me kona mau ai alo e waiho ana i ka on a me kana mau hana pelapela, ua komo mai ia kona enemi a lawe pio iaia me kona lahui a pau. Oia ka haule ana o Babelona.

            No ia mea keia kii @ pena ia ai i kumu imi dala na kona on a.

           

GEHENA.

            He wahi keia i kapa ia ma ka inoa haole-Darkness and Dawn (ka po me ka malamalama) o ka manao nui no nae no ka lua ahi no o ka po.

            O ka hoomakaukau ana o @@ia hana, ua like no me ko ka moku lele i ka lewa.

            He ku no i ka weliweli na ha@a o keia wahi. Ma kahi mua e komo aku ai, ua hoomakaukau @a he mau pahu kupapau. a i ke anaina e walea wale ana i na olelo hoakaka a ka mea haiolelo, oia no ka wa e lohe ia aku ai na leo u like ole wailoko mai o keia mau pahu. E lohe pu ia ana no hoi ke kahea mai i ka poe iloko o ke anaina.

            Ma keia keena mua au i ike ai i kekahi hana akamai loa, Penei: ua kono ia mai kekahi mea iwaena o ke anaina e pii aku ma kahi i hookaawale @a no ia hana. Aia hoi, he pahu kupapau i kukulu ia me ka hamama mai o kona waha i ke anaina.

            I ka pii ana aku o ka haole, ua komo oia a ko iloko o ka pahu. Iaia e ku ana malaila a hiki i kona wa e oili hou mai ai, e ike mau mai ana no oia i ke anaina, aka, o ke anaina, e ike ana iaia i kinohi; a liuliu iki, e nalo ana kona kino, a ma kahi o kona kino e ike aku ana ke ainaina i ke kino iwi-a mai ka mokaka lea o ke kino a hiki i ka nalo ana, e ike mau mai ana oia i ke anaina.

            He hana hoopohihihi loa keia i ka noonoo o ka lehulehu, a ua pinepine i ninau ia ai: pehea la i hiki ai keia hana hoopahua i ka ike o ka lehulehu.

            Mai keia keena aku, e komo ai ka poe makaikai maloko o kekahi keena uuku, a ua manao ia he "elevator" ia,-(he mea hali ohua e like me ko na hale kiekie o kakoku nei.) I ka wa e ku ana maloko o keia wahi, e manao ana no mea makaikai e iho ana oia ilalo o "Milu."

            I ka hoea ana aku i keia wahi, komo aku ka makaikai iloko o kekahi ana nui hohonu, a ua manao ia keia, o ka muliwai o na uhane e au ai a pae i ke aupuni o ke ola me ka make mau loa.

            Ma keia wahi e hele hou aku ai a komo ma kahi e ike ai i ke ano o ka u ana o na uhane i hoolei ia iloko o Gehena--He mau kii wale no keia i kau ia maluna o kekahi mau kapuahi uwila, a ke nana aku, me he la e koala maoli ia ana no.

            Ma kekahi keena hope loa, he wahi i manao ia, o ka lani. Malaila e ike ia aku ai ka lele mai o na anela, a e hosana pu ana i na lani. He hoopahaohao maoli no ka hiki ana i ke@a poe ke lele, aka, mamuli o ka ike o ka haole ua hiki ke hoao ano e mai i ka poe makaikai, a kuhihewa maoli ka ike ana. He nani maoli no keia hoikeike.

(Aole i pau.)