Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 48, 30 November 1901 — KA HOPENA A KA UA NUI [ARTICLE]
KA HOPENA A KA UA NUI
iMai la Kl:!c līuwon mai,) Aole be wa j r Y& «S.kfii ieo a k» *f»i, U H'ilo .po k&, bi mao {rmk»biki \ tiaU juhT ka' paa aoa o k* i»nj)waf o W«ioU ma i ke alauui, e lik'e me h'mea i ike iti,aia ka pule }1)«la. ue' pule ae ua 18 oi ka bi*.ate aoa foai oaaoo'iko vrai h kft"W ia Hilo oei ipe Jta »jHo t-le, alie knpilikiī maoii no ka ,«oko " tin nina kan eei "i kā koi ka liolo*vaa ua." Aole eae ia 1 liio i epea makiiwel<twe|« wwle atu ne, sc ka mea, na ]oibi na nobo pamehaea ai ka aioa» a biki maī la nae 1 ka pole iniookoa i balV boi mai la kaD3alir kamaaina. o_ Hito a mai !a i oa maoo w&i o lana a hooma-n ifao la i ka hopaa i hele a wela nopo I ka !a liaoa o ke kan makalii, He na keia i Ik;e mno ole ia ko&a Ikaika eo fcettrīhi mae makahiki lolhi 1 kooewa akū mai ko makou hoolLlo ana~\i kēia aioa mallhini i home a I halaa hale no makou, a lilo ar na k&hawai ame aiahela kinikini i mau hale kipa ua ke aloha a hiki mai i keia la. Ua jke knmaka ae nei faoi oa an me he maoa kaka la īloko o ka wai a hoolana 5 ka puwae i kahi hatki. Ma ka Poalima a„me kaPoaoao o ka pale i hoikgJa„ae. nei, oa halaaa ia na kāohale maho'pe o ka aoao mauka o alanai Ato e ka wai, na nhl ia kahi nwapō o sla* nūi Keko e ka wai a~komo aku la iloko o na kauhale ma man aoao. Ua like ia wahi me ka moana wai akea e laua iina, a 0 kona opo oa piha i na opala a ka wai i hehu mai ai mamoa o kona alahele. Malnna o ka ili lipolipo o ka wai o lana Le>. ana na hale liilii ame na opala lik« ole a ka ikaika o ka wai i haohia mai ai a ka ke a kā hale o Ke'upo 1 ka hoowaa eli mokn kahawah Mai keia wahi uwapo ae Ta ma kona akaa a hoea i kahi uwapo ma alanai Opilopilo (MadJ<ajie), he moana wai ouī akea e biki ai i ka moku ke holo me , ka poiuo ole, oiai aa filki aka ka hohona o ka wai i ka 8 kapnai, oi āka a emi mai paha. Aole e hikTj ka wai ke kahe aku ma ke alawai oki o Waiolama, no ktf mea, aa .iliwai like ka waiho ana o ka aina a halana malie ka wai; I koia wa a ka wai e lana nei. me &.ona mea ole nana e hoaleale aku, aka | aia nae kona ikaika ke haha hele la i ka honaa paa, e hoona anaj hei i wahi nona o h§mo ai a hoo-l lei aka i kana mau opaU iloko o ka hohona o ka moana t me ka aana ole ae i ka paa o ke aUnai a ka mana o ke kauaia i hana aj. wahi a paa o ke kalana* MiiaiMMHlii
; - i< >, ** ■ i k ! - • r.< - i h II i* ' ' ' I i • »<» W : i- }>n • ia i,<>' I I: ' r. - '1.,.'-!- V. i | ho!oju / Dan Thcurji ffcV k ofj;H j w'aapa"mal i : opa np.i 1 ( 1 6 ka pa"p^pā"o%ak«p!ta m*' f tta ĪThi maa'&a o %p'"nlaisnf 1 ffi fll*iafc»a- : V- •' - r * ■ , "*i [ : kē : tākat?faka Poaono he ! | "o k» h«iale snaj | *ea .a t»a hikl hle i ta" | wm' ke iaia ,fho no ; wa ho» aka ka oah» M* 1 |*e' I aa alttl«i maīp»»*, a la wa i |pHaka ai ka wai malaoa o J al«om a kalie āka la iloko o ka 9* o HakppHa mft ka ī'eaiko hoolana ia aka lā na papa', a ! aneaee hiki kapr>co ole 1 na kaa . k& hele.' I ka la »e oa ano lna!llfi ka pii ana a ka wal "~ Ma ia po iho a ao na eli aka la ka wai 6 like me kona ikaika a Ijlo | ae la ke alanui i mpliwai akea |«oeane $0 kapoai a komo ilo'ko o | ke kai maWaena aka o ka hale | 010 papa ame ka ha!e hoaha pa> ipa a he kah&wai īa e waiho ta J keia la. Ua aaī na papa i 1110 i ka wai loaa mai hoi i ke kai kalalope ia ako la i ka m >an» f a o kahi ao hoi aa ika ia ae la a ko kahaoa 1 ke one waii o OheleUa hiua f}»o Ia ia maa hale me ka nai o na polpo i . Ma i» In Sabati be 200 » oi ka -o«i o jia"poe hana i hoolimalima ia no ke kokaa ana i keiapjhkia, a he māa taasani dala ke poho o kft hoi i keia wa. He nui aka na poioo o ka hai, aka, aole naeja i % lio6«>Bopopoia i keia wa. O na hale Pake manka o laiia ua ula& pa ia e ka wai a waiho ilalo, He ku i ka mainoino na haua a ta wfti, he k$ maoli no i ke aloha na kauhale i halana a hoQptmi ia «i ka wai, oiai sa poe oia mau wahi e kaka mai ana me he poe ia aa loaa i ka ma'i hookaawale ohana.no ka mea, aa oki la e ka wai a aa like ms. na mokupuni e ku ana iwaena moana. "Aka hoi, ua j2ala na la o ka inea anle ka anwe ana, ua emi k n wai * pau ka hewa o ka aina, a ua lohfelionia ka leo o ke kuhuknka ma ko kakou ains, ; liia ka uwapo ke j feana ia mai oei a.kekamana uwa-' po kauiana Kioio Lui, y h$ mau ia helu wale koe.]ii|ii hon i na liana o ka lehaleha ke hoohaua malana oia aknui, aka, i keia wa o na poe helewawae wale no* hiki. 0 na kaa uuie na kaa ukana i aia ma ka e hele neia | hoea i kai o Waiakea, i Ma na āpan'a kua aka n.ei aa] ; yp a ' P° aela kelamo a lioohaneo j , 160 la f na alanu!. Ma llaumaua j ae nel ia ke alaiui ka kaīiatTa i ka pfli wai. Q kela i awopo o BXaalaa Hilo aa. »W.puJa kali aoao, Ma jg#.: kalaa aa hanee la * ka pali % paa ke aUnai, akl| ua hana koke j
|rr .'i $„v ui'i t"\AV.ūĪ4 fi'p:»o o • ! •. ) fn-,' n -'l >\ pjs V* nt t .rr'fii (* Ua Wftjj nc -ī;t f,t H I h'»7H »$ tDiVT"» ioo.' IX man »0. nn 'ia i lo<aa m«i ta owikoii ' - 'O ltt» <■ Wniūku ilo\o : 0 b pule i Imin, m ]ik<} mv fc wai!«il« o Ni«g .in, k<* heīe n k*! ii»i» ku ke pubi i kui iu j ««!«♦ ot* mnaa knu'nu* a Pdfto. t Mn ke aij(yUi Pouono i boikf- >.. |«e eei u& lilo mai 1h iekahi oūhu j i paipu wni o Ilnle Kiiliui Owila a1 1 psp ma kela aoao oke * &ā- ; luaku. la po atta iLo ua uele ke kal«iiak»ubt*le i ka uwila a baha poele ka papui o Houolulu--11« ūai ke kao.ailio o na~ l^aole Ika wa i hala e pili ana i kelā inoa "Kalaaakauhaie Ua," ua 1 | •*e lakoa Jie inoa keba wale 1 iho no ia. Ā hiki mai la nae i ka I pnia-i hala pao_ kuhihewa a ikei maka i ka ua o oa āioa luleuua neialakouihoopohala ai, a hookahi ka aa pu aua lloko o ka wai we he maoo la. Oke alanui i Jilo iho la i kah'awai aa lilo kona paa i ku ai no aneaee bapaha k«aeturia i mea ole i ka wai, a ko ae la ka oleīo "O ka hale i knku*l4o i» &&it)oa~ oie one, aole e maiu Ua kaena la kona paa, aka, i kela la aa boi hna ia ā kona . kalana r»aa | kinohī. * 4 lloko o keia.pule l na nui al, aole he oaaīkacL.aka, he lai p'apuhea wale no ka meā i Ike ia. Aole no hol i Ibße„ia ka leo o ka aole i ike īa ka anapa o Sa awila ma ka po'l.qta lan!,' āole. Aka, ona oisakā wai wāīfe no a ūā t"'Kulambafcol |ai baninl ijbo malana o ka aleia £.buai joai U na wai mai ka hp'f|fta "©al, He īmi na tnēa i olelo ia no keia wai nui o Hllo, a e hiki'mai ana" ia ma keia hopd aka, aka, le maa olelo.wale no lā a ka lehi%_; lehu,.. 'Mahope o ke'komo ana Hllo Uoko o la hoolua a ka ino,. āliui ka aa wehe mai. la oa lani i kona nani, a paa' ae L\ paha hoi ka huhu o kumālil ko'lohe o "6a'a'ir.a nēi' a~na ka Isti o ke &kna. He lohe walo no aua ikem ae'nei hoi i na mapu ua 6 ke Kuh\nakanbāle Ua. v